Σε σχέδιο νόμου οι λεπτομέρειες για την εξαγορά ακινήτων του δημοσίου • Το πλήρες κείμενο

Κατατέθηκε στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με θέμα “Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2118 για την ασφάλιση αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων, λήψη μέτρων προς εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/858 σχετικά με το πιλοτικό καθεστώς υποδομών της αγοράς που βασίζονται σε τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού, ειδικότερες ρυθμίσεις για τα οχήματα και τη δημόσια περιουσία και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών”.

Στο σχέδιο νόμου έχουν ενταχθεί και διατάξεις που αφορούν στην αξιοποίηση των ακινήτων του δημοσίου και τις λεπτομέρειες αναφορικά με την εξαγορά τους από ιδιώτες. Όπως επισημαίνει το Υπουργείο Οικονομικών, με τις νέες ρυθμίσεις εισάγονται νομοθετικές παρεμβάσεις προκειμένου να απλοποιηθεί το πλαίσιο σχετικά με τη χρήση ακινήτων του Δημοσίου από καλόπιστους ιδιώτες. Σύμφωνα με το Υπουργείο, μέχρι σήμερα διαιωνίζεται μια κατάσταση παρανομίας, όπου ιδιώτες που χρησιμοποιούν επί μακρόν ακίνητα του δημοσίου, εμφανίζονται ως καταπατητές, παρά το γεγονός ότι έχουν ενεργήσει με καλή πίστη και είναι πρόθυμοι να εξαγοράσουν τα ακίνητα αυτά. Έτσι, στόχος του Υπουργείου είναι η άμεση επίλυση ζητημάτων που σχετίζονται με τους καλόπιστους κατόχους ακινήτων που ανήκουν στο δημόσιο, με σκοπό την εξομάλυνση των διαφορών και την ελάφρυνση της δικαστικής ύλης.

Διαβάστε παρακάτω αναλυτικά την ανάλυση των νέων διατάξεων κατά άρθρο καθώς και το κείμενο των προτεινόμενων διατάξεων:

Άρθρο 52
Δικαίωμα υποβολής αίτησης εξαγοράς – Αντικατάσταση παρ. 1 και 2 άρθρου 4 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Αντικαθίστανται οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς, προκειμένου να καταστεί ευρύτερη η εφαρμογή του νόμου. Ειδικότερα, αφαιρείται ως προϋπόθεση, η ύπαρξη κτίσματος που έχει ανεγερθεί το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 1991 σε περίπτωση τριάντα (30) ετών κατοχής και το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 1981 σε περίπτωση σαράντα (40) ετών κατοχής. Επιπλέον, προβλέπεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος της παρ. 1 είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» τουλάχιστον για τα πέντε (5) έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους. Παράλληλα, προβλέπεται ρητά η δυνατότητα εξαγοράς βοηθητικών χώρων, την οποία δύνανται να αιτηθούν όσοι τους κατέχουν, όντας ιδιοκτήτες των κύριων χώρων των εκάστοτε ακινήτων. Με τον τρόπο αυτό αίρεται η αντινομία της εμπλοκής ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων τρίτων (εν προκειμένω του Ελληνικού Δημοσίου) σε χώρους που εξυπηρετούν την κύρια χρήση και συνεπώς τους ιδιοκτήτες που αδιάλειπτα τους κατέχουν. Η μη εκποιήσιμη κυριότητα του Δημοσίου επί των χώρων αυτών, προκαλεί διάφορα ανορθολογικά αδιέξοδα και αδικίες, καθώς το τελευταίο επιβαρύνεται με ιδιοκτησία, η οποία δεν μπορεί να εκποιηθεί και να αξιοποιηθεί, όχι μόνο προς όφελός του, αλλά και ούτε προς όφελος αυτών τους οποίους οι χώροι αυτοί προορίζονται να εξυπηρετούν.

Προτεινόμενη διάταξη

Oι παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς, αντικαθίστανται ως εξής:

«1. Δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς όποιος κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος ασκεί επί δημοσίου ακινήτου, ο ίδιος ή οι δικαιοπάροχοί του, αδιαλείπτως κατοχή:

α) επί τριάντα (30) τουλάχιστον έτη με τίτλο ή

β) επί σαράντα (40) τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική ή εμπορική δραστηριότητα.

2. Προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος της παρ. 1 είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα πέντε (5) τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης. Η άσκηση του δικαιώματος της παρ. 1 δεν αποκλείεται σε όσους έχουν μισθώσει ή σε όσους έχει παραχωρηθεί το ακίνητο από το Δημόσιο ή την ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. για χρονικό διάστημα μέχρι τρία (3) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης. Στην περίπτωση αυτή, το ακίνητο πρέπει να έχει δηλωθεί στο έντυπο «Ε9» για τα πέντε (5) τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, κατά τα οποία δεν υπήρχε σύμβαση μίσθωσης ή παραχώρησης.».

Άρθρο 53
Εξαιρούμενα ακίνητα – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 5 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Στην παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5024/2023 (Α’ 41), περί εξαίρεσης από το δικαίωμα εξαγοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος, προστίθεται πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία η κρίση περί της ύπαρξης των επιτακτικών λόγων δημόσιου συμφέροντος δύναται να γίνει και κατά την εξέταση του αιτήματος εξαγοράς από την Επιτροπή Εξαγοράς του άρθρου 10 και το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατά τη λήψη της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 11, του ως άνω νόμου. Με τον τρόπο αυτό προβλέπεται και ένα δεύτερο στάδιο ελέγχου συνδρομής των λόγων της παρ. 1, με σκοπό την αποτελεσματικότερη προστασία του δημοσίου συμφέροντος.

Προτεινόμενη διάταξη

Στην παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί εξαίρεσης από το δικαίωμα εξαγοράς για λόγους δημόσιου συμφέροντος, προστίθεται τρίτο εδάφιο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Δεν είναι δυνατή η εξαγορά δημοσίου ακινήτου, ακόμα και αν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 4, εφόσον συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δημόσιου συμφέροντος, αναγόμενοι σε ζητήματα:

(α) εθνικής άμυνας, ή

(β) δημόσιας ασφάλειας, ή

(γ) δημόσιας υγείας, ή

(δ) χωροταξικού ή πολεοδομικού σχεδιασμού, ή (ε) άλλης αιτιολογημένης κρατικής ανάγκης.

Εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος και κατόπιν αιτήματος του φορέα υποδοχής, τα κατά περίπτωση αρμόδια υπουργεία προσδιορίζουν αιτιολογημένα τις περιοχές ή τα ακίνητα ενδιαφέροντός τους, προκειμένου αυτά να εξαιρεθούν της διαδικασίας εξαγοράς, η οποία προβλέπεται με τον παρόντα νόμο και ενημερώνουν σχετικά τον φορέα υποδοχής.

Η κρίση περί της ύπαρξης των επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος δύναται να γίνει και κατά την εξέταση του αιτήματος εξαγοράς από την Επιτροπή Εξαγοράς του άρθρου 10 και το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατά τη λήψη της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 11.».

Άρθρο 54
Τίμημα εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημόσιου ακινήτου – Αντικατάσταση παρ. 1 και 2, τροποποίηση παρ. 5 και κατάργηση παρ. 6 άρθρου 8 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 8 του ν. 5024/2023 (Α’ 41), περί τιμήματος εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του Δημοσίου, αντικαθίστανται ώστε να προβλέπεται η εφαρμογή των εκπτώσεων του άρθρου 7 και όταν υπάρχει: α) αναγνώριση του αιτούντα ως κυρίου, δυνάμει απόφασης πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, και β) αναγραφή του αιτούντα ως κυρίου στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής, κατά την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275). Επίσης, η παρ. 5 τροποποιείται, ώστε ως κρίσιμη ημερομηνία για την εφαρμογή της να τεθεί το έτος «1965», αντί του έτους «1950», με σκοπό την κατάληψη από το υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής και άλλων περιπτώσεων, ουσιωδώς όμοιων. Τέλος, η παρ. 6, περί μη εφαρμογής εκπτώσεων, καταργείται, ώστε να είναι δυνατή σωρευτική έκπτωση, όπου αυτό επιβάλλεται για κοινωνικούς λόγους.

Προτεινόμενη διάταξη

Στο άρθρο 8 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί τιμήματος εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του Δημοσίου: α) αντικαθίστανται οι παρ. 1 και 2, β) στην παρ. 5 το έτος «1950» αντικαθίσταται από το έτος «1965», γ) η παρ. 6 καταργείται, και το άρθρο 8 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 8
Τίμημα εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημοσίου ακινήτου

1. Για αιτούντα που έχει αναγνωρισθεί δυνάμει απόφασης πρωτοβάθμιου δικαστηρίου ως κύριος του δημοσίου ακινήτου έναντι του Δημοσίου, το τίμημα εξαγοράς του άρθρου 6 αντιστοιχεί σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και εφαρμόζονται επ’ αυτού οι εκπτώσεις του άρθρου 7.
2. Για αιτούντα που ο ίδιος ή ο δικαιοπάροχός του έχει αναγραφεί ως κύριος του δημοσίου ακινήτου στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής, κατά την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275), η αίτηση εξαγοράς υποβάλλεται χωρίς τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 4 και το τίμημα εξαγοράς του άρθρου 6 αντιστοιχεί σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και εφαρμόζονται επ’ αυτού οι εκπτώσεις του άρθρου 7.
3. Αν ο αιτών, μέχρι την 31η.12.2022, έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης σε δίκη που αφορά στην αναγνώριση της κυριότητας του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου, δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς, με τίμημα εξαγοράς που αντιστοιχεί, κατά παρέκκλιση του άρθρου 6, σε ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
4. Σε περίπτωση εξαγοράς δημοσίου ακινήτου, κατά την παρ. 3, ο αιτών, εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός από την κοινοποίηση προς αυτόν του πιστοποιητικού αποδοχής, υποβάλλει στο αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αντίγραφο της παραίτησής του από τα ένδικα μέσα κατά της δικαστικής απόφασης σε δίκη που αφορά στην αναγνώριση της κυριότητας του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του πρώτου εδαφίου, δεν εκδίδεται απόφαση εξαγοράς.
5. Σε περίπτωση που ο αιτών κατέχει δημόσιο ακίνητο, το οποίο καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή του αρχικού δικαιοπαρόχου του κατά την έναρξη της κατοχής του ακινήτου, ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων που έλαβαν χώρα πριν το έτος 1965, καθ’ υπόδειξη των δημόσιων αρχών, όπως αυτή προκύπτει από μεταγενέστερα έγγραφα δημόσιων αρχών, δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς, με τίμημα εξαγοράς που αντιστοιχεί, κατά παρέκκλιση του άρθρου 6, σε ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
6. (Καταργείται).».

Άρθρο 55
Διαδικασία υποβολής αιτήματος εξαγοράς – Τροποποίηση παρ. 5 και 6 άρθρου 9 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Τροποποιείται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 5024/2023 (Α’ 41), περί της διαδικασίας υποβολής του αιτήματος εξαγοράς, και τίθεται εύλογη δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά από τον φάκελο της αίτησής του. Επιπλέον, καταργείται η υποχρέωση προσκομιδής αεροφωτογραφιών που προβλεπόταν στην περ. β) της παρ. 6 του ίδιου άρθρου, καθώς δεν εξετάζεται πλέον η ύπαρξη ή μη ακινήτου για την εξαγορά.

Προτεινόμενη διάταξη

Στο άρθρο 9 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί διαδικασίας υποβολής του αιτήματος εξαγοράς: α) στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 μετά από τις λέξεις «ο φορέας υποδοχής» τίθεται κόμμα και προστίθενται οι λέξεις «εντός δέκα (10) ημερών», β) η περ. β) της παρ. 6 καταργείται, και οι παρ. 5 και 6 διαμορφώνονται ως εξής:

«5. Ο φορέας υποδοχής ελέγχει τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν την αίτηση εξαγοράς. Σε περίπτωση έλλειψης ενός (1) ή περισσότερων δικαιολογητικών της παρ. 6, ο φορέας υποδοχής, εντός δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης, ενημερώνει τον αιτούντα με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για τη συμπλήρωση των δικαιολογητικών. Ο αιτών λογίζεται ότι έχει ενημερωθεί από τον φορέα υποδοχής με την πάροδο ενός (1) μηνός από την αποστολή σε αυτόν από τον φορέα υποδοχής του ανωτέρω μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Ο αιτών υποβάλλει στον φορέα υποδοχής τα ελλείποντα δικαιολογητικά εντός ενενήντα (90) ημερών από την ενημέρωσή του, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο. Αν η προθεσμία του τετάρτου εδαφίου παρέλθει άπρακτη, η αίτηση εξαγοράς τίθεται στο αρχείο και ενημερώνεται σχετικά το πληροφοριακό σύστημα. Εφόσον διαπιστωθεί η πληρότητα του φακέλου της αίτησης εξαγοράς, ο φορέας υποδοχής διαβιβάζει αμελλητί την αίτηση εξαγοράς και τα δικαιολογητικά των παρ. 6, 7 και 8 στην οικεία κτηματική υπηρεσία.

6. Η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται κατ’ ελάχιστον από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

α) Τοπογραφικό διάγραμμα και γεωαναφερμένο αρχείο διανύσματος χωρικής αποτύπωσης (τύπου shp, dxf ή dwg) του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου εξαρτημένο στο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ87 με συνημμένη δήλωση μηχανικού του ν. 651/1977 (Α’ 207) και του ν. 1337/1983 (Α’ 33) και απόσπασμα επ’ αυτού του ορθοφωτοχάρτη που απεικονίζει το υπό εξαγορά ακίνητο. Στο υπόμνημα του τοπογραφικού διαγράμματος περιλαμβάνεται βεβαίωση του συντάξαντα το διάγραμμα μηχανικού, η οποία αφορά το απεικονιζόμενο ακίνητο, σε σχέση με τη θέση, το σχήμα και την έκταση, που αυτό εμφανίζεται στις κτηματολογικές εγγραφές, εφόσον στην περιοχή, όπου αυτό κείται, λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται και από αποδεικτικό υποβολής ηλεκτρονικού διαγράμματος (Κωδικός Ηλεκτρονικού Διαγράμματος ΚΗΔ), μετά την ηλεκτρονική υποβολή του τοπογραφικού διαγράμματος κατά το άρθρο 40 του ν. 4409/2016 (Α’ 136) στον υποδοχέα του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο. Αν απαιτείται γεωμετρική μεταβολή των κτηματολογικών στοιχείων του ακινήτου, αυτή προηγείται της υποβολής της αίτησης εξαγοράς.

β) Καταργείται.

γ) Φύλλο υπολογισμού αντικειμενικής αξίας οικοπέδου, γηπέδου ή ακινήτου, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 6 ή τις παρ. 1, 2, 3 και 5 του άρθρου 8.

δ) Βεβαίωση όρων δόμησης της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης.

ε) Οικοδομική άδεια, εφόσον υπάρχει.

στ) Υπεύθυνη δήλωση από την οποία προκύπτει ότι δεν συντρέχουν οι εξαιρέσεις της παρ. 2 του άρθρου 5.

ζ) Αποδεικτικό εξόφλησης του παραβόλου της παρ. 4.

η) Τίτλους από τους οποίους προκύπτει η κατοχή κατά την περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 4 και συνοδευτικό σημείωμα, στο οποίο αποτυπώνεται η κατοχή από τον αιτούντα και τους δικαιοπαρόχους του, σύμφωνα με τους τίτλους αυτούς.

θ) Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 για την έκταση των προς εξαγορά δημοσίων ακινήτων, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 4 του παρόντος.

ι) Έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση του δημοσίου ακινήτου από τον αιτούντα, κατά την περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 4. Ειδικά στην υποπερ. βα’ της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 4, προσκομίζεται αντίγραφο του εντύπου Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, το οποίο υποβλήθηκε το έτος που προηγήθηκε της έναρξης ισχύος του παρόντος, καθώς και αντίγραφο του εντύπου Ε9, για το ίδιο έτος.

ια) Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικό φύλλο του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ.) του δημοσίου ακινήτου, στο οποίο αφορά η αίτηση εξαγοράς, εφόσον στην περιοχή όπου αυτό κείται λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο. Επί δημοσίων ακινήτων που κείνται εντός των Περιφερειακών Ενοτήτων Ρόδου, Καλύμνου και Καρπάθου-Ηρωικής Νήσου Κάσου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, όπου ισχύει ο Κτηματολογικός Κανονισμός Δωδεκανήσου, προσκομίζονται φωτοαντίγραφο του ατομικού κτηματολογικού σχεδιαγράμματος και το τοπογραφικό διάγραμμα κατά την περ. α’ με συσχετισμένο το ατομικό κτηματολογικό διάγραμμα της προς εκποίηση κτηματολογικής μερίδας ή τμήμα ευρύτερης κτηματολογικής μερίδας.

ιβ) Πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων των πέντε (5) τελευταίων ετών που προηγούνται της υποβολής αίτησης εξαγοράς.».

Άρθρο 56
Σύσταση, συγκρότηση και αρμοδιότητες της Επιτροπής Εξαγοράς – Τροποποίηση παρ. 2, 4 και 6 άρθρου 10 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Τροποποιείται η παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 5024/2023 (Α’ 41) προκειμένου να ρυθμιστούν πρακτικά ζητήματα που αφορούν στη σύνθεση της Επιτροπής Εξαγοράς, όσον αφορά την αναπλήρωση των δικαστικών λειτουργών και των γραμματέων σε περίπτωση μη υπόδειξής τους ή μη αποδοχής του ορισμού τους. Επιπλέον, στην παρ. 4 η έννοια της «σύμφωνης γνώμης» της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) αντικαθίσταται από την ορθότερη έννοια της «συναίνεσης» και μειώνεται η προθεσμία υποβολής της από την ΕΤ.Α.Δ. από τρεις (3) σε δύο (2) μήνες, προς επίσπευση της διαδικασίας.

Προτεινόμενη διάταξη

Στο άρθρο 10 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί συμμετοχής στην Επιτροπή Εξαγοράς: α) το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 αντικαθίσταται από δύο νέα εδάφια, β) στην παρ. 4: βα) οι λέξεις «σύμφωνη γνώμη» αντικαθίστανται από τη λέξη «συναίνεση», ββ) οι λέξεις «τριών (3) μηνών» αντικαθίστανται από τις λέξεις «δύο (2) μηνών» και βγ) η φράση «μέσω του φορέα υποδοχής» αντικαθίσταται από τη φράση «τα οποία παρέχονται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών» και γ) στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 η φράση «μέσω του φορέα υποδοχής» αντικαθίσταται από τη φράση «τα οποία παρέχονται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών», και το άρθρο 10 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 10
Σύσταση, συγκρότηση και αρμοδιότητες της Επιτροπής Εξαγοράς

1. Συνιστάται στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας Επιτροπή για την υλοποίηση της εξαγοράς των δημοσίων ακινήτων του παρόντος, με έδρα την Αθήνα, η οποία συγκροτείται σε σώμα με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εντός ενός (1) μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
2. Στην Επιτροπή μετέχουν:

α) Ένας (1) πρώην δικαστικός λειτουργός των πολιτικών δικαστηρίων, συνταξιοδοτηθείς με βαθμό Προέδρου Εφετών τουλάχιστον, ως πρόεδρος, με τον αναπληρωτή του, οι οποίοι υποδεικνύονται από τον Πρόεδρο της Ένωσης Συνταξιούχων Δικαστικών Λειτουργών και Μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

β) Ένα (1) μέλος του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με βαθμό παρέδρου τουλάχιστον, με τον αναπληρωτή του, οι οποίοι υποδεικνύονται από τον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με την επιφύλαξη της παρ. 3 του άρθρου 54 του ν. 4831/2021 (Α’ 170).

γ) Ένας (1) υπάλληλος κατηγορίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, κλάδου Μηχανικών ή Νομικών της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με τον αναπληρωτή του, οι οποίοι υποδεικνύονται από τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών, ως μέλη.

Αν δεν υποδειχθεί ή δεν αποδεχθεί τον διορισμό του ο πρώην δικαστικός λειτουργός της περ. α), στη σύνθεση της Επιτροπής συμμετέχει και δεύτερο μέλος του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με βαθμό παρέδρου τουλάχιστον, με τον αναπληρωτή του, οι οποίοι υποδεικνύονται σύμφωνα με την περ. β).

Χρέη γραμματέα εκτελεί υπάλληλος της οικείας κτηματικής υπηρεσίας, ο οποίος υποδεικνύεται από τον προϊστάμενό της ή, σε περίπτωση έλλειψης, απουσίας ή κωλύματος, υπάλληλος της Γενικής Διεύθυνσης του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που είναι αρμόδια για τη δημόσια περιουσία, ο οποίος υποδεικνύεται από τον προϊστάμενό της.

3. Η Επιτροπή λειτουργεί σε τμήματα, ο συνολικός αριθμός των οποίων ανέρχεται σε επτά (7). Κάθε τμήμα της Επιτροπής οργανώνεται σε επίπεδο αποκεντρωμένης διοίκησης και χειρίζεται τις αιτήσεις εξαγοράς δημοσίων ακινήτων, τα οποία βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια κάθε αποκεντρωμένης διοίκησης.
4. Η οικεία κτηματική υπηρεσία, αφού ελέγξει τις προϋποθέσεις των άρθρων 4 και 5, καθώς και την αίτηση εξαγοράς και τα δικαιολογητικά κατά το άρθρο 9, αποστέλλει στην Επιτροπή τον φάκελο, με συνοπτικό σημείωμα για την αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης εξαγοράς εντός προθεσμίας πέντε (5) μηνών από τον χρόνο διαβίβασης σε αυτή του πλήρους φακέλου της αίτησης εξαγοράς από τον φορέα υποδοχής. Ειδικά στην περ. β) της παρ. 4 του άρθρου 4, η οικεία κτηματική υπηρεσία αποστέλλει τον φάκελο στην Επιτροπή, μετά την παρέλευση της προθεσμίας της παρ. 9 του άρθρου 9. Κατ’ εξαίρεση η οικεία κτηματική υπηρεσία αποστέλλει τον φάκελο στην Επιτροπή πριν την παρέλευση της προθεσμίας του δευτέρου εδαφίου, εφόσον έχει προσκομισθεί έγγραφη παραίτηση, με βεβαίωση του γνησίου υπογραφής του ασκούντος κατοχή κατ’ ιδανικά μερίδια, από τους λοιπούς ασκούντες κατοχή, κατά την υποβολή της αίτησης εξαγοράς. Πριν την αποστολή του φακέλου και του συνοπτικού σημειώματος, η οικεία κτηματική υπηρεσία ζητεί τη σύμφωνη γνώμη του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (Τ.ΕΘ.Α.), κατά το άρθρο 15. Περαιτέρω, η οικεία κτηματική υπηρεσία ζητεί τη συναίνεση της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) Α.Ε., η οποία υποβάλλεται εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση σε αυτή γνωστοποίησης με συστημένη επιστολή από την κτηματική υπηρεσία. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν κωλύει την αποστολή του φακέλου από την οικεία κτηματική υπηρεσία στην Επιτροπή. Η οικεία κτηματική υπηρεσία δύναται να ζητεί στοιχεία από τον αιτούντα και από κάθε υπηρεσία του δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), τα οποία παρέχονται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών.
5. Η Επιτροπή, εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη λήψη του φακέλου, κατά την παρ. 4, προβαίνει στον έλεγχο της αίτησης εξαγοράς και των δικαιολογητικών και προτείνει αιτιολογημένα στο αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών την αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης εξαγοράς. Η προθεσμία υποβολής της πρότασης της Επιτροπής δύναται να παραταθεί με την απόφαση του δεύτερου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 19.
6. Σε περίπτωση πρότασης για την αποδοχή της αίτησης εξαγοράς, η Επιτροπή:

α) Καθορίζει το εμβαδόν και τα όρια του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου.

β) Καθορίζει το τμήμα του δημοσίου ακινήτου που μπορεί να εξαγοραστεί, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 4.

γ) Επιλέγει μεταξύ περισσοτέρων αιτήσεων εξαγοράς που αφορούν στο ίδιο δημόσιο ακίνητο ή τμήμα αυτού, σύμφωνα με την περ. γ) της παρ. 4 του άρθρου 4.

δ) Καθορίζει το τίμημα εξαγοράς, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της περ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 4 και των άρθρων 6, 7 ή 8, κατά περίπτωση, και προσδιορίζει το ποσό της εφάπαξ καταβολής και των δόσεων του τιμήματος εξαγοράς, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 11. Ειδικά στην περίπτωση καθορισμού τιμήματος εξαγοράς, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 6, η Επιτροπή ζητεί συγκριτικά στοιχεία από την αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης.

ε) Προβαίνει στον καθορισμό των αδιάθετων και υποχρεωτικώς εξαγοραζόμενων μεριδίων της περ. β) της παρ. 4 του άρθρου 4 και του αναλογούντος σε αυτά τιμήματος εξαγοράς, μετά το πέρας υποβολής των αιτήσεων εξαγοράς, κατόπιν σχετικής εισήγησης της αρμόδιας κτηματικής υπηρεσίας.

Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή δεν κωλύεται να ζητεί πρόσθετα στοιχεία από τον αιτούντα και από κάθε υπηρεσία του δημόσιου τομέα, τα οποία παρέχονται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών.».

Άρθρο 57
Κυριότητα επί ακινήτων εντός σχεδίου πόλεως – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 16 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Η περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’ 41) περί αποχής του Δημοσίου από την άσκηση αγωγών, τροποποιείται, ώστε η διάταξη να καταλαμβάνει και ακίνητα που δεν είχαν στο παρελθόν δασικό χαρακτήρα

Προτεινόμενη διάταξη

Στην παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α΄ 41), περί αποχής του Δημοσίου από την άσκηση αγωγών, επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) το εισαγωγικό εδάφιο αντικαθίσταται, β) στην περ. β): α) η φράση

«από τις δασικές υπηρεσίες» αντικαθίσταται από τη φράση «από υπηρεσία», β) η φράση «λόγω του πρώην δασικού του χαρακτήρα» αντικαθίσταται από τη φράση «εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο,», και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και απέχει από την άσκηση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) ως προς ακίνητα τα οποία κείνται σε εκτάσεις εντός σχεδίων πόλεως ή οικισμού, για τα οποία δεν εφαρμόζεται ο ν. 998/1979 (Α΄ 289) , εφόσον σωρευτικά πληρούνται οι κάτωθι προϋποθέσεις:

α) ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές,

β) δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί σε αυτόν ή τους δικαιοπαρόχους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) για το ακίνητο αυτό, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, καιγ) δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.».

Άρθρο 58
Καταβολή μέρους του τιμήματος εξαγοράς στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 17 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Προβλέπεται ότι στις περιπτώσεις που η εξαγορά αφορά ακίνητα του Δημοσίου που είναι όμορα προς επιχειρήσεις, ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του τιμήματος εξαγοράς καταβάλλεται στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου. Επιπλέον, προβλέπεται ότι με την ολοσχερή εξόφληση του ανταλλάγματος εκδίδεται η απόφαση εκποίησης από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Προτεινόμενη διάταξη

Στην παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 5024/2023 (Α’ 41), περί ειδικών ρυθμίσεων για μη άρτια ή μη οικοδομήσιμα τμήματα δημοσίων ακινήτων και όμορων επιχειρήσεων: α) προστίθεται νέο τρίτο εδάφιο, β) στο νέο τέταρτο εδάφιο προστίθεται η φράση «από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Η αίτηση υποβάλλεται στην οικεία κτηματική υπηρεσία εντός δύο (2) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Το αντάλλαγμα καταβάλλεται εφάπαξ εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της αίτησης. Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του τιμήματος εξαγοράς καταβάλλεται στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου. Με την ολοσχερή εξόφληση του ανταλλάγματος εκδίδεται η απόφαση εκποίησης από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Σε περίπτωση μη εξόφλησης του τιμήματος εντός της ανωτέρω προθεσμίας, η αιτούσα επιχείρηση δεν δύναται να επανέλθει με νέα αίτηση.».

Άρθρο 59
Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 19 ν. 5024/2023

Ανάλυση άρθρου

Η εξουσιοδότηση της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 5024/2023 (Α’ 41), τροποποιείται, προκειμένου η απόδοση ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) του τιμήματος υπέρ της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) να ρυθμίζεται με την ίδια υπουργική απόφαση, με την οποία ρυθμίζεται κάθε θέμα σχετικό με τη διαδικασία εξαγοράς και τη διαδικασία παροχής της συνδρομής της ΕΤ.Α.Δ., στην υλοποίηση του διοικητικού έργου της εξαγοράς.

Προτεινόμενη διάταξη

Στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 5024/2023 μετά από τη φράση «σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 11» τίθεται η φράση «και την παρ. 2 του άρθρου 17», και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:

«5. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ορίζεται το ειδικότερο περιεχόμενο της απόφασης εξαγοράς του άρθρου 11. Με όμοια απόφαση καθορίζεται κάθε θέμα σχετικό με τη διαδικασία εξαγοράς, τη διαδικασία παροχής της συνδρομής της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) Α.Ε., στην υλοποίηση του διοικητικού έργου της εξαγοράς και του τρόπου καταβολής του ποσοστού του πενήντα τοις εκατό (50%) του τιμήματος υπέρ της ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε., σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 11 και την παρ. 2 του άρθρου 17.».