Κώστας Κατίκος
Δικαίωμα για πλήρη η μειωμένη σύνταξη με όρια ηλικίας από 58,5 ετών κατοχυρώνουν οι παλαιοί πριν το 1993 ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ και σε πρώην Ειδικά ταμεία όπως αυτά των ΔΕΚΟ και τραπεζών, ή του πρώην ΤΣΠΕΑΘ, αξιοποιώντας 10 ειδικές διατάξεις.
Οι 10 διατάξεις προβλέπουν όρια ηλικίας συνταξιοδότησης πριν από τα 62 και αφορούν στις εξής κατηγορίες ασφαλισμένων:
1.Μητέρες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ για πλήρη σύνταξη με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης στα έτη 2010, 2011 και 2012.
2.Μητέρες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ για μειωμένη σύνταξη με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης στα έτη 2010, 2011 και 2012.
3.Μητέρες ασφαλισμένες σε ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών για πλήρη σύνταξη με ανήλικο τέκνο και 25 έτη ασφάλισης στα έτη 2010, 2011 και 2012
4.Μητέρες ασφαλισμένες σε ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών για μειωμένη σύνταξη με ανήλικο τέκνο και 25 έτη ασφάλισης στα έτη 2011 και 2012.
5.Μητέρες ασφαλισμένες στο ΤΣΠΕΑΘ για πλήρη σύνταξη με ανήλικο τέκνο και 15ετία ως το 2012. Οι εν λόγω ασφαλισμένες ως το 2008 έπαιρναν σύνταξη σε ηλικίες κάτω των 50 ετών, ενώ με τις τροποποιήσεις της νομοθεσίας ως το 2012 είχαν τα όρια ηλικίας μητέρων σε ταμεία ΔΕΚΟ για πλήρη σύνταξη (50, 52 και 55 ετών). Με τις αλλαγές του 2015 έχουν τα ίδια όρια ηλικίας μόνον για πλήρη σύνταξη με τις μητέρες σε ταμεία ΔΕΚΟ.
6.Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι πριν το 1982 σε όλα τα Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ, Τραπεζών και Τύπου) για πλήρη σύνταξη με 35ετία συμπληρωμένη ως και το 2021.
7.Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ για πλήρη σύνταξη με 10.500 ημέρες ασφάλισης, συμπληρωμένες ως το 2012 και με διαδοχική ασφάλιση.
8.Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ για πλήρη σύνταξη με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ ων οποίων οι 7.500 στα βαρέα ως το 2014.
9.Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ για μειωμένη σύνταξη με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ ων οποίων οι 7.500 στα ,βαρέα ως το 2014.
10.Γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ για πλήρη σύνταξη με 4.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012 εκ ων οποίων οι 3.600 στα βαρέα.
Οι παραπάνω διατάξεις προβλέπουν κατοχύρωση των ορίων ηλικίας για έξοδο στη σύνταξη ακόμη και πριν το 62ο έτος πρώτον με τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης ως το 2012 στον οποίο συνυπολογίζονται και οι εξαγορές πλασματικών ετών, και δεύτερον με τη συμπλήρωση της παλιάς ηλικίας συνταξιοδότησης στο διάστημα από 19 Αυγούστου 2015 ως 31 Δεκεμβρίου του 2018. Σε αυτό το μεταβατικό διάστημα οι παλιές ηλικίες συνταξιοδότησης μεταβάλλονται μεν αλλά παραμένουν κάτω από τα 67 και κάτω από τα 62 για το σύνολο των παλαιών ασφαλισμένων. Επομένως οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν μέχρι το 2018 την ηλικία συνταξιοδότησης που προέβλεπε το παλιό καθεστώς (πριν το 2015) συνταξιοδοτούνται με νέο όριο ηλικίας που είναι μεν αυξημένο αλλά παραμένει κάτω από τα 62 και κάτω από τα 67.
Η μεταβατική περίοδος ων αλλαγών στα όρια ηλικίας ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 και όσοι συμπλήρωσαν την παλιά ηλικία συνταξιοδότησης στο διάστημα από 2018 ως 2022 έχουν νέα όρια ηλικίας που πλησιάζον στα 62 και στα 67.
Οσοι παλαιοί ασφαλισμένοι συμπληρώνουν την παλιά ηλικία συνταξιοδότησης μετά την 1/1/2022 έχουν λιγότερες ευκαιρίες για έξοδο με όρια ηλικίας κάτω των 62 και κάτω των 67 ετών, καθώς θα πρέπει να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους για να κατοχυρώσουν μια από τις ηλικίες συνταξιοδότησης που προβλέπονται στο διάστημα 2015-2021. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως υπάρχουν τα παράθυρα για μειωμένη σύνταξη ακόμη και πριν τα 62.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μέσα στην επόμενη τριετία, δεν θα έχουν καμία αλλαγή στους όρους συνταξιοδότησης, και θα μπορούν να αποχωρήσουν οποτεδήποτε για σύνταξη ακόμη και στην περίπτωση που τα όρια ηλικίας αυξηθούν κατά 1 έτος από το 2027.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Θίγονται από τις επερχόμενες αυξήσεις στα όρια ηλικίας μετά το 2027, οι ασφαλισμένοι που θα συμπληρώσουν την ηλικία συνταξιοδότησης που προβλέπει το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα, (π.χ. 62 ή 67 ανάλογα με τις προϋποθέσεις) μετά το 2027 που θα γίνουν οι αλλαγές στα όρια ηλικίας και αντί για 67 θα βγουν στα 68.
Τα όρια ηλικίας για μητέρες από το ΙΚΑ
Οι μητέρες με ένσημα ΙΚΑ πριν το 1993, μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες συνταξιοδότησης σε ηλικίες από 58,6 ετών εφόσον: α) συμπληρώνουν 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012, β) έχουν και ανήλικο τέκνο με τις 5.500 ημέρες ασφάλισης γ) συμπληρώνουν τα παλιά όρια ηλικίας που θα έπαιρναν σύνταξη (50 ως 57 ετών για μειωμένη και πλήρη) στο διάστημα από 19/8/2015 ως 31/12/2021.
Για παράδειγμα:
*Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ πριν το 1993, μπορούσε να πάρει πλήρη σύνταξη στα 55 και μειωμένη στα 50 εφόσον κατά το έτος 2010 είχε ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης. Αν συμπλήρωσε την ηλικία των 55 ετών το 2018 θα συνταξιοδοτηθεί με νέο όριο ηλικίας που είναι το 61ο έτος, που το συμπληρώνει το 2024. Αν συμπληρώνει τα 55 έτη το 2024, τότε βγαίνει στα 67, ή στα 62 εφόσον θα έχει και 40 χρόνια ασφάλισης. Εναλλακτικά μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη με όριο ηλικίας 61 ετών και 10 μήνες χωρίς να χρειαστούν 40 χρόνια ασφάλισης.
*Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ πριν το 1993 που είχε ανήλικο τέκνο και 5.000 ημέρες ασφάλισης το 2011, θα έπαιρνε πλήρη σύνταξη στα 57 και μειωμένη στα 52, εφόσον συμπλήρωνε με εξαγορές πλασματικού χρόνου τα 500 ένσημα που της έλειπαν ώστε να έχει τα 5.500 το 2011. Αν η ασφαλισμένη έκλεισε τα 57 το 2022, ο νόμος για τα όρια ηλικίας την πάει για πλήρη σύνταξη στα 67. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη στα 58,5 αρκεί να αναγνωρίσει «σήμερα» τα 500 ένσημα που της λείπουν το 2011 για να κατοχυρώσει το νέο όριο ηλικίας. Αν δεν κάνει την εξαγορά θα βγει με μειωμένη στα 62 και μάλιστα με κοινές διατάξεις όχι με διατάξεις μητέρων που σημαίνει ότι θα πρέπει κατά την τελευταία 5ετία να έχει απαραίτητα 100 ημέρες ασφάλισης για κάθε έτος.
Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το ΙΚΑ
1.Πλήρης σύνταξη μητέρων (έναρξη ασφάλισης μέχρι 31/12/1992).
| Με 5.500 ημέρες ως το 2010 και ανήλικο τέκνο | |
| Ηλικία 55 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Από 19/8 ως 31/12/2015 | 56,6 ετών |
| το 2016 | 58 |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 61 |
| το 2019 | 62,6 |
| το 2020 | 64 |
| το 2021 | 65,6 |
| το 2022 | 67 |
| Με 5.500 ημέρες το 2011 και ανήλικο τέκνο | |
| Ηλικία 57 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2016 | 59,6 |
| το 2017 | 60,9 |
| το 2018 | 62 |
| το 2019 | 63,3 |
| το 2020 | 64,6 |
| το 2021 | 65,9 |
| το 2022 | 67 |
2.Μειωμένη σύνταξη μητέρων
| Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2010, ή το 2011 | |
| Ηλικία 50, ή 52 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2016 | 56,9 |
| το 2017 | 58,5 |
| το 2018 | 60,2 |
| το 2019 | 61,10 |
| από 1/1/2020 | 62 |
| Με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2012 | |
| Ηλικία 55 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Από 19/8 ως 31/12/2015 | 56,6 ετών |
| το 2016 | 58 |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 61 |
| Από 1/1/2019 | 62 |
3.Σύνταξη με 10.500 ένσημα (και με διαδοχική ασφάλιση).
| Με 10.500 ένσημα ως το 2011 (και 10.800 για συνταξιοδότηση) | |
| Ηλικία 58 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Από 19/8 ως 31/12/2015 | 58,6 ετών |
| Το 2016 | 59 |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 60 |
| το 2019 | 60,6 |
| το 2020 | 61 |
| το 2021 | 61,6 |
| το 2022 | 62 |
| Με 10.500 ένσημα το 2012 (και 11.100 για συνταξιοδότηση) | |
| Ηλικία 59 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| Από 19/8 ως 31/12/2015 | 59,5 ετών |
| Το 2016 | 59,9 |
| το 2017 | 60,2 |
| το 2018 | 60,6 |
| το 2019 | 60,11 |
| το 2020 | 61,3 |
| το 2021 | 61,8 |
| το 2022 | 62 |
- Πλήρης και μειωμένη σύνταξη με 7.500 βαρέα ένσημα στο ΙΚΑ (άνδρες – γυναίκες)
| Με 10.500 ένσημα συνολικά με 7.500 στα «βαρέα» | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| Πλήρης σύνταξη | Μειωμένη σύνταξη | |
| το 2012 | 56,6 | 54,6 |
| Το 2013 | 60,9 | 58,9 |
| Το 2014 | 61,6 | 59,6 |
| Από 1/1/2015 | 62 | 60 |
- Γυναίκες με 4.500 ένσημα σύνολο και 3.600 στα «βαρέα»
| Ετος | Ενσημα | Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης |
| Έως 2010 | 4.500 (τα 3.600 βαρέα) | 55 |
| 2011 | 4.500 (τα 3.600 βαρέα) | 56 |
| 2012 | 4.500 (τα 3.600 βαρέα) | 57 |
| Από 1/1/2013 | 4.500 (τα 3.600 βαρέα) | 62 |
Πλήρη σύνταξη από 56,9 ετών στα Ειδικά Ταμεία
Σύνταξη με όρια ηλικίας και από 56,9 ετών προβλέπουν οι διατάξεις μητέρων για τις ασφαλισμένες πριν το 1993 σε ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών.
Η προϋπόθεση είναι να είχαν ανήλικο τέκνο και συμπληρωμένη 25ετία ως το 2012, την οποία κατοχυρώνουν και με εξαγορές πλασματικού χρόνου πλην του χρόνου λόγω τέκνων.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη πριν το 1993 σε ταμείο ΔΕΚΟ που είχε 25ετία το 2010 και ανήλικο τέκνο, με το παλιό καθεστώς, θα έπαιρνε πλήρη σύνταξη μόλις γινόταν 50 ετών. Με τις αλλαγές από 19/8/2015, αν έκλεισε τα 50 το 2016, θα πάρει πλήρη σύνταξη με το νέο όριο ηλικίας που είναι 56,9 ετών που το συμπλήρωσε εντός του 2023 και μπορεί να αποχωρήσει οποτεδήποτε. Αν έκλεισε τα 50 το 2027, θα βγεί στα 58,5 που τα συμπληρώνει το 2026.
Με πλασματικά έτη από στρατιωτική θητεία μπορούν να κατοχυρώσουν την έξοδο με 35ετία πριν τα 62, οι άνδρες με ασφάλιση πριν το 1983, σε όλα τα πρώην ειδικά ταμεία. Οσοι από αυτή την κατηγορία συμπληρώσουν την 35ετία στο διάστημα 2018-2021 θεμελιώνουν δικαίωμα για συνταξιοδότηση με όρια ηλικίας από 60 ως 61,6 ετών.
Ορια ηλικίας μητέρων με ασφάλιση σε ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών
| Πλήρης σύνταξη με 25ετία και ανήλικο το 2010 – 2011 | |||
| Ηλικία 50- 52 | Ηλικία συνταξιοδότησης | ||
| Από 19/8 έως 31/12/2015 | 55 | ||
| 2016 | 56,9 | ||
| 2017 | 58,5 | ||
| 2018 | 60,2 | ||
| 2019 | 61,1 | ||
| 2020 | 63,7 | ||
| 2021 | 65,3 | ||
| 2022 | 67 | ||
| Πλήρης σύνταξη με 25ετία και ανήλικο το 2012 | |||
| Ηλικία 55 | Ηλικία συνταξιοδότησης | ||
| Από 19/8 έως 31/12/2015 | 56,6 | ||
| 2016 | 58 | ||
| 2017 | 59,6 | ||
| 2018 | 61 | ||
| 2019 | 62,6 | ||
| 2020 | 64 | ||
| 2021 | 65,6 | ||
| 2022 | 67 | ||
| Μειωμένη σύνταξη με ανήλικο και 25ετία το 2011 | |||
| Ηλικία 50 | Ηλικία συνταξιοδότησης | ||
| Από 19/8/ έως 31/12/2015 | 55 | ||
| 2016 | 56,9 | ||
| 2017 | 58,5 | ||
| 2018 | 60,2 | ||
| 2019 | 61,1 | ||
| Από 1/1/2020 | 62 | ||
| Μειωμένη σύνταξη με ανήλικο και 25ετία το 2012 | |||
| Ηλικία 53 | Ηλικία συνταξιοδότησης | ||
| Από 19/8 έως 31/12//2015 | 56,6 | ||
| 2016 | 58 | ||
| 2017 | 59,6 | ||
| 2018 | 61 | ||
| Από 1/1/2019 | 62 | ||
