Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού,
Μεγάλες είναι οι προστριβές μεταξύ ενοίκων σε πολυκατοικίες σχετικά με τις κατασκευές που επιτρέπονται και πως θα χρησιμοποιείται ο ακάλυπτος χώρος της οικοδομής.
Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου ενός κτιρίου καθώς και η δόμηση σ΄ αυτόν προβλέπεται από την σχετική πολεοδομική νομοθεσία και οι ένοικοι μιας οικοδομής, είτε παλιάς, είτε νέας, θα πρέπει να συμβουλευτούν τον μηχανικό τους, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα και διαφωνίες μεταξύ τους.
- Τι είναι ακάλυπτος χώρος ενός οικοπέδου;
Ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου είναι ο χώρος που δεν δοµείται και διαμορφώνεται µε την κατάλληλη φύτευση, για να δημιουργείται ευνοϊκό µικροκλίμα, τόσο για το κτίριο όσο και για το οικοδοµικό τετράγωνο.
Ο υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου πρέπει:
- να είναι προσπελάσιμος από τους χώρους κοινής χρήσης του κτιρίου
- να παραµένει χωρίς επίστρωση τουλάχιστον κατά τα 2/3 ώστε να φυτεύεται.
- Τι διαμορφώσεις επιτρέπονται στον ακάλυπτο χώρο;
Στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή γηπέδου επιτρέπονται οι παρακάτω διαμορφώσεις:
α) Η εκσκαφή ή επίχωση του εδάφους για συν – πλην 1,5 μέτρο από το φυσικό έδαφος, για την διευκόλυνση της φυσικής αποροής ομβρίων.
β) Η επίχωση μέχρι τη στάθμη του πεζοδρομίου για να κατασκευαστεί μία είσοδος προσπέλασης στο κτίριο.
γ) Κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), αντηρίδες, πεζούλια, βεράντες, φυτεύσεις, cours anglaises, μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων κλπ.
δ) Επίσης επιτρέπονται στεγασμένοι ανελκυστήρες, υπαίθριες θέσεις στάθμευσης οχημάτων, σκίαστρα, προστεγάσματα, αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία, χώροι φυλακίων, κλειστός χώρος συλλογής και χώροι αποθήκευσης απορριμμάτων και άλλα.
- Τι επιτρέπεται όταν υπάρχει αποκλειστική χρήση στον ακάλυπτο από έναν ένοικο μιας οικοδομής;
Στον ακάλυπτο χώρο μιας πολυκατοικίας δεν έχει κανένας ιδιοκτήτης διαμερίσματος ή διαμερισμάτων δικαίωμα να κτίσει, ακόμη και αν έχει την αποκλειστική χρήση ολόκληρου ή μέρους του ακάλυπτου χώρου. Καθένας από τους συνιδιοκτήτες δικαιούται να κάνει απόλυτη χρήση των κοινών χώρων και να προβαίνει στην επισκευή και στην ανακαίνιση ανανέωση τους, υπό τον όρο να μη βλάπτει τα δικαιώματα των υπόλοιπων συνιδιοκτητών.
Οι συνιδιοκτήτες μπορούν με συμβολαιογραφική πράξη, να ρυθμίσουν τη χρήση των κοινόχρηστων χώρων, όπως επιθυμούν. Στο πλαίσιο αυτής της ρύθμισης δεν αποκλείεται η επιφύλαξη της χρήσεως κοινόχρηστου χώρου αποκλειστικώς υπέρ κάποιου ή κάποιων από αυτούς.
Ανεξάρτητα από το αν κάποιος ιδιοκτήτης έχει την αποκλειστική χρήση συγκεκριμένων τμημάτων ή ολόκληρου του ακάλυπτου χώρου, απαγορεύεται το κτίσιμο διότι το ότι έχει το δικαίωμα χρήσης δεν του παρέχει συγχρόνως και το δικαίωμα κτισίματος.
- Μπορώ αντί για φύτευση να βάλω γλάστρες με φυτά;
Όχι. Υποχρεωτικά ο ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου στα 2/3 του, πρέπει να παραμένει χωρίς επίστρωση για να μπορεί να φυτευτεί. Όμως οι πέργκολες, εφόσον είναι ασκεπείς και προορίζονται για στήριξη φυτών μπορούν να κατασκευάζονται στην επιφάνεια του χώρου φύτευσης.
Στον υπολογισμό της φύτευσης συμμετέχουν οι ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και οι πισίνες σε οποιοδήποτε επίπεδο, καθώς και κατασκευές που επιβάλλονται μετά την ανεύρεση μνημείων, για την προστασία και ανάδειξή τους ύστερα από έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Κάθε επιφάνεια που φυτεύεται σε ελάχιστο πάχος εδάφους σαράντα (40) εκατοστών συμμετέχει στον υπολογισμό της απαιτούμενης φύτευσης.
- Μπορώ αντί για φύτευση να βάλω μόνο γκαζόν;
Κατά την ανέγερση νέας οικοδομής ή κατ’ επέκταση προσθήκης σε οικόπεδο εμβαδού τουλάχιστο 200 m2, πρέπει να φυτεύονται δένδρα ή να διατηρούνται υπάρχοντα, έτσι ώστε να αναλογεί τουλάχιστο ένα δένδρο ανά 200, m2 οικοπέδου. ‘Όταν μένει υπόλοιπο εμβαδόν οικοπέδου 100 m2 και άνω προστίθεται ένα ακόμα δένδρο.
Όταν υπάρχουν προκήπια, τότε τα δένδρα πρέπει να είναι τόσα, ώστε να αναλογεί ένα δένδρο ανά 25 m2 προκηπίου. ‘Όταν μένει υπόλοιπο εμβαδόν προκηπίου πάνω από 12 m2, προστίθεται ένα ακόμα δένδρο.
- Εκτός του χώρου της φύτευσης ποιές άλλες κατασκευές μπορώ να κάνω στον ακάλυπτο;
Εκτός του υποχρεωτικού χώρου φύτευσης επιτρέπονται:
α) Εγκαταστάσεις για τη στήριξη φυτών
β) Στοιχεία εξυπηρέτησης (πάγκοι, τραπέζια), άθλησης και παιχνιδότοπων.
γ) Σκάλες ή κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) καθόδου προς τους υπόγειους χώρους, ή/και μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων.
δ) Ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και πισίνες
στ) Δεξαμενή αερίου καυσίμου, όπως και αποθήκη συσσωρευτών φωτοβολταϊκών συστημάτων εφόσον δεν μπορεί να είναι υπόγειες.
ζ) Καπνοδόχοι
η) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών συστημάτων καθώς και αντιθορυβικών συστημάτων
θ) Κινητά προστεγάσματα.
- Επιτρέπεται να γίνουν θέσεις στάθμευσης στον ακάλυπτο χώρο;
Καταρχήν ο ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου προορίζεται κυρίως για φύτευση, πλην όμως σήμερα σε πολλές πολυκατοικίες ο ακάλυπτος χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων καλύπτοντας όλη την πρασιά. Ο ακάλυπτος όμως του οικοπέδου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων µη στεγασμένος (υπαίθριος) ή µε ελαφρά κατασκευή, σε ένα όμως ποσοστό της επιφάνειας του οικοπέδου και εκτός του υποχρεωτικού χώρου φύτευσης, που αντιστοιχεί στα 2/3 του οικοπέδου.
- Έχω μπροστά από το κτίριο υποχρεωτική πρασιά. Αυτή μετρά στον ακάλυπτο χώρο;
Ναι, το προκήπιο ή πρασία είναι υποχρεωτικός αδόμητος χώρος και διαμορφώνεται ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου, περιλαμβάνουν πάντοτε δένδρα, φυτά ή και υδάτινες κατασκευές σύμφωνα με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού στην επιφάνειά της επιτρέπονται:
α) Κινητά προστεγάσματα που κατασκευάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού.
β) Υπαίθριες σκάλες όταν τηρούνται ταυτόχρονα οι προϋποθέσεις ότι εξυπηρετούν όροφο που η στάθμη του δαπέδου του δεν υπέρκειται από την οριστική (φυσική ή τεχνητή) στάθμη του εδάφους περισσότερο από 1,80 μ. και δεν προεξέχουν από την οικοδομική γραμμή περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλάτους του προκηπίου.
γ) Στοιχεία διευκόλυνσης της μετακίνησης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων.
- Το ισόγειο κατάστημα της πολυκατοικίας καταλαμβάνει με τραπεζάκια την πρασιά επιτρέπεται;
Η πρασιά και γενικά ο ακάλυπτος χώρος στις πολυκατοικίες, είναι κοινόχρηστοι χώροι, που συχνά καταλαμβάνονται από κάποιον συνιδιοκτήτη. Όταν η αποκλειστική χρήση στους κοινόχρηστους χώρους στηρίζεται σε συμφωνία των συνιδιοκτητών, που αποτυπώνεται επακριβώς στον κανονισμό της πολυκατοικίας ή τη συστατική πράξη της οροφοκτησίας, τότε η αποκλειστική χρήση είναι έγκυρη και δεσμευτική ως προς όλους τους συνιδιοκτήτες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες δικαιούνται να στραφούν δικαστικά εναντίον του και να αξιώσουν την άρση της προσβολής αυτής.