Ποιες είναι οι υποχρεώσεις για την διαχείριση μπαζών όταν κάνουμε ολική ή μερική ανακαίνιση

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού,

Τα τελευταία χρόνια πολλές είναι οι ανακαινίσεις που γίνονται σε παλιά κτίρια καθώς και εργασίες για την αλλαγή χρήσης και την μετατροπή γραφείων και καταστημάτων σε Aibnb ή φοιτητικά διαμερίσματα . Από τις εργασίες ανακαίνισης στην Ελλάδα εκτιμάται ότι απορρίπτονται ανεξέλεγκτα κάθε χρόνο περίπου 3 εκ. τόνοι αδρανών υλικών. Αυτή η ανεξέλεγκτη απόρριψη έχει ως αποτέλεσμα, εκτός από την αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη ρύπανση του εδάφους, των υπογείων υδάτων και της ατμόσφαιρας. Σύμφωνα όμως με την πολεοδομική νομοθεσία, είναι απαραίτητη η σύμβαση και στη συνέχεια η εναπόθεση των αδρανών υλικών σε μονάδα ανακύκλωσης μπαζών για κάθε οικοδομική εργασία που γίνεται, είτε με οικοδομική άδεια, είτε με άδεια μικρής κλίμακας ακόμα και για εκτέλεση εργασιών χωρίς άδεια με απλή βεβαίωση μηχανικού.

Τι σημαίνει ο όρος «ΑΕΚΚ»

Ο όρος «ΑΕΚΚ» αναφέρεται στα «Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων», τα λεγόμενα «μπάζα» ή «στερεά απόβλητα».

• Πως προκύπτει η υποχρέωσή του ιδιοκτήτη να ανακυκλώνει τα μπάζα που θα παραχθούν κατά τη διάρκεια ενός έργου;

Η υποχρέωση αυτή απορρέει από το Σύνταγμα και συγκεκριμένα από το άρθρο 7 της ΚΥΑ 36259/2010, το οποίο στοχεύσει την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας γενικά. Ο νόμος Ν. 4042/2012 καθιστά ως μοναδικό υπεύθυνο για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ τον παραγωγό τους. Στην περίπτωση που το έργο έχει ανατεθεί σε ανάδοχο (εργολάβο), τότε εκείνος επιφορτίζεται με τη σύναψη σύμβασης με εταιρεία διαχείρισης που εδρεύει στην περιοχή του έργου.

• Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη κατά την έκδοση άδειας δόμησης ή άδειας κατεδάφισης ή ανακαίνισης ;

1. Με ευθύνη του μηχανικού που εκδίδει την άδεια δόμησης , υποβάλλεται στην πολεοδομία και Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την νομοθεσία.
2. Για να εξασφαλίζεται ή εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών, ο διαχειριστής υποχρεούται με την έναρξη των εργασιών να προσκομίζει στην πολεοδομία μαζί με επικυρωμένο αντίγραφο των Στοιχείων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 0,2 % επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου αποκλειστικά για έργα εκσκαφών και 0,5 % επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου για έργα κατασκευών και κατεδαφίσεων.
3. Ο διαχειριστής εντός 30 ημερών από την αποπεράτωση των εργασιών διαχείρισης των ΑΕΚΚ, οφείλει να καταθέτει στην πολεοδομία βεβαίωση παραλαβής των ΑΕΚΚ από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης, στην οποία εκτός από τα στοιχεία του υπόχρεου, τη Δ/νση και τη δραστηριότητα προέλευσης των αποβλήτων αναφέρονται επίσης τα ακριβή στοιχεία σχετικά με τις κατηγορίες και τις ποσότητες των ΑΕΚΚ που παρελήφθησαν, βάσει των σχετικών παραστατικών (Δελτίων Αποστολής, Τιμολογίων κλπ) που τηρούνται στο αρχείο του εν λόγω συστήματος.
4. Εντός 10 ημερών από την κατάθεση της ως άνω Βεβαίωσης, επιστρέφεται η εγγυητική επιστολή στον ενδιαφερόμενο διαχειριστή ΑΕΚΚ.
5. Επίσης για την έκδοση οικοδομικής άδειας και άδειας κατεδάφισης αντίστοιχα, εκτός του δικαιολογητικού του Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ), απαιτείται επιπρόσθετα να προσκομίζεται και αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.

• Σε ποιες άλλες οικοδομικές εργασίες απαιτείται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων ;

Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, προβλέπεται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων για τις παρακάτω περιπτώσεις:

1. για τη χορήγηση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα
2. για την κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες
3. για τα αυθαίρετα τα οποία υπήχθησαν σε κάποιο νόμο αυθαιρέτων και για την ολοκλήρωση της τακτοποίησης απαιτείται η έκδοση άδεια νομιμοποίησης ή κατεδάφισης κτιρίων

Στις ανωτέρω περιπτώσεις απαιτείται:

1. η υποβολή στοιχείων για την διαχείριση αποβλήτων που παράγονται και
2. η υποβολή της υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ώστε να διασφαλίζεται ότι έχει ληφθεί η μέριμνα για την διαχείριση των αποβλήτων ήδη πριν την έναρξη της κατεδάφισης.

• Τι ισχύει για τις εργασίες ανακαίνισης που εκτελούνται με Άδεια Μικρής Κλίμακας;

Με το νέο περιβαλλοντικό νόμο επεκτείνεται και στην Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας, η υποχρέωση διαχείρισης των μπαζών. Συγκεκριμένα απαιτείται για έκδοση της άδειας τα εξής:

1. Υποβολής Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και
2. Αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής .

Επίσης παρέχεται η δυνατότητα προσκόμισης υπεύθυνης δήλωσης του ιδιοκτήτη ότι θα μεριμνήσει για τη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων, η οποία μπορεί να γίνει είτε με δικά του μέσα είτε σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ, εάν δεν υπάρχει εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης που να καλύπτει τη γεωγραφική περιοχή, στην οποία πρόκειται να εκτελεστούν οι εργασίες, μέχρι την ημέρα έκδοσης της έγκρισης εκτέλεσης εργασιών .

• Μπορώ να πετάξω τα μπάζα στον κάδο σκουπιδιών του Δήμου και να τα πάρει η υπηρεσία καθαριότητας;

Τα μπάζα είναι απόβλητα τα οποία πρέπει να πηγαίνουν σε ειδικούς χώρους διαχείρισης, όπου ανακυκλώνονται, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και συγκεκριμένα από το άρθρο 7 της ΚΥΑ 36259/2010, η οποία ορίζει ότι υπεύθυνος για τη διαχείριση των αποβλήτων είναι ο παραγωγός τους. Εξάλλου, είναι υποχρέωση όλων μας η ανάσχεση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και η εναλλακτική διαχείριση των υλικών αυτών συμβάλλει σημαντικά.

• Τι είναι το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής ;

Οταν ολοκληρωθούν οι οικοδομικές εργασίες και γίνει η τελευταία αυτοψία από τον Ελεγκτή Δόμησης , εκδίδεται το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης εφόσον απαιτείται και τέλος εκδίδεται από την πολεοδομία το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) . Για την έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) απαιτείται η βεβαίωση παραλαβής των αποβλήτων , από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης στις περιπτώσεις που για την διαχείριση των αποβλήτων συνάπτεται σύμβαση με ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, ώστε να επιβεβαιώνεται κατά την περάτωση της οικοδομής ότι έχει ολοκληρωθεί και η διαχείριση των αποβλήτων σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία.

Έτσι η οικοδομή ή τμήμα, θεωρούνται περατωμένα και μπορεί να γίνει η θεώρηση της οικοδομικής άδειας και η σύνδεση με τα δίκτυα.

• Ποιος παρακολουθεί αν έγινε σωστή διαχείριση των οικοδομικών αποβλήτων ;

Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, προβλέπεται ότι με την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή την έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας από το ηλεκτρονικό σύστημα και τη λήψη αριθμού αδείας ενημερώνεται ηλεκτρονικά εκτός της Επιθεώρησης Εργασίας (όπου απαιτείται), το οικείο Αστυνομικό Τμήμα καθώς και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος του οικείου ΟΤΑ , για να ασκήσει τις σχετικές αρμοδιότητές της για τη διασφάλιση της ορθής και πλήρους διαχείρισης αποβλήτων για εργασίες που εκτελούνται στα γεωγραφικά όρια ευθύνης του προς αποτροπή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος με την ανεξέλεγκτη εναπόθεση μπαζών.

• Πώς μπορώ να εξοικονομήσω χρήματα κατά τη διαδικασία ανακύκλωσης;

Ο βέλτιστος τρόπος μείωσης του κόστος κατά διαδικασία ανακύκλωσης είναι η διαλογή και η ταξινόμηση των αποβλήτων τη στιγμή της παραγωγής. Πιο συγκεκριμένα, κατά την αποξήλωση ενός κτιρίου το κάθε είδος ΑΕΚΚ στοιβάζεται και μεταφέρεται μεμονωμένα π.χ, ξύλα, γύψος, σκυρόδεμα, σοβάς, είδη υγιεινής, σωλήνες κτλ. Αυτού του είδους η μεταχείριση εξασφαλίζει μείωση κόστους διάθεσης και ανακύκλωσης έως 55%.