Τι προβλέπουν αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον καταλογισμό ποσών ως προς «δικαιώματα ναυαγίου».
Στις 5 Απριλίου του 2007 το κρουαζιερόπλοιο «Sea Diamond», που μετέφερε 1.163 επιβάτες και 391 μέλη πληρώματος, προσέκρουσε σε ξέρα στον όρμο των Φηρών στη Σαντορίνη.
Όλοι σώθηκαν, εκτός από το Γάλλο τουρίστα Ζαν Κριστόφ Αλέν, 45 ετών και τη 16χρονη κόρη του, Μοντ, οι οποίοι αγνοούνται μέχρι σήμερα, καθώς δε βρέθηκαν ποτέ οι σοροί τους.
Μετά από 17 χρόνια, η δικαστική διαδικασία παραμένει ανοικτή και να έρχονται νέα δεδομένα από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Ειδικότερα, σύμφωνα το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ και τον δημοσιογράφο Παναγιώτη Τσιμπούκη, οι πλοιοκτήτριες εταιρείες του κρουαζιερόπλοιου υποχρεούνται, με τρεις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, να καταβάλλουν «δικαιώματα ναυαγίου» για τη δεκαετία 2007-2017, ύψους 3.156.187 ευρώ συν του νόμιμους τόκους, ανεβάζοντας έτσι τον καταλογισμό περίπου στα 7 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, με δύο άλλες αποφάσεις του ΣτΕ, διαγράφηκαν «δικαιώματα ναυαγίου» ύψους 2.077.557 ευρώ που είχαν καταλογιστεί στη ναυτική πράκτορα του «Sea Diamond».
Παράλληλα, υπάρχουν πληροφορίες από τον Ελεύθερο Τύπο πως πριν από λίγες ημέρες, ο Αρειος Πάγος άσκησε αναίρεση στην απόφαση του Εφετείου Πειραιά που είχε εκδοθεί το 2021, ζητώντας να επαναληφθεί η δίκη μεταξύ της πλοιοκτήτριας εταιρίας και του Δήμου Σαντορίνης για την ανέλκυση του ναυαγίου και την αποζημίωση της τοπικής Αρχής.
Οι ποινές από τον Άρειο Πάγο και τα «δικαιώματα ναυαγίου»
Όπως αναφέρει το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, από ποινικής πλευράς, τον Μάρτιο του 2016 ο Άρειος Πάγος τελεσίδικα επικύρωσε τις πλημμεληματικού χαρακτήρα ποινές που είχαν επιβληθεί από το Τριμελές Εφετείο Πειραιά.
Στο πλαίσιο αυτό επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης 36 μηνών στον πλοίαρχο του κρουαζιερόπλοιου και 24 μηνών που επιβλήθηκε στο γενικό διευθυντή επιχειρήσεων στόλου της «Core Marine Limited» και παράλληλα έπαυσε οριστικά την ποινική δίωξη σε βάρος του ανθυποπλοίαρχου αξιωματικού υπηρεσίας της γέφυρας.
Στη συνέχεια, όμως, προέκυψε και ο καταλογισμός «δικαιωμάτων ναυαγίου». Συγκεκριμένα, το Λιμενικό Ταμείο Θήρας προέβη σε καταλογισμό δικαιωμάτων ναυαγίου της περιόδου 2007 έως 2017. Ο υπολογισμός των δικαιωμάτων ναυαγίου γίνεται με βάση την ολική χωρητικότητα του πλοίου, που στην προκειμένη περίπτωση είναι 22.412, σε συνδυασμό με τις ημέρες του ναυαγίου. Ο ημερήσιος καταλογισμός για το «Sea Diamond» έχει προσδιοριστεί στα 1.344 ευρώ.
Σύμφωνα με την νομοθεσία ο καταλογισμός των δικαιωμάτων ναυαγίου γίνεται «αλληλεγγύως και εις ολόκληρον» στον πλοιοκτήτη, τον εφοπλιστή και το ναυτικό πράκτορα κατά τον χρόνο του ναυαγίου.
Έτσι, το Λιμενικό Ταμείο Θήρας καταλόγισε δικαιώματα ναυαγίου στις εταιρείες «Elona Maritime», «Louis Hellenic Cruises» και Core Marine το ποσό των 3.152.187 ευρώ για το χρονικό διάστημα της δεκαετίας 2007-2017. Και στην ναυτική πράκτορα καταλόγισε 2.077.557 ευρώ.
Τόσο οι επίμαχες εταιρείες όσο και η ναυτική πράκτορας προσέφυγαν το 2016 στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Σύρου, κατά του Λιμενικού Ταμείου Θήρας, ζητώντας την ακύρωση του καταλογισμού των δικαιωμάτων ναυαγίου. Πλην όμως οι Διοικητικοί Πρωτοδίκες της Σύρου μετά από πέντε χρόνια διασκέψεων αποφάσισαν, κατά πλειοψηφία, ότι δεν είναι αρμόδιοι να επιληφθούν των αιτήσεων ακυρώσεως, αλλά αρμόδιο είναι το ΣτΕ, όπου και παραπέμφθηκαν για να εκδικαστούν.
Ενώπιον του ΣτΕ οι πλοιοκτήτριες εταιρείες επικαλέστηκαν, μεταξύ των άλλων, ότι η ανέλκυση του κρουαζιερόπλοιου στα 150 μέτρα είναι τεχνικά αδύνατη και κατά συνέπεια η επιβολή οικονομικών κυρώσεων είναι καταχρηστική.
Όμως, το Β΄ Τμήμα του ΣτΕ με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Μιχάλη Πικραμένο και με εισηγήτρια την πάρεδρο Γεωργία Φλίγγου, απέρριψε ως αβάσιμο τον ισχυρισμό των εταιρειών.
Υποστήριξαν ακόμη οι προσφεύγουσες ότι «ναυάγιο βρίσκεται σε βάθος 150 μέτρων και δεν κωλύει την προσόρμιση, αγκυροβολιά, ελλιμενισμό κ.λπ. των άλλων πλοίων στο λιμάνι, ούτε παρεμποδίζει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα και η βύθισή του δεν προκλήθηκε από υπαιτιότητα των πλοιοκτητριών εταιρειών ή των οργάνων τους, δηλαδή του πλοίαρχου, αξιωματικών και άλλων». Η δε βύθιση οφείλεται, προσέθεσαν, «στη λανθασμένη αποτύπωση των αβαθών του χάρτη της υδρογραφικής υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού».
Όμως και αυτός ο ισχυρισμός απορρίφθηκε από το ΣτΕ ως αβάσιμος. Και αυτό, γιατί σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, τα «δικαιώματα ναυαγίου» επιβάλλονται «με μόνη την προϋπόθεση της παραμονής του ναυαγίου στο βυθό και αυτό ανεξάρτητα αν αυτό εμποδίζει τη λειτουργία του λιμένα ή αποτελεί κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα ή οφείλεται σε πταίσμα της πλοιοκτήτριας εταιρείας».
Η ναυτική πράκτορας
Στην ναυτική πράκτορα του «Sea Diamond», σύμφωνα με το Ναυτικό Δίκαιο, είχαν καταλογιστεί «δικαιώματα ναυαγίου» από Λιμενικό Ταμείο Θύρας ύψους 2.077.557 ευρώ. Όμως, η ναυτική πράκτορας προσέφυγε με τη σειρά της αρχικά στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Σύρου και στην συνέχεια οι αιτήσεις ακύρωσης διαβιβάστηκαν το ΣτΕ, με αίτημα να ακυρωθεί το ποσό που της είχε καταλογιστεί.
Πράγματι, το Β΄ Τμήμα του ΣτΕ, με την ίδια σύνθεση που δίκασε τις πλοιοκτήτριες εταιρείες, έκανε δεκτή την αίτησή της και με δύο αποφάσεις του ακύρωσε τον σε βάρος της καταλογισμό.
Και έκαναν δεκτή οι σύμβουλοι της Επικρατείας τις αιτήσεις της, καθώς έκριναν ότι το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου δεν οφείλεται στην υπέρβαση της μεταφορικής ικανότητας του (υπεράριθμοι επιβάτες και οχήματα), έτσι ώστε να φέρει ευθύνες το πρόσωπο που πρακτόρευε το «Sea Diamond».
