Κώστας Κατίκος
Αναδρομικά ως και 18.670 ευρώ από την προσαύξηση των επιπλέον εισφορών που κατέβαλαν στην επικουρική ασφάλιση δικαιούνται περίπου 300.000 συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι που προέρχονται από 15 Tαμεία.
Η προσαύξηση ισχύει για όσους βγαίνουν στη σύνταξη μετά τον Μάιο του 2016 και υπολογίζεται με συντελεστή 0,075%, πλην όμως δεν εφαρμόστηκε στις επικουρικές συντάξεις, παρά μόνον στις κύριες συντάξεις και για Tαμεία που είχαν εισφορές πάνω από 20%.
Από τη δημοσιογραφική έρευνα που πραγματοποίησε το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» βρήκε 15 επικουρικά ταμεία που είχαν κατά περιόδους αυξημένες εισφορές (πέραν του 6%) για τους παλαιότερους ασφαλισμένους τους, οι οποίοι, εφόσον έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί από τον Μάιο του 2016 και μετά ή θεμελιώνουν τις προϋποθέσεις για να πάρουν επικουρική από αυτή την ημερομηνία και μετά, δικαιούνται και την ανάλογη προσαύξηση για τις επιπλέον εισφορές που κατέβαλαν.
Οι κανονικές εισφορές επικουρικής ασφάλισης είναι 6% και η προσαύξηση 0,075% δίδεται ως έξτρα ποσό σύνταξης για ασφαλισμένους που κατέβαλαν εισφορές 8%, 12% ή και 14% αντί 6%.
Η διάταξη ψηφίστηκε και ισχύει για όσους βγαίνουν στη σύνταξη από 13 Μαΐου 2016 και μετά (νόμος Κατρούγκαλου), πλην όμως μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί σε καμία συνταξιοδοτική απόφαση απονομής επικουρικής σύνταξης, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τις κύριες, όπου η προσαύξηση δίδεται στις συντάξεις και αυξάνει το ποσό λόγω των επιπλέον εισφορών.
Ολοι όσοι αποχώρησαν όμως μετά τον Μάιο του 2016 από Ταμεία που είχαν υψηλότερες εισφορές από το 6% για την επικουρική ασφάλιση παίρνουν σύνταξη χωρίς προσαύξηση.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος ΙΚΑ στα βαρέα με εισφορές επικουρικής 8% αντί 6% αποχώρησε το 2018 με 25 έτη ασφάλισης σε ηλικία 67 ετών με επικουρική σύνταξη 196 ευρώ, ενώ από την προσαύξηση του 2% στα βαρέα θα πρέπει να πάρει 55 ευρώ επιπλέον και η σύνταξη να διαμορφωθεί στα 251 ευρώ. Τα αναδρομικά που δικαιούται από την προσαύξηση είναι 3.969 ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις», ο ΕΦΚΑ εξετάζει τρόπους για να υπολογιστούν οι προσαυξήσεις των εισφορών στις επικουρικές συντάξεις των Ταμείων που είχαν το επιπλέον ασφάλιστρο, ώστε να μην τραβήξει σε μάκρος η καθυστέρηση στην εφαρμογή μιας ήδη ψηφισμένης διάταξης.
Οπως αποκαλύπτει μάλιστα σήμερα το ένθετο του «Ε.Τ.», για την προσαύξηση των επικουρικών συντάξεων υπάρχει από τον Νοέμβριο του 2023 επίσημο -εσωτερικό- έγγραφο από την αρμόδια Διεύθυνση Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΦΚΑ (ΕΤΕΑΕΠ) με το οποίο ουσιαστικά επιχειρείται να περιοριστούν οι δικαιούχοι που θα λάβουν αύξηση στις επικουρικές τους! Το έγγραφο που αποκαλύπτει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» (σελ. 4-5) αναφέρεται στις προσαυξήσεις των επικουρικών συντάξεων των τραπεζών και ούτε λίγο ούτε πολύ ερμηνεύει τη νομοθεσία κατά το δοκούν, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν παίρνουν όλοι προσαύξηση στη σύνταξη και ας πλήρωσαν επιπλέον εισφορές!
Το γεγονός πάντως είναι πως ο νόμος προβλέπει ότι οι ασφαλισμένοι που είχαν στην επικουρική τους ασφάλιση εισφορές (εργαζομένου και εργοδότη) πάνω από 6% δικαιούνται να πάρουν μεγαλύτερη επικουρική σύνταξη, όπως ακριβώς ισχύει και για τις κύριες συντάξεις τους.
Το ότι ο ΕΦΚΑ δεν έχει καταφέρει να εφαρμόσει το νόμο εδώ και 8 χρόνια δείχνει ότι η διάταξη ψηφίστηκε χωρίς να προηγηθεί μελέτη για τον τρόπο εφαρμογής της. Δεδομένου δε ότι από τον Μάιο του 2016 και μετά άλλαξε τελείως και ο τρόπος υπολογισμού των επικουρικών, ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να κάνει διπλή δουλειά, καθώς για να καταβάλει τις προσαυξήσεις των επιπλέον εισφορών θα επανεξεταστούν όλες οι επικουρικές συντάξεις που είχαν αυξημένες εισφορές, για να διαπιστωθεί τι ποσό δικαιούνται από την προσαύξηση οι συνταξιούχοι.
Εχει ο ΕΦΚΑ τα χρήματα για να καταβάλει τις αυξήσεις και τα αναδρομικά στις επικουρικές συντάξεις;
Ο κουμπαράς των επικουρικών έχει έσοδα από τις κρατήσεις ασθένειας (6%), από την κράτηση της ΕΑΣ (3% ως 14% σε συντάξεις άνω των 300 ευρώ), ενώ από το 2020 και μετά, που αποκαταστάθηκαν οι μειώσεις του νόμου Κατρούγκαλου, οι 1,2 εκατ. συνταξιούχοι που παίρνουν επικουρική σύνταξη δεν έχουν δει καμία αύξηση, γιατί ο νόμος το απαγορεύει αν δεν βγαίνει ο λογαριασμός. Η πληρωμή των αυξήσεων όμως από τις επιπλέον εισφορές, πρώτον, δεν απαγορεύεται από το νόμο, αντίθετα προβλέπεται ως ανταπόδοση των εισφορών που πλήρωσαν οι ασφαλισμένοι και, επιπρόσθετα, η προσαύξηση αυτή θα υποκαταστήσει και τις κανονικές αυξήσεις που δεν δίδονται στις επικουρικές.
Προσαύξηση επικουρικής για τα έτη ως το 2014
Για τις αιτήσεις από 1ης/1/2015 και μετά (νόμος Κατρούγκαλου) οι επικουρικές έχουν διπλό υπολογισμό, έναν για τα έτη ασφάλισης ως το 2014 και έναν για τα έτη από 1ης/1/2015 και μετά. Τα έτη ως το 2014 υπολογίζονται με ποσοστό αναπλήρωσης 0,45%, ενώ από το 2015 η επικουρική υπολογίζεται με βάση τις εισφορές που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι και ανάλογα με την ηλικία που συνταξιοδοτούνται.
Η προσαύξηση των επικουρικών συντάξεων για τις επιπλέον εισφορές αφορά στο πρώτο κομμάτι της σύνταξης για τα έτη ασφάλισης ως το 2014 και θα υπολογιστεί επί των συντάξιμων αποδοχών της περιόδου 2002-2014.
Ετσι, ένας ασφαλισμένος που κατέβαλε εισφορά 9% αντί 6% για επικουρική ασφάλιση ως το 2014 και βγήκε στη σύνταξη το 2022 με 35 έτη ασφάλισης, θα πάρει την προσαύξηση για τις 3 επιπλέον μονάδες εισφορών στο τμήμα επικουρικής ως το 2014, δηλαδή για τα 27 από τα 35 έτη που συνταξιοδοτήθηκε.
Ο τύπος της προσαύξησης είναι: Συντάξιμες αποδοχές από το 2002 ως το 2014 Χ έτη καταβολής αυξημένων εισφορών Χ επιπλέον εισφορά Χ 0,075%.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος με επιπλέον εισφορά επικουρικής 3% (σύνολο 9% με την κανονική εισφορά 6%) που συνταξιοδοτήθηκε στα 62 το 2020 με μειωμένη, έχοντας συμπληρώσει 30 έτη ασφάλισης και με συντάξιμες αποδοχές 1.870 ευρώ, πήρε επικουρική 184 ευρώ ενώ για τα 24 έτη ως το 2014 δικαιούται προσαύξηση 101 ευρώ που θα υπολογιστεί ως εξής: 1.870Χ24Χ3Χ0,00075=101 ευρώ.
Αναδρομικά επικουρικών ως 5.664 ευρώ (παραδείγματα)
Σύμφωνα με τους αποκαλυπτικούς πίνακες και τα παραδείγματα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», τα αναδρομικά επικουρικών συντάξεων λόγω επιπλέον εισφορών με βαρέα ΙΚΑ ή για επικουρικές συνταξιούχων της ΔΕΗ φτάνουν (ενδεικτικά) ως και 5.664 ευρώ.
Για παράδειγμα:
- Συνταξιούχος με 25 έτη ασφάλισης στα βαρέα ΙΚΑ και εισφορές επικουρικής 8% αντί 6% αποχώρησε το 2018 σε ηλικία 67 ετών με συντάξιμες αποδοχές 1.750 ευρώ ως το 2014 και παίρνει επικουρική 196 ευρώ. Για τις 2 επιπλέον μονάδες εισφοράς δικαιούται προσαύξηση 55 ευρώ με αναδρομικά 3.969 ευρώ από το 2018 ως το 2024 (72 μήνες) και επικουρική μετά την προσαύξηση στα 251 ευρώ.
- Συνταξιούχος με 35 έτη ασφάλισης στα βαρέα ΙΚΑ που αποχώρησε το 2022 στα 60 με συντάξιμες αποδοχές 2.920 ευρώ ως το 2014 παίρνει επικουρική 436 ευρώ, ενώ δικαιούται προσαύξηση για τις επιπλέον εισφορές 118 ευρώ με αναδρομικά 5.664 ευρώ από το 2022 ως το 2024 (24 μήνες) και επικουρική 554 ευρώ.
- Συνταξιούχος με 35 έτη ασφάλισης στο επικουρικό της ΔΕΗ και επιπλέον εισφορά 3% που αποχώρησε το 2022 στα 60 με συντάξιμες αποδοχές 2.770 ευρώ παίρνει επικουρική 414 ευρώ, ενώ δικαιούται προσαύξηση 168 ευρώ με αναδρομικά ως τώρα στις 4.039 ευρώ (από 2022 ως 2024). Με την προσαύξηση η επικουρική του θα διαμορφωθεί στα 582 ευρώ.
Ταμεία επικουρικής ασφάλισης με εισφορά ασφαλισμένου πέραν του 3%
| Συγχωνευθέντα/Ενταχθέντα Επικουρικά Ταμεία | Επιπλέον εισφορά επικουρικής (%) |
| ΔΕΗ (παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι) | 1 ως 4 |
| ΕΛΕΜ-ΑΤΕ | 6 |
| ΕΡΤ (παλαιοί ασφαλισμένοι) | 1 ως 5 |
| ΕΤΕΑΜ-ΤΕΑΗΕ (ηλεκτρολόγοι) | 1 |
| ΕΤΕΑΜ-ΤΑΠΓΤΕ (Γενκή τράπεζα) | 1 ως 2 |
| ΕΤΕΑΜ-ΤΑΠΕΑΠΙ (Ιπποδρομιών) | 1 ως 2 |
| ΕΤΕΑΜ-ΤΕΑΠΑΕ (Αεροπορικές εταιρίες) | 1,80 ως 12 |
| ΕΤΕΑΜ-ΤΕΑΠΕΤ (Τσιμέντων) | 1 ως 2 |
| ΤΕΑΠΙΕΝ (Εμπορικού Ναυτικού) | 1 ως 2 |
| ΤΕΑΠΙΕΝ (Υπάλληλοι ΝΑΤ) | 10 |
| ΤΕΑΥΕΚ (Εμποροϋπάλληλοι) | 1 ως 3 |
| ΤΕΑΥΝΤΠ (Ναυτιλιακών Πρακτορείων) | 2 |
| ΤΕΑΧ (Χημικών, Δημόσιοι – Ιδιωτικοί Υπάλληλοι) | 1 ως 4 |
| ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ ΒΑΡΕΑ | 2 ως 3 |
| ΤΕΑΠΕΤΕ (Εμπορικής Τράπεζας) | 2 ως 8,75 |
Επικουρικό ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ με βαρέα (παραδείγματα με προσαύξηση εισφοράς 2%)
| Συντάξιμος μισθός (*) | Επικουρική χωρίς προσαύξηση | Επικουρική με προσαύξηση | Αύξηση | Αναδρομικά (από ημερομηνία συνταξιοδότησης) | |
| Σύνταξη το 2018 με 25 έτη ασφάλισης και ηλικία 67 | |||||
| 1.750 € | 196 € | 55 € | 251 € | 3.969 € | |
| 1.630 € | 183 € | 51 € | 234 € | 3.697 € | |
| 1.510 € | 170 € | 48 € | 217 € | 3.425 € | |
| 1.390 € | 156 € | 44 € | 200 € | 3.153 € | |
| 1.270 € | 143 € | 40 € | 183 € | 2.880 € | |
| Σύνταξη το 2020 με 30 έτη ασφάλισης και ηλικία 62 (πλήρης) | |||||
| 2.110 € | 276 € | 76 € | 352 € | 3.648 € | |
| 1.970 € | 258 € | 71 € | 329 € | 3.408 € | |
| 1.830 € | 240 € | 66 € | 306 € | 3.168 € | |
| 1.690 € | 222 € | 61 € | 283 € | 2.928 € | |
| 1.550 € | 204 € | 56 € | 260 € | 2.688 € | |
| Σύνταξη το 2022 με 35 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 (πλήρης) | |||||
| 2.920 € | 436 € | 118 € | 554 € | 5.664 € | |
| 2.690 € | 402 € | 109 € | 511 € | 5.232 € | |
| 2.460 € | 368 € | 100 € | 468 € | 4.800 € | |
| 2.230 € | 334 € | 90 € | 425 € | 4.320 € | |
| 2.000 € | 301 € | 81 € | 382 € | 3.888 € | |
(*) Μέσος όρος αποδοχών από 2002 ως 2014 για τον υπολογισμό της επικουρικής ως το 2014 και της προσαύξησης
Επικουρικά ΔΕΗ, ΤΕΑΧ, ΤΕΑΥΕΚ (παραδείγματα με προσαύξηση εισφοράς 3%)
| Συντάξιμος μισθός (*) | Επικουρική χωρίς προσαύξηση | Επικουρική με προσαύξηση | Αύξηση | Αναδρομικά (από ημερομηνία συνταξιοδότησης) | ||
| Σύνταξη το 2018 με 25 έτη ασφάλισης και ηλικία 67 | ||||||
| 1.650 € | 185 € | 263 € | 78 € | 5.613 € | ||
| 1.530 € | 172 € | 244 € | 72 € | 5.205 € | ||
| 1.410 € | 158 € | 225 € | 67 € | 4.797 € | ||
| 1.290 € | 145 € | 206 € | 61 € | 4.389 € | ||
| 1.170 € | 132 € | 187 € | 55 € | 3.980 € | ||
| Σύνταξη το 2020 με 30 έτη ασφάλισης και ηλικία 62 (μειωμένη) | ||||||
| 1.870 € | 184 € | 285 € | 101 € | 4.847 € | ||
| 1.730 € | 171 € | 264 € | 93 € | 4.484 € | ||
| 1.590 € | 158 € | 243 € | 86 € | 4.121 € | ||
| 1.450 € | 144 € | 222 € | 78 € | 3.758 € | ||
| 1.310 € | 131 € | 201 € | 71 € | 3.396 € | ||
| Σύνταξη το 2022 με 35 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 (πλήρης) | ||||||
| 2.770 € | 414 € | 582 € | 168 € | 4.039 € | ||
| 2.540 € | 380 € | 534 € | 154 € | 3.703 € | ||
| 2.310 € | 346 € | 487 € | 140 € | 3.368 € | ||
| 2.080 € | 312 € | 439 € | 126 € | 3.033 € | ||
| 1.850 € | 278 € | 391 € | 112 € | 2.697 € | ||
(*) Μέσος όρος αποδοχών από 2002 ως 2014 για τον υπολογισμό της επικουρικής ως το 2014 και της προσαύξησης
