Εκτιμάται ότι, όπως και με την αύξηση του κατώτατου το 2019, για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα αυξάνεται κατά περίπου 0,4-0,5%.
Σε ανοδική πορεία βρίσκονται οι μισθοί στις μεγάλες επιχειρήσεις και σε ορισμένους κλάδους ενώ στον αντίποδα ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό εργαζομένων αμείβεται με μισθό χαμηλότερο και από τον κατώτατο. Η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά κανόνα συμπαρασύρει ανοδικά και τους μέσους μισθούς όχι όμως ομοιογενώς σε όλους τους κλάδους.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των εκθέσεων των φορέων για τον κατώτατο μισθό (ΙΟΒΕ,ΚΕΠΕ, Τράπεζα της Ελλάδος) η αύξηση που κατέγραψαν οι μέσοι μισθοί το 2023 ήταν υψηλότερη για όσους εργάζονται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης από αυτούς που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.
Αυτή η εξέλιξη που πιθανόν να συνδέεται με τη δυσκολία ανεύρεσης προσωπικού σε συγκεκριμένους κλάδους στην ελληνική αγορά εργασίας.
Ο μέσος μισθός
Ο μέσος μισθός σύμφωνα με την έκθεση του ΙΟΒΕ για το σύνολο των πλήρως απασχολούμενων κατέγραψε αύξηση κατά 4,9% το 2023 σε τρέχουσες τιμές, αγγίζοντας τα €1.439.
Από την άλλη πλευρά ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό των απασχολούμενων, μεταξύ 25% και 35%, εμφανίζεται να λαμβάνει μισθό μικρότερο από τον κατώτατο μηνιαίο λόγω της ευρείας εξάπλωσης των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.
Οι καλοπληρωμένοι κλάδοι
Ο κλάδος με την υψηλότερη αύξηση είναι η ενημέρωση και επικοινωνία (106,2€), ενώ στους υπόλοιπους κλάδους η αύξηση είναι χαμηλότερη των εκατό ευρώ.
Πάντως την υψηλότερη ποσοστιαία αύξηση καταγράφει ο πρωτογενής τομέας καθώς και οι κατασκευές και οι επαγγελματικές και επιστημονικές δραστηριότητες.
Οι μικρές επιχειρήσεις, με έως 10 εργαζόμενους, κατά μέσο όρο έχουν χαμηλότερους μισθούς σε σχέση με τις πιο μεγάλες (>10), που προσφέρουν κατά κανόνα καλύτερες αμοιβές, ενώ καταγράφονται και συστηματικές κλαδικές μισθολογικές διαφορές.
Ως εκ τούτου, η επίδραση του κατώτατου μισθού δεν είναι ομοιογενής, καθώς, κατά κανόνα, επηρεάζει περισσότερο τις μικρές επιχειρήσεις και συγκεκριμένους κλάδους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τις αυξήσεις του 2023, οι μισθοί αυξήθηκαν στις μικρές επιχειρήσεις κατά 8,5%, σχεδόν όσο η αύξηση του κατώτατου μισθού (9,4%), ενώ στις μεγάλες, ακριβώς επειδή έδιναν μεγαλύτερους μισθούς, κατά 5,4%.
Αυτό μάλλον είχε επίδραση και στην απασχόληση, αφού στις μικρές επιχειρήσεις, που, και λόγω των αυξήσεων του κατώτατου μισθού και λόγω του αυξημένου πληθωρισμού, πιέζονται περισσότερο, η απασχόληση αυξήθηκε κατά μόλις 0,94%, ενώ στις μεγάλες κατά 2,97%.
Η εκτίμηση της ΤτΕ
Η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει πως η αύξηση του κατώτατου μισθού φαίνεται να επηρεάζει και τους μισθούς όσων δεν αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, καθώς η αύξησή του δημιουργεί πιέσεις για μισθολογικές αυξήσεις και για τους υπόλοιπους μισθωτούς.
Εκτιμάται ότι, όπως και με την αύξηση του κατώτατου το 2019, για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα αυξάνεται κατά περίπου 0,4-0,5%.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι η διάχυση της αύξησης του κατώτατου μισθού (η αύξηση ήταν της τάξεως του 9,4% τον Απρίλιο 2023) ήταν 4% για θέσεις εργασίας με μισθό από 950 ευρώ έως 1.050 ευρώ, 2% για θέσεις εργασίας που αμείβονται από 1.050 έως 1.150 ευρώ και 1% για τις θέσεις εργασίας που αμείβονται από 1.150 έως 1.250 ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι η διάχυση του κατώτατου μισθού βαίνει μειούμενη όσο απομακρυνόμαστε από επίπεδο του κατώτατου.
Σε ποιους κλάδους χάθηκαν θέσεις και σε ποιους δημιουργήθηκαν
Περισσότεροι από 450 χιλ. απασχολούμενοι εργάζονται στον κλάδο Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών, και ακολουθεί σε μέγεθος ο κλάδος Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση.
Ο αριθμός των απασχολούμενων μειώθηκε και στους δύο κλάδους σε σύγκριση με το 2022. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το μερίδιο κάθε κλάδου στη συνολική μισθωτή απασχόληση δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά τον τελευταίο χρόνο, με εξαίρεση μικρούς κλάδους.
Σημειώνεται, ότι ο μεγαλύτερος κλάδος του εμπορίου έχασε 16,8 χιλ. θέσεις μισθωτής απασχόλησης τον τελευταίο χρόνο, ενώ από τον κλάδο του τουρισμού χάθηκαν 15,6 χιλ. θέσεις. Άλλες 15,3 χιλ.θέσεις χάθηκαν από τον κλάδο Εκπαίδευση.
Σε αντιδιαστολή, 19 χιλ. θέσεις δημιουργήθηκαν στις Κατασκευές, και άλλες 10,2 χιλ. στον κλάδο Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες.
Ο κλάδος των κατασκευών επέδειξε τη μεγαλύτερη αναλογικά αύξηση των μισθωτών απασχολούμενων το τελευταίο έτος , η οποία έφτασε το 24,1%.
