Μελέτες διεθνών οργανισμών όπως της (Eurostat, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ) θέτουν σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού τις κυβερνήσεις λόγω της βόμβας του δημογραφικού.
Τέλη του 2026 – αρχές 2027 αναμένεται να έλθει στο προσκήνιο νέα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Το θέμα θα τεθεί με βάση τη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής η οποία εκπονείται κάθε τρία χρόνια και θα αποτυπώσει, όπως δείχνουν τα στοιχεία, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η αύξηση των ορίων θα προβλέπει μεταβατική περίοδο. Δηλαδή, σύμφωνα με το παράδειγμα που δίνουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, αν υποθέσουμε ότι στην τριετία η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ένα 6μηνο, αυτή η αύξηση θα μπορούσε να είναι κατά 2 μήνες κάθε έτος ώστε το 6μηνο να προστεθεί στα ηλικιακά όρια εντός της τριετίας και όχι «ακαριαία».
«Αγκάθι» το δημογραφικό πρόβλημα
Σημειώνεται ότι πρόκειται για μια από τις δραματικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα που επιφέρει το δημογραφικό πρόβλημα καθώς η αναλογία συνταξιούχων-ασφαλισμένων, η οποία σήμερα είναι στο 1 προς 1,66, σε 15 χρόνια θα υποχωρήσει στο 1,25. Αυτό σημαίνει ότι αν σήμερα για κάθε 100 συνταξιούχους υπάρχουν 166 ασφαλισμένοι να τους συντηρούν με τις εισφορές τους, το 2040 σε κάθε 100 συνταξιούχους θα αναλογούν μόνο 125 ασφαλισμένοι για να πληρώνουν τις συντάξεις τους.
Μελέτες διεθνών οργανισμών όπως της (Eurostat, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ) θέτουν σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού τις κυβερνήσεις λόγω της βόμβας του δημογραφικού.
Σύμφωνα με την ισχύουσα διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, η οποία δεν καταργήθηκε, από την 1/1/2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής. Από το 2010 έως το 2015 είχαμε αύξηση του προσδόκιμου ζωής (περίπου 7 έως 12 μήνες). Ωστόσο την περίοδο 2015-2020 δε σημειώθηκε αντίστοιχη αύξηση. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πανδημίας το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει οπότε σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας δεν απαιτείται προς το παρόν να ανοίξει συζήτηση για αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η πρόβλεψη για το προσδόκιμο ζωής
Μάλιστα η Ελλάδα βρίσκεται μέχρι σήμερα στο «απυρόβλητο» καθώς μετά από την πίεση της τρόικα αυξήθηκαν κατά 2 έτη τα ηλικιακά όρια στα 67 και στα 62 από 1/1/2013 πολύ περισσότερο δηλαδή από εκείνη την αύξηση που θα προέκυπτε από την εφαρμογή του νόμου του 2010. Επιπλέον με τον νόμο 4336/2015 αυξήθηκαν με βίαιο τρόπο και όλα τα ενδιάμεσα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. Ένα ακόμα επιχείρημα για να μην ανοίξει η συζήτηση είναι ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στην ΕΕ μαζί με τη Γαλλία (67 και 62 μετά τη μεταρρύθμιση Μακρόν) και την Ιταλία (67 και 64).
Ωστόσο, η πρόσφατη έκθεση της ΕΕ (Eurostat ageing report group 2024) αποτυπώνει στις προβολές της για την Ελλάδα αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά 7-8 μήνες από το 2024 έως το 2030 και υποδεικνύει αύξηση των ορίων ηλικίας για τη χώρα μας στα 68.5 έτη από 67 σήμερα το 2030.
Πόσο θα ανέβουν τα όρια συνταξιοδότησης
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Eurostat η Ελλάδα που το τρέχον έτος 2024 έχει γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τα 67 και τα 62 για πρόωρη συνταξιοδότηση, το 2030 θα πρέπει να το αυξήσει κατά ενάμισι έτος στα 68. 5 και για την πρόωρη συνταξιοδότηση κατά ένα έτος και τρεις μήνες στα 63.5. Η τελευταία μελέτη του ΟΟΣΑ πάντως δείχνει ότι η αύξηση των ορίων ηλικίας στην Ελλάδα, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής θα είναι στο 1 έτος κατά την πρώτη εφαρμογή της σύνδεση των ηλικιών συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής στις ηλικίες άνω των 65 ετών.
Πρακτικά, με τη χρήση μεταβατικής περιόδου η αύξηση εκτιμάται ότι θα είναι 3 -4 μήνες κατά έτος στο διάστημα το 2027-2030.
