ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΚΕΔΕ-Κατάσχεση εις χείρας τρίτου– Για την κρίση περί του ακατάσχετου ή μη του μισθού οφειλέτη λαμβάνεται υπόψη το καθαρό ποσό αποδοχών του, ήτοι αυτό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των πάσης φύσεως παρακρατούμενων υποχρεωτικών εισφορών προς ασφαλιστικούς φορείς, όχι όμως και των ποσών της εισφοράς αλληλεγγύης και φόρου μισθωτών υπηρεσιών, που δεν εμπίπτουν στην έννοια των υποχρεωτικών εισφορών που βαρύνουν τον δικαιούχο-Εφόσον το καθαρό ποσό των μηνιαίων αποδοχών του ανακόπτοντος δεν ήταν μεγαλύτερο του ποσού των 1.000 ευρώ, δεν ήταν επιτρεπτή η κατάσχεση εις χείρας τρίτου που επιβλήθηκε με την προσβαλλόμενη έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης-Δεκτή η ανακοπή.
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α΄
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 5 Νοεμβρίου 2024, με δικαστή τη Βενετία Γκάτση, Πρωτοδίκη Δ.Δ., και γραμματέα την Αναστασία Σοφιάδου, δικαστική υπάλληλο,
για να κρίνει την ανακοπή με αριθμό και χρονολογία κατάθεσης ΑΚ…/20.12.2023,
του … του …, κατοίκου … Θεσσαλονίκης, ο οποίος παραστάθηκε μετά του πληρεξούσιου δικηγόρου Αθανασίου Γκιουλέκα,
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπούμενου από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και, εν προκειμένω, από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης, ήδη, δε από την Προϊσταμένη του Κέντρου Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕ.Β.ΕΙΣ.) Θεσσαλονίκης, για το οποίο παραστάθηκε με την κατατεθείσα την 1.11.2024 δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., η Δικαστική Πληρεξούσια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Αικατερίνη Ντίνα.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης ο διάδικος που παραστάθηκε στο ακροατήριο ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του και ζήτησε όσα αναφέρονται στα πρακτικά.
Αφού μελέτησε τη δικογραφία.
Σκέφθηκε κατά τον Νόμο.
Η κρίση του είναι η εξής:
1. Επειδή, με την κρινόμενη ανακοπή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε -κατόπιν τήρησης της διαδικασίας του άρθρου 139Α του Κ.Δ.Δ. (βλ. την …/16.12.2024 «ειδοποίηση-πρόσκληση» της Γραμματέα του Α’ Τμήματος του Δικαστηρίου τούτου Τανού Ευαγγελίας)- το νόμιμο παράβολο (βλ. το με κωδικό πληρωμής … ηλεκτρονικό παράβολο και το συνημμένο από 17.12.2024 αποδεικτικό πληρωμής της Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε.), ο ανακόπτων ζητεί, παραδεκτώς, την ακύρωση της με αριθμ. πρωτ. …/24.11.2023 (αριθμός ειδικού βιβλίου …/2023) έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης. Με την έκθεση αυτή επιβλήθηκε κατάσχεση εις χείρας του … του …, ως τρίτου, επί όσων όφειλε ή έμελλε αυτός να οφείλει στον ανακόπτοντα από μισθούς, ως εργοδότης του, μέχρι του ποσού των 91.909,56 ευρώ, για την είσπραξη φορολογικών οφειλών του ανακόπτοντος (κεφάλαιο 79.982,62 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 11.926,94 ευρώ).
2. Επειδή, στο άρθρο 217 παρ.1 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 (Α΄97) Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ.) ορίζεται ότι: «Ανακοπή χωρεί κατά κάθε πράξης που εκδίδεται στα πλαίσια της διαδικασίας της διοικητικής εκτέλεσης και, ιδίως, κατά: α) της πράξης της ταμειακής βεβαίωσης του εσόδου, β) της κατασχετήριας έκθεσης, γ) …», στο άρθρο 224, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 15 του ν. 4816/2021 (Α’ 118), ότι: «1. Το δικαστήριο ελέγχει την προσβαλλόμενη πράξη κατά το νόμο και την ουσία, στα όρια της ανακοπής, τα οποία προσδιορίζονται από τους λόγους και το αίτημά της. 2. … 3. Κατά τον έλεγχο το κύρους των προσβαλλόμενων με την ανακοπή πράξεων της εκτέλεσης, δεν επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος της νομιμότητας προηγούμενων πράξεων της εκτέλεσης. 4. Στην περίπτωση της ανακοπής κατά της ταμειακής βεβαίωσης, επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος, κατά το νόμο και τα πράγματα, του τίτλου βάσει του οποίου έγινε η βεβαίωση, εφ’ όσον δεν προβλέπεται κατ’ αυτού ένδικο βοήθημα που επιτρέπει τον έλεγχό του κατά το νόμο και την ουσία ή δεν υφίσταται σχετικώς δεδικασμένο…» και στο άρθρο 225, ότι: «Το δικαστήριο, αν διαπιστώσει παράβαση νόμου ή ουσιαστικές πλημμέλειες της προσβαλλόμενης πράξης, προβαίνει στην ολική ή μερική ακύρωση ή στην τροποποίησή της. Σε διαφορετική περίπτωση, προβαίνει στην απόρριψη της ανακοπής».
3. Επειδή, ο ν.δ 356/1974 «Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων» (Κ.Ε.Δ.Ε.) (Α΄ 90), όπως ίσχυε μετά την τροποποίησή του με τις διατάξεις του ν. 4224/2013 (Α΄ 288), πριν από την κατάργησή του με το άρθρο 85 παρ. 5 του νέου Κ.Ε.Δ.Ε., που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4978/2022 (Α’ 190/7.10.2022), όριζε, στο άρθρο 9 ότι: «Τα αναγκαστικά μέτρα που εφαρμόζονται για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων είναι τα εξής: 1) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων του, εν γένει στα χέρια τρίτου. 2) […]», στο άρθρο 30 ότι: «1. Η Κατάσχεσις εις χείρας τρίτων των εις χείρας αυτών ευρισκομένων χρημάτων, καρπών και άλλων κινητών πραγμάτων του οφειλέτου του Δημοσίου ή των οφειλομένων εν γένει προς αυτό, ενεργείται υπό του Διευθυντού του Δημοσίου Ταμείου διά κατασχετηρίου εγγράφου μη κοινοποιουμένου εις τον οφειλέτην, περιέχοντος δε: α) το όνομα, επώνυμον, όνομα πατρός του οφειλέτου, β) το ονοματεπώνυμον του τρίτου εις χείρας του οποίου επιβάλλεται η κατάσχεσις, γ) πίνακα χρεών του οφειλέτου και δ) χρονολογίαν και υπογραφή του Διευθυντού του Δημοσίου Ταμείου. 2. Διά του κατασχετηρίου εγγράφου προσκαλείται ο τρίτος όπως τα μεν υπ` αυτού εις τον οφειλέτην του Δημοσίου οφειλόμενα χρήματα, καταθέση εντός οκτώ ημερών εις το Δημόσιον Ταμείον … 3. …» και στο άρθρο 31, όπως η παρ. 1 αυτού ίσχυε μετά την τροποποίησή της με το άρθρο 2 του ν. 4336/2015 (Α 94) και το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 αυτού ίσχυε μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 11 παρ. 6 του ν. 4484/2017 (Α’ 110), ότι: «1. Εξαιρούνται της κατασχέσεως εις χείρας τρίτων: α) … ε) Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, στ) …». Επίσης, στο άρθρο 75 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα οριζόταν ότι «Παράλειψις ή ακυρότης των πράξεων εκτελέσεως δύναται να προταθή υπό του οφειλέτου αν αύτη αποδεικνύεται εξ αυτών τούτων των πράξεων και αν κατά την κρίσιν του Δικαστηρίου επήλθεν εις αυτόν βλάβη, μη δυναμένη να επανορθωθή άλλως ή κηρυσσομένης της ακυρότητος …».
4. Επειδή, κατά την έννοια της ως άνω διάταξης του άρθρου 31 του Κ.Ε.Δ.Ε., ερμηνευομένης βάσει και των όσων αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση του ν. 4336/2015 («… Με την προτεινόμενη διάταξη αναπροσαρμόζεται το κατώτατο όριο του ακατάσχετου μισθών, συντάξεων, και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικώς, το οποίο προκύπτει µετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών εισφορών …»), για την κρίση περί του ακατάσχετου ή μη του μισθού οφειλέτη λαμβάνεται υπόψη το καθαρό ποσό αποδοχών του, ήτοι το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση από το ποσό ακαθαρίστων αποδοχών του των πάσης φύσεως παρακρατούμενων υποχρεωτικών εισφορών προς ασφαλιστικούς φορείς, όχι όμως και των ποσών της εισφοράς αλληλεγγύης και φόρου μισθωτών υπηρεσιών, που δεν εμπίπτουν στην έννοια των υποχρεωτικών εισφορών που βαρύνουν τον δικαιούχο (βλ. Δ.Εφ.Αθ. 2198/2024).
5. Επειδή, στην προεμιμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Με τη με αριθμ. πρωτ. …/24.11.2023 (αρ. ειδ. βιβλ. …/2023) έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης επιβλήθηκε κατάσχεση εις χείρας του … του …, ως τρίτου (εργοδότη), επί όσων όφειλε, ή έμελλε αυτός να οφείλει από μισθούς στον ανακόπτοντα υπάλληλό του, μέχρι του ποσού των 91.909,56 ευρώ, για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών του ανακόπτοντος (κεφάλαιο 79.982,62 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 11.926,94 ευρώ). Ειδικότερα, σύμφωνα με τον συνημμένο στην προσβαλλόμενη έκθεση από 9.11.2023 (Α/Α Έτος: …/2023) πίνακα χρεών και τα αναφερόμενα στη με αριθμ. πρωτ. …/11.10.2024 έκθεση απόψεων του καθ’ ου, οι εν λόγω οφειλές του ανακόπτοντος αναλύονται σε: α) προσωπική οφειλή του ανακόπτοντος, που αφορά έξοδα διοικητικής εκτέλεσης, με αριθμό πράξης καταχώρισης …/28.6.2023, κατά κεφάλαιο 439,80 ευρώ, πλέον πρασαυξήσεων 12,84 ευρώ, οικονομικού έτους 2023 και β) οφειλές του ανακόπτοντος υπό την ιδιότητά του ως Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Ε.», ειδικότερα: i) οφειλή από δήλωση φόρου εισοδήματος, με αριθμό πράξης καταχώρισης …/28.8.2020, κατά κεφάλαιο 800,00 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 212,43 ευρώ, οικονομικού έτους 2020, ii) οφειλή από ΕΝ.Φ.Ι.Α., με αριθμό πράξης καταχώρισης …/25.9.2020, κατά κεφάλαιο 21.048,49 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 5.429,10 ευρώ, οικονομικού έτους 2020, iii) οφειλή από δήλωση φόρου εισοδήματος, με αριθμό πράξης καταχώρισης …/14.9.2021, κατά κεφάλαιο 800,00 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 140,89 ευρώ, οικονομικού έτους 2021, iv) οφειλή από ΕΝ.Φ.Ι.Α., με αριθμό πράξης καταχώρισης …/22.9.2021, κατά κεφάλαιο 21.048,49 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 3.585,26 ευρώ, οικονομικού έτους 2021, v) οφειλή από ΕΝ.Φ.Ι.Α., με αριθμό πράξης καταχώρισης …/10.5.2022, κατά κεφάλαιο 21.676,30 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 2.136,20 ευρώ, οικονομικού έτους 2022, vi) οφειλή από δήλωση φόρου εισοδήματος, με αριθμό πράξης καταχώρισης …/30.8.2022, κατά κεφάλαιο 800,00 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 72,27 ευρώ, οικονομικού έτους 2022, vii) οφειλή από ΕΝ.Φ.Ι.Α., με αριθμό πράξης καταχώρισης …/30.4.2023, κατά κεφάλαιο 12.969,54 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 331,38 ευρώ, οικονομικού έτους 2023 και viii) οφειλή από δήλωση φόρου εισοδήματος, με αριθμό πράξης καταχώρισης …/30.8.2023, κατά κεφάλαιο 400,00 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων 6,57 ευρώ, οικονομικού έτους 2023. Μετά την επίδοση της προσβαλλόμενης έκθεσης στον ανωτέρω εργοδότη, …, στις 24.11.2023 (βλ. τη με αριθμό ../…/24.11.2023 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Θεσσαλονίκης Ευθυμίου Λάμπρου), αυτό προέβη, κατά τα αναφερόμενα στη με αριθμ. πρωτ. …/11.10.2024 έκθεση απόψεων του καθ’ ου, στη με αριθμό …/29.11.2023 θετική δήλωση, ως τρίτος, ενώπιον του Ειρηνοδικείου Νέων Μουδανίων, δηλώνοντας ότι μετά την ως άνω επίδοση της προσβαλλόμενης έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης ο ήδη ανακόπτων δήλωσε παραίτηση από την εργασία του στις 29.11.2023. Κατόπιν τούτου, ο ανωτέρω … απέδωσε, ως τρίτος (εργοδότης), προς το καθ’ ου ποσό ύψους 824,73 ευρώ, που αντιστοιχούσε στο κατασχεθέν τμήμα του μισθού Νοεμβρίου 2023 του ανακόπτοντος.
6. Επειδή, με την κρινόμενη ανακοπή, όπως αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν στις 3.11.2024 υπόμνημα, ο ανακόπτων ζητεί την ακύρωση της προσβαλλομένης έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης, προβάλλοντας ότι η ένδικη κατάσχεση είναι μη νόμιμη, διότι οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές του προ της επιβολής της, ανερχόμενες, κατά τους ισχυρισμούς του, στο ποσό των 857,73 ευρώ, δεν υπερέβαιναν το ποσό των 1.000 ευρώ, το οποίο ορίσθηκε ως ακατάσχετο με το άρθρο 31 του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως ίσχυε κατά το χρόνο της έκδοσης της προσβαλλόμενης έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης. Το καθ’ ου, αντιθέτως, με τη με αριθμ. πρωτ. …/11.10.2024 έκθεση απόψεων προβάλλει, μεταξύ άλλων, ότι η προσβαλλόμενη έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης είναι νόμιμη, ενώ οι υπηρεσίες αυτού δεν είναι αρμόδιες για τον υπολογισμό του ποσού που θα πρέπει να αποδοθεί από τον τρίτο, ζητώντας, περαιτέρω, την απόρριψη της ανακοπής στο σύνολό της.
7. Επειδή, με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στην 4η σκέψη, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη, καταρχάς, ότι σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 1 περ. ε’ του ισχύοντος κατά τον κρίσιμο χρόνο Κ.Ε.Δ.Ε., δεν ήταν επιτρεπτή η κατάσχεση εις χείρας τρίτου αποδοχών οφειλέτη, εφόσον το καθαρό ποσό των μηνιαίων αποδοχών του, αφαιρουμένων των πάσης φύσεως υποχρεωτικών ασφαλιστικών εισφορών άλλα όχι και του παρακρατούμενου φόρου εισοδήματος και της εισφοράς αλληλεγγύης, δεν ήταν μεγαλύτερο του ποσού των 1.000 ευρώ. Εν προκειμένω, όπως προκύπτει ιδίως από την προσκομισθείσα από τον ανακόπτοντα απόδειξη πληρωμής αποδοχών του τού μηνός Οκτωβρίου 2023, προ της επιβολής της ένδικης κατάσχεσης οι συνολικές μηνιαίες ακαθάριστες αποδοχές του ανακόπτοντος ανέρχονταν στο ποσό των 1.092,00 ευρώ, ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.) ανερχόταν στο ποσό των 45,14 ευρώ, ενώ οι ασφαλιστικές κρατήσεις εργαζομένου ανέρχονταν στο ποσό των 189,13 ευρώ. Ενόψει των ανωτέρω, το ποσό των καθαρών αποδοχών του ήδη ανακόπτοντος κατά τον κρίσιμο χρόνο πριν την επιβολή της ένδικης κατάσχεσης ανερχόταν στο ποσό των 902,87 ευρώ (1.092 ευρώ- 189,13 ευρώ από ασφαλιστικές κρατήσεις), ενώ για τον υπολογισμό του εν λόγω ποσού δεν έπρεπε να αφαιρεθεί από τις ακαθάριστες αποδοχές του ανακόπτοντος, σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στην 4η σκέψη, ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.). Ενόψει των ανωτέρω, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, δεν ήταν επιτρεπτή η κατάσχεση εις χείρας τρίτου των μηνιαίων αποδοχών του ανακόπτοντος με την προσβαλλόμενη έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης και πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη έκθεση, κατ’ αποδοχή του ανωτέρω λόγου της ανακοπής.
8. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη ανακοπή να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης εις χείρας τρίτου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί το καταβληθέν παράβολο στον ανακόπτοντα (άρθρο 277 παρ. 9 εδ. α’ του Κ.Δ.Δ.) και να καταλογισθούν σε βάρος του καθ’ ου τα δικαστικά έξοδα αυτού, τα οποία ανέρχονται στο ποσό των διακοσίων τριάντα τεσσάρων (234,00) ευρώ [άρθρο 275 παρ. 1 εδ. α’, 5 περ. γ’ και 7 του Κ.Δ.Δ. σε συνδυασμό με το Παράρτημα Ι περ. Γ’ του άρθρου 166 του ν. 4194/2013 (Α’ 208) και τα Β222036/20.12.2023 και Β377819/4.11.2024 γραμμάτια προκαταβολής εισφορών του Δ.Σ.Θ.].
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την ανακοπή.
Ακυρώνει τη με αριθμ. πρωτ. …/24.11.2023 (αριθμός ειδικού βιβλίου …/2023) έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης εις χείρας τρίτου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης.
Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στον ανακόπτοντα.
Καταλογίζει σε βάρος του καθ’ ου τα δικαστικά έξοδα του ανακόπτοντος, τα οποία ανέρχονται στο ποσό των διακοσίων τριάντα τεσσάρων (234,00) ευρώ.
Η απόφαση δημοσιεύτηκε στη Θεσσαλονίκη, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού, στις 29.1.2025.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Βενετία Γκάτση Αναστασία Σοφιάδου
