Ο νέος Κανονισμός θα παράσχει εργαλεία για την επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης διασυνοριακών καταγγελιών που υποβάλλονται από πολίτες ή οργανώσεις, καθώς και τυχόν επακόλουθων ερευνών
Το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία σχετικά με κοινή θέση των κρατών μελών όσον αφορά νέα νομοθεσία η οποία θα βελτιώσει τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών προστασίας δεδομένων κατά την επιβολή του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων (ΓΚΠΔ).
Ο ΓΚΠΔ απαιτεί από τις εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων οι οποίες είναι αρμόδιες για την επιβολή του να συνεργάζονται όταν μια υπόθεση προστασίας δεδομένων αφορά διασυνοριακή επεξεργασία. Τέτοια περίπτωση συντρέχει, για παράδειγμα, όταν ο καταγγέλλων κατοικεί σε κράτος μέλος διαφορετικό από την υπό έρευνα εταιρεία.
Ταχύς χειρισμός διασυνοριακών καταγγελιών και βελτίωση της συνεργασίας
Μόλις εκδοθεί, ο κανονισμός θα παράσχει εργαλεία για την επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης διασυνοριακών καταγγελιών που υποβάλλονται από πολίτες ή οργανώσεις, καθώς και τυχόν επακόλουθων ερευνών. Τούτο οφείλεται κυρίως στην εναρμόνιση των απαιτήσεων για το παραδεκτό μιας διασυνοριακής δράσης. Κάθε φορά που ένας πολίτης της ΕΕ υποβάλλει καταγγελία σχετικά με διασυνοριακή επεξεργασία δεδομένων, το παραδεκτό θα κρίνεται βάσει των ίδιων πληροφοριών.
Αποσαφηνίζει επίσης τις διαδικαστικές προθεσμίες και τα διαδικαστικά στάδια που ισχύουν για μια έρευνα, καθώς και για την έκδοση δεσμευτικής γνώμης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ), τον οργανισμό που συγκεντρώνει όλες τις εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων, σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των αρχών προστασίας δεδομένων.
Το Συμβούλιο συμφώνησε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας συνεργασίας, οι εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων θα πρέπει να είναι σε θέση να διατυπώνουν τις απόψεις τους στην επικεφαλής εποπτική αρχή, και ότι τα εργαλεία συνεργασίας που προβλέπονται από τον ΓΚΠΔ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την επίτευξη συναίνεσης σε πρώιμο στάδιο των ερευνών.
Δικαιώματα των καταγγελλόντων και των υπό έρευνα μερών
Ο νέος κανονισμός θα εναρμονίσει τις απαιτήσεις και τις διαδικασίες ακρόασης του καταγγέλλοντος σε περίπτωση απόρριψης μιας καταγγελίας, προβλέπει δε κοινούς κανόνες για τη συμμετοχή του καταγγέλλοντος στη διαδικασία.
Το δικαίωμα ακρόασης της εταιρείας ή του υπό έρευνα οργανισμού διασφαλίζεται επίσης σε βασικά στάδια καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, μεταξύ άλλων κατά τη διαδικασία επίλυσης διαφορών από το ΕΣΠΔ.
Κύρια στοιχεία της θέσης του Συμβουλίου
Η θέση του Συμβουλίου διατηρεί τον γενικό προσανατολισμό της πρότασης, πλην όμως τροποποιεί το σχέδιο κανονισμού ως προς τις ακόλουθες πτυχές:
- σαφέστερα χρονοδιαγράμματα: τα κράτη μέλη θεσπίζουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της διαδικασίας συνεργασίας
- ενισχυμένη και αποτελεσματική συνεργασία: το Συμβούλιο υποστηρίζει τη νέα διαδικασία ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ των αρχών προστασίας δεδομένων, αλλά παρέχει επίσης τη δυνατότητα να μην εφαρμόζονται όλοι οι πρόσθετοι κανόνες όταν μια υπόθεση είναι απλούστερη και ξεκάθαρη. Αυτό επιτρέπει στις αρχές προστασίας δεδομένων να αποφεύγουν τον διοικητικό φόρτο και να ενεργούν γρήγορα σε υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας, αξιοποιώντας τους νέους πρόσθετους κανόνες συνεργασίας για πιο σύνθετες έρευνες.
- ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης: το Συμβούλιο θεσπίζει μηχανισμό έγκαιρης επίλυσης, ο οποίος επιτρέπει στις αρχές να επιλύουν μια υπόθεση πριν από την κίνηση των τυποποιημένων διαδικασιών για τον χειρισμό διασυνοριακής καταγγελίας. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η εν λόγω εταιρεία ή ο εν λόγω οργανισμός έχει θέσει ζήτημα παράβασης ή όταν έχει βρεθεί φιλικός διακανονισμός στην καταγγελία.
Επόμενα βήματα
Η σημερινή έγκριση γενικής προσέγγισης θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο καθόρισε τη θέση του τον Απρίλιο του 2024, προκειμένου να συμφωνηθεί ένα τελικό νομοθετικό κείμενο.
Γενικές πληροφορίες
Ο ΓΚΠΔ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, ο οποίος εναρμονίζει τα δικαιώματα προστασίας των δεδομένων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Εφαρμόζεται σε κάθε οργανισμό που ασχολείται με δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πολιτών ή κατοίκων της ΕΕ, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασής τους.
Ο ΓΚΠΔ έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σύστημα συνεργασίας μεταξύ των εθνικών φορέων προστασίας δεδομένων το οποίο, αφενός, διασφαλίζει τη συνεπή εφαρμογή του δικαίου σε ολόκληρη την ΕΕ και, αφετέρου, επιτρέπει στον καταγγέλλοντα να συνομιλεί με την τοπική του αρχή προστασίας δεδομένων. Σε διασυνοριακές υποθέσεις, μια συγκεκριμένη εθνική αρχή θα αναλάβει τον ρόλο της επικεφαλής αρχής στην έρευνα. Ωστόσο, η επικεφαλής αρχή υποχρεούται να συνεργάζεται με τους ομολόγους της από άλλα κράτη μέλη.
Ο ΓΚΠΔ εφαρμόζεται από τις 25 Μαΐου 2018. Αρκετές εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή του ΓΚΠΔ επισήμαναν ότι ο χειρισμός διασυνοριακών ζητημάτων παρεμποδίζεται από τις διαφορές στις διοικητικές διαδικασίες. Οι διαδικαστικοί κανόνες του νέου κανονισμού θα αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα.
