Του Κώστα Κατίκου
Επίδομα μητρότητας τριών ταχυτήτων παίρνουν οι γυναίκες που κάνουν χρήση της ειδικής άδειας των 9 μηνών μετά το διάστημα της λοχείας.
Το επίδομα προστασίας της μητρότητας μπορεί να είναι 830 ευρώ αλλά όπως αποκαλύπτεται στην πράξη για τις μητέρες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή είναι αυτοαπασχολούμενες το τελικό ποσό που φτάνει στην τσέπη τους είναι σημαντικά μειωμένο καθώς για το 9μηνο της καταβολής του επιδόματος αναλαμβάνουν οι ίδιες και την ασφάλισή τους, ενώ στις γυναίκες μισθωτές, τον εργοδότη τον υποκαθιστά η ΔΥΠΑ αναλαμβάνοντας και την πλήρη ασφάλισή τους.
Πρόσφατα δε, έγινε γνωστό με εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας ότι υπάρχουν και γυναίκες που παρότι δικαιούνται το επίδομα από το κράτος (ΔΥΠΑ) εφόσον για 9 μήνες διακόψουν την εργασία τους, τελικά τους το δίνει ο εργοδότης, προφανώς χωρίς να υπάρξει διακοπή της απασχόλησης ή τουλάχιστον με μερική απασχόληση.
Οι περιπτώσεις αυτές οδηγούν στην πράξη σε ένα επίδομα που καταβάλλεται με 3 ταχύτητες:
1. Στις μισθωτές του ιδιωτικού τομέα το πληρώνει η ΔΥΠΑ με 830 ευρώ μηνιαίως για 9 μήνες υποκαθιστώντας τον εργοδότη και αναλαμβάνοντας το κόστος της ασφάλισής τους με τις εισφορές που αναλογούν στον εργοδότη (22,85% επί των 830 ευρώ). Το ποσό που καταλήγουν να παίρνουν οι μισθωτές μετά την αφαίρεση των δικών τους εισφορών (13,85%) είναι 715 ευρώ.
2. Στις μητέρες με ελεύθερο επάγγελμα, στις αυτοαπασχολούμενες μητέρες γιατρούς, μηχανικούς, και δικηγόρους, καθώς και στις αγρότισσες, η ΔΥΠΑ πληρώνει μεν το επίδομα αλλά δεν καλύπτει τις εισφορές τους καθώς βάσει νόμου η προϋπόθεση για την καταβολή του επιδόματος είναι να πληρώνουν οι ίδιες τις εισφορές τους, αλλιώς το επίδομα κόβεται. Ετσι από τα 830 ευρώ του επιδόματος, το ποσό που καταλήγουν να παίρνουν οι μητέρες αυτοαπασχολούμενες μετά την αφαίρεση των εισφορών τους (της 1ης κατηγορίας με 248 ευρώ το μήνα) είναι 582 ευρώ.
3. Σε μερίδα δικαιούχων μητέρων από το χώρο των ΔΕΚΟ το επίδομα καταβάλλεται από τους εργοδότες και δημιουργείται νομικό κενό καθώς η καταβολή του από τον εργοδότη δεν προβλέπεται σε νόμο, ενώ είναι άγνωστο αν τηρείται και ο όρος της αποχής των μητέρων από την εργασία όπως θα συνέβαινε αν απευθύνονταν στη ΔΥΠΑ. Το υπουργείο Εργασίας σε διευκρινιστική του εγκύκλιο ξεκαθαρίζει για αυτές τις περιπτώσεις ότι πρώτον οι μητέρες δικαιούνται ειδική παροχή προστασίας μητρότητας (830 ευρώ μηνιαίως για 9 μήνες με αποχή από την εργασία).
Ωστόσο, αν το επίδομα με τις εισφορές καταβάλλεται από τους εργοδότες οι ασφαλισμένες για να είναι κατοχυρωμένες έναντι της καταβολής του επιδόματος, θα πρέπει να ζητούν βεβαίωση ασφάλισης από τις υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ ότι υπάγονται στον κλάδο παροχών ασθένειας του ΤΑΥΤΕΚΩ. Ακολούθως ο εργοδότης χορηγεί βεβαίωση περί καταβολής των αποδοχών και εισφορών για όλη τη διάρκεια της άδειας μητρότητας. Με βάση τις παραπάνω βεβαιώσεις, οι δικαιούχες μητέρες είναι κατοχυρωμένες για την καταβολή του επιδόματος και μπορούν να αιτηθούν οποιαδήποτε στιγμή την καταβολή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας από τη ΔΥΠΑ διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη καταβολή του επιδόματος.
Τα ψιλά γράμματα
Σημειώνεται ότι στις μητέρες ελεύθερες επαγγελματίες και στις αγρότισσες, αν δεν είναι ασφαλιστικά ενήμερες με πληρωμή των εισφορών τους κατά την υποβολή της αίτησης, εμφανίζεται ειδοποίηση ότι “δεν δύναται να υποβληθεί το αίτημα λόγω έλλειψης ασφαλιστικής ενημερότητας”. Με την εξόφληση των εισφορών η ασφαλισμένη επανέρχεται στην πλατφόρμα και υποβάλει κανονικά το αίτημα. Σε περίπτωση που η ασφαλισμένη εξοφλήσει τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές, μπορεί να αιτηθεί ηλεκτρονικά την επαναχορήγηση της παροχής αναδρομικά από τον μήνα που διεκόπη. Σε κάθε περίπτωση όμως το συνολικό διάστημα καταβολής της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, κατόπιν ετεροχρονισμένης εξόφλησης των ασφαλιστικών εισφορών, δεν μπορεί να υπερβεί τους 12 μήνες.
Η μητέρα που διατηρεί παράλληλα και μισθωτή θέση, λαμβάνει την επιδότηση ως μισθωτή. Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια της άδειας απωλέσει την ιδιότητα της μισθωτής, τότε για το χρονικό διάστημα που απομένει δύναται να λάβει την ειδική παροχή, δηλαδή με την ιδιότητα της μη μισθωτής, εφόσον υποβάλει σχετικό αίτημα στη Δ.ΥΠ.Α.
Η ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας για τις αυτοαπασχολούμενες χρηματοδοτείται από τον πρώην Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Αυτοαπασχολουμένων της ΔΥΠΑ, στο σκοπό του οποίου προστίθεται η χορήγηση παροχών μητρότητας.Η ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας για τις αγρότισσες χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
