Περίληψη
– Με την 2210/2020 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικράτειας ακυρώθηκε, μεταξύ άλλων, δήλωση ένταξης στον ν. 4178/2013, η οποία αφορούσε την υπαγωγή σε διαδικασία νομιμοποίησης συγκροτήματος κινηματογράφων στην πόλη του Ηρακλείου Κρήτης, για το οποίο είχε εκδοθεί οικοδομική άδεια με την εν λόγω χρήση που, ωστόσο, απαγορευόταν κατά τον χρόνο έκδοσής της από το ισχύον στην περιοχή Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο. Με αυτά τα δεδομένα, η εν λόγω απόφαση δεν επιλύει ακριβώς το ίδιο νομικό ζήτημα με αυτό που τίθεται με τον εξεταζόμενο λόγο έφεσης και αφορά στην ερμηνεία του άρθρου 8 του ν. 4178/2013 στην ειδικότερη περίπτωση κατά την οποία η υπαγόμενη στον νόμο χρήση “δεν απαγορευόταν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας”. Συνεπώς, πράγματι, για το εν λόγω νομικό ζήτημα δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικράτειας, όπως βασίμως προβάλλεται από την εκκαλούσα, και πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω ο σχετικός λόγος έφεσης.
Με το άρθρο 1 παρ. 3 του από 23.7.1994 π.δ. (Δ’ 837) τροποποιήθηκε εκ νέου και συμπληρώθηκε το από 28.9.1987 π.δ., ειδικότερα δε απαγορεύτηκαν, μεταξύ άλλων, και οι χρήσεις εστιατόρια, αναψυκτήρια, κέντρα διασκέδασης και ταβέρνες στα ακίνητα που βρίσκονται στην προαναφερθείσα ζώνη II του παραδοσιακού τμήματος της Κηφισιάς. Το εν λόγω π.δ. του έτους 1994 δεν διέλαβε ρητή πρόβλεψη, με τη θέσπιση μεταβατικής διάταξης, για την τύχη των ακινήτων, στα οποία νομίμως υφίσταντο, κατά τον χρόνο εκδόσεώς του, οι ανωτέρω απαγορευθείσες με αυτό χρήσεις γης. Εντούτοις, όπως έχει κριθεί, κατά την έννοιά του, συναγόμενη ενόψει της αρχής της προστατευόμενης εμπιστοσύνης, σύμφωνα με την οποία, μεταγενέστερη μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος καθορισμού των χρήσεων γης δεν θίγει, κατ’ αρχήν, δικαιώματα και καταστάσεις νομίμως δημιουργηθείσες δυνάμει ατομικών διοικητικών πράξεων στηριζομένων στο ισχύον κατά την έκδοσή τους νομοθετικό καθεστώς, οι εν λόγω υφιστάμενες κατά τον χρόνο έκδοσής του χρήσεις, εφόσον λειτουργούσαν νομίμως, δεν επηρεάζονται από το νεώτερο αυτό καθεστώς, αλλά συνεχίζονται είτε απεριορίστως είτε για όσο χρόνο προέβλεπε, τυχόν, το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς ή η ατομική διοικητική πράξη που τις είχε επιτρέψει, δεδομένου ότι με τη συγκεκριμένη χρήση του κτηρίου, για την οποία χορηγείται η σχετική οικοδομική άδεια, συνδέονται οι εφαρμοστέες κατά νόμον κατασκευαστικές προδιαγραφές και η διαμόρφωση των χώρων του. Ενόψει των ανωτέρω, μετά την επελθούσα με το από 23.7.1994 διάταγμα μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος χρήσεων γης, δεν είναι δυνατή η έκδοση οικοδομικών αδειών για χρήση απαγορευόμενη από το εν λόγω π.δ. ούτε η συνέχιση των χρήσεων αυτών, εφόσον αυτή δεν είχε προβλεφθεί στην εκδοθείσα υπό το προϊσχύον καθεστώς χρήσεων γης οικεία οικοδομική άδεια. Η ειδικότερη περίπτωση κατά την οποία επιτρέπεται η υπαγωγή στον ν. 4873/2013 αυθαίρετης χρήσης εφόσον αυτή δεν απαγορευόταν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας, προϋποθέτει πάντως ότι είχε εκδοθεί οικοδομική άδεια που προέβλεπε τη σχετική χρήση.
Δεν συνέτρεχαν, εν προκειμένω, οι προϋποθέσεις υπαγωγής στον ν. 4178/2013 για την ένδικη χρήση καφετέριας-εστιατορίου που εγκαταστάθηκε και λειτούργησε το πρώτον το έτος 2007 σε κτίσμα που μισθώνει η εκκαλούσα, δηλαδή μετά τη θέση σε ισχύ του π.δ. του έτους 1994 (που απαγόρευσε εφεξής τη σχετική χρήση) και μάλιστα χωρίς να προβλέπεται η εν λόγω χρήση στην οικοδομική άδεια του κτίσματος του έτους 1978. Τούτο δε ανεξαρτήτως εάν η χρήση αυτή επιτρεπόταν εν γένει από το πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Με αυτά τα δεδομένα, η εκκαλουμένη δεν έσφαλε κατά την ερμηνεία των εφαρμοστέων διατάξεων και περαιτέρω, ορθά έκανε δεκτό σχετικό λόγο ακυρώσεως των εφεσιβλήτων. Συνεπώς, πρέπει ν’ απορριφθεί ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος έφεσης. Προβάλλεται ότι η εκκαλουμένη έκρινε κατά παράβαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, καθ’ όσον από το έτος 2014, οπότε εκδόθηκε η βεβαίωση περαίωσης υπαγωγής της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στον ν. 4178/2013, καθώς και το υπ’ αρ. 18317/2014 έγγραφο της ΥΔΟΜ περί της επιτρεπτής λειτουργίας στο ένδικο ακίνητο καφετέριας-εστιατορίου, παγιώθηκε με νόμιμες διοικητικές πράξεις η νομιμοποίηση της ένδικης χρήσης, η οποία, κατά τους ισχυρισμούς της εκκαλούσας παρανόμως ανατρέπεται μετά την παρέλευση 10 ετών. Η εκκαλουμένη δεν περιλαμβάνει κρίση περί της εφαρμογής της αρχής της προστατευόμενης εμπιστοσύνης στην ένδικη υπόθεση, ζήτημα που δεν είχε τεθεί, εξάλλου, από την εκκαλούσα ενώπιον του, αλλά βασίζεται αποκλειστικά στην ερμηνεία των προεκτεθεισών διατάξεων. Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος λόγος δεν αφορά κρίσιμο νομικό ζήτημα και για τον λόγο αυτό προβάλλεται απαραδέκτως. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο εξεταζόμενος λόγος είναι απορριπτέος και ως αβάσιμος, διότι οι περιορισμοί που τίθενται στο άρθρο 8 του ν. 4178/2013 σε σχέση με τις αυθαίρετες χρήσεις που είναι δυνατόν να υπαχθούν στον εν λόγω νόμο, όπως ερμηνεύθηκαν ανωτέρω, δεν παραβιάζουν την αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης εν γένει αλλά και ειδικότερα, υπό τις συνθήκες της παρούσας υπόθεσης, δεδομένου ότι η ένδικη χρήση εγκαταστάθηκε χωρίς να έχει έρεισμα σε διοικητική πράξη.
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Ζ. Θεοδωρικάκου