Του Παναγιώτη Στάθη
Αποζημίωση 30.000 ευρώ για την ηθική βλάβη την οποία υπέστη, επιδίκασε το Β’ Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Κοζάνης, στη μια από τις δυο εφοριακούς που υπέστη σοβαρά τραύματα και μόνιμη αναπηρία μετά από την απρόκλητη, βίαιη επίθεση με τσεκούρι ενός 45χρονου άνδρα μέσα στην ΔΟΥ Κοζάνης στις 16 Ιουλίου 2020. Από την επίθεση εκείνη που σόκαρε το πανελλήνιο προκλήθηκε ο θάνατος ενός υπαλλήλου και ο βαρύτατος τραυματισμός των 2 άλλων.
Ο δράστης της επίθεσης, που δεν είχε έρθει σε αντιδικία με κάποιον από τους υπαλλήλους, ούτε είχε δοσοληψίες με τη συγκεκριμένη ΔΟΥ καταδικάστηκε σε πρώτο βαθμό σε ισόβια και 15 χρόνια κάθειρξη. Η απόφαση αναγνωρίζει πως υπάρχει ευθύνη του ελληνικού δημοσίου καθώς δεν είχαν ληφθεί τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα για την προστασία των εργαζομένων (μάλιστα αμέσως μετά την επίθεση λήφθηκαν επιπλέον μέτρα ασφαλείας στην εν λόγω ΔΟΥ) αλλά η απόφαση προκαλεί ερωτηματικά για δυο λόγους:
α) Διότι επιδικάζει αποζημίωση 30.000 από τις 200.000 ευρώ που ζητούσε στην εν λόγω υπάλληλο, παρότι υπέστη εξαιρετικά σοβαρές βλάβες στην υγεία της : “Μόνιμη αναπηρία με απώλεια του δεξιού ματιού της ως αποτέλεσμα των χτυπημάτων με το τσεκούρι στο κεφάλι, εκτεταμένο πολυτμηματικό κάταγμα κρανίου, ενδοεγκεφαλικό υποσκληρίδιο αιμάτωμα, εγκεφαλικές θλάσεις και τραυματική υπαραχνοειδής, βαριά κρανιοπροσωπική κάκωση με εκτεταμένο κάταγμα σπλαχνικού κρανίου κλπ. Όπως την ενημέρωσαν εκ των υστέρων, κατά τα ιστορούμενα, οι πιθανότητες να επιβιώσει ήταν μόλις 10%. Στις 20.7.2020 υποβλήθηκε σε επέμβαση προκειμένου να νεκρωθεί το οπτικό νεύρο του δεξιού βολβού, ώστε να μην χαθεί η όραση και στο αριστερό μάτι… Στις 27.7.2020 υποβλήθηκε σε νέα χειρουργική επέμβαση τραχειοτομίας διότι, λόγω της μακροχρόνιας νοσηλείας της, παρουσίασε σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια και αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση.
Ακολούθως, στις 18.8.2020, μεταφέρθηκε στην Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας όπου νοσηλεύθηκε για 18 ημέρες. Εκεί υποβαλλόταν καθημερινά σε φυσιοθεραπείες για την αντιμετώπιση της βαριάς μυοπάθειας που προκλήθηκε από την παρατεταμένη καταστολή και λάμβανε φαρμακευτική αγωγή και υποστήριξη από ψυχίατρο. Από το νοσοκομείο μεταφέρθηκε στην ιδιωτική κλινική αποκατάστασης “Αρωγή” όπου παρέμεινε για 42 μέρες, ενώ μετά φιλοξενήθηκε στο σπίτι της αδελφής της, για το τελευταίο στάδιο της αποκατάστασής της”, αναφέρει η υπ΄αριθμόν 62/2024 Απόφαση του Β΄ Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Κοζάνης .
β) Διότι προκύπτει ότι το ελληνικό δημόσιο ζήτησε την απόρριψη της αγωγής αποζημίωσης διότι η απρόκλητη θανατηφόρα επίθεση “αποτελεί γεγονός ανωτέρας βίας, ήτοι γεγονός απρόβλεπτο που δεν θα μπορούσε να αποτραπεί ακόμη και με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης και, ως εκ τούτου, ο αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στις αποδιδόμενες στα όργανά του παράνομες παραλείψεις και στον τραυματισμό της ενάγουσας έχει διακοπεί”.
Η απόφαση
Το δικαστήριο όμως απέρριψε τους ισχυρισμούς του Ελληνικού Δημοσίου κρίνοντας μεταξύ άλλων ότι: ΄΄….τα αρμόδια όργανα του εναγομένου (δηλ Ελληνικού Δημοσίου) παρανόμως παρέλειψαν να λάβουν επαρκή προληπτικά μέτρα, όπως αυτά επιβάλλονταν από τις περιστάσεις , για την προστασία της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας της ενάγουσας , ενώ είχαν , προς τούτο υποχρέωση, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 662 ΑΚ και 2 του ν.3850/2010…….η εκδήλωση εγκληματικής ενέργειας στα κτήρια που στεγάζονται υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. δεν αποτελούσε γεγονός αιφνίδιο και απρόβλεπτο , αλλά προβλέψιμο….΄΄
Μάλιστα, επισημαίνεται πως μετά την επίθεση τα αρμόδια όργανα του εναγομένου έσπευσαν αμέσως να λάβουν πρόσθετα μέτρα προστασίας: “Ειδικότερα, όλες οι Δ.Ο.Υ της χώρας άρχισαν να προκηρύσσουν διαγωνισμούς με απευθείας αναθέσεις για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτηρίων που στεγάζονται υπηρεσίες της Α.Α.ΔΕ, δόθηκαν οδηγίες προς τις υπηρεσίες της για την σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών φύλαξης και την προμήθεια μέσων ελεγχόμενης πρόσβασης στις Περιφερειακές και Ειδικές Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες της, ενώ διατέθηκαν και οι αντίστοιχες πιστώσεις. Συγκεκριμένα, στη Δ.Ο.Υ Κοζάνης τοποθετήθηκε ανιχνευτής μετάλλων και ανατέθηκε η φύλαξη του κτηρίου σε ιδιωτική εταιρία παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
Ακόμη, θεσπίστηκε η διάταξη του άρθρου 102 του ν.4714/2020 σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση που υπάλληλος της Αρχής υποστεί σωματική κάκωση ή βλάβη υγείας, λόγω επίθεσης σε βάρος του κατά τη διάρκεια και εξαιτίας της εκτέλεσης των υπηρεσιακών του καθηκόντων, η Αρχή αναλαμβάνει την κάλυψη των πάσης φύσεως δαπανών νοσηλείας και αποθεραπείας αυτού, κατά το ποσό που οι συγκεκριμένες δαπάνες δεν καλύπτονται από τον κύριο φορέα ασφάλισης ή και από τον ιδιωτικό ασφαλιστικό φορέα με ατομικό ή ομαδικό ασφαλιστήριο”.