ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτη, που ορίστηκε από ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και τη Γραμματέα Ε.Τ.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 290 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με αυτές των άρθρων 286 εδ. α’ και 287 ΚΠολΔικ σε περίπτωση διακοπής δίκης λόγω θανάτου κάποιου διαδίκου η δίκη επανάληψη της δίκης, μπορεί να γίνει εκούσια με ρητή ή σιωπηρή δήλωση των προσώπων, τα οποία, ως κληρονόμοι εκείνου, υπεισέρχονται στην δικονομική του θέση. (ΑΠ 171/2017, ΑΠ 194/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Στην προκείμενη περίπτωση η αρχική ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη ……… ……. απεβίωσε μετά την έκδοση της εκκαλούμενης απόφασης στις 28.5.2018 και κληρονομήθηκε εξ αδιαθέτου από τη θυγατέρα της …………., δεύτερη ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη, γεγονός που γνωστοποίησε νομότυπα ο πληρεξούσιος Δικηγόρος αυτής, με προφορική δήλωσή του που καταχωρίσθηκε στα πρακτικά του παρόντος Δικαστηρίου (άρθρο 287 ΚΠολΔ) και τις έγγραφες προτάσεις του, αποδεικνύεται από τα προσκομιζόμενα έγγραφα (βλ.την με αρ. ……./2018 ληξιαρχική πράξη θανάτου, το με αρ. ………/22.11.2018 πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών του Δήμου Περάματος και ακόμα τα με αρ. …. και ……/2019 πιστοποιητικά μη δημοσίευσης διαθήκης και μη αποποίησης κληρονομίας του Ειρηνοδικείου Πειραιά), και δεν αμφισβητήθηκε από την εκκαλούσα. Συνεπώς νομίμως συνεχίζεται η δίκη στο όνομά της δεύτερης εφεσίβλητης ………… (άρθρα 286 εδ. α’, 287 και 290 ΚΠολΔ.)
Η από 5-12-2018 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου …………./2018, έφεση της εκκαλούσας – εναγόμενης κατά της με αρ. 4754/2018 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών των άρθρων 614 επ. έχει ασκηθεί νομότυπα κι εμπρόθεσμα, δεδομένου ότι η εκκαλούμενη απόφαση επιδόθηκε στις 8.11.2018 (βλ. την επισημείωση του δικ. επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών …………… στο αντίγραφο της απόφασης) η δε κρινόμενη έφεση ασκήθηκε στη Γραμματεία του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου στις 6.12.2018 (άρθρα 495 παρ. 1, 2, 511, 513 παρ. 1β, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 1 και 2 του ΚΠολΔ), κι επίσης, έχει κατατεθεί από την εκκαλούσα το νόμιμο παράβολο κατ’ άρθρο 495 παρ. 4 ΚΠολΔ (βλ. το με αρ. . . ……..e παράβολο ποσού 100 €). Πρέπει, επομένως, η έφεση αυτή να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ). Σημειώνεται ότι η εκκαλούσα με τις έγγραφες προτάσεις της παραιτήθηκε από το δικόγραφο ως προς τον τρίτο εφεσίβλητο ………… (άρθρα 297 και 299 ΚΠολΔ), οπότε ως προς αυτόν η έφεση πρέπει να θεωρηθεί μη ασκηθείσα.
Με την από 21.11.2017 και με αρ. καταθ. ../2018 κύρια αγωγή τους, οι ενάγουσες . …………. και . …………. ιστορούσαν ότι ο πρώτος εναγόμενος ………….., οδηγώντας στις 21.06.2015 την υπ’ αριθ. κυκλοφ. ……… δίκυκλη μοτοσικλέτα ιδιοκτησίας του, η οποία ήταν ασφαλισμένη για την περίπτωση επέλευσης ζημιών σε τρίτους από αυτοκινητικά ατυχήματα στην δεύτερη εναγομένη ασφαλιστική εταιρία και ήδη εκκαλούσα «. …», προκάλεσε, από δική του αποκλειστική υπαιτιότητα τροχαίο ατύχημα, το οποίο έγινε υπό τις περιγραφόμενες στην αγωγή συνθήκες και κατά το οποίο τραυματίστηκε θανάσιμα η συνεπιβαίνουσα στη μοτοσικλέτα, κόρη της πρώτης και αδελφή της δεύτερης των εναγουσών, …………. .. Με βάση το ανωτέρω ιστορικό, και μετά την τροπή του αιτήματος σε αναγνωριστικό ζήτησαν να αναγνωριστεί η υποχρέωση των εναγόμενων (του οδηγού της μοτοσυκλέττας ………… και της ήδη εκκαλούσας) να τους καταβάλουν σε έκαστη εις ολόκληρον, κατόπιν παραίτησης ποσού 44 ευρώ για την παράσταση πολιτικής αγωγής στο ποινικό δικαστήριο, το ποσό των 150.000 €, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Με την από 14.02.2018 (αρ.εκθ.κατ ……………/2018) παρεμπίπτουσα αγωγή, η παρεμπιπτόντως ενάγουσα, ασφαλιστική εταιρία ήδη εκκαλούσα, επικαλούμενη την αναφερόμενη σύμβαση ασφάλισης αυτοκινήτου και ισχυριζόμενη ότι τυγχάνει εναγόμενη στην ανωτέρω κύρια αγωγή, ως έχουσα αστική ευθύνη έναντι τρίτων για τις ζημίες που προκλήθηκαν από το ασφαλισμένο σε αυτήν αυτοκίνητο που οδηγούσε ο παρεμπιπτόντως εναγόμενος, υπό την επίδραση οινοπνεύματος, επίσης εναγόμενος στην ανωτέρω κύρια αγωγή, ζήτησε να αναγνωρισθεί ότι ο παρεμπιπτόντως εναγόμενος υποχρεούται να της καταβάλει το ποσό που αυτή τυχόν θα υποχρεωθεί να καταβάλει στις ενάγουσες της κύριας δίκης και να επιβληθούν σε βάρος του τα δικαστικά της έξοδα. Επί των αγωγών αυτών (κύριας και παρεμπίπτουσας) εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση που έκανε εν μέρει αυτή δεκτή και αντίστοιχα την παρεμπίπτουσα αγωγή. Κατά της απόφασης αυτής, κατά το μέρος που έγινε δεκτή η κύρια αγωγή, βάλει η εκκαλούσα ασφαλιστική εταιρία δεύτερη εναγόμενη, για λόγους που ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία κι εφαρμογή του νόμου κι εκτίμηση των αποδείξεων.
Κατά το όρθρο 932 ΑΚ σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Σε περίπτωση θανατώσεως προσώπου η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης. Κατά την έννοια του άρθρου αυτού, το δικαστήριο της ουσίας, αφού δεχθεί ότι συνεπεία αδικοπραξίας προκλήθηκε σε κάποιο πρόσωπο ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη, καθορίζει στη συνέχεια το ύψος της οφειλόμενης γι` αυτήν χρηματικής ικανοποίησης, με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και της λογικής, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη, ως κριτήρια, το είδος της προσβολής, την έκταση της βλάβης, τις συνθήκες τέλεσης της αδικοπραξίας, τη βαρύτητα του πταίσματος του υπόχρεου, το τυχόν συντρέχον πταίσμα του δικαιούχου και την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των διαδίκων μερών. Ο προσδιορισμός του ποσού της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης αφέθηκε στην ελεύθερη εκτίμηση του δικαστηρίου, η σχετική κρίση του οποίου δεν υπόκειται, κατ` αρχήν, σε αναιρετικό έλεγχο, επιβάλλεται, όμως, σε κάθε περίπτωση, να τηρείται, κατά τον καθορισμό του ποσού που επιδικάζεται, η αρχή της αναλογικότητας, ως γενική νομική αρχή και μάλιστα αυξημένης τυπικής ισχύος που συνάγεται από τις διατάξεις των άρθρων 25 §1 του Συντάγματος και 2, 9 § 2 της ΕΣΔΑ (ΑΠ Ολομ., 10/2017, ΑΠ 43/2020, ΑΠ 414/2019 ΑΠ 308/2019, ΑΠ 442/2017, ΑΠ 652/ 2014, ΑΠ 1503/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων , που εξετάστηκαν στο ακροατήριο (βλ. πρακτικά συνεδρίασης του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου) είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα (άρθρα 432 επ. ΚΠολΔ), είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 § 3, 339 και 395 ΚΠολΔ), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα έγγραφα της ποινικής διαδικασίας, Έκθεση αυτοψίας τροχαίου ατυχήματος, το σχεδιάγραμμα της τροχαίας και οι προανακριτικές καταθέσεις, τα οποία εκτιμώνται ελευθέρως στην προκειμένη δίκη ως δικαστικά τεκμήρια (ΑΠ 1546/2010, ΑΠ 1286/2003, ΧρΙΔ 2004/245, ΕφΠειρ 19/2014 Τ.Ν.Π. Νόμος, ΑΠ 1503/2009, ΧρΙΔ 2010/474, ΕφΑθ 781/2009 Εφ.Αστ.Δικ. 2009,453), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 21.06.2015 και περί ώρα 06.00, ο πρώτος εναγόμενος ………….. οδηγούσε την υπ’ αριθ. κυκλοφορίας ……….. δίκυκλη μοτοσικλέτα ιδιοκτησίας του, η οποία ήταν ασφαλισμένη για την περίπτωση επέλευσης ζημιών σε τρίτους από αυτοκινητικά ατυχήματα στην δεύτερη εναγομένη και ήδη εκκαλούσα ασφαλιστική εταιρία «. ……», κινούμενος στην οδό …. στην στη Νίκαια Αττικής με πορεία από Αθήνα προς Κερατσίνι. Στην μοτοσικλέτα επέβαινε επίσης η εξαδέλφη του . …………. κόρη της πρώτης και αδελφή της δεύτερης των εναγουσών της κύριας αγωγής, χωρίς να φέρει προστατευτικό κράνος. Η άνω οδός είναι μονόδρομος σε ευθεία πορεία με 6,3 μέτρα πλάτος και δύο λωρίδες κυκλοφορίας, στο δε αριστερό αυτής πεζοδρόμιο, την άνω ημέρα και ώρα, πριν την συμβολή της με την οδό Πέτρου Ράλλη βρίσκονταν παρκαρισμένα αυτοκίνητα, παρά το ότι η στάθμευση απαγορευόταν (υπήρχε ρυθμιστική πινακίδα Ρ -39) ¨Όταν η μοτοσικλέτα έφθασε πλησίον του οικοδομικού αριθμού 115, σε σημείο που παρουσιάζει μικρή κλίση προς Κερατσίνι και ανωφέρεια, ο . ………….. κινούμενος με ταχύτητα που υπερέβαινε τα 80 χλμ. (βλ. προανακριτική κατάθεση του αυτόπτη μάρτυρα έχασε τον έλεγχο αυτής, προσέκρουσε στο με αρ. κυκλοφορίας ……… ΙΧΕ σταθμευμένο αυτοκίνητο και κατόπιν η μοτοσικλέτα ανατράπηκε και οι επιβάτες τραυματίστηκαν. Από το ατύχημα αυτό, τραυματίστηκε ελαφρύτερα ο οδηγός της μοτοσικλέτας ο …………, όμως βαρύτατα η συνεπιβάτης του …………. ., η οποία μετά από διάστημα 3 περίπου μηνών απεβίωσε. Ειδικότερα η ανωτέρω υπέστη κρανιοεγκεφαλική κάκωση (ΚΕΚ) βαρείας μορφής και μεταφέρθηκε σε κωματώδη κατάσταση αρχικά στα ΤΕΠ του Τζανείου Νοσοκομείου, όπου διασωληνώθηκε και τέθηκε σε μηχανική αναπνοή. Στη συνέχεια νοσηλεύθηκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου “Άγιος Σάββας” από 21-6-2015 έως 20-7-2015. Στις 29.06.2015 έγινε διαδερμική τραχειοτομία, ενώ κατά την έξοδο της από την ΜΕΘ άνοιγε αυτόματα τα μάτια της, δεν είτε καμία κινητική ανταπόκριση, δεν επικοινωνούσε, δεν εκτελούσε παράγγελμα. Ακολούθησε η μεταφορά της στη Νευροχειρουργική Κλινική του Τζανείου για περαιτέρω νοσηλεία. Εκεί παρέμεινε νοσηλευόμενη στη ΜΕΘ από 4-8-2015 έως 16-8-2015, λόγω πυρετού και εμφάνισης αναπνευστικής δυσχέρειας. Κατά την εισαγωγή της ήταν διασωληνωμένη υπό καταστολή και σε μηχανικό αερισμό. Στις 16-8-15 διακομίστηκε στη ΜΕΘ του ΚΑΤ, λόγω διακοπής λειτουργίας της ΜΕΘ του Τζανείου. Εκεί παρέμεινε σε κωματώδη κατάσταση, σε μηχανικό αερισμό, με τραχειοτομία και συνετή παρακολούθηση, σε άγρυπνο κώμα και με νεφρική ανεπάρκεια., όμως την ώρα 00.45 της 3-9-2015 απεβίωσε. Σύμφωνα με την υπ αριθμ…………../4-9-15 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής ο θάνατος της επήλθε συνεπεία εικόνας πολυοργανικής ανεπάρκειας, κατά τη νοσηλεία σε ΜΕΘ, λόγω κακώσεων κεφαλής από αναφερόμενο τροχαίο ατύχημα. Εξάλλου οι επιβαίνοντες πριν ξεκινήσει την πορεία τους η μοτοσικλέτα συνέτρωγαν σε μεζεδοπωλείο του δήμου Περιστερίου Αττικής, και στη συνέχεια διασκέδασαν μέχρι τις πρωινές ώρες σε άλλο κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος (μπαρ), έχοντας καταναλώσει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. ¨Όσον αφορά τον οδηγό της μοτοσικλέτας, που είναι κρίσιμο, το ποσοστό του οινοπνεύματος που ανιχνεύθηκε στο αίμα του με τη μέθοδο της αιμοληψίας ανήλθε σε 1,3 εκατοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο αίματος (βλ. σχετικά την έκθεση εξέτασης αίματος της ΔΕΕ), που σημαίνει ότι κατά το χρόνο του ατυχήματος τελούσε σε κατάσταση μέθης. Το ανωτέρω ατύχημα, οφείλεται στην αποκλειστική υπαιτιότητα του άνω οδηγού, ο οποίος από έλλειψη της προσοχής, που ως μέσος συνετός οδηγός όφειλε και μπορούσε υπό τις περιστάσεις να καταβάλει, δεν οδηγούσε με σύνεση και διαρκώς τεταμένη την προσοχή του, ασκώντας τον έλεγχο και την εποπτεία της μοτοσικλέτας του, ούτε ρύθμισε την ταχύτητα αυτής λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες (νύχτα), αλλά αντίθετα οδηγούσε κινούμενος με υπερβολική ταχύτητα και υπό την επίδραση οινοπνεύματος, με αποτέλεσμα χάσει τον έλεγχο του οχήματος του, χωρίς αυτό να δικαιολογείται από τις συνθήκες κυκλοφορίας και ορατότητας. Η οδήγησή του δε υπό την επίδραση οινοπνεύματος και μάλιστα μέθης μείωσε αισθητά την ικανότητά του ως προς την οδήγηση. Με τη συμπεριφορά του αυτή ο άνω οδηγός παραβίασε τις διατάξεις των άρθρων 12 παρ. 1, 19 παρ. 1 και 42 του Ν. 2696/1999 (ΚΟΚ), όπως αυτός τροποποιήθηκε με το Ν. 3542/2007. Υπαιτιότητα (αποκλειστική) τρίτου προσώπου και ειδικότερα του κατόχου του παρανόμως σταθμευμένου αυτοκινήτου …… . δεν αποδείχθηκε, καθώς η ορατότητα του .. …………. δεν περιοριζόταν από κανένα εμπόδιο και μάλιστα, όπως προκύπτει από το σχεδιάγραμμα της τροχαίας, πριν το αυτοκίνητο του …………. που προσέκρουσε η μοτοσικλέτα, υπήρχαν και άλλα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ώστε η παράβαση των διατάξεων του ΚΟΚ από την πλευρά του τελευταίου (παράνομης στάθμευσης κατά παράβαση της πινακίδας Ρ – 39) δεν συνετέλεσε στην επέλευση του επιδίκου ατυχήματος. Κατόπιν αυτών πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός της δεύτερης εναγόμενης ότι το ατύχημα οφείλεται στην αποκλειστική υπαιτιότητα τρίτου προσώπου (που συνιστά ένσταση στην ιστορική βάση του Ν. ΓΠΝ/1911, κατά το άρθρο 5 § 1 αυτού, βλ. ΑΠ 1159/2017, ΑΠ 763/2000 ΕλλΔνη 42.75, Αθ. Κρητικού, Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, έκδοση δ’, 2008, παρ. 16, αρ. 66 επ., σελ. 248 επ.), τον οποίο επαναφέρει με τον πρώτο λόγο της έφεσής της, όπως ορθώς απέρριψε αυτόν το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο. Από τα ίδια αποδεικτικά στοιχεία προέκυψε περαιτέρω ότι η θανούσα . …………., ήταν συνυπαίτια του τραυματισμού της κατά ποσοστό 30 %, καθώς αυτοδιακινδύνευσε επιβιβαζόμενη στο όχημα του πρώτου εναγομένου, ενώ γνώριζε αυτός προηγουμένως είχε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα οινοπνεύματος και ο ……….. δεν ήταν ικανός να οδηγήσει (ΑΠ 495/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Επιπλέον η ίδια δεν έφερε προστατευτικό κράνος, (βλ. κατάθεση αυτόπτη μάρτυρα) η χρήση του οποίου θα απέτρεπε ή τουλάχιστον θα μείωνε την έκταση του τραυματισμού της τουλάχιστον κατά ποσοστό 30 % με δεδομένο ότι αυτός ήταν κυρίως στο κεφάλι (κρανιοεγκεφαλική κάκωση βαρείας μορφής). Με βάση τα παραπάνω το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έκρινε ότι η ένσταση συνυπαιτιότητας της θανούσας (ΑΚ 300) που προέβαλε η πρώτη εναγόμενη στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έπρεπε να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη κατά ποσοστό 30 % και κατά το ίδιο ποσοστό επιπλέον (30 + 30 % = 60 %) η ένσταση συντρέχοντος πταίσματος αυτής, παραδοχή που, προς τα άνω ποσοστά δεν πλήττεται από την έφεση της εκκαλούσας ή αντίθετη έφεση (που δεν ασκήθηκε) από πλευράς εναγουσών. Η εκκαλούσα επαναφέρει με το δεύτερο λόγο της έφεσής της τις σχετικές ενστάσεις που είχε προτείνει παραδεκτά στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, παραπονούμενη για το ποσό της χρηματικής ικανοποίησης που αναγνωρίστηκε στις ενάγουσες. Εξάλλου η θανούσα . …………. ήταν ηλικίας 42 ετών, κατά το χρόνο του ατυχήματος, υγιής, έχοντας διαζευχθεί με το σύζυγό της και διέθετε ως πλησιέστερους συγγενείς τις ενάγουσες, μητέρα της . . …………. και την αδελφή της . ………….. Οι σχέσεις μεταξύ τους ήταν ομαλές, αρμονικές και στενές, καθώς δεν προκύπτει κάτι διάφορο. Λόγω του θανάτου της ανωτέρω οι ενάγουσες δοκίμασαν θλίψη από το θάνατό της και προς καθορισμό του ποσού της ανάλογης χρηματικής ικανοποίησης που δικαιούνται, θα ληφθούν υπόψη εκτός από τους ανωτέρω συγγενικούς δεσμούς, η ηλικία της θανούσας (νέα σε παραγωγική ηλικία) η κατάσταση της υγείας της (καλή), οι συνθήκες του τραυματισμού της, αλλά και ακόμα η συνυπαιτιότητά της στην πρόκληση του ατυχήματος (30%) όπως και η συνυπαιτιότητά της στον θανάσιμο τραυματισμό της, λόγω μη χρήσης κράνους (30 %). Με συνεκτίμηση όλων των παραπάνω δεδομένων, λαμβανομένης και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας (ΑΠ 43/2020, ΑΠ 414/2019 ο.π.), το ποσό της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης για την μητέρα της θανούσας, θα πρέπει να καθορισθεί στο ποσό των 25.000 € και για την αδελφή της . …………. στο ποσό των 10.000 €, ώστε το ποσό που θα πρέπει να αναγνωρισθεί ότι οφείλεται συνολικά στην τελευταία (για τον εαυτό της και ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο της μητέρας της) είναι αυτό των 35.000 €. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο το οποίο αναγνώρισε η δεύτερη εναγόμενη – εκκαλούσα οφείλει στην κάθε μία ενάγουσα το ποσό των 42.000 €. Κατόπιν αυτών θα πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, όσον αφορά την δεύτερη εναγόμενη, ως προς την κύρια αγωγή (ΚΠολΔ 535), να κρατηθεί η υπόθεση από το παρόν Δικαστήριο και να αναγνωρισθεί ότι η εκκαλούσα – δεύτερη εναγόμενη οφείλει να καταβάλει στην ενάγουσα (για τον εαυτό της και ως εξ αδιαθέτου κληρονόμο της μητέρας της) το άνω ποσό των 35.000 €.
Με τη διάταξη του άρθρου 346 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 Ν. 4055/2012, ορίζεται ότι “Ο οφειλέτης χρηματικής οφειλής, και αν δεν είναι υπερήμερος, οφείλει νόμιμους τόκους αφότου επιδόθηκε η αγωγή ή η διαταγή πληρωμής για το ληξιπρόθεσμο χρέος (τόκος επιδικίας). Το ποσοστό του τόκου επιδικίας είναι δύο (2) εκατοστιαίες μονάδες ανώτερο του τόκου υπερημερίας, όπως ο τελευταίος ορίζεται εκάστοτε από το νόμο ή με δικαιοπραξία. Η προσαύξηση αυτή δεν ισχύει, εάν πριν από τη συζήτηση της αγωγής ο οφειλέτης αναγνωρίσει εγγράφως την οφειλή ή συμβιβαστεί εξωδίκως, ή εάν δεν ασκήσει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής αντιστοίχως. Με αίτημα του εναγομένου το δικαστήριο δύναται κατ’ εξαίρεση, εκτιμώντας τις περιστάσεις, να επιδικάσει την απαίτηση με το νόμιμο ή συμβατικό τόκο υπερημερίας. Η εξαίρεση ισχύει ιδίως για τις κατ’ εύλογη κρίση του δικαστηρίου επιδικαζόμενες χρηματικές απαιτήσεις. Από τη δημοσίευση της οριστικής απόφασης που επιδικάζει εντόκως χρηματική οφειλή ή απορρίπτει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής το ποσοστό του τόκου επιδικίας είναι τρεις (3) εκατοστιαίες μονάδες ανώτερο του τόκου υπερημερίας. Η προσαύξηση αυτή δεν ισχύει εάν δεν ασκηθεί ένδικο μέσο κατά της οριστικής απόφασης”. Σύμφωνα με τη νέα αυτή ρύθμιση αυξάνεται το ποσοστό των τόκων επιδικίας, προκειμένου να περιοριστούν η φιλοδικία και η άσκοπη απασχόληση των δικαστηρίων από δικαστικούς αγώνες που δεν έχουν ουσία, ενώ ενθαρρύνεται και επιβραβεύεται άμεσα ο οφειλέτης που, μεταξύ των άλλων, πριν από τη συζήτηση της αγωγής, αναγνωρίσει εγγράφως την οφειλή ή συμβιβαστεί εξωδίκως. Αν μάλιστα εμμένει να αντιδικεί, μολονότι ηττήθηκε πρωτοδίκως, διακινδυνεύει περαιτέρω αύξηση του επιτοκίου επιδικίας, γι’ αυτό και εδώ ενθαρρύνεται και επιβραβεύεται άμεσα ο διάδικος που ηττήθηκε, αν αποδεχθεί την οριστική απόφαση και τερματίσει την αντιδικία. Η εξαίρεση που προβλέπεται επιτρέπει στο δικαστή να σταθμίσει εκείνες τις περιπτώσεις που ο εναγόμενος ευλόγως αντιδικεί, επειδή πρόκειται για απαίτηση εύλογης χρηματικής ικανοποίησης (π.χ. ηθική βλάβη) ή επειδή προβάλλει ένσταση συμψηφισμού (βλ. αιτιολογική έκθεση ν. 4055/2012). Έτσι, ο νόμιμος τόκος, μετά την επίδοση της αγωγής, είναι πλέον ο (αυξημένος) τόκος επιδικίας. Σημειώνεται ότι δεν απαιτείται ρητή μνεία γι’ αυτό στη δικαστική απόφαση, ενώ, αντίθετα, απαιτείται ρητή αναφορά σ’ αυτήν, όταν το δικαστήριο κατ’ εξαίρεση επιδικάζει την απαίτηση με το νόμιμο ή το συμβατικό επιτόκιο υπερημερίας (ΑΠ 1495/2019, ΑΠ 1114/2018, ΑΠ 1207/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Στην προκείμενη περίπτωση, ενόψει του ότι η αξίωση των εναγουσών αφορούσε μόνο χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, με αιτούμενο ποσό από την κάθε μία 150.000 € και δεδομένης της συνυπαιτιότητας της θανούσας στον τραυματισμό της, κρίνεται ότι η πρώτη εναγόμενη ασφαλιστική Εταιρεία αντιδίκησε εύλογα (βλ. και ΕφΔωδ 94/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 1189/2019 προσκομιζόμενη). Συνεπώς το σχετικό αίτημα που είχε υποβάλει παραδεκτά η πρώτη εναγόμενη – εκκαλούσα στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και επαναφέρει με τον με τον τρίτο λόγο της έφεσής της, πρέπει να γίνει δεκτό και ως ουσιαστικά βάσιμο, κατά και να αναγνωρισθεί ότι οφείλεται το άνω ποσό με το νόμιμο τόκο υπερημερίας, δεκτού γενομένου και του τρίτου λόγου της έφεσης. Τα ανάλογα δικαστικά έξοδα της ενάγουσας των δύο βαθμών δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθούν σε βάρος της εκκαλούσας- εναγόμενης (άρθρα 178 και 183 ΚΠολΔ). Τέλος θα πρέπει να επιστραφεί το παράβολο της έφεσης στην εκκαλούσα που κατέθεσε αυτό (άρθρο 495 § 3 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΘΕΩΡΕΊ ότι δεν ασκήθηκε η έφεση ως προς τον δεύτερο εφεσίβλητο.
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των λοιπών διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ την έφεση τυπικά και κατ’ ουσίαν.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ εν μέρει την εκκαλούμενη υπ’ αριθμ. 4754/2018 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε με την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών, ως προς την εκκαλούσα – δεύτερη εναγόμενη, όσον αφορά την κύρια αγωγή.
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση.
ΔΙΚΑΖΕΙ την 21.11.2017 και με αρ. καταθ. …………./2018 κύριας αγωγή, ως προς την δεύτερη εναγόμενη.
ΔΕΧΕΤΑΙ αυτήν εν μέρει.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι τη δεύτερη εναγόμενη οφείλει στην ενάγουσα . …………. για τον εαυτό της και ως εξ αδιαθέτου κληρόνομο της μητέρας της, πρώτης ενάγουσας . …………., το ποσό των τριάντα πέντε χιλιάδων (35.000) €, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή στην εκκαλούσα του παράβολου άσκησης της έφεσης ποσού εκατό (100) €, που αναφέρθηκε στην αρχή της παρούσας.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος της δεύτερης εναγόμενης τα δικαστικά έξοδα της άνω ενάγουσας, των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων εκατό (2.100) €.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στον Πειραιά, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους, την 21 Αυγούστου 2020.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
