Του Κώστα Κατίκου
Δικαίωμα σε προσαύξηση της σύνταξής τους θεμελιώνουν πάνω από 110.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι από τους 200.000 συνολικά που έχουν κάνει δήλωση απασχόλησης στον ΕΦΚΑ.
Ο λόγος που θα λάβουν προσαύξηση λιγότεροι από όσους δήλωσαν ότι εργάζονται οφείλεται στις εξαιρέσεις του νόμου καθώς; πολλοί συνταξιούχοι όπως οι αγρότες, αλλά και όσοι έχουν αγροτικά εισοδήματα ως 10.000 ευρώ ετησίως έχουν πλήρη απαλλαγή από την υποχρέωση να καταβάλουν εισφορές και ειδικό πόρο υπέρ ΕΦΚΑ για την απασχόλησή τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρεί το υπουργείο Εργασίας στις εξαιρέσεις ανήκουν περίπου οι 90.000 από τους 200.000 εργαζόμενους συνταξιούχους με αποτέλεσμα να μη δικαιούνται προσαύξηση σύνταξης από τη στιγμή που δεν καταβάλουν εισφορές για την απασχόλησή τους.
Αντίθετα οι 110.000 συνταξιούχοι που δήλωσαν απασχόληση και καταβάλουν εισφορές μπορούν να υποβάλουν αίτηση για προσαύξηση της κύριας αλλά και της επικουρικής τους σύνταξης, καθώς και συμπλήρωμα στο εφάπαξ εφόσον καταβάλουν τις ανάλογες εισφορές. Σε νέα εγκύκλιο του ΕΦΚΑ προβλέπεται και η δυνατότητα επιστροφής εισφορών από το εφάπαξ.
Για να πάρουν την προσαύξηση στη σύνταξη οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν, δήλωση διακοπής της απασχόλησής τους στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει ο ΕΦΚΑ για την απασχόληση συνταξιούχων και κατόπιν αίτηση για συνυπολογισμό του χρόνου που εργάστηκαν και ασφαλίστηκαν στη σύνταξή τους με την ανάλογη προσαύξηση.
Για κάθε έτος απασχόλησης οι συνταξιούχοι θα έχουν προσαύξηση στη σύνταξη που υπολογίζεται με συντελεστή αναπλήρωσης 0,77% επί του μισθού εργασίας.
Για παράδειγμα:
*Συνταξιούχος που απασχολείται ως μισθωτός για 2 έτη και έχει μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 800 ευρώ, θα πάρει μόνιμη αύξηση 12 ευρώ στη σύνταξη.
*Συνταξιούχος που μισθωτή απασχόληση που θα συμπληρώσει 5 έτη απασχόληση με μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 1.500 ευρώ, θα πάρει, μόνιμη αύξηση 58 ευρώ στη σύνταξη.
*Συνταξιούχος – ελεύθερος επαγγελματίας που πληρώνει την εισφορά σύνταξης της πρώτης κατηγορίας, αν φτάσει στα 4 έτη απασχόλησης, θα αναμένει μια μόνιμη αύξηση σύνταξης κατά 50 με 60 ευρώ.
Αιτήσεις για προσαύξηση σύνταξης μπορούν να υποβάλουν όλοι οι συνταξιούχοι που απασχολήθηκαν από 12/5/2016 και μετά αλλά και όσοι ήταν εργαζόμενοι με σύνταξη και πριν τις 12/5/2016. Ο υπολογισμός της προσαύξησης για τους πριν το 2016 εργαζόμενους συνταξιούχους, προϋποθέτει να είχαν αναστείλει τη σύνταξή τους ώστε με τη διακοπή της απασχόλησής τους να επανυπολογιστεί η σύνταξή τους με τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης.
Επιστροφή εισφορών από εφάπαξ
Σε νέα εγκύκλιο που εξέδωσε ο ΕΦΚΑ παρέχονται πρόσθετες διευκρινήσεις για τον τρόπο υπολογισμού της προσαύξησης συντάξεων ενώ για τους εργαζόμενους συνταξιούχους στο Δημόσιο προβλέπεται ότι μπορούν να ζητήσουν πίσω τις εισφορές που καταβάλουν για το εφάπαξ σε περίπτωση που δεν αξιοποιήσουν το χρόνο της απασχόλησής τους για την προσαύξηση της κύριας σύνταξής τους. Η επιστροφή εισφορών για το εφάπαξ ισχύει και για συνταξιούχους που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα εφόσον η απασχόλησή τους προβλέπει την ασφάλισή τους σε τομέα πρόνοιας.
Επίσης αναφέρεται ότι ισχύει και για τους αιρετούς συνταξιούχους, δηλαδή Δημάρχους, Βουλευτές., Περιφερειάρχες η αναστολή σύνταξης που εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζόμενους συνταξιούχους κάτω των 62 ετών σε φορείς της Γενικής κυβέρνησης. Κατά την αναστολή σύνταξης οι συνταξιούχοι πληρώνουν μόνον τις εισφορές λόγω απασχόλησης. Όταν συμπληρωθεί το 62ο έτος, η σύνταξη επαναχορηγείται και οι συνταξιούχοι πέραν των εισφορών υπόκεινται σε κράτηση ειδικού πόρου 10% επί του μισθού τους υπέρ του ΕΦΚΑ.
Εξαιρούνται από την καταβολή του πόρου υπέρ ΕΦΚΑ αλλά έχουν υποχρέωση καταβολής εισφορών εφόσον εργάζονται , οι συνταξιούχοι με ψυχική αναπηρία, οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το επίδομα ανικανότητας, οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία, οι συνταξιούχοι που έχουν απολυθεί από την υπηρεσία λόγω ανικανότητας (από κοινή νόσο, ατύχημα στην υπηρεσία, ατύχημα εκτός υπηρεσίας, επαγγελματική νόσο).
Πλήρη εξαίρεση από καταβολή πόρου και εισφορών έχουν οι συνταξιούχοι αγρότες που συνεχίζουν να απασχολούνται σε αγροτική δραστηριότητα, και οι συνταξιούχοι άλλων ταμείων οι οποίοι έχουν αγροτική ενασχόληση που τους αποφέρει ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ.
Οι ποινές
Υπενθυμίζεται ότι οι συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ να το δηλώσουν στον φορέα. Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει στον συνταξιούχο χρηματική κύρωση ίση με (12) κύριες και επικουρικές συντάξεις δυνάμενη να παρακρατηθεί μέχρι ¼ από την κύρια σύνταξη και μέχρι ολόκληρου του ποσού της επικουρικής.
Σε περίπτωση μη καταβολής των εισφορών και του επιπλέον πόρου υπέρ ΕΦΚΑ για περισσότερους από 2 μήνες, οι οφειλές παρακρατούνται από το σύνολο των συντάξεων.