Εγκύκλιος του υπ. Εργασίας ξεκαθαρίζει το τοπίο. Τι ισχύει για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους. Όλοι οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας Επαγγελματικών Ταμείων.
Ρούλα Σαλούρου
Τους όρους και τις προϋποθέσεις λήψης συμπληρωματικής -επαγγελματικής σύνταξης, αλλά και τις διαδικασίες λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) καθορίζει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας, ξεκαθαρίζοντας ότι σύνταξη στα 55, θα λαμβάνεται μόνο εφόσον έχουν καταβληθεί εισφορές στο Tαμείο για τουλάχιστον 20 έτη.
Μετά την ψήφιση του Νόμου 5078, τον περασμένο Δεκέμβριο, για την αναμόρφωση της επαγγελματικής ασφάλισης στη χώρα μας, και τις αντιδράσεις που αυτός προκάλεσε, κυρίως από τα μέλη και τους εκπροσώπους των ΤΕΑ, έρχεται η πρώτη εφαρμοστική εγκύκλιος, που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις λήψης «επαγγελματικής σύνταξης» τόσο για τους ήδη ασφαλισμένους, όσο και για αυτούς που θα ενταχθούν στα ΤΕΑ εφεξής, ενώ ξεκαθαρίζει και τον τρόπο οργάνωσης, λειτουργίας και εποπτείας των Ταμείων αυτών.
Όπως μάλιστα σημείωσαν μιλώντας σε Ομάδα Εργασίας του ΟΟΣΑ για τα συλλογικά κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά προγράμματα, στο Παρίσι, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου και ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Νίκος Μηλαπίδης, με το νέο νόμο απλοποιούνται και εξορθολογίζονται οι διαδικασίες δημιουργίας ΤΕΑ ενώ, ταυτόχρονα, θεσπίζεται η δυνατότητα δημιουργίας πολυεργοδοτικών επαγγελματικών ταμείων, υιοθετούνται μέτρα που στοχεύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στη λειτουργίας τους, ενισχύεται η εποπτεία, με τη μεταφορά της αρμοδιότητας στην ΤτΕΕΛΛ -0,37% και αλλάζει η φορολόγηση, καθώς εξομοιώνονται οι φορολογικοί συντελεστές για τις παροχές των ΤΕΑ και των Ομαδικών Ασφαλιστηρίων Συνταξιοδοτικών Συμβολαίων.
«Οι φορολογικοί συντελεστές μειώνονται με τον χρόνο συμμετοχής και, ταυτόχρονα, η φορολόγηση της παροχής με τη μορφή σύνταξης καθορίζεται στο ήμισυ του επιπέδου φορολογίας των εφάπαξ πληρωμών, έτσι ώστε οι συνταξιούχοι – ιδίως όσοι έχουν σημαντικές αποταμιεύσεις – να ενθαρρύνονται να λαμβάνουν σύνταξη και όχι εφάπαξ, ενισχύοντας έτσι το εισόδημά τους καθ’ όλη τη διάρκεια του συνταξιοδοτικού βίου τους» ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Αναλυτικά, η εγκύκλιος ορίζει τα εξής:
Τα μέλη των ΤΕΑ χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
α) Τα μέλη που έχουν εγγραφεί πριν τις 20/12/2023 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου νόμου), για τους οποίους ισχύουν οι υφιστάμενες καταστατικές διατάξεις περί προϋποθέσεων λήψης συνταξιοδοτικής παροχής για το σύνολο του ατομικού τους λογαριασμού (προ και μετά την 31/12/2023).
β) Τα μέλη που εγγράφονται πρώτη φορά στο ΤΕΑ μετά τις 20/12/2023, για τα οποία ισχύουν οι ελάχιστες προϋποθέσεις λήψης συνταξιοδοτικής παροχής, ήτοι συνταξιοδότηση από τον κύριο φορέα ασφάλισης ή στα 62 έτη, ανεξάρτητα από τον χρόνο ασφάλισης στο ΤΕΑ, όπως προβλέπεται κάθε φορά για τη λήψη πλήρους σύνταξης από τον κύριο φορέα ασφάλισης. Εναλλακτικά ισχύει η συνταξιοδότηση στα 55 έτη με 20 έτη ασφάλισης στο ΤΕΑ. Το ίδιο ισχύει ανεξάρτητα από τον χρόνο ασφάλισης, αν η εργασιακή σχέση τερματίζεται λόγω οικειοθελούς αποχώρησης με τη σύμφωνη γνώμη του εργοδότη, ή αν υπάρξει τερματισμός της εργασιακής σχέσης χωρίς τη βούληση του εργαζόμενου.
Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα πρόωρης λήψης συνταξιοδοτικής παροχής. Αναλυτικά, για προγράμματα συνταξιοδοτικών παροχών των οποίων τα μέλη φέρουν τον επενδυτικό κίνδυνο, η προκαταβολή συνταξιοδοτικής παροχής κατά 50%, προβλέπεται σε περιπτώσεις που τα μέλη ΤΕΑ συνεχίζουν να απασχολούνται, δηλαδή εξακολουθούν να είναι ασφαλισμένα, πλην όμως έχουν συμπληρώσει είτε το 62ο της ηλικίας τους, είτε το 55ο έτος της ηλικίας τους και 20 έτη ασφάλισης.
Προσοχή. Ξεκαθαρίζεται ότι η χρήση της σχετικής δυνατότητας δεν αποτελεί πρόωρη λήψη της παροχής και κατά συνέπεια, δεν επιβάλλεται στην περίπτωση αυτή η προσαύξηση των φορολογικών συντελεστών κατά 50%. Αντίθετα, η πρόωρη λήψη της συνταξιοδοτικής παροχής που παρέχεται στα μέλη ως καταστατική δυνατότητα εφόσον έχουν διανυθεί 15 έτη ασφάλισης, χωρίς ηλικιακή προϋπόθεση, επισύρει την προσαύξηση των φορολογικών συντελεστών κατά 50%.
Το ανώτατο όριο καταβαλλόμενων εισφορών και ασφαλίστρων δεν πρέπει να υπερβαίνει ετησίως και σωρευτικά για τους μισθωτούς και όσους αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία, το 20% του ακαθάριστου εισοδήματός τους από μισθωτή εργασία. Για τους μη μισθωτούς, τα 20.000 ευρώ, ποσό που αναπροσαρμόζεται κάθε έτος σύμφωνα με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Η εγκύκλιος ορίζει ότι εφεξής θα πρέπει οι εισφορές να καταβάλλονται εμπρόθεσμα και τακτικά, όχι έκτακτα. Άρα τα Καταστατικά των ΤΕΑ πρέπει να τροποποιηθούν αναλόγως. Άλλωστε, ξεκαθαρίζεται ρητά ότι χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν έχουν καταβληθεί τακτικές εισφορές δεν μπορεί να λογιστεί ως χρόνος ασφάλισης στο ΤΕΑ.
Για την είσπραξη των καθυστερούμενων εισφορών, τα ΤΕΑ οφείλουν να διαμορφώνουν αποτελεσματικό μηχανισμό. Και ξεκαθαρίζεται ότι το ΔΣ του ΤΕΑ οφείλει να μεριμνά για την είσπραξη των καθυστερούμενων εργοδοτικών εισφορών και σε περίπτωση που η καθυστέρηση υπερβαίνει τους τρεις μήνες, οφείλει να ενημερώσει την Αρμόδια Αρχή.
