ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ν. 4554/2018 – Αδήλωτη εργασία – εργατικό ατύχημα – προσφυγή εργοδότη κατά πράξης επιβολής προστίμου για την παράβαση της μη αναγραφής εργαζομένου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού της επιχείρησης. Εφόσον κατά τη διερεύνηση των αιτιών εργατικού ατυχήματος διαπιστώνεται η μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλεται σε βάρος του τελευταίου το πρόστιμο που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 4554/2018, για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς να προβλέπεται η διενέργεια επιτόπιου ελέγχου. Δεν ασκεί επιρροή το ότι η διερεύνηση γίνεται σε μεταγενέστερο του ατυχήματος και της απασχόλησης χρονικό διάστημα, που αποτελεί, άλλωστε, και τον κανόνα, πολλώ δε μάλλον στην περίπτωση που ο προσφεύγων-εργοδότης δεν προέβη στην αναγγελία του ως άνω ατυχήματος. Το πρόστιμο επιβάλλεται αδιαφόρως εάν κατά τον χρόνο που διαπιστώνεται η μη αναγραφή του εργαζόμενου σε πίνακα προσωπικού, στο πλαίσιο διερεύνησης των αιτιών εργατικού ατυχήματος, έχει ήδη λυθεί η σύμβαση εργασίας του εργαζομένου αυτού. Απορρίπτει την προσφυγή.
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 4 Απριλίου 2024, με δικαστή την Άννα Ιωάννα Γεωργοπούλου, Πρωτοδίκη Δ.Δ. και με γραμματέα την Κυριακή Αμπατζή, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει την προσφυγή με αριθμό και χρονολογία καταχώρισης ΠΡ…/15.11.2023 (Ε.Α.Υ. …),
του … … του …, κατοίκου Επανομής Θεσσαλονίκης (… …), ο οποίος παραστάθηκε διά του πληρεξούσιου δικηγόρου Παναγιώτη Μαύρου, ο οποίος κατέθεσε στις 3.4.2024 δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας,
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται εν προκειμένω από τον Διευθυντή της Περιφερειακής Διεύθυνσης Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Π.Δ.Ε.Α.Υ.Ε.) Μακεδονίας-Θράκης της Ανεξάρτητης Αρχής χωρίς νομική προσωπικότητα με την επωνυμία «Επιθεώρηση Εργασίας», ο οποίος κατέθεσε στις 4.3.2024 δήλωση, κατά τις ίδιες ως άνω διατάξεις.
Αφού μελέτησε τη δικογραφία και σκέφτηκε κατά το νόμο.
Η κρίση του Δικαστηρίου είναι η εξής:
1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το με κωδικό πληρωμής … δεσμευμένο ηλεκτρονικό παράβολο), επιδιώκεται, παραδεκτώς, η ακύρωση, άλλως η τροποποίηση, της …/15.9.2023 πράξης επιβολής προστίμου της Επιθεωρήτριας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Τ.Ε.Α.Υ.Ε.) Α΄ Τομέα Θεσσαλονίκης της Περιφερειακής Διεύθυνσης Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Π.Δ.Ε.Α.Υ.Ε.) Μακεδονίας-Θράκης της Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας». Με την πράξη αυτή επιβλήθηκε σε βάρος του προσφεύγοντος πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 του ν. 4554/2018 (Α’ 130, διόρθωση σφαλμάτων Α’ 132), λόγω μη καταχώρισης ενός εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού.
2. Επειδή, ο ν. 4554/2018 ορίζει στο άρθρο 5, όπως το άρθρο αυτό ισχύει κατά τον κρίσιμο χρόνο τέλεσης της ένδικης παράβασης, μετά την αντικατάστασή του από το άρθρο 65 του ν. 4635/2019 (Α’ 167), ότι: «1. Ειδικός Επιθεωρητής Εργασιακών Σχέσεων ή Επιθεωρητής Εργασιακών Σχέσεων ή ελεγκτής των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης ή αρμόδιος υπάλληλος του ΕΦΚΑ που διαπιστώνει τη μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλει στον εργοδότη πρόστιμο ποσού δέκα χιλιάδων πεντακοσίων (10.500) ευρώ για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς προηγούμενη πρόσκλησή του για παροχή εξηγήσεων. 2. Ειδικός Επιθεωρητής Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία ή Επιθεωρητής Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία που, κατά τη διερεύνηση των αιτιών εργατικού ατυχήματος, διαπιστώνει τη μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλει στον εργοδότη το πρόστιμο που προβλέπεται στην παράγραφο 1 για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς προηγούμενη πρόσκλησή του για παροχή εξηγήσεων. 3. … » και στο άρθρο 8, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 68 του ν. 4635/2019, ότι: «1. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ρυθμίζονται τα ακόλουθα: α. η διαδικασία επιβολής των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων, του παρόντος Κεφαλαίου και ιδίως προθεσμίες για την υποβολή αντιρρήσεων κατά πράξεως διοικητικών κυρώσεων, δικαίωμα προηγουμένης ακροάσεως του παραβάτη εργοδότη, … καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κεφαλαίου, β. …. 2 …».
3. Επειδή, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 4554/2018 εκδόθηκε η 10694/364/4.3.2020 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με τίτλο «Διαδικασία επιβολής διοικητικών κυρώσεων για αδήλωτη εργασία από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) και τον Ηλεκτρικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.)» (Β΄ 818), στην παρ. 1 του άρθρου 1 της οποίας ορίζεται ότι: «Για την επιβολή των διοικητικών κυρώσεων (προστίμων) των παραγράφων 1 και 2 του αρ. 5 του ν. 4554/2018 (Α` 130), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του ν. 4635/2019, συντάσσεται και επιδίδεται Δελτίο Ελέγχου με το οποίο διαπιστώνεται παράβαση για αδήλωτη εργασία, και συντάσσεται και επιδίδεται Πράξη Επιβολής Προστίμου, κατά δέσμια αρμοδιότητα χωρίς προηγούμενη πρόσκληση του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων, με την οποία προσδιορίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 1, 2 και 4 του άρθρου 5 του ως άνω νόμου, όπως αυτό ισχύει, το ύψος του προστίμου που αντιστοιχεί στη διαπιστωθείσα παράβαση. Η Πράξη Επιβολής Προστίμου κατά τα ανωτέρω κοινοποιείται με απόδειξη. Ειδικότερα, η Πράξη Επιβολής Προστίμου που επιβλήθηκε από Επιθεωρητή του Σ.ΕΠ.Ε κοινοποιείται, με απόδειξη, σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 4554/2018, στον παραβάτη εργοδότη.».
4. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας, προκύπτουν τα εξής: Κατόπιν της από 23.8.2023 (αρ. πρωτ. …/23.8.2023) καταγγελίας εργατικού ατυχήματος που υπέβαλε ο Τ.Λ. στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνσης Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, για τροχαίο ατύχημα που συνέβη στις 28.7.2023, με συνέπεια τον τραυματισμό του, κατά την εκτέλεση της εργασίας του, ως διανομέα, στην επιχείρηση (ψητοπωλείο-ψησταριά) του προσφεύγοντος, και συγκεκριμένα κατά την εκτέλεση παραγγελίας, διενεργήθηκε έλεγχος διερεύνησης των αιτιών του ατυχήματος από τα αρμόδια όργανα του καθ’ ου. Ειδικότερα, ενόψει της εν λόγω καταγγελίας και της μη αναγγελίας του προαναφερθέντος εργατικού ατυχήματος, διενεργήθηκε στις 6.9.2023 αυτοψία από τους αρμόδιους επιθεωρητές του καθ’ ου στην επιχείρηση του προσφεύγοντος και συντάχθηκε το …/6.9.2023 δελτίο ελέγχου, στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναγράφεται ότι: «Κατά δήλωση του εργοδότη … … ο Τ.Λ. δούλευε περιστασιακά στην επιχείρηση ως διανομέας με δικό του μηχανάκι.». Στο πλαίσιο διερεύνησης του παραπάνω ατυχήματος και αφού λήφθηκε υπόψη η παραπάνω καταγγελία εργατικού ατυχήματος, συντάχθηκε, περαιτέρω, το …/6.9.2023 δελτίο ελέγχου των ίδιων επιθεωρητών, στο οποίο καταγράφεται ότι δεν επιδείχθηκε πίνακας προσωπικού που να αναγράφεται ο παραπάνω εργαζόμενος ή οποιαδήποτε αναγγελία πρόσληψής του, καθώς και ότι κατά δήλωση του εργοδότη – προσφεύγοντος ο Τ.Λ. δούλευε περιστασιακά («συνήθως απογεύματα») στην επιχείρησή του ως διανομέας με δικό του μηχανάκι. Αντίγραφα των παραπάνω δελτίων ελέγχου παρέλαβε ενυπόγραφα ο προσφεύγων. Στη συνέχεια, ο προσφεύγων, διά του πληρεξούσιου δικηγόρου του υπέβαλε, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στο Τ.Ε.Α.Υ.Ε. Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης τις από 11.9.2023 γραπτές εξηγήσεις του, ισχυριζόμενος, μεταξύ άλλων, ότι πράγματι εργαζόταν ο καταγγέλλων στην επιχείρησή του από αρχές Ιουνίου 2023 έως 28.7.2023, που συνέβη το παραπάνω ατύχημα. Ακολούθως, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη …/15.9.2023 πράξη επιβολής προστίμου της Επιθεωρήτριας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του Τ.Ε.Α.Υ.Ε. Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του προσφεύγοντος πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ, με την αιτιολογία ότι έπειτα από την …/23.8.2023 καταγγελία εργατικού ατυχήματος, το οποίο συνέβη στις 28.7.2023 κατά την παράδοση παραγγελίας σε πελάτη (διανομή-delivery) από τον Τ.Λ., και τον έλεγχο που πραγματοποιήθηκε στην επιχείρηση του προσφεύγοντος στις 6.9.2023, δεν επιδείχθηκε στα αρμόδια όργανα του καθ’ ου πίνακας προσωπικού για τον παραπάνω εργαζόμενο ή οποιαδήποτε αναγγελία πρόσληψής του, κατά δήλωση δε του προσφεύγοντος ο παραπάνω εργαζόμενος δούλευε περιστασιακά στην επιχείρησή του ως διανομέας.
5. Επειδή, ήδη, με την κρινόμενη προσφυγή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν στις 3.4.2024 υπόμνημα, ο προσφεύγων ζητεί την ακύρωση, άλλως την τροποποίηση της προσβαλλόμενης πράξης, προβάλλοντας ότι εσφαλμένως επιβλήθηκε σε βάρος του το επίδικο πρόστιμο, διότι η ανασφάλιστη εργασία του Τ.Λ. δεν διαπιστώθηκε κατόπιν διενέργειας επιτόπιου ελέγχου. Ειδικότερα, ισχυρίζεται ότι ο Τ. Λ. εργάστηκε ανασφάλιστος από αρχές Ιουνίου έως τις 28.7.2023, που ήταν η τελευταία μέρα της εργασίας του, αφού μετά το ατύχημα δεν επανήλθε στην εργασία του, για τον λόγο δε αυτό δεν τον είχε αναγράψει σε πίνακα προσωπικού το ίδιο διάστημα. Διατείνεται δε ότι η από 23.8.2023 καταγγελία εργατικού ατυχήματος εκ μέρους του παραπάνω εργαζόμενου, όσο και ο έλεγχος στις 6.9.2023 στην επιχείρησή του, έλαβαν χώρα σε χρόνο που είχε ήδη λυθεί η σύμβαση εργασίας του παραπάνω εργαζομένου. Εξάλλου, κατά τους ισχυρισμούς του, κατά τον διενεργηθέντα στις 6.9.2023 έλεγχο στην επιχείρησή του δεν βρέθηκε ο Τ. Λ. στην επιχείρησή του και συνεπώς, εφόσον ο τελευταίος δεν βρέθηκε να εργάζεται κατά την ώρα του ελέγχου, εσφαλμένως επιβλήθηκε το προσβαλλόμενο πρόστιμο. Εξάλλου, το καθ’ ου με την από 27.2.2024 έκθεση απόψεων της Επιθεωρήτριας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του Τ.Ε.Α.Υ.Ε. Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης, ζητεί την απόρριψη της προσφυγής, προβάλλοντας ότι ορθώς και νομίμως επιβλήθηκε σε βάρος του προσφεύγοντος το ένδικο πρόστιμο.
6. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, σύμφωνα με τα …/6.9..2023 και …/6.9.2023 δελτία ελέγχου των αρμοδίων οργάνων του καθ’ ου, τις από 11.9.2023 γραπτές εξηγήσεις του προσφεύγοντος ενώπιον του Τ.Ε.Α.Υ.Ε. Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης και τα λοιπά στοιχεία στα οποία στηρίχθηκε, κατά τα προεκτεθέντα, ο έλεγχος για την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, στο πλαίσιο της έρευνας που διενεργήθηκε, με αφορμή το επίμαχο εργατικό ατύχημα με παθόντα τον Τ.Λ., καθώς και όπως συνομολογεί και ο ίδιος προσφεύγων, διαπιστώθηκε ότι ο παραπάνω εργαζόμενος κατά το χρόνο που συνέβη το ατύχημα, ήτοι στις 28.7.2023, απασχολούνταν στην επιχείρηση του προσφεύγοντος χωρίς είναι καταχωρημένος σε τηρούμενο πίνακα προσωπικού. Τα όσα δε προβάλλει ο προσφεύγων περί μη νομιμότητας της επιβολής του ένδικου προστίμου λόγω μη διαπίστωσης της ανασφάλιστης εργασίας του Τ. Λ. κατόπιν διενέργειας επιτόπιου ελέγχου στην επιχείρησή του, είναι απορριπτέα ως ερειδόμενα επί εσφαλμένης νομικής προϋπόθεσης. Και τούτο διότι, κατά τις εφαρμοστέες εν προκειμένω διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του ν. 4554/2018, όπως ίσχυαν κατά τον χρόνο τέλεσης της ένδικης παράβασης, εφόσον κατά τη διερεύνηση των αιτιών εργατικού ατυχήματος, διαπιστώνεται η μη αναγραφή εργαζομένου σε ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλεται σε βάρος του τελευταίου το πρόστιμο που προβλέπεται στην παράγραφο 1 για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς να προβλέπεται η διενέργεια επιτόπιου ελέγχου. Ούτε, εξάλλου ασκεί επιρροή ότι η διερεύνηση γίνεται σε μεταγενέστερο του ατυχήματος και της απασχόλησης χρονικό διάστημα, που αποτελεί, άλλωστε, και τον κανόνα, πολλώ δε μάλλον στην προκείμενη περίπτωση, που ο προσφεύγων δεν προέβη στην αναγγελία του ως άνω ατυχήματος. Συναφώς δε, κατά την έννοια του άρθρου 5 παρ. 2 του ν. 4554/2018, το πρόστιμο επιβάλλεται, αδιαφόρως εάν κατά τον χρόνο που διαπιστώνεται η μη αναγραφή του εργαζόμενου σε πίνακα προσωπικού, στο πλαίσιο διερεύνησης των αιτιών εργατικού ατυχήματος, έχει ήδη λυθεί η σύμβαση εργασίας του εργαζομένου αυτού, απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του προσφεύγοντος. Κατόπιν των παραπάνω, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο προσφεύγων υπέπεσε στην αποδοθείσα σε αυτόν παράβαση και, συνεπώς, νομίμως επιβλήθηκε σε βάρος το ένδικο πρόστιμο. Τέλος, απορριπτέα, προεχόντως, ως αόριστα είναι τα προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα περί τροποποίησης της προσβαλλόμενης πράξης και μείωσης του ένδικου προστίμου στο ελάχιστο «σύμφωνα με τις επιταγές της ισχύουσας νομοθεσίας».
7. Επειδή, κατ’ ακολουθία, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη. Τέλος, το καταβληθέν παράβολο πρέπει να καταπέσει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 277 παρ. 9 εδ’ α’ του Κ.Δ.Δ.), ενώ, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, πρέπει να απαλλαγεί ο προσφεύγων από τα δικαστικά έξοδα του καθ’ ου (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε’ του ίδιου Κώδικα).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Απορρίπτει την προσφυγή.
Διατάσσει την κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Απαλλάσσει τον προσφεύγοντα από τα δικαστικά έξοδα του καθ’ ου.
Η απόφαση δημοσιεύθηκε στη Θεσσαλονίκη σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 28.6.2024.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
