• Κρίθηκε ότι αναιτιολογήτως δεν έγινε δεκτός αυτοτελής ισχυρισμός περί άφεσης της ποινής γνωστού ξενοδόχου
Με την υπ’ αριθμ. 672/2024 απόφαση του Στ’ Τμήματος του Αρείου Πάγου αναιρέθηκε απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ρόδου με την οποία καταδικάστηκε ένας κάτοικος της Ρόδου για οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος διότι το δικαστήριο δεν αιτιολόγησε την απόρριψη αυτοτελών ισχυρισμών κατηγορούμενου γνωστού ξενοδόχου που διατείνεται ότι συντρέχουν στην περίπτωσή του λόγοι δικαστικής άφεσης της ποινής!
Ο θεσμός της δικαστικής άφεσης της ποινής, που για πρώτη φορά προβλέπεται στο Γενικό Μέρος του Ποινικού Κώδικα, παρέχει στο Δικαστήριο άμεση δυνατότητα να μη επιβάλει ποινή στον κατηγορούμενο, μόνον όμως εφόσον πρόκειται περί πλημμελήματος.
Ειδικότερα, στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 104 Β’ του ισχύοντος ΠΚ προβλέπονται λόγοι δυνητικής άφεσης της ποινής από το Δικαστήριο, ενώ στη δεύτερη παράγραφό του προστίθεται, για πρώτη φορά, ένας υποχρεωτικός λόγος δικαστικής άφεσης της ποινής, που συναρτάται με την εισαγωγή στο ποινικό μας σύστημα του θεσμού της αποκαταστατικής δικαιοσύνης.
Δικαιολογητική βάση του άρθρου 104 Β’ του ΠΚ είναι η στάθμιση της ισοδυναμίας ποινής και αποτελέσματος, που θα έχει τυχόν επιβολή αυτής στον κατηγορούμενο, αλλά και η ύστερη συμπεριφορά του υπαίτιου, με βάση την οποία μπορεί να υποδηλώνεται μεταμέλεια, όπως και οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί κατά το στάδιο της εκδίκασης, κριτήρια τα οποία, κατ’ εκτίμηση της κρίσης του Δικαστηρίου και με βάση τη συγκεκριμένη υπόθεση, συνηγορούν στη μη επιβολή ποινής.
Ο νέος αυτός δικαστικός θεσμός, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νέου ΠΚ, “αποτελεί ουσιαστικό θεσμό ελαστικότητας της ποινής κατά την επιμέτρησή της”, δηλαδή διακρίνεται σαφώς από το περί ενοχής κεφάλαιο της απόφασης.
Επομένως, κατά λογική αναγκαιότητα η έρευνα του αιτήματος για δικαστική άφεση της ποινής έπεται της απόφασης του Δικαστηρίου περί ενοχής του υπαιτίου, καθόσον σε περίπτωση απαλλαγής του, δεν υφίσταται ζήτημα ποινής για να κριθεί ότι πρέπει να μην επιβληθεί αυτή (ΑΠ 10/2022, ΑΠ 505/2021).
Οπως εξέθεσε ο κατηγορούμενος στην αίτηση αναιρέσεως που υπέβαλε ο συνήγορός του, ποινικολόγος κ. Στέλιος Κιουρτζής, στην περίπτωσή του βρίσκει εφαρμογή η διάταξη περί άφεσης της ποινής του διότι καταδεικνύεται με σαφήνεια ότι η βλάβη ή ο κίνδυνος που προκλήθηκε από την πράξη του ήταν ιδιαιτέρως μικρής βαρύτητας, υπό το πρίσμα, αφενός μεν της κατ’ ελάχιστον υπέρβασης του ορίου της πλημμεληματικού χαρακτήρα παράβασης του άρθρου 42 του Κ.Ο.Κ., σε συνδυασμό με τις δεδομένες αποκλίσεις και την αναξιοπιστία του μη ορθώς βαθμονομημένου μηχανήματος αλκοολομέτρησης, αφετέρου δε της ανυπαρξίας κίνησης (κυκλοφορίας οχημάτων κατά το χρονικό διάστημα που βεβαιώθηκε η παράβαση, ήτοι (06:37 π.μ.) της 26ης Νοεμβρίου 2016, ενώ συνάμα πέρασε και μεγάλο χρονικό διάστημα από την τέλεση της πράξης.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ρόδου παρά την ανάπτυξη του συγκεκριμένου αυτοτελούς ισχυρισμού τον έκρινε ένοχο και του επέβαλε ποινή φυλάκισης 30 ημερών, που ανέστειλε επί τριετία.
Ο Αρειος Πάγος έκρινε όσον αφορά στον αυτοτελή ισχυρισμό του κατηγορουμένου, κατά το πρώτο σκέλος του, της περ. α’ του άρθρου 104 Β’ παρ. 1 ΠΚ, με τον οποίο ζητήθηκε η άφεση της ποινής, ενόψει του ό,τι η βλάβη ή ο κίνδυνος, που προκλήθηκαν από την πράξη του ήταν ιδιαιτέρως μικρής βαρύτητας, αυτός, μολονότι ήταν ορισμένος και νόμιμος, εσφαλμένα απορρίφθηκε ως αόριστος.
Συγκεκριμένα, ο αναιρεσείων στήριξε με επάρκεια το αίτημά του στους ισχυρισμούς ότι υπερέβη κατ’ ελάχιστον το ποσοτικό όριο του οινοπνεύματος στο αίμα, που καθιστά την πράξη πλημμεληματική και ότι δεν υπήρχε κίνηση οχημάτων κατά το χρόνο βεβαίωσης της παράβασης, έτσι ώστε η επιβολή ποινής να μην εμφανίζεται πλέον αναγκαία ή να εμφανίζεται δυσανάλογα επαχθής.
Επομένως, ο πρώτος λόγος αναίρεσης, κατά το σκέλος του, με το οποίο πλήττεται η προσβαλλομένη απόφαση για έλλειψη αιτιολογίας ως προς την απόρριψη του εν λόγω αυτοτελούς ισχυρισμού και για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή της ως άνω διάταξης του άρθρου 104 Β’ παρ. 1 περ. α’ ΠΚ (άρθρ. 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ και Ε’ ΚΠΔ), έγινε δεκτός ως βάσιμος και αναιρέθηκε η απόφαση.
Η απόφαση επεστράφη στο ίδιο δικαστήριο για νέα νόμιμη κρίση και ο κατηγορούμενος κρίθηκε τελικώς αθώος.
