Αναβολή έκδοσης οριστικής απόφασης και επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο κατ’ άρ. 254 ΚΠολΔ, για τη διεξαγωγή λογιστικής πραγματογνωμοσύνης, απαραίτητης για τον έλεγχο της ουσιαστικής βασιμότητας της αγωγής
Το ζήτημα της δυνατότητας του δικαστηρίου να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης, κατ’ άρθρο 254 ΚΠολΔ, για τη διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης, σε περιπτώσεις που αυτή κρίνεται αναγκαία για τη διαμόρφωση ασφαλούς δικανικής πεποίθησης, ερμήνευσε με πρόσφατη απόφασή του ο Άρειος Πάγος (ΑΠ 1055/2024).
Πιο αναλυτικά, με το άρθρο 15 του ν. 4842/2021, το οποίο ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο συζήτησης της υπόθεσης, η διάταξη του άρθρου 254 ΚΠολΔ, η οποία προέβλεπε τη δυνατότητα του δικαστηρίου να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης που έχει κηρυχθεί περατωμένη, όταν επιβάλλεται η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, αντικαταστάθηκε και έλαβε την ακόλουθη μορφή:
«1. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης, η οποία έχει κηρυχθεί περατωμένη, όταν κατά τη μελέτη της υπόθεσης ή τη διάσκεψη παρουσιάζονται κενά ή αμφίβολα σημεία που χρειάζονται συμπλήρωση ή επεξήγηση. Η απόφαση μνημονεύει απαραιτήτως τα ειδικά θέματα που αποτελούν αντικείμενο της επαναλαμβανόμενης συζήτησης. Η συζήτηση αυτή θεωρείται συνέχεια της προηγουμένης.
2. Στην επαναλαμβανόμενη συζήτηση, η οποία ορίζεται το συντομότερο δυνατό, οι διάδικοι κλητεύονται τριάντα (30) τουλάχιστον ημέρες πριν από αυτήν.
3. Η υπόθεση εκδικάζεται από τον ίδιο δικαστή και από την ίδια σύνθεση επί πολυμελούς δικαστηρίου, εκτός αν αυτό είναι για φυσικούς ή νομικούς λόγους αδύνατο. Σε προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών από τη συζήτηση της υπόθεσης μπορεί να κατατεθεί προσθήκη επί των ζητημάτων της παρ. 1. Νέοι ισχυρισμοί και νέα αποδεικτικά μέσα δεν επιτρέπονται.»
Περαιτέρω, κατά το άρθρο 591 παρ. 4 ΚΠολΔ που έχει εφαρμογή στην ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών, όπως εν προκειμένω και όπως και αυτό ίσχυε κατά το χρόνο συζήτησης της υπόθεσης, η δυνατότητα του δικαστηρίου να διατάξει πραγματογνωμοσύνη, εφόσον το κρίνει αναγκαίο, του παρέχεται κατ’ ανάλογη εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 237 ΚΠολΔ.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, από την ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι το δικαστήριο δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να προσφύγει στην επανάληψη της δίκης για να διατάξει πραγματογνωμοσύνη, την οποία οφείλει να προκαλέσει με απλή διαταγή και χωρίς να εκδώσει σχετική απόφαση.
Ωστόσο, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η κρίση του δικαστηρίου περί της ανάγκης διενέργειας πραγματογνωμοσύνης, προϋποθέτει την έκδοση απόφασης περί του παραδεκτού και του νόμω βάσιμου του ενδίκου βοηθήματος, η αρχή της οικονομίας της δίκης επιβάλλει την παροχή της δυνατότητας στο δικαστήριο να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης κατ’ άρθρο 254 ΚΠολΔ με την έκδοση της σχετικής απόφασης (και όχι απλής διάταξης), συμπεριλαμβάνοντας σε αυτήν, μαζί με τα άλλα ζητήματα που επιλύει με οριστικές διατάξεις, και διάταξη περί διενέργειας πραγματογνωμοσύνης, την οποία και κρίνει αναγκαία για τη διαμόρφωση ασφαλούς δικανικής πεποίθησης.
Ακολούθως, το δικαστήριο διέταξε στην προκειμένη υπόθεση την αναβολή της έκδοσης οριστικής απόφασης, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 254 ΚΠολΔ, και την επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, προκειμένου να διενεργηθεί λογιστική πραγματογνωμοσύνη.
Η διενέργεια λογιστικής πραγματογνωμοσύνης κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να ελεγχθεί η ουσιαστική βασιμότητα της αγωγής.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο sakkoulas-online.gr. Αποτελεί προδημοσίευση από το τεύχος 3/2023 της ΕΠολΔ με παρατηρήσεις Ι. Δεληκωστόπουλου, Αν. Καθηγητή Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ.
