Απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση C-481/23 | [Sangas] 1
Επίσης, το κράτος μέλος εκτέλεσης δεν μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει το ένταλμα αν οι πράξεις που συνιστούν το αδίκημα το οποίο τέλεσε ο εκζητούμενος δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του σύμφωνα με το ποινικό του δίκαιο
Το 2022, το ανώτερο ειδικό δικαστήριο της Ισπανίας καταδίκασε Ισπανό υπήκοο, κάτοικο Ρουμανίας, ως συναυτουργό απάτης ύψους άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ περί τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) επί της πώλησης υδρογονανθράκων. Στο πλαίσιο αυτό, του επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης και υψηλά πρόστιμα.
Όταν έγινε γνωστό ότι ο κατηγορούμενος άσκησε αναίρεση κατά της καταδικαστικής απόφασης ενώπιον του ισπανικού Ανωτάτου Δικαστηρίου, τού απαγορεύτηκε η μετάβαση στη χώρα κατοικίας του. Παρά την απαγόρευση αυτή, ο κατηγορούμενος εντοπίστηκε στα κροατικά σύνορα κατευθυνόμενος προς τη Ρουμανία. Ως εκ τούτου, το ανώτερο ειδικό δικαστήριο εξέδωσε, τον Απρίλιο του 2022, ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προς τον σκοπό της αναζήτησης, της σύλληψης και της θέσης του κατηγορουμένου υπό κράτηση.
Τον Απρίλιο του 2023 ρουμανικό δικαστήριο αρνήθηκε να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης. Δέχτηκε ότι ο κατηγορούμενος, ο οποίος είχε αποδείξει συνεχή και νόμιμη διαμονή στη Ρουμανία, δεν επιθυμούσε να παραδοθεί στις ισπανικές δικαστικές αρχές. Εξάλλου, η ποινική δίωξη είχε παραγραφεί δυνάμει του ρουμανικού δικαίου.
Το ανώτερο ειδικό δικαστήριο εκτιμά ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την επίκληση των ως άνω λόγων προαιρετικής μη εκτέλεσης του εντάλματος. Γι’ αυτόν τον λόγο, ζήτησε από το Δικαστήριο να ερμηνεύσει την απόφαση-πλαίσιο για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης 2.
Με την απόφασή του, το Δικαστήριο επιβεβαιώνει τη θέση του ανώτερου ειδικού δικαστηρίου.
Συγκεκριμένα, κατά την απόφαση-πλαίσιο, η δικαστική αρχή του κράτους μέλους εκτέλεσης μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης όταν αυτό έχει εκδοθεί προς τον σκοπό της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου ασφαλείας στερητικών της ελευθερίας. Εντούτοις, ο ως άνω προαιρετικός λόγος μη εκτέλεσης προϋποθέτει να κατοικεί ο εκζητούμενος στο κράτος μέλος εκτέλεσης και το κράτος αυτό να δεσμεύεται να εκτελέσει την ποινή ή το μέτρο ασφαλείας σύμφωνα με το εσωτερικό του δίκαιο.
Στην υπό κρίση υπόθεση όμως, το ένταλμα σύλληψης δεν εκδόθηκε προς τον σκοπό αυτόν, αλλά προκειμένου να διασφαλιστεί η παρουσία του κατηγορουμένου στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ποινικής διαδικασίας ενώπιον των ισπανικών δικαστηρίων.
Όσον αφορά την παραγραφή της ποινικής δίωξης βάσει του ρουμανικού δικαίου, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, για την επίκληση αυτού του λόγου μη εκτέλεσης, είναι αναγκαίο οι πράξεις να εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους εκτέλεσης σύμφωνα με το δικό του ποινικό δίκαιο, πράγμα το οποίο δεν φαίνεται να ισχύει εν προκειμένω. Συγκεκριμένα, το ανώτερο ειδικό δικαστήριο επισήμανε ότι όλες οι πράξεις είχαν τελεστεί στην Ισπανία και συνιστούσαν αδικήματα φοροδιαφυγής εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της.
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΟΛΟΚΗΡΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα)
10 Απριλίου 2025 ( * )
Αίτηση για την έκδοση προδικαστικής απόφασης – Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις – Απόφαση-πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ – Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης – Άρθρο 4 παράγραφοι 4 και 6 – Λόγοι προαιρετικής μη εκτέλεσης – Προϋπόθεση ότι τα πραγματικά περιστατικά εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του κράτους μέλους εκτέλεσης – για το δικό του ποινικό δίκαιο σύλληψης διεξαγωγή ποινικής διαδικασίας»
Στην υπόθεση C‑481/23 [Sangas] ( i ),
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 267 ΣΛΕΕ, ΠΟΥ ΕΦΕΡΕ ΤΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΙΣΠΑΝΙΑ), ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 24ης ΙΟΥΛΙΟΥ 2023, ΣΤΙΣ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023, ΛΗΨΗ 6230 ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΚΑΤΑ
JMTB,
παρουσία:
Υπουργείο Οικονομικών,
Εισαγγελέας του Κράτους,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),
αποτελούμενο από την κ. M. L. Arastey Sahún, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου, Μ.Μ. Δ. Γρατσιάς, E. Regan (εισηγητής), J. Passer και B. Smulders, δικαστές,
Γενικός Εισαγγελέας: κ. J. Richard de la Tour,
υπάλληλος: κα L. Carrasco Marco, διαχειριστής,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και μετά την ακρόαση της 13ης Νοεμβρίου 2024,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν:
– για το Ministryio Fiscal, από την κα R. de Miguel Morante, που ενεργεί ως αντιπρόσωπος,
– για την Ισπανική Κυβέρνηση, από τον κ. L. Aguilera Ruiz, την κ. A. Gavela Llopis και την κ. P. Pérez Zapico, εκπροσωπούντες,
– για τη Λιθουανική Κυβέρνηση, από τον κ. K. Dieninis και την κ. V. Kazlauskaitė-Švenčionienė, εκπροσωπούντες,
– για την Αυστριακή Κυβέρνηση, από τον κ. A. Posch, την κ. J. Schmoll και την κ. C. Leeb, εκπροσωπούντες,
– για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από τον Μ.Μ. J. Baquero Cruz, H. Leupold και κα J. Vondung, ενεργώντας ως πράκτορες,
έχοντας υπόψη την απόφαση που ελήφθη, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να κρίνει την υπόθεση χωρίς συμπεράσματα,
κάνει το παρόν
Στάση
1 Η παρούσα αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 4 παράγραφοι 4 και 6 της απόφασης-πλαισίου 2002/584/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2002 σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών (ΕΕ 2002 L 190, σ. 1, σελ. 109, σ. 30), όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση-πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009 (ΕΕ 2009 L 81, σ. 24) («απόφαση-πλαίσιο 2002/584»).
2 Το αίτημα αυτό υποβλήθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας σχετικά με την εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που εκδόθηκε κατά της JMTB.
Το νομικό πλαίσιο
δίκαιο της Ένωσης
3 Το άρθρο 1 της απόφασης-πλαισίου 2002/584, με τίτλο «Ορισμός του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης και υποχρέωση εκτέλεσής του», ορίζει:
«1. Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης είναι μια δικαστική απόφαση που εκδίδεται από κράτος μέλος για τη σύλληψη και την παράδοση από άλλο κράτος μέλος προσώπου που καταζητείται για σκοπούς ποινικής δίωξης ή για την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή διάταγμα κράτησης.
2. Τα κράτη μέλη εκτελούν οποιοδήποτε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης με βάση την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης και σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης-πλαισίου.
[…] »
4 Το άρθρο 3 της εν λόγω αποφάσεως-πλαισίου προβλέπει λόγους υποχρεωτικής μη εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.
5 Το άρθρο 4 της εν λόγω απόφασης-πλαισίου, με τίτλο «Λόγοι προαιρετικής μη εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης», ορίζει:
«Η δικαστική αρχή εκτέλεσης μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης:
[…]
4) όταν η εγκληματική ενέργεια ή η ποινή έχει παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους εκτέλεσης και τα γεγονότα εμπίπτουν στη δικαιοδοσία αυτού του κράτους μέλους σύμφωνα με το ποινικό του δίκαιο·
[…]
(6) εάν το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε με σκοπό την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο κράτησης, όταν ο καταζητούμενος παραμένει, είναι υπήκοος ή διαμένει στο κράτος μέλος εκτέλεσης και το κράτος αυτό αναλαμβάνει να εκτελέσει τη στερητική της ελευθερίας ποινή ή το μέτρο κράτησης σύμφωνα με το εσωτερικό του δίκαιο·
[…] »
6 Το άρθρο 4α της ίδιας απόφασης-πλαισίου προβλέπει άλλες περιπτώσεις στις οποίες η δικαστική αρχή εκτέλεσης μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, ενώ το άρθρο 5 αφορά τις εγγυήσεις που πρέπει να παρέχει το κράτος μέλος έκδοσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
ρουμανικό δίκαιο
7 Άρθρο 99, παράγραφος 2, εδάφιο γ) και ζ), και παράγραφος 3, του Legea nr. 302/2004 privind cooperarea judiciară internațională în materie penală ( νόμος αριθ . αναδημοσίευση ( Monitorul Oficial al României , μέρος I, αρ . 411 της 27ης Μαΐου 2019), προβλέπει:
«2. Η ρουμανική δικαστική αρχή εκτέλεσης μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης στις ακόλουθες περιπτώσεις:
[…]
(γ) εάν το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε με σκοπό την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο κράτησης, όταν ο καταζητούμενος είναι Ρουμάνος πολίτης ή διαμένει εκεί, διαμένει νόμιμα και συνεχώς στη Ρουμανία για τουλάχιστον 5 χρόνια και δηλώνει αντίθετος στην εκτέλεση της ποινής στέρησης ή του μέτρου κράτησης στο κράτος μέλος.
[…]
ζ) όταν, σύμφωνα με το ρουμανικό δίκαιο, έχει λήξει η ποινική ευθύνη για το αδίκημα που οδήγησε στην έκδοση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης ή στην εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε, εάν τα γεγονότα εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των ρουμανικών αρχών·
[…]
3. Εάν ισχύει μόνο η περίπτωση που αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ), η ρουμανική δικαστική αρχή εκτέλεσης ζητά από τη δικαστική αρχή έκδοσης, πριν από την έκδοση της απόφασης που αναφέρεται στο άρθρο 109, επικυρωμένο αντίγραφο της ποινής και κάθε άλλη αναγκαία πληροφορία, ενημερώνοντας τη δικαστική αρχή έκδοσης για τον λόγο για τον οποίο ζητούνται αυτά τα έγγραφα. Η αναγνώριση της αλλοδαπής ποινικής καταδίκης πραγματοποιείται, παρεμπιπτόντως, από το δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η διαδικασία εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Εάν η ρουμανική δικαστική αρχή εκτέλεσης αναγνωρίσει την αλλοδαπή ποινική καταδίκη, το ένταλμα για την εκτέλεση της ποινής εκδίδεται την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης που αναφέρεται στο άρθρο 109.
Η κύρια δίκη και τα προδικαστικά ερωτήματα
8 Με απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2022, που διευκρινίστηκε με διάταγμα της 3ης Μαρτίου 2022 (εφεξής η «απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2022»), η Audiencia Nacional (Κεντρικό Δικαστήριο, Ισπανία) καταδίκασε την JMTB (εφεξής ο «κατηγορούμενος» σε Ρωμαίος υπήκοος και ένας Ισπανός υπήκοος με καταβολή χρημάτων. αδίκημα ξεπλύματος. Αφενός, για καθεμία από τις τρεις αυτές φορολογικές παραβάσεις, ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε φυλάκιση δύο ετών και χρηματική ποινή 23 εκατ. ευρώ για το οικονομικό έτος 2011, πρόστιμο 135 εκατ. ευρώ για το οικονομικό έτος 2012 και πρόστιμο 140 εκατ. ευρώ για το οικονομικό έτος 2013, πέραν των πρόσθετων ποινών. Εξάλλου, σε σχέση με αυτό το αδίκημα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης έξι ετών και χρηματική ποινή 54 εκατομμυρίων ευρώ.
9 Τα πραγματικά περιστατικά στα οποία βασίζεται η καταδίκη του κατηγορουμένου συνίστανται ουσιαστικά στη δημιουργία πολλών εταιρειών στην Ισπανία, τις οποίες διαχειρίζονται υποψήφιοι ως εικονικοί διευθυντές, με σκοπό την αποφυγή πληρωμής στην Ισπανία, για τα οικονομικά έτη 2011 έως 2013, φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) επί της πώλησης υδρογονανθράκων άνω του 100 εκατ. ευρώ.
10 Κατόπιν της ανακοίνωσης του κατηγορουμένου για την άσκηση αναίρεσης κατά της απόφασης της 21ης Φεβρουαρίου 2022, αρνήθηκε στον τελευταίο να ταξιδέψει στη Ρουμανία. Ωστόσο, μετά τον εντοπισμό του κατηγορουμένου στα σύνορα της Κροατίας προς τη Ρουμανία, το αιτούν δικαστήριο εξέδωσε, στις 6 Απριλίου 2022, απόφαση σχετικά με αυτόν, συνοδευόμενη από ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και διεθνές ένταλμα σύλληψής του, διατάσσοντας την έρευνα, τη σύλληψη και την προσωρινή κράτηση του (εφεξής «απόφαση της 6ης Απριλίου 2022»).
11 Με επιστολή της 4ης Απριλίου 2023, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia, Ρουμανία) κοινοποίησε αντίγραφο της απόφασης με την οποία είχε αρνηθεί την εκτέλεση αυτού του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.
12 Από την απόφαση αυτή προκύπτει ότι, ομολογουμένως, κανένας από τους λόγους υποχρεωτικής μη εκτέλεσης που προβλέπονται στο άρθρο 3 της απόφασης-πλαισίου 2002/584 δεν ίσχυε για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε κατά του κατηγορουμένου. Ωστόσο, όσον αφορά τους λόγους προαιρετικής μη εκτέλεσης που προβλέπονται στο άρθρο 4 της εν λόγω απόφασης-πλαισίου, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia) διαπίστωσε, αφενός, ότι ο εναγόμενος είχε προσκομίσει δικαιολογητικά που πιστοποιούν τη συνεχή και νόμιμη παραμονή στο ρουμανικό έδαφος για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών. δικαστικές αρχές, κάτι που θα ισοδυναμούσε με άρνηση εκτέλεσης της ποινής στο κράτος μέλος έκδοσης, ώστε να υπάρχει λόγος που να δικαιολογεί την άρνηση παράδοσης του ενδιαφερομένου.
13 Επιπλέον, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia) έκρινε ότι τα αδικήματα για τα οποία ο κατηγορούμενος είχε καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό, από τη δικαστική αρχή που εξέδωσε το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, ορίστηκαν από την ισπανική νομοθεσία ως αδικήματα φορολογικής απάτης και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. εντός της δικαιοδοσίας των ρουμανικών δικαστικών αρχών, η παραγραφή της ποινικής ευθύνης για παρόμοια αδικήματα θα ήταν δέκα χρόνια από την ημερομηνία της τελευταίας πράξης ή παράλειψης.
14 Πράγματι, έχοντας επισημάνει ότι τα τρία αδικήματα φορολογικής απάτης για τα οποία είχε καταδικαστεί ο κατηγορούμενος είχαν διαπραχθεί κατά τη διάρκεια των οικονομικών ετών 2011 έως 2013, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia) συνήγαγε ότι η παραγραφή είχε αρχίσει να τρέχει το αργότερο στις 313 Δεκεμβρίου, Conside2 για αδικήματα, δεν υπήρχε λόγος διακοπής της παραγραφής για ποινική ευθύνη, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προθεσμία αυτή είχε λήξει.
15 Ενόψει της αποφάσεως αυτής, το αιτούν δικαστήριο παρατηρεί ότι, αρνούμενος να παραδώσει τον κατηγορούμενο, το Curtea de Apel Alba Iulia (εφετείο της Alba Iulia) έκρινε ότι υπήρχαν δύο λόγοι για την προαιρετική μη εκτέλεση του επίμαχου στην κύρια δίκη ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, ήτοι, αφενός, η περιοριστική περίοδος για το ρωμαϊκό δίκαιο και η ποινική δίωξη. κατοικία του κατηγορουμένου στη Ρουμανία.
16 Ωστόσο, όσον αφορά την παραγραφή της ποινικής διαδικασίας σύμφωνα με το ρουμανικό δίκαιο, το αιτούν δικαστήριο σημειώνει ότι η απόφαση άρνησης παράδοσης του κατηγορουμένου εκδόθηκε σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν την παραγραφή των αδικημάτων βάσει του ρουμανικού δικαίου, παρόλο που όλες οι επίμαχες στην κύρια δίκη πράξεις είχαν διαπραχθεί στην Ισπανία και συνιστούσαν αδικήματα της φορολογικής απάτης του Ρωμαίου. Οι δικαστικές αρχές σε καμία περίπτωση δεν θα έχουν δικαιοδοσία να εκδικάσουν αυτά τα αδικήματα και, ως εκ τούτου, δεν θα μπορούσαν να επικαλεστούν το άρθρο 4 παράγραφος 4 της απόφασης-πλαισίου 2002/584.
17 Όσον αφορά την κατοικία του κατηγορουμένου στη Ρουμανία, το αιτούν δικαστήριο παρατηρεί ότι το άρθρο 4, παράγραφος 6, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 επιτρέπει την άρνηση παράδοσης του καταζητούμενου μόνον εφόσον πληρούνται τρεις σωρευτικές προϋποθέσεις, ήτοι, πρώτον, το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης πρέπει να έχει εκδοθεί με σκοπό την εκτέλεσή της ποινής. Δεύτερον, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να παραμείνει ή να διαμένει στο κράτος μέλος εκτέλεσης ή να είναι υπήκοός του· και, τρίτον, το κράτος εκτέλεσης πρέπει να αναλάβει να εκτελέσει αυτήν την ποινή ή το μέτρο κράτησης σύμφωνα με το εσωτερικό του δίκαιο. Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση, η πρώτη από αυτές τις προϋποθέσεις δεν θα πληρούταν, καθώς ο κατηγορούμενος είχε καταδικαστεί μόνο σε πρώτο βαθμό και εκκρεμεί έφεση κατά αυτής της καταδίκης. Επιπλέον, ακόμη και αν υποτεθεί ότι ο κατηγορούμενος θεωρείται κάτοικος Ρουμανίας, η άρνηση της παράδοσής του δεν συνοδεύτηκε από καμία δέσμευση των ρουμανικών αρχών να εκτελέσουν στη Ρουμανία την ποινή που θα μπορούσε να επιβληθεί οριστικά στον ενδιαφερόμενο.
18 Κατά το αιτούν δικαστήριο, μια τέτοια άρνηση δεν δικαιολογείται υπό το φως της νομολογίας του Δικαστηρίου που απορρέει από την απόφαση της 31ης Ιανουαρίου 2023, Puig Gordi και άλλοι (C‑158/21, EU:C:2023:57). Πράγματι, όπως προκύπτει, κατ’ ουσίαν, από τις σκέψεις 75 και 76 της εν λόγω απόφασης, να επιτραπεί σε ένα κράτος μέλος να προσθέσει στους λόγους μη εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που ορίζονται στα άρθρα 3, 4 και 4α της απόφασης-πλαισίου 2002/584 άλλους λόγους που δεν απορρέουν από την εθνική νομοθεσία σύλληψης, την ορθή λειτουργία του απλουστευμένου συστήματος για την παράδοση των προσώπων που ορίζονται στην εν λόγω απόφαση πλαίσιο.
19 Υπό τις συνθήκες αυτές, το Audiencia Nacional (Κεντρικό Δικαστήριο) αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:
«1. Εφόσον το άρθρο 4 παράγραφος 6 της [απόφασης-πλαισίου 2002/584] προβλέπει, ως λόγο προαιρετικής μη εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, το γεγονός ότι το εν λόγω ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε με σκοπό την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο κράτησης, ότι ο καταζητούμενος παραμένει ή εκτελείται σε εθνικό κράτος μέλος ή εκτελείται. αναλαμβάνει να εκτελέσει αυτή τη στερητική της ελευθερίας ποινή ή το μέτρο κράτησης σύμφωνα με το εθνικό της δίκαιο:
(α) Είναι παραδεκτό να επεκταθεί η εφαρμογή αυτού του προαιρετικού λόγου άρνησης παράδοσης σε περιπτώσεις στις οποίες δεν έχει ακόμη ληφθεί οριστική απόφαση κατά του καταζητούμενου;
β) Εάν επιτραπεί αυτή η δυνατότητα, είναι δυνατή η άρνηση παράδοσης του καταζητούμενου με την αιτιολογία ότι ο τελευταίος θεωρείται ότι κατοικεί στο κράτος μέλος εκτέλεσης χωρίς το τελευταίο να δεσμεύεται να εκτελέσει το ίδιο την ποινή ή το μέτρο ασφαλείας σύμφωνα με το εσωτερικό του δίκαιο;
2) Εφόσον το άρθρο 4 παράγραφος 4 της [απόφασης-πλαισίου 2002/584] προβλέπει, ως λόγο προαιρετικής μη εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, το γεγονός ότι η ποινική διαδικασία ή η ποινή έχουν παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους εκτέλεσης και ότι τα γεγονότα εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του εν λόγω κράτους μέλους. σε περιπτώσεις στις οποίες η ποινική διαδικασία ή η ποινή θεωρείται ότι έχει παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους, ακόμη και αν τα δικαστήρια του ίδιου κράτους μέλους δεν έχουν δικαιοδοσία να εκδικάσουν τα πραγματικά περιστατικά; »
Επί των προκαταρκτικών ερωτήσεων
Στην πρώτη ερώτηση
20 Με το πρώτο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 4, παράγραφος 6, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει αυτό το ένταλμα σύλληψης βάσει της διάταξης αυτής, όταν το ένταλμα σύλληψης δεν εκδόθηκε για τον σκοπό της σύλληψης. αφού δεν έχει ακόμη καταδικαστεί οριστικά και το κράτος μέλος εκτέλεσης δεν έχει αναλάβει να εκτελέσει, σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο, τη στερητική της ελευθερίας ποινή ή το διάταγμα κράτησης που θα μπορούσε τελικά να επιβληθεί σε αυτό το πρόσωπο.
21 Από την άποψη αυτή, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι ένα ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης μπορεί να καλύπτει, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 της απόφασης-πλαισίου 2002/584, δύο καταστάσεις. Έτσι, αυτό το ένταλμα σύλληψης μπορεί να εκδοθεί, αφενός, με σκοπό τη διεξαγωγή ποινικής διαδικασίας ή, αφετέρου, για την εκτέλεση ποινής στέρησης της ελευθερίας ή μέτρου ασφαλείας (απόφαση της 21ης Οκτωβρίου 2010, B. , C‑306/09, EU:C:2010:626, παράγραφος 2010).
22 Μολονότι η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης διέπει το σύστημα της απόφασης-πλαισίου 2002/584, η αναγνώριση αυτή δεν συνεπάγεται, ωστόσο, την απόλυτη υποχρέωση εκτέλεσης του εκδοθέντος εντάλματος σύλληψης, δεδομένου ότι η εν λόγω απόφαση-πλαίσιο αναφέρει ρητώς τους λόγους για υποχρεωτική (άρθρο 4 και εκτελεστή της ευρωπαϊκής δυνατότητας 4) και μη υποχρεωτική επιλογή 4. ένταλμα σύλληψης, καθώς και τις εγγυήσεις που πρέπει να παρέχει το κράτος μέλος έκδοσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (άρθρο 5) (βλ., για το σκοπό αυτό, αποφάσεις της 21ης Οκτωβρίου 2010, B. , C‑306/09, EU:C:2010:626, παράγραφος 50, και της 25ης Ιουλίου 2010, Equality of Justice and Justice system δικαιοσύνη) , C‑216/18 PPU, EU:C:2018:586, παράγραφος 42 και παρατιθέμενη νομολογία).
23 Ειδικότερα, το σύστημα της απόφασης-πλαισίου 2002/584, όπως προκύπτει ιδίως από τα άρθρα αυτά, αφήνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να επιτρέψουν, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, στις αρμόδιες δικαστικές αρχές να αποφασίσουν ότι η επιβληθείσα ποινή πρέπει να εκτελεστεί στην επικράτεια του κράτους μέλους εκτέλεσης (αποφάσεις της 210-10, Β . EU:C:2010:626, παράγραφος 51, και της 13ης Δεκεμβρίου 2018, Sut , C‑514/17, EU:C:2018:1016, παράγραφος 30).
24 Συναφώς, το άρθρο 4, παράγραφος 6, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 ορίζει ότι η δικαστική αρχή εκτέλεσης δύναται να αρνηθεί την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης εάν έχει εκδοθεί με σκοπό την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο κράτησης, όταν ο καταζητούμενος παραμένει, είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους ή εκτελεί την ποινή του. μέτρο κράτησης σύμφωνα με το εθνικό της δίκαιο.
25 Επομένως, από το ίδιο το γράμμα του άρθρου 4, παράγραφος 6, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 προκύπτει ότι, προκειμένου να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω διάταξης, ο καταζητούμενος πρέπει να υπόκειται σε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που έχει εκδοθεί «για την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο κράτησης», ήτοι στην περίπτωση 1 της δεύτερης παραγράφου. Πράγματι, μόνο στην περίπτωση αυτή είναι πιθανό να πληρούται η τελευταία προϋπόθεση που ορίζεται στην παρούσα διάταξη.
26 Εν προκειμένω, ωστόσο, από την αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως προκύπτει ότι, μολονότι με την απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2022, ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε πρωτόδικα σε πολλές ποινές ως δράστης τριών φορολογικών αδικημάτων και ενός αδικήματος νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, άσκησε έφεση σε σχέση με αυτήν την ποινική δίωξη. εκκρεμεί ενώπιον των ισπανικών δικαστηρίων. Ωστόσο, είναι σαφές από τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο ότι, σύμφωνα με το ισπανικό δίκαιο, η εν λόγω απόφαση δεν είναι εκτελεστή λόγω της κατάθεσης αυτής της προσφυγής.
27 Εξάλλου, από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η απόφαση του αιτούντος δικαστηρίου στην οποία βασίζεται το επίμαχο στην κύρια δίκη ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν είναι η απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2022, αλλά η απόφαση της 6ης Απριλίου 2022, με την οποία διατάχθηκε η έρευνα, η σύλληψη και η προσωρινή κράτηση των κατηγορουμένων. Πράγματι, η τελευταία αυτή απόφαση ελήφθη από το δικαστήριο αυτό, αφού ο κατηγορούμενος δεν συμμορφώθηκε με τα προληπτικά μέτρα στα οποία υποβλήθηκε στο πλαίσιο της ποινικής δίωξης που ασκήθηκε σε βάρος του. Συγκεκριμένα, ενώ ο κατηγορούμενος τελούσε υπό όρους, με ρητή απαγόρευση εξόδου από την ισπανική επικράτεια και υποχρέωση εμφάνισης στο δικαστήριο, εντοπίστηκε στα σύνορα της Κροατίας, με κατεύθυνση προς τη Ρουμανία. Ως εκ τούτου, η απόφαση της 6ης Απριλίου 2022 και το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε βάσει αυτού εκδόθηκαν με σκοπό τη διασφάλιση της παρουσίας των κατηγορουμένων κατά τη συνέχιση της διαδικασίας.
28 Κατά συνέπεια, όπως υποστηρίζουν το Ministryio Fiscal (Δημόσια Εισαγγελία, Ισπανία), η Ισπανική Κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και όπως παρατηρεί το αιτούν δικαστήριο, κατ’ ουσίαν, στην αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως, το επίμαχο στην κύρια δίκη ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε όχι «με σκοπό την εκτέλεση ποινής ή διαταγής 6. απόφαση-πλαίσιο 2002/584, αλλά για τους σκοπούς της άλλης κατάστασης που προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 της απόφασης-πλαισίου 2002/584 και υπενθυμίζεται στη σκέψη 21 της παρούσας απόφασης, δηλαδή τη διεξαγωγή ποινικής διαδικασίας.
29 Επομένως, η κατάσταση του κατηγορουμένου δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4, παράγραφος 6, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, οπότε η άρνηση εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως που εκδόθηκε σε βάρος του δεν μπορεί να στηριχθεί στη διάταξη αυτή.
30 Υπό το πρίσμα όλων των προεκτεθέντων, η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι ότι το άρθρο 4, παράγραφος 6, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση αυτού του εντάλματος σύλληψης βάσει αυτής της διάταξης, όταν το ένταλμα σύλληψης δεν εκδόθηκε για την εκτέλεσή της.
Στο δεύτερο ερώτημα
31 Με το δεύτερο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 4, παράγραφος 4, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης βάσει της διάταξης αυτής, ακόμη και αν τα πραγματικά περιστατικά δεν εμπίπτουν στην ποινική δικαιοδοσία του κράτους μέλους. η ποινική διαδικασία ή η ποινή θα είχε παραγραφεί εάν είχε εφαρμογή η νομοθεσία του εν λόγω κράτους μέλους.
32 Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 4, παράγραφος 4, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 επιτρέπει στη δικαστική αρχή εκτέλεσης να αρνηθεί την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης όταν η ποινική διαδικασία έχει παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους εκτέλεσης και τα γεγονότα εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του εν λόγω κράτους μέλους.
33 Επομένως, από το ίδιο το γράμμα του άρθρου 4, παράγραφος 4, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584 προκύπτει ότι οι δύο προϋποθέσεις που θέτει ισχύουν σωρευτικά. Επομένως, η δικαστική αρχή εκτέλεσης δεν μπορεί να επικαλεστεί τον λόγο για προαιρετική μη εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που προβλέπεται στην εν λόγω διάταξη, όταν τα πραγματικά περιστατικά που αποτελούν αντικείμενο της ποινικής αγωγής ή της ποινής δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του εν λόγω κράτους μέλους σύμφωνα με το δικό του ποινικό δίκαιο, ακόμη και αν αυτή η ενέργεια ή η ποινή θα είχε παραγραφεί αν είχε εφαρμογή ο νόμος αυτός.
34 Υπό το πρίσμα όλων των ανωτέρω, η απάντηση στο δεύτερο ερώτημα είναι ότι το άρθρο 4, παράγραφος 4, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν μπορεί να αρνηθεί να εκτελέσει αυτό το ένταλμα σύλληψης βάσει της διάταξης αυτής, όταν τα γεγονότα δεν εμπίπτουν στο ποινικό δίκαιο του κράτους μέλους που την εκτελεί. η διαδικασία ή η ποινή θα είχε παραγραφεί εάν είχε εφαρμοστεί η νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους.
Επί του κόστους
35 Δεδομένου ότι η διαδικασία έχει, ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης, τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ασκήθηκε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα για την υποβολή παρατηρήσεων στο Δικαστήριο, πλην αυτών των εν λόγω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφασίζει:
1) Άρθρο 4 παράγραφος 6 της απόφασης-πλαισίου 2002/584/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2002, σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση-πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009,
θα πρέπει να ερμηνευθεί ως εξής:
η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση του εν λόγω εντάλματος σύλληψης βάσει αυτής της διάταξης, όταν το εν λόγω ένταλμα σύλληψης δεν εκδόθηκε με σκοπό την εκτέλεση στερητική της ελευθερίας ποινή ή μέτρο ασφαλείας.
2) Το άρθρο 4, σημείο 4, της απόφασης-πλαισίου 2002/584, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση-πλαίσιο 2009/299,
θα πρέπει να ερμηνευθεί ως εξής:
η δικαστική αρχή που εκτελεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν μπορεί να αρνηθεί την εκτέλεση αυτού του εντάλματος σύλληψης βάσει αυτής της διάταξης, όταν τα γεγονότα δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του κράτους μέλους εκτέλεσης σύμφωνα με το δικό της ποινικό δίκαιο, παρόλο που η ποινική αγωγή ή η ποινή θα είχαν παραγραφεί εάν ίσχυε η νομοθεσία του εν λόγω κράτους μέλους.
Υπογραφές
