Σε ποιες περιοχές απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου υπέρ των δικαιωμάτων του πολίτη
Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» μοιάζει η αναγνώριση εκτάσεων ως ιδιωτικών όταν διεκδικούνται από το Δημόσιο. Με τις αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών να πλησιάζουν τις 400.000, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες εξακολουθούν να παραμένουν εγκλωβισμένοι και αναγκάζονται να υποβάλουν ενστάσεις για την αναγνώριση των εκτάσεών τους ως ιδιωτικών απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου.
«Ακόμη και σήμερα είναι μπλεγμένο το τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση και τι ανήκει στο Δημόσιο, ενώ τεράστιος είναι ο αριθμός των αντιρρήσεων και των αιτήσεων προδήλων σφαλμάτων κατά των δασικών χαρτών και εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα» επισημαίνει η τοπογράφος- πολεοδόμος μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή.
Οπως εξηγεί, το γεγονός ότι ένα γεωτεμάχιο θεωρείται ή χαρακτηρίζεται σήμερα από το Δημόσιο ως δασική έκταση δεν συνεπάγεται αυτόματα πως ανήκει και στο Δημόσιο, αλλά εξετάζεται κατά περίπτωση ποια ήταν η κατάστασή του κατά τον χρόνο που περιήλθε στο Δημόσιο.
«Για τον λόγο αυτόν οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να εξετάσουν τα αποτελέσματα της ανάρτησης, να τσεκάρουν αν υπάρχουν λάθη ή διεκδικείται η έκταση, το ακίνητο ή τμήμα αυτού από το Δημόσιο ως δασική έκταση και να κάνουν εμπρόθεσμα δήλωση» συμπληρώνει.
Ετσι, την ώρα που η κατάσταση μοιάζει με μπλεγμένο κουβάρι, από το Κτηματολόγιο συγκέντρωσαν όλες τις ερωτήσεις από τους αναδόχους κατά την επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης και προσπάθησαν να απαντήσουν στις περισσότερες από αυτές.
«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τις οδηγίες προς ναυτιλλομένους προκειμένου οι ιδιοκτήτες διεκδικούμενων από το Δημόσιο εκτάσεων να ξέρουν πώς πρέπει να κινηθούν και σε ποιες περιπτώσεις το Δημόσιο δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας και επομένως μπορούν να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις τους.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους τα εξής:
Πρώτον, ο δασικός χάρτης από την κύρωσή του καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική και δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση.
Δεύτερον, στον δασικό χάρτη όμως περιλαμβάνονται και δασικές εκτάσεις για τις οποίες δεν προβάλλονται δικαιώματα κυριότητας από τις Διευθύνσεις Δασών. Επομένως, οι διεκδικούμενες εκτάσεις δυνάμει του τεκμηρίου κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα προσδιορίζονται στις δηλώσεις (αρχικές ή τροποποιητικές) και στις αιτήσεις διόρθωσης / ενστάσεις της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, μετά την αφαίρεση των εκτάσεων που φέρουν χαρακτηρισμό ΑΔ (Δασωμένοι Αγροί)
Τρίτον, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει και δεν διεκδικεί δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη, διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και αφορούν πολύγωνα ή λωρίδες που δημιουργούνται από την εφαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων επί των δασικών χαρτών, των οποίων αντιστοίχως το εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 100 τετραγωνικά μέτρα.
Απόρριψη διεκδίκησης Δημοσίου
Κατά την κτηματογράφηση προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου στις παρακάτω περιπτώσεις:
1. Προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη στις περιπτώσεις που ενώ τα γεωτεμάχια δηλώθηκαν αρχικά από τη Διεύθυνση Δασών, στη συνέχεια άλλαξαν μορφή σε μη δασική, όπως προκύπτει από τον αναρτημένο δασικό χάρτη.
2. Σε περίπτωση πράξης χαρακτηρισμού, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη εφόσον προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν την τελεσιδικία της πράξης η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα που ταυτοποιεί το ακίνητο.
3. Στις περιπτώσεις των αναδασωτέων εκτάσεων απορρίπτεται η διεκδίκηση της διεύθυνσης δασών όπου οι εκτάσεις αυτές στους δασικούς χάρτες εμφανίζονται να μην αποτελούν κατά χαρακτήρα και μορφή δάση ή δασικές εκτάσεις.
Κτίρια προ του 1955
Για να προκριθεί το δικαίωμα του πολίτη θα πρέπει να προσκομίζονται:
1. Για οικοδομικές άδειες εκδοθείσες πριν από την 11-6-1975:
- Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχανικού που θα αναγράφει ότι το εν λόγω κτίσμα ή τμήμα αυτού είναι κατασκευασμένο βάσει της οικοδομικής άδειας που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.
- Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο ο μηχανικός να προσδιορίζει την απολύτως αναγκαία επιφάνεια πέριξ της νόμιμης οικοδομής και να βεβαιώνει για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει.
- Τα ίδια ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν από την ισχύ του Ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως το 2011, μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά τον χρόνο έκδοσής τους.
2. Για τα κτίρια προϋφιστάμενα της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955 (ΦΕΚ 266Α). Αυτά θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου.
Στην περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του προαναφερομένου Β.Δ/τος.
Απόφαση Επιτροπής Αντιρρήσεων
Στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος προσκομίσει με οποιονδήποτε τρόπο απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) των δασικών χαρτών που τον δικαιώνει, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη, εφόσον η ΕΠΕΑ διαθέτει συγκεκριμένο κωδικό ΑΔΑ (αριθμός διαδικτυακής ανάρτησης) αναρτημένο στη Διαύγεια.
Για τις διεκδικήσεις του Δημοσίου σε περιοχές που υπάρχουν είτε διανομές είτε αναδασμοί (κληροτεμάχια, εξαιρεθείσες υπέρ ιδιοκτητών εκτάσεις) ισχύουν τα εξής:
- Κλήροι από διανομή. Στις περιπτώσεις που το ακίνητο στον πίνακα διανομής έχει τον χαρακτηρισμό «εκ διανομής», καταχωρίζεται ως δικαιούχος ο ιδιώτης και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα, ανεξάρτητα εάν προκύπτει ή όχι από τον τίτλο του ιδιώτη ή του δικαιοπαρόχου αυτού ότι το απέκτησε με παραχώρηση από το Δημόσιο. Στην περίπτωση που αναρτημένος δικαιούχος έχει δηλώσει το δικαίωμά του επικαλούμενος χρησικτησία επί τεμαχίου αυτής της κατηγορίας (κληροτεμάχιο εκ διανομής), και πάλι η αίτηση διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτεται.
- Αγροτεμάχια που φέρουν τον χαρακτηρισμό «ιδιοκτησίες». Αυτά δεν αποτέλεσαν αντικείμενο απαλλοτριωτικής διαδικασίας και ως εκ τούτου προκρίνεται το δικαίωμα της Δ/νσης Δασών, εκτός εάν θεμελιώνεται ιδιωτικό δικαίωμα.
- Τι προβλέπεται για τα εντός αναδασμού αγροκτήματα.
Οι διεκδικήσεις της Δ/νσης Δασών που έχουν υποβληθεί και αφορούν δικαιώματα σε ακίνητα που εμπίπτουν σε περιοχή που έχει κυρωθεί Αναδασμός απορρίπτονται διότι ο Αναδασμός αποτελεί πρωτότυπο τρόπο κτήσης κυριότητας για τους αναφερόμενους δικαιούχους στους πίνακες του Αναδασμού.
Στα όρια οικισμών
Οι οικισμοί έχουν διακριθεί από τις αρμόδιες ΥΔΟΜ (Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων) σύμφωνα με το αρ. 23 του ν.3389/2010 σε οικισμούς της περ. 2α και της περ. 2β. Οι πρώτοι έχουν οριοθετηθεί με πορτοκαλί χρώμα και οι δεύτεροι με κίτρινο. Ετσι, εάν τα γεωτεμάχια εμπίπτουν εντός έκτασης που έχει χαρακτηρισμό:
- «Οριο Αρ. 23 παρ. 2α», τότε οι αιτήσεις διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτονται.
- «Οριο Αρ. 23 παρ. 2β» τότε οι αιτήσεις της Δ/νσης Δασών γίνονται δεκτές.
