Παράνομες πρακτικές σε τέσσερα sites διαπίστωσε η βελγική αρχή προστασίας δεδομένων
Εντολή διόρθωσης των πρακτικών του για τα cookies έδωσε η βελγική αρχή προστασίας δεδομένων APD στον δημοσιογραφικό όμιλο Mediahuis. Η βελγική αρχή ερεύνησε τις πρακτικές για την εγκατάσταση cookies που ακολουθούσε ο όμιλος σε τέσσερις ενημερωτικούς ιστοτόπους του (De Standaard, Het Belang van Limburg, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen), μετά από καταγγελίες υποκειμένου ολλανδικής υπηκοότητας, η οποία υποβλήθηκε μέσω της οργάνωσης Noyb.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες, οι ως άνω ενημερωτικοί ιστότοποι δεν παρείχαν τη δυνατότητα «απόρριψης όλων» στο πρώτο επίπεδο του cookie banner που εμφανιζόταν στον επισκέπτη της σελίδας, σε αντίθεση με την «αποδοχή όλων», η οποία εμφανιζόταν εξαρχής. Περαιτέρω, η επιλογή της «αποδοχής όλων» χαρακτηριζόταν από πιο έντονα χρώματα σε σχέση με τις υπόλοιπες επιλογές, ενώ η ανάκληση της τυχόν δοθείσας συγκατάθεσης ήταν δυσχερής. Τέλος, οι ιστότοποι διατηρούσαν τη δυνατότητα εγκατάστασης μη αναγκαίων cookies, ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του επισκέπτη, στη βάση του εννόμου συμφέροντός τους.
Οι διαπιστώσεις της βελγικής αρχής
Ως προς την επιλογή «απόρριψη όλων»: Η εγκατάσταση των cookies που δεν είναι απολύτως αναγκαία επιτρέπεται μόνον εφόσον ληφθεί η ελεύθερη, συγκεκριμένη, αδιαμφισβήτητη και εν πλήρει επιγνώσει συγκατάθεση του χρήστη. Η συγκατάθεση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ελεύθερη, όταν δεν παρέχεται η αντίστοιχης ισχύος εναλλακτική επιλογή της «απόρριψης όλων» στο ίδιο επίπεδο ενημέρωσης στο οποίο εμφανίζεται και η επιλογή της «αποδοχής όλων». Η συγκατάθεση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε αδιαμφισβήτητη, καθώς ο χρήστης αγνοεί τη δυνατότητα που έχει να αρνηθεί την εγκατάσταση των cookies, δεδομένου πως η δυνατότητα αυτή του παρέχεται σε επόμενο επίπεδο.
Ως προς τη χρήση παραπλανητικών χρωμάτων: Οι ελεγχθέντες ενημερωτικοί ιστότοποι χρησιμοποιούσαν deceptive design patterns με το να εμφανίζουν την επιλογή «αποδοχή και κλείσιμο» ή «αποδοχή όλων» πιο έντονη σε χρώματα, ενθαρρύνοντας έτσι το υποκείμενο των δεδομένων να τις πατήσει. Η πρακτική αυτή παραβιάζει την αρχή της θεμιτής επεξεργασίας δεδομένων, ενώ πλήττει και το κύρος της συγκατάθεσης, η οποία δεν λαμβάνεται νόμιμα.
Ως προς την ανάκληση της συγκατάθεσης: Κατά τον χρόνο υποβολής των καταγγελιών, η ανάκληση της συγκατάθεσης των χρηστών ήταν δυσχερής, καθώς αυτή απαιτούσε πολλαπλές ενέργειες αυτών, αντίθετα με τη λήψη της, η οποία γινόταν με ένα μόνο κλικ. Η πρακτική αυτή συνιστούσε παραβίαση των απαιτήσεων του ΓΚΠΔ, η βελγική αρχή όμως έλαβε υπόψιν της πως η εταιρεία συμμορφώθηκε ήδη κατά τον χρόνο διεξαγωγής του ελέγχου της.
Ως προς το έννομο συμφέρον της εταιρείας: Η εγκατάσταση cookies που δεν είναι απολύτως αναγκαία, όπως τα cookies ανάλυσης και διαφήμισης, απαιτεί πάντοτε τη συγκατάθεση του χρήστη. Χωρίς τη συγκατάθεση αυτή, δεν είναι επιτρεπτή η μετάβαση σε εναλλακτική νομική βάση όπως το έννομο συμφέρον, προκειμένου τα cookies να αποθηκευτούν ούτως ή άλλως. Η βελγική αρχή επισημαίνει πως οι ενημερωτικοί ιστότοποι πρέπει πάντοτε να ζητούν τη συγκατάθεση των επισκεπτών τους, προκειμένου να αποθηκεύσουν cookies που δεν είναι αναγκαία.
Η εντολή της βελγικής αρχής
Η APD επέβαλε επίπληξη στη Mediahuis και της έδωσε την εντολή όπως συμμορφωθεί με τα ευρήματα και τις παρατηρήσεις της, εντός 45 ημερών. Σε περίπτωση που αυτό δεν θα συμβεί, η Mediahuis θα κληθεί να καταβάλει 25.000 ευρώ ημερησίως για κάθε έναν από τους ενημερωτικούς ιστοτόπους της και για κάθε παράβαση που διαπιστώνεται.
Με πληροφορίες από το δελτίο τύπου της βελγικής αρχής
