Λουκάς Παπαλάμπρος
Οι Έλληνες οδηγοί αρέσκονται να προσπερνούν σε κάθε ευκαιρία. Δυστυχώς, όλοι μας, έχουμε δει να επιχειρούν προσπέραση ακόμη και σε δρόμο με διπλή διαγράμμιση ή πριν από στροφή, ρισκάροντας κυριολεκτικά την ίδια τους τη ζωή, αλλά και των υπολοίπων χρηστών του οδικού δικτύου.
Σαν λαός έχουμε πολλά χαρίσματα, αλλά ελάχιστες αρετές. Η οδική συμπεριφορά είναι ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματά μας και το να αγνοούμε τους νόμους, κάτι σύνηθες, όπως αποδεικνύεται από τις παραβάσεις που καταγράφει η Ελληνική Αστυνομία αλλά και τα τροχαία ατυχήματα.
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας σχετικά με την προσπέραση είναι απόλυτα ξεκάθαρος. Όπως αναφέρει η νομοθεσία, το προσπέρασμα επιτρέπεται, κατά κανόνα, από τα αριστερά. Κατ’ εξαίρεση, το προσπέρασμα επιτρέπεται από τα δεξιά αν ο προπορευόμενος οδηγός έχει δώσει σήμα ότι προτίθεται να στρίψει αριστερά και έχει μετακινήσει το όχημα προς την πλευρά αυτήν.
Αντίθετα, το προσπέρασμα απαγορεύεται στις εξής περιπτώσεις:
- Όταν κάποιος από τους οδηγούς που ακολουθούν αυτόν που προτίθεται να προσπεράσει άρχισε ήδη το προσπέρασμα
- Όταν ο οδηγός που προπορεύεται στην αυτή λωρίδα κυκλοφορίας δώσει σήμα ότι προτίθεται να προσπεράσει άλλον
- Όταν η λωρίδα κυκλοφορίας, την οποία θα χρησιμοποιήσει ο οδηγός κατά το προσπέρασμα, δεν είναι ελεύθερη σε αρκετή απόσταση μπροστά του, κατά τρόπο ώστε, λαμβανομένης υπόψη της διαφοράς ταχύτητας του οχήματός του, κατά το χρόνο του προσπεράσματος, και εκείνης των οχημάτων, τα οποία προτίθεται να προσπεράσει, να μην εκθέσει σε κίνδυνο ή παρεμποδίσει τους ερχόμενους αντίθετα.
- Μέσα στις σήραγγες με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση
- Όταν σχολικό λεωφορείο έχει σταματήσει σε οδόστρωμα με μία ή δύο λωρίδες κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση που κινείται και έχει αναμμένα τα φώτα έκτακτης ανάγκης για την αποβίβαση και επιβίβαση μαθητών
- Κατά την προσέγγιση σε κυρτή αλλαγή κλίσης ή σε στροφές με ανεπαρκή ορατότητα, εκτός αν υπάρχει στα σημεία αυτά διαχωριστική νησίδα ή δύο τουλάχιστον λωρίδες κυκλοφορίας προς την κατεύθυνση αυτού που προσπερνά, οι οποίες ορίζονται με κατά μήκος διαγραμμίσεις, το δε προσπέρασμα γίνεται χωρίς να εγκαταλείψει ο οδηγός τις λωρίδες κυκλοφορίας που σημειώνονται ως κλειστές γι’ αυτούς που έρχονται αντίθετα.
- Πριν ή και πάνω σε μη κυκλικό ισόπεδο κόμβο και πριν ή και πάνω από διάβαση πεζών, η οποία έχει σημανθεί ως διάβαση πεζών στο οδόστρωμα ή με πινακίδα σήμανσης.
- Επιπλέον η διπλή (ή μονή) συνεχής γραμμή απαγορεύει την με οποιονδήποτε τρόπο υπέρβασή της για κίνηση στο αντίθετο ρεύμα.
Πότε επιτρέπεται το προσπέρασμα από δεξιά
Όπως αναφέρεται στο Άρθρο 17 του ΚΟΚ, επιτρέπεται το προσπέρασμα προς τα δεξιά, όταν ο οδηγός που βρίσκεται μπροστά έχει ανάψει φλας για να στρίψει αριστερά και έχει μετακινήσει το όχημα προς την πλευρά αυτήν. Φυσικά, για να περάσεις απο δεξιά πρέπει κι εσύ να έχεις βγάλει το αντίστοιχο φλας, λαμβάνοντας με ασφάλεια πορεία προς αυτή την κατεύθυνση.
Τι πρέπει να κάνει ο οδηγός
Ο οδηγός, κατά το προσπέρασμα, υποχρεούται να αφήνει στο όχημα το οποίο προσπερνά αρκετό χώρο παραπλεύρως. Επιπλέον, υποχρεούται μετά το προσπέρασμα, να επαναφέρει το όχημά του πλησίον του δεξιού άκρου του οδοστρώματος, χωρίς κίνδυνο γι’ αυτούς που προσπερνά. Αν όμως κινείται σε οδόστρωμα με δύο τουλάχιστον λωρίδες κυκλοφορίας κατά κατεύθυνση και προτίθεται να προσπεράσει περισσότερα από ένα οχήματα, μπορεί να παραμείνει στη λωρίδα που χρησιμοποιεί για το προσπέρασμα, αν η ενέργειά του αυτή δεν προκαλεί δυσχέρεια στους οδηγούς ταχύτερων οχημάτων που τον πλησιάζουν από πίσω.
Ο οδηγός που αντιλαμβάνεται ότι άλλος οδηγός προτίθεται να τον προσπεράσει, υποχρεούται να κινείται πλησίον του δεξιού άκρου του οδοστρώματος και να μην επιταχύνει την κίνησή του. Ο οδηγός βραδέως κινουμένου ή ογκώδους οχήματος, του οποίου δεν είναι ευχερές και ασφαλές το προσπέρασμα, λόγω της στενότητας ή της κατάστασης του οδοστρώματος, σε συνδυασμό με την πυκνότητα της αντιθέτως ερχόμενης κυκλοφορίας, υποχρεούται να μειώνει την ταχύτητά του και να πλησιάζει κατά το δυνατόν, στο δεξιό άκρο του οδοστρώματος, για να διευκολύνει το προσπέρασμα από οχήματα που ακολουθούν.
Σε μονόδρομους και οδούς διπλής κατεύθυνσης, που υπάρχουν δύο τουλάχιστον λωρίδες κυκλοφορίας, κατά κατεύθυνση, μέσα σε κατοικημένες περιοχές και τρεις εκτός αυτών, διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις, επιτρέπεται η κυκλοφορία σε παράλληλες σειρές (στοίχους).
Στην περίπτωση αυτή, αλλαγή λωρίδας επιτρέπεται μόνον εφόσον δεν προκαλείται κίνδυνος ή παρακώλυση της κυκλοφορίας και δίνεται έγκαιρα προειδοποίηση. Αν η πυκνότητα της κυκλοφορίας είναι τέτοια ώστε τα οχήματα να καταλαμβάνουν ολόκληρο το πλάτος του οδοστρώματος προς την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και κινούνται με την ταχύτητα του προπορευόμενου αυτών οχήματος, αλλαγή λωρίδας επιτρέπεται μόνο προκειμένου το όχημα να στρίψει δεξιά ή αριστερά ή να σταθμεύσει.
Στις περιπτώσεις κίνησης των οχημάτων σε παράλληλες σειρές (στοίχους), οι οδηγοί των βραδυπορούντων οχημάτων υποχρεούνται να κινούν αυτά στη δεξιά λωρίδα του οδοστρώματος.
Πόσο είναι το πρόστιμο για παράνομη προσπέραση
Όποιος εντοπιστεί να προσπερνά παράνομα καλείται να πληρώσει πρόστιμο 80 ευρώ. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις, η ποινή καταβολής χρηματικού ποσού φθάνει τα 700 ευρώ. Συγκεκριμένα, θα κληθείτε να πληρώσετε 700άρι, εφόσον:
- Προσπεράσετε ένα όχημα, ενώ την ίδια στιγμή σας προσπερνά άλλο όχημα
- Αν το προπορευόμενο από εσάς όχημα εκδηλώσει πρόθεση να προσπεράσει άλλον πριν από εσάς και προσπαθήσετε να κάνετε και εσείς το ίδιο σε αυτόν που προπορεύεται
- Επιχειρήσετε προσπέραση σε ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση χωρίς κινητά φράγματα
- Επιχειρήσετε προσπέραση σε διάβαση πεζών που έχει σημανθεί ως τέτοια στο οδόστρωμα ή με σχετική πινακίδα
- Κάνετε προσπέραση εντός σήραγγας με μία λωρίδα ανά κατεύθυνση