Αθήνα, 20 Ιανουαρίου 2025

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ	Αριθ. Πρωτ.: 7911/2024
ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΗΛ.: 210-6419332 Mail: dioikitiko@eisap.gr	Αριθ. Γνωμοδότησης: 1

προς

Την Ομοσπονδία Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδος

Θέμα: Επίδοση σε περίπτωση αναγκαστικής κατάσχεσης

Με το έγγραφό της με αριθ. 7282/8.11.2024, η Ομοσπονδία Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδος έθεσε υπόψη μας τα πρακτικά, αλλά και νομικά ζητήματα που ανακύπτουν, σε ό,τι αφορά το κύρος της αναγκαστικής κατασχέσεως, όταν αποκλείεται οποιοσδήποτε άλλος τρόπος επιδόσεως, από τους απαριθμούμενους στα άρθρα 122 επ. του ΚΠολ. Όταν δηλαδή η επίδοση της κατασχετήριας εκθέσεως στον καθού η εκτέλεση οφειλέτη, δεν γίνεται προσωπικά στον ίδιο/ ίδια με την επιβολή της κατασχέσεως ημέρα (επειδή αυτός δεν είναι τη συγκεκριμένη ημέρα παρών) αλλά πρέπει, να γίνει (ακριβώς λόγω της απουσίας του οφειλέτη κατά την ημέρα της κατασχέσεως) σύμφωνα με τις ταυτόσημου περιεχομένου διατάξεις των άρθρων 955 παρ. εδ β για τα κινητά) και 995 παρ. 1, εδ. β για τα ακίνητα) την επόμενη ημέρα. Ειδικότερα με το παραπάνω έγγραφό της η Ο.Δ.Ε.Ε στο παραπάνω έγγραφό της, υποστηρίζει ότι η επίδοση αποκλειστικά και μόνον στον παρόντα, κατά την ημέρα της κατασχέσεως οφειλέτη, απαιτείται μόνο στην περίπτωση των εδαφίων α της παρ. 1 των προαναφερθεισών διατάξεων, ενώ όταν η επίδοση δεν γίνεται την ίδια μέρα (επειδή λ.χ. ο καθού η εκτέλεση είναι απών), είναι έγκυρη όταν αφενός επιχειρείται σε διαφορετική με ημέρα και δη το αργότερο από την επόμενη της κατασχέσεως ημέρα, αλλά σε περίπτωση απουσίας, η αρνήσεως του καθού ακολουθείται ένας από τους εναλλακτικούς τρόπους επιδόσεως των άρθρων 122 επ. ΚΠολΔ. Και συγκεκριμένα με επίδοση σε σύνοικο ή με θυροκόλληση (βλ. ιδίως άρθρα 128 και 129 ΚΠολΔ).

Η (αναγκαστική) κατάσχεση κι»ητών ή ακινήτων (βλ. 953 επ. και 992 επ. ΚΠολΔ αντίστοιχα), αποτελεί ένα από τα νόμιμα μέσα της (έμμεσης) αναγκαστικής εκτελέσεως για την ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων (βλ και 951 ΚΠολΔ). Η αναγκαστική κατάσχεση συγκεκριμένα αποτελεί την πρώτη μετά την επιταγή κύρια πράξη της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτελέσεως και από το κύρος της εξαρτάται η περαιτέρω πορεία της αναγκαστικής εκτελέσεως, η οποία εκκινεί από την κατάσχεση και ολοκληρώνεται με τον αναγκαστικό (ηλεκτρονικό πλειστηριασμό, βλ. σχετικά και 934 παρ. 3 ΚΠολΔ).

Περαιτέρω, η επιβολή (έγκυρης) κατασχέσεως είναι αναγκαία προϋπόθεση όχι μόνο για το κύρος των επόμενων πράξεων της εκτελεστικής διαδικασίας και κυρίως της καταληκτικής, δηλαδή του πλειστηριασμού, αλλά και για να επέλθουν οι συνέπειες επιβολής αυτής και συγκεκριμένα αυτές των άρθρων

958 ΚΠολΔ για τα κινητά, και 997 για τα ακίνητα. Μία από τις συνέπειες της κατασχέσεως (και η βασικότερη) είναι η νομική δέσμευση του περιουσιακού στοιχείου, στο οποίο αυτή επιβάλλεται και η απαγόρευση διαθέσεώς του υπέρ του κατασχόντος και των αναγγελθέντων δανειστών (βλ. αναλυτικά ιδίως για την απαγόρευση διαθέσεως Ευθυμίου, Η απαγόρευση διάθεσης στον ΚΠοΔ, 2018, επίσης Κιουπτσίδου, σε Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα, Ερμηνεία ΚΠολΔ, 2¹ έκδοση, 2020, κάτω από το άρθρο 997, αριθμοί 2 επ., σελ. 867/868, Ρεντούλη, σε Απαλαγάκη/ Σταματόπουλο, Ο νέος ΚΠολΔ, τόμος ΙΙ, κάτω από το άρθρο 997 αριθ. 7, σελ. 3297, με περαιτέρω παραπομπές σε θεωρία και νομολογία).

Περαιτέρω, η ανάγκη εγχείρησης της κατασχετήριας εκθέσεως στον ίδιο τον οφειλέτη, προσωπικά, όταν αυτός είναι παρών (δηλαδή στις περιπτώσεις των εδαφίων α της παρ. I των άρθρων 955 και 995 ΚΠολΔ), σκοπό έχει να εξασφαλίσει την άμεση και απευθείας γνώση του καθού η εκτέλεση οφειλέτη, για την έναρξη της κύριας διαδικασίας και την επέλευση των συνεπειών της κατασχέσεως.

Επομένως, όταν ο καθού η εκτέλεση είναι παρών, την ημέρα κατασχέσεως και αρνείται την παραλαβή της κατασχετήριας εκθέσεως, δεν είναι επιτρεπτή η έμμεση επίδοση (σε σύνοικο, με θυροκόλληση κοκ, βλ. έτσι πρόσφατα ΕφΑθηνών 55/2024, Αρμ 2024, σελ. 441 αλλά πρέπει να γίνει αποκλειστικά και μόνον στο παρόντα οφειλέτη, και σε περίπτωση αρνήσεώς του να το παραλάβει να συνταχθεί έκθεση από τον ίδιο το δικαστικό επιμελητή.

Όταν, όμως, ο καθού η εκτέλεση απουσιάζει την ημέρα της κατασχέσεως και οι δύο διατάξεις (955 και 995 παρ. l, εδ β) επιβάλλουν την επίδοση της επόμενης της κατασχέσεως ημέρα, προθεσμία που παρεκτείνεται κατά 5 και 8 ημέρες, εάν ο καθού η εκτέλεση έχει την κατοικία του σε Δήμο διαφορετικό από τον τόπο κατασχέσεως.

Ο νομοθέτης δεν προβλέπει στο παρ. εδ. Β ότι η επίδοση πρέπει να γίνεται ατομικά στον ίδιο τον οφειλέτη αυτοπροσώπως, αποκλειομένης έτσι κάθε άλλης έμμεσης επιδόσεως (λ.χ. στο σύνοικο, ή με θυροκόλληση, ή σε τρίτα πρόσωπα λ.χ. όταν η επίδοση γίνεται με βάση τον Κανονισμό 1734/2020, επειδή ο οφειλέτης είναι κάτοικος εξωτερικού). Και σε άλλες επίσης περιπτώσεις, οι διατάξεις των άρθρων 130 επ. ΚΠολΔ (επίδοση σε νοσηλευόμενους, στρατιωτικούς, κρατούμενους, κατοίκους εξωτερικού ή αγνώστου διαμονής).

Εάν ο νομοθέτης καθιστούσε υποχρεωτική την αυτοπρόσωπη επίδοση στον ίδιο τον οφειλέτη και την επόμενη της κατασχέσεως ημέρα, θα ήταν διαφορετική η γραμματική διατύπωση της διατάξεως και συγκεκριμένα στο εδάφιο β θα προβλεπόταν ρητά η υποχρεωτικότητα της ατομικής επίδοσης στον ίδιο τον οφειλέτη.

Περαιτέρω, υπό την εκδοχή ότι απαιτείται και στην περίπτωση του εδαφίου β η αυτοπρόσωπη επίδοση στον οφειλέτη, τότε αυτός θα μπορούσε είτε ηθελημένα είτε εξαιτίας ενός άλλου αντικειμενικού γεγονότος (λ.χ. νοσηλείας), να μην παραλάβει ποτέ την κατασχετήρια έκθεση και έτσι να ματαιωθεί η επιβολή της και να καταστεί ανέφικτη η ικανοποίηση των απαιτήσεων των πιστωτών.

Επομένως, ορθά στο ως άνω έγγραφο της Ο.Δ.Ε.Ε επιχειρείται η διάκριση ανάμεσα σε δύο διαφορετικές μεταξύ τους περιπτώσεις και υποδεικνύεται η διάκριση του εδαφίου α (επίδοση όταν είναι παρών ο οφειλέτης), από τις λοιπές περιπτώσεις στις οποίες η επίδοση γίνεται την επόμενη ημέρα (εδ. Β).

Στην περίπτωση αυτή η επίδοση θα γίνει με όλους τους αποδεκτούς, ισοδύναμους, τρόπους επίδοσης, σύμφωνα με άρθρα 128 επ. του ΚΠολΔ.

Ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Βασίλειος Φλωρίδης,