Παναγιώτης Στάθης
Οι υπότροποι ανήλικοι παραβάτες θα οδηγούνται αυτομάτως στη φυλακή ανηλίκων, η οπλοκατοχή θα αποτελεί επιβαρυντική περίσταση – Αυτές είναι οι αλλαγές που φέρνει το Υπουργικό Συμβούλιο για τη βία ανηλίκων.
Aνήλικη παραβατικότητα: Ένα πιο αυστηρό πλαίσιο τόσο για τους ίδιους τους ανήλικους παραβάτες όσο και τους γονείς που έχουν την υποχρέωση εποπτείας τους φέρνει η κυβέρνηση στο πλαίσιο της έξαρσης της βίας που καταγράφεται καθημερινά. Η πρόταση θα συζητηθεί σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο και τις βασικές γραμμές της τις κατέγραψε προ ημερών το dikastiko.gr.
Οι άξονες
Η αυστηροποίηση θα κινηθεί σε δύο άξονες:
α) Στην πιο σκληρή αντιμετώπιση των ανήλικων παραβατών από τα 14 έτη (όχι από τα 15 που ισχύει), στη σοβαρή περίπτωση της υποτροπής (εγκλεισμός) και της οπλοκατοχής.
β) Στην άμεση ποινική εμπλοκή του γονέα που πλέον θα έχει σοβαρό ενδεχόμενο να εκτίσει την ποινή (ποινές άνω του ενός έτους) και σε χρηματική ποινή (πιθανόν και διοικητικό πρόστιμο) που μπορεί να φτάσει τις 5.000 (και πρόστιμα 10.000 ευρώ).
Aνήλικη παραβατικότητα
Το υπουργείο Δικαιοσύνης διά του Γ. Φλωρίδη θα προτείνει στο υπουργικό μια βασική αλλαγή που ουσιαστικά αλλάζει τη φιλοσοφία της ποινικής αντιμετώπισης της βίας ανηλίκων:
– Αλλαγή ορίου του (βαρύτερου) ποινικού καταλογισμού από τα 15 στα 14: Μέχρι σήμερα τα βασικά σωφρονιστικά μέτρα (περιορισμός σε κατάστημα κράτησης) μπορούν να εφαρμοστούν σε ανήλικο άνω των 15 ετών. Η πρόταση είναι αυτό το όριο να κατέβει στα 14.
Συγκεκριμένα μέχρι σήμερα προβλέπεται ότι «η αξιόποινη πράξη που τελέστηκε από ανήλικο 12 έως 15 ετών δεν καταλογίζεται σε αυτόν. Το δικαστήριο µπορεί να του επιβάλει αναµορφωτικά ή θεραπευτικά µέτρα». Σε ανήλικο που τέλεσε αξιόποινη πράξη και έχει συµπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του επιβάλλονται επίσης αναµορφωτικά ή θεραπευτικά µέτρα, εκτός αν κρίνεται αναγκαίο να επιβληθεί περιορισµός σε Ειδικό Κατάστηµα Κράτησης Νέων. Με τις προωθούµενες ρυθµίσεις η κράτηση θα µπορεί να επιβληθεί σε ανηλίκους που θα έχουν συµπληρώσει τα 14 τους χρόνια. Να σημειωθεί πως στα ήδη ισχύοντα σωφρονιστικά μέτρα υπάρχει ακόμα και η ανάθεση της επιτήρησης του ανηλίκου σε προστατευτικές εταιρίες και η τοποθέτηση σε κατάλληλο κρατικό, δηµοτικό, κοινοτικό ή ιδιωτικό ίδρυµα αγωγής!
– Εφαρμογή (ούτως ή άλλως) της νέας γενικής διάταξης περί υποτροπής, που έχει προαναγγείλει το dikastiko.gr, και στους ανηλίκους. Η διάταξη-προσθήκη στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (296 ΚΠΔ) προβλέπει πως θα πηγαίνουν φυλακή υποχρεωτικά όσοι διώκονται για νέο κακούργημα ενώ είναι ελεύθεροι ήδη με περιοριστικούς όρους για άλλο αδίκημα (κακούργημα). Αυτό ισχύει υποχρεωτικά αν το το νέο αδίκημα είναι κακούργημα και δυνητικά αν είναι πλημμέλημα (σ.σ. στην ευχέρεια του ανακριτή).
– Επιβαρυντική περίσταση (π.χ. αύξηση ποινής ή σωφρονιστικών μέτρων) θα αποτελεί η περίπτωση οπλοκατοχής από τον ανήλικο κατά τη διάπραξη του αδικήματος (ακόμα και αιχμηρά αντικείμενα).
Οι γονείς
Οι αλλαγές που προτείνονται για τους γονείς αφορούν αυστηροποίηση της υφιστάμενης διάταξης του 360 ΠΚ που αναφέρει:
“1. Όποιος, ενώ έχει υποχρέωση εποπτείας ανηλίκου παραλείπει να τον παρεμποδίσει από την τέλεση αξιόποινης πράξης, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα (1) έτος, αν δεν συντρέχει περίπτωση να τιμωρηθεί αυστηρότερα με άλλη διάταξη.
2. Αν ο υπαίτιος της παράλειψης είναι πρόσωπο που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου και ιδίως γονέας ή επίτροπος υπό την υπεύθυνη επιμέλεια του οποίου έχει τεθεί ο ανήλικος σύμφωνα με τα άρθρα 122 και 123, επιβάλλεται φυλάκιση έως δύο (2) έτη”.
Με τη νομοθετική πρωτοβουλία η ποινή φυλάκισης θα είναι τουλάχιστον ένα έτος, γεγονός που πρακτικά σημαίνει, με βάση τον νέο Ποινικό Κώδικα Φλωρίδη που ισχύει από 1η Μαΐου, ότι είναι ορατό το ενδεχόμενο ακόμα και έκτισης μέρους της ποινής. Κι αυτό γιατί με τον συγκεκριμένο ΠΚ η αναστολή της ποινής για πλημμελήματα μετατρέπεται από κανόνας σε εξαίρεση. Χορηγείται σε ποινές φυλάκισης έως ένα έτος όταν οι αμετάκλητες προηγούμενες καταδίκες δεν υπερβαίνουν το ένα έτος. Όμως για ποινές φυλάκισης έως 2 έτη (άνω του 1 έτους δηλαδή) προτεραιότητα αποτελεί η έκτιση ποινών με τους εναλλακτικούς τρόπους κοινωφελούς εργασίας ή μετατροπής της ποινής σε χρήμα ή σε κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση. Συνεπώς η καταδίκη θα οδηγεί πλέον τους γονείς σε έκτιση ποινής!
Πρόστιμα
Θα προβλέπεται και ελάχιστη χρηματική ποινή 5.000 ευρώ στην περίπτωση που η πράξη του ανηλίκου ενέχει στοιχεία βίας ή στρέφεται κατά ανήλικου θύματος ή αν πρόκειται για πράξη που αν την έκανε ενήλικος θα ήταν κακούργηµα.
Παράλληλα, θα θεσπιστεί και χρηματικό διοικητικό πρόστιµο που θα µπορεί να είναι τουλάχιστον 10.000 ευρώ.