Προ των πυλών βρίσκεται η κούρσα για τη διαδοχή του προέδρου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά το Brexit. Την ίδια στιγμή, ο Γάλλος διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, Michel Barnier, φαίνεται να πρωταγωνιστεί στην ανάληψη της προεδρίας το 2019.
Ο κ. Γιούνκερ εξελέγη το 2014 από το γερμανικό και αμφιλεγόμενο σύστημα «Spitzenkandidat», σύμφωνα με το οποίο η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτίθεται να διορίσει τον υποψήφιο για το αξίωμα.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι δεν θα επιδιώξει να διεκδικήσει δεύτερη θητεία μετά το πέρας της ήδη υπάρχουσας.
Ως πιθανοί διάδοχοι του κ. Γιούνκερ αναφέρθηκαν η Επίτροπος Ανταγωνισμού, Margrethe Vestager, καθώς και ο οικονομικός Επίτροπος της ΕΕ, Πιερ Μοσκοβισί.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, αναμένεται να παρουσιάσει προτάσεις στη Σύνοδο κορυφής των ηγετών, συμπεριλαμβανομένης της συνέχισης του συστήματος Spitzenkandidat το επόμενο έτος ή την οριστική απόρριψή του.
«Το 2014 υπήρξε κάποια απογοήτευση σε αρκετές πρωτεύουσες για το γεγονός ότι η διαδικασία που οδήγησε στον διορισμό του κ. Γιούνκερ δεν ήταν αρκετά διαφανής», ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή με την προϋπόθεση της ανωνυμίας.
Οι επικριτές υπογραμμίζουν ότι το εν λόγω σύστημα έχει πολιτικοποιήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ παράλληλα αποτελεί ζήτημα που διακυβεύει ανησυχίες για την εθνική κυριαρχία έναντι των Βρυξελλών.
Ένας επιπρόσθετος φόβος αφορά στο γεγονός ότι αν οι ευρωσκεπτικιστικές ομάδες κερδίσουν τις επόμενες ευρωεκλογές τον Μάιο του 2019, θα μπορούσαν να επιλέξουν έναν υποψήφιο, όπως την Μαρίν Λε Πεν ή τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Βαρουφάκη.
Ωστόσο, οι Ευρωβουλευτές επιμένουν ότι το σύστημα αντιτίθεται στην αύξηση των ευρωσκεπτικιστών, αναδεικνύοντας την ΕΕ ως το πιο δημοκρατικό θεσμό, δεδομένου ότι αφορά άμεσα το Κοινοβούλιο.
A successful Spitzenkandidat who campaigned accross Europe for a majority of seats will have a stronger legitimacy as Commission President than a person chosen behind closed doors. https://twitter.com/martinselmayr/status/958952752813666304 …
«Αν ο Εμανουέλ Μακρόν θέλει να προάγει την ευρωπαϊκή δημοκρατία και αλληλεγγύη, πρέπει να υποστηρίξει την ιδέα του Spitzenkandidat», δήλωσε ο επικεφαλής του ΕΛΚ, Manfred Weber.
«Ένας επιτυχημένος Spitzenkandidat που διεξήγαγε εκστρατεία σε όλη την Ευρώπη για την πλειοψηφία των εδρών θα έχει ισχυρότερη νομιμοποίηση ως πρόεδρος της Επιτροπής σε σχέση με ένα άτομο που επιλέχθηκε πίσω από κλειστές πόρτες», επεσήμανε ο επικεφαλής του επιτελείου του προέδρου Γιούνκερ, Martin Selmayr.
