Νέο καθεστώς εξαγοράς πλασματικού χρόνου ασφάλισης στα «σκαριά» από το Υπουργείο Εργασίας: Βάσει των μέχρι τώρα σχεδιασμών τα έτη ασφάλισης τα οποία θα μπορεί να εξαγοράσει κάποιος «ψαλιδίζονται», καταργούνται όμως και οι υφιστάμενες κατηγορίες, κάτι που διευκολύνει όσους για παράδειγμα δεν σπούδασαν ή δεν απέκτησαν παιδιά. Μεγάλοι «χαμένοι», εάν υιοθετηθούν οι σχετικές προτάσεις, οι υπάλληλοι του Δημοσίου, καθώς περιορίζονται δραστικά τα προς εξαγορά πλασματικά έτη.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Το πλάνο του αρμόδιου υπουργείου για το νέο σύστημα εξαγοράς πλασματικού χρόνου ασφάλισης προβλέπει την κατάργηση όλων των κατηγοριών που ισχύουν σήμερα, όπως τα πλασματικά έτη στρατιωτικής θητείας, παιδιών, σπουδών, ανεργίας, κ.λπ.
Πως θα λειτουργεί το νέο σύστημα εξαγοράς πλασματικών ετών
Το ισχύον σύστημα θα αντικατασταθεί με ένα «πλαφόν» εξαγορών ετών ασφάλισης που ορίζεται στα 5 έτη, το οποίο όμως θα έχουν την δυνατότητα να το αξιοποιήσουν όλοι οι ασφαλισμένοι, ακόμη και εκείνοι που δεν είχαν το δικαίωμα να εξαγοράσουν πλασματικούς χρόνους βάσει των κατηγοριών που προβλέπει το σημερινό σύστημα.
Οι 12 κατηγορίες πλασματικών ετών, οι οποίες προβλέπονται από τις διατάξεις των νόμων 2084/1992 και 3996/2011 καταργούνται και στη θέση τους οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να ζητήσουν… απλά την αναγνώριση 5 ετών για να συμπληρώσουν τα συντάξιμα χρόνια.
Έτσι, το νέο καθεστώς θα είναι ξεκάθαρο χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες και χωρίς να απαιτείται από τους ασφαλισμένους και τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ να «ψάχνουν» για τα πιστοποιητικά σπουδών από ΑΕΙ-ΤΕΙ ή διάφορες επαγγελματικές σχολές, για τα απολυτήρια του στρατού, για τις ληξιαρχικές πράξεις γέννησης τέκνων, για τα κενά διαστήματα ασφάλισης, το8υς χρόνους ασθένειας, ανεργίας κ.λπ.
Οι ασφαλισμένοι θα αναγνωρίζουν έως 5 έτη χωρίς προϋποθέσεις, ενώ με την ισχύουσα νομοθεσία αναγνωρίζουν μέχρι 7 έτη, εφόσον αυτά περιλαμβάνονται στη λίστα των 12 κατηγοριών πλασματικών χρόνων που ορίζει η νομοθεσία. Σήμερα, αν δεν ανήκουν σε καμία κατηγορία, δεν έχουν δικαίωμα εξαγοράς πλασματικού χρόνου.
Τι θα ισχύσει για τους υπαλλήλους του Δημοσίου
«Χαμένοι» ενδέχεται να είναι, από την αλλαγή του καθεστώτος, κυρίως οι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα ο χρόνος παιδιών είναι ξεχωριστός από τα 7 πλασματικά έτη και έτσι έχουν τη δυνατότητα στα 7 πλασματικά χρόνια να προσθέσουν και πλασματικά έτη λόγω τέκνων που είναι 1 για πρώτο παιδί, 3 με δυο παιδιά και 5 έτη για τρία και άνω.
Έτσι, ο υπάλληλος του Δημοσίου μπορούσε να εξαγοράσει συνολικά ως και 12 πλασματικά χρόνια ασφάλισης.
Με το νέο σύστημα τα 5 έτη θα ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως τους ασφαλισμένους με αποτέλεσμα η 12ετία των πλασματικών ετών στο Δημόσιο να καταργηθεί.
Η 5ετία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να θεμελιωθεί δικαίωμα πλήρους σύνταξης, δηλαδή με 40 έτη ασφάλισης και όριο ηλικίας το 62ο έτος.
Δεν θα επιτρέπεται -όπως συμβαίνει σήμερα για τους παλαιούς ασφαλισμένους- η αναδρομική αναγνώριση πλασματικού χρόνου για να κατοχυρωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας που ήταν σε ισχύ ως το 2012.
Πόσο θα κοστίζει η εξαγορά πλασματικών χρόνων ασφάλισης
Το νέο σύστημα υπολογίζεται πως θα πάει προς ψήφιση στην Βουλή το πολύ μέχρι το τέλος του φθινοπώρου και θα ισχύσει για όσους συνταξιοδοτηθούν από εδώ και στο εξής και δεν έχουν προβεί σε αναγνωρίσεις με το παλιό σύστημα.
Για όσους έχουν κάνει εξαγορές και περιμένουν να πιάσουν το όριο ηλικίας για να βγουν στη σύνταξη, μελετάται να δοθεί ένα μικρό μεταβατικό διάστημα από την ψήφιση των αλλαγών ώστε όσοι είναι κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης να συνταξιοδοτηθούν με το προγενέστερο καθεστώς.
Το κόστος εξαγορών θα μείνει ως έχει, δηλαδή ο κάθε μήνας αναγνώρισης θα εξαγοράζεται με εισφορά σύνταξης ίση με το 20% των μηνιαίων αποδοχών για τους μισθωτούς, και με το ποσό της μηνιαίας εισφοράς κλάδου σύνταξης για τους επαγγελματίες και τους αγρότες.
Αλλαγές και στο ύψος της σύνταξης
Με το νέο σύστημα θα συνυπολογίζεται ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (π.χ. σύνταξη με 40ετία εκ των οποίων τα 5 έτη από εξαγορές), αλλά τα έτη που θα εξαγοράζονται εξετάζεται να προσαυξάνουν το ποσοστό αναπλήρωσης με μικρότερο συντελεστή από τα πραγματικά έτη.
Για παράδειγμα, σήμερα με 40 έτη ασφάλισης εκ των οποίων 35 πραγματικά και 5 πλασματικά το ποσοστό αναπλήρωσης διαμορφώνεται στο 50%.
Με τα νέα πλασματικά έτη η εξαγορά της 5ετίας θα βοηθήσει τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει 40ετία για να βγει στα 62 με πλήρη σύνταξη, αλλά το ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι μικρότερο από το 50%.
Έτσι, με το νέο σύστημα στην περίπτωση της 40ετίας εκ των οποίων τα 35 έτη πραγματικά και τα 5 πλασματικά το ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι 37,31% για τη 35ετία συν 1,25% για κάθε έτος εξαγοράς, δηλαδή 6,25% για τα 5 πλασματικά έτη.
Το τελικό ποσοστό που προκύπτει είναι 43,5% ενώ αν η 40ετία είναι πραγματική, χωρίς εξαγορά, το ποσοστό αναπλήρωσης είναι 50%.