Ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος άνοιξε τα χαρτιά του στο Documento στον δημοσιογράφο Στάθη Σχινά και μίλησε για τις περικοπές αλλά και τις αυξήσεις στις συντάξεις, για τις μειωμένες εισφορές και τα πλεονάσματα του ΕΦΚΑ, αλλά και για τη ρύθμιση σε 120 δόσεις που ξεκίνησε σήμερα.
Πάνω από το 75% των ελεύθερων επαγγελματιών θα καταβάλει ως εισφορά μόνον 170 ευρώ μηνιαίως. Αυτή η εισφορά είναι κατά 58% μικρότερη από την εισφορά που πλήρωναν πριν από τη δική μας μεταρρύθμιση
Ο επανυπολογισμός των συντάξεων με βάση τον νόμο 4387 αποδίδει σε αυτούς που έπαιρναν το ΕΚΑΣ κατά μέσο όρο 47 ευρώ επιπλέον.
Κύριε υπουργέ, υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες και αναμονή για τη ρύθμιση των 120 δόσεων για χρέη προς ασφαλιστικά ταμεία. Πού βρίσκεται αυτή η υπόθεση; Πότε ξεκινά η εφαρμογή της;
Η εφαρμογή ξεκινά στις 5 Φεβρουαρίου (σ.σ.: αύριο Δευτέρα) για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Πρόκειται για σύστημα διαφορετικό από αυτό που ισχύει από τις 3 Αυγούστου. Τώρα θα εντάσσονται και όσοι δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα. Παρέχονται οι μεγαλύτερες δυνατές διευκολύνσεις για τους ενδιαφερομένους. Για τους επιστήμονες, γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων θα ανοίξει στις 19 Μαρτίου και για τους αγρότες στις 2 Απριλίου επειδή έχει δοθεί παράταση να εξοφλήσουν τις εισφορές του 2016 έως τις 28 Φεβρουαρίου. Ο μεγαλύτερος αριθμός οφειλετών –πάνω από 500.000– οφείλουν έως 20.000 ευρώ, ενώ η ρύθμιση αφορά οφειλές μέχρι 50.000 ευρώ. Θα ακολουθήσει σύντομα ρύθμιση και για οφειλές άνω των 50.000 ευρώ.
Με παρόμοιο τρόπο;
Με παρόμοιο τρόπο αλλά με διαφορετικά κριτήρια. Θα υπάρξει σχετική υπουργική απόφαση και θα ακολουθήσει ειδική εγκύκλιος. Παρόμοιες ενέργειες θα γίνουν και για την παρούσα ρύθμιση ώστε να αντιμετωπιστούν προβλήματα και πλευρές που θα προκύψουν ή δεν είχαν αντιμετωπιστεί.
Υπάρχει η κυβερνητική παραδοχή ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και εν γένει τα μικρομεσαία στρώματα έχουν επιβαρυνθεί ιδιαίτερα από τις φορολογικές-ασφαλιστικές εισφορές. Υπάρχει περίπτωση να αλλάξει κάτι;
Η συντριπτική πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών καταβάλλει την κατώτατη εισφορά, η οποία είναι μικρότερη κατά μέσο όρο κατά 145 ευρώ σε σχέση με το 2016. Το 2018 η επιπλέον επιβάρυνση για αυτούς θα είναι από 0 έως 12 ευρώ. Σημειώνω ενδεικτικά ότι το 84% των αγροτών θα καταβάλλει την κατώτατη εισφορά. Θα είναι 95 από 87 ευρώ που ήταν πέρυσι, δηλαδή επιπλέον 8 ευρώ.
Θα αναπροσαρμοστούν με βάση τα στοιχεία του 2017 οι εισφορές άμεσα;
Βεβαίως. Μέσα στον Φλεβάρη θα έρθει το νέο ειδοποιητήριο πληρωμής που θα παίρνει υπόψη τα εισοδήματα του 2016 που δηλώθηκαν στο TAXIS το 2017. Είναι πλέον διαθέσιμα από τη φορολογική αρχή. Αν με βάση τα εισοδήματα του 2015 έχουν καταβληθεί μεγαλύτερες εισφορές αυτό θα αποτυπωθεί στα τέλη Μαρτίου. Τότε ή θα τους επιστραφεί η διαφορά ή θα συμψηφιστούν με μελλοντικές τους υποχρεώσεις εφόσον το ζητήσουν.
Υπάρχει μια επιμονή και εμμονή από τα αντιπολιτευόμενα Μέσα να παρουσιάζουν ότι υπάρχουν συνεχείς αυξήσεις εισφορών. Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΕΦΚΑ για το 2018;
Οπως σας είπα η αύξηση για την συντριπτική πλειονότητα θα είναι 12 ευρώ τον μήνα. Πάνω από το 75% των υπόχρεων θα καταβάλλει ως εισφορά μόνον 170 ευρώ μηνιαίως. Αυτή η εισφορά είναι κατά πολύ μικρότερη. Σε ποσοστό 58% από την εισφορά που πλήρωναν με το προηγούμενο σύστημα, πριν από τη δική μας μεταρρύθμιση.
Αρα έχουμε μείωση εισφορών για σημαντικό κομμάτι;
Ναι, διότι συνολικά το 2017 πλήρωσαν κατά μέσο όρο 65% χαμηλότερες εισφορές σε σχέση με το παλιό ασφαλιστικό καθεστώς, τις προ ΕΦΚΑ παλιές ασφαλιστικές κατηγορίες. Τώρα το ποσοστό πάει στο μείον 58% για τη συντριπτική πλειονότητα των επαγγελματιών. Και για το 2019 υπάρχει η προσδοκία με την καλύτερη διαχείριση και την αποδέσμευση της χώρας από τα μνημόνια. Ευελπιστούμε να μπορέσουμε να κάνουμε καλύτερη προσαρμογή και για τις υψηλές εισφορές.
Υπήρχε πολύ φιλολογία στην αρχή της εφαρμογής του νέου συστήματος ότι ο ΕΦΚΑ θα καταρρεύσει .Τώρα που έχει κλείσει μια μεγάλη περίοδος λειτουργίας τι εικόνα υπάρχει;
Αυτό που βλέπουν τα μάτια όλων. Ο ΕΦΚΑ όχι μόνο δεν καταρρέει, αλλά ανδρώνεται και δυναμώνει Παρά τα προβλεπόμενα ελλείμματα 750 εκατ. ευρώ , ελλείμματα που εμείς –και όχι άλλοι – προβλέπαμε, είχαμε ένα πλεόνασμα που έχει καταγραφεί ήδη στα οριστικά αποτελέσματα του ταμείου, ύψους 777,3 εκατ. ευρώ.
Πλεόνασμα ενάμισι δισ. ευρώ επιπλέον των όσων προβλέπατε δηλαδή…
Συνολικά ναι. Και ας σημειωθεί ότι αυτό το αποτέλεσμα επιτεύχθηκε έχοντας μειώσει τις εκκρεμότητες που «περίμεναν» από παλιά. Δηλαδή μπήκαν και άλλες δαπάνες στο σύστημα. Το πλεόνασμα δεν προέκυψε επειδή δεν δίναμε συντάξεις, όπως λέει η αντιπολίτευση. Αποδώσαμε, επιπλέον, στον ΕΟΠΠΥ και στον ΟΑΕΔ το 100% των εισφορών για την υγεία και την ανεργία για αυτό τον λόγο ως προς τα νοσοκομεία μας έχει καταγραφεί ρεκόρ χρηματοδότησης και υπάρχουν ίσως και γι’ αυτό πλεονάσματα. Οπως είχαμε υποσχεθεί το σύνολο των εισφορών υγείας αποδόθηκε στον ΕΟΠΠΥ σε αντίθεση με την πρακτική των προκατόχων μας που δεν τις απέδιδαν για να πληρώνουν τις συντάξεις. Αυτό τέλειωσε. Είναι λοιπόν προφανές ότι δεν υπάρχει καμία κατάρρευση. Αντιθέτως υπάρχει ενδυνάμωση του συστήματος του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης .
Είπατε ότι υπάρχει πλεόνασμα, με νέες συντάξεις, με πληρωμένα τα νοσοκομεία κ.λπ. Από την άλλη πλευρά έχουν προαναγγελθεί μειώσεις συντάξεων από 1-1-/19 βάσει του νόμου Κατρούγκαλου με μη εφαρμογή τελικά της προσωπικής διαφοράς. Δεδομένου του υπέρ-πλεονάσματος του ΕΦΚΑ, αυτή η μείωση γιατί πρέπει να υπάρξει; Δεν βγαίνει μακροοικονομικά το σχέδιο χωρίς τις μειώσεις αυτές ή υπάρχει κάτι άλλο;
Η πολιτική μας είναι πολύπλευρη. Δεν είναι μόνο οι συντάξεις. Είναι τα σχολεία , η υγεία, η καθημερινότητα του πολίτη που πρέπει σε όλα τα πεδία να τη βελτιώνουμε. Εχουμε διακηρύξει και έχουμε νομοθετήσει την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων. Με επιδότηση ενοικίου, μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα, κοινωνικό τιμολόγιο στη ΔΕΗ. Ο επανυπολογισμός των συντάξεων με βάση το νόμο 4387 αποδίδει σε αυτούς που έπαιρναν το ΕΚΑΣ κατά μέσο όρο 47 ευρώ επιπλέον. Δεν ισχυριζόμαστε ότι καλύπτουμε πλήρως το ποσόν που αντιστοιχούσε στο ΕΚΑΣ.
Ως προς το μακροοικονομικό πλαίσιο σας θυμίζω ότι η χώρα έχει αναλάβει την υποχρέωση να μην ξεπερνά η δημοσιονομική δαπάνη για χρηματοδότηση των συντάξεων το 16,2% του ΑΕΠ. Παρά τις επανειλημμένες περικοπές που ξεπερνούσαν συνολικά τα 45 δισ. ευρώ την περίοδο 2010-2015, η κυβέρνησή μας – επειδή η σχετική δαπάνη είχε πάλι ξεπεράσει το 16,2% και είχε φτάσει σχεδόν το 17,5% του ΑΕΠ, αναγκάστηκε με βάση την υπάρχουσα από το 2010 δέσμευση -δεν την είχαμε αναλάβει εμείς αυτήν τη δέσμευση- να πάρει μέτρα 1,8 δισ. ευρώ για το 2019. Οφείλουμε να διορθώνουμε τις ανεπιεικείς συνέπειες. Με την πρόοδο της οικονομίας. Με την αύξηση του ΑΕΠ.
Η διαφαινόμενη για τα επόμενα χρόνια αύξηση του ΑΕΠ δεν δημιουργεί δυνατότητα ενίσχυσης σε απόλυτα ποσά της συνταξιοδοτικής δαπάνης;
Θα εκμεταλλευθούμε τις δυνατότητες που θα δημιουργήσει η μακροοικονομική βελτίωση. Ομως σας υπενθυμίζω ότι υπάρχουν πολλές κοινωνικές ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν και κοινωνικές ομάδες και μερίδες που πρέπει να στηριχθούν.
Να επιμείνω στο ΕΚΑΣ. Αναφερθήκατε σε σειρά θετικών αντίμετρων που μετριάζουν την περικοπή του. Η αντιπολίτευση έδωσε πρόσφατα πολλά παραδείγματα υποστηρίζοντας ότι οι χαμηλοσυνταξιούχοι έχουν υποστεί τεράστιες μειώσεις. Τι απαντάτε σε αυτές τις αιτιάσεις;
Το ΕΚΑΣ από το 2010 σταμάτησε να θεωρείται συνταξιοδοτική παροχή και κρίθηκε ως απολύτως προνοιακή παροχή. Στρώθηκε δηλαδή από το 2010 ο δρόμος για την κατάργησή του, κάτι που ξεκίνησε με το mail Χαρδούβελη. Αυτό οδήγησε στην καθαρή θέση των δανειστών «κόψτε το ΕΚΑΣ τώρα». Εμείς αρνηθήκαμε να το κόψουμε. Στη διαπραγμάτευση του 2015 κερδίσαμε να το διατηρήσουμε για άλλα τρία χρόνια και στο μεταξύ ασκήσαμε και ασκούμε πολιτικές που ενισχύουν τους ανθρώπους που το έχασαν.
Ας επιστρέψουμε στο θέμα των περικοπών συντάξεων από 1-1-19.Καταρχάς είναι οριζόντια μείωση για όλους 18%;
Είναι έως 18%. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν θα γίνει καμία περικοπή. Κλιμακώνεται από 1% μέχρι 18%…
Με βάση τον κλάδο ή το ύψος της σύνταξης;
Με βάση το ύψος της σύνταξης, αλλά και με βάση τους κανόνες που θέτει ο νόμος 4387. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που ο νόμος 4387 οδηγεί σε αύξηση συντάξεων. Στους εργαζομένους που κατέβαλαν πολλαπλάσιες εισφορές εκείνων που καταβάλλονταν για το ΙΚΑ, π.χ., θα χορηγείται αντιστοίχως αυξημένη σύνταξη. Επιπλέον συντάξεις που καταβάλλονταν χωρίς να λαμβάνονται υπόψη εισφορές που δόθηκαν για άλλους κλάδους για τους οποίους δεν εκδόθηκε ή δεν απέδωσαν δικαίωμα συνταξιοδότησης, θα αθροιστούν συνολικά και θα υπολογιστούν για την έκδοση της νέας σύνταξης. Ολα αυτά…
Δηλαδή όσοι είχαν διπλή απασχόληση είναι ωφελημένοι…
Βεβαίως, εκτός αν ελάμβαναν δύο συντάξεις και από τις δύο δραστηριότητές τους. Ομως χρήματα που χάνονταν δεν θα χάνονται πλέον. Θα υπολογιστούν στη σύνταξή τους. Μιλάμε και για τους παλιούς συνταξιούχους, όχι μόνον τους καινούργιους. Θα επαναϋπολογιστεί η σύνταξή τους και θα λάβουν το επιπλέον ποσόν. Και βεβαίως θα αυξηθούν οι χαμηλές συντάξεις από τον επανυπολογισμό. Να σας πω για παράδειγμα ότι στους ναυτικούς τα κατώτατα πληρώματα με τον νέο τρόπο υπολογισμού θα πάρουν αύξηση στις συντάξεις τους μέχρι;;;;;;;. Μιλάμε βεβαίως για μικρές συντάξεις. Οχι για μεγάλες. Το σύστημα δεν μειώνει μόνον. Αυξάνει κιόλας.
Και για τους αγρότες ισχύει το ίδιο;
Οι αγρότες αποκτούν άλλη βάση υπολογισμού της εισφοράς τους. Δεν έχουμε επανυπολογισμό ή μείωση συντάξεων. Αντιθέτως οι αγρότες θα έχουν βαθμιαία αύξηση των συντάξεων σε σχέση με αυτές που ελάμβαναν. Οταν λέω βαθμιαία εννοώ ότι κάθε έτος που περνά θα αυξάνεται η σύνταξη αρχικά κατά ένα μικρό ποσόν με βάση τις εισφορές αλλά και την αύξηση του ΑΕΠ. Θα υπάρξουν αγροτικές συντάξεις σε πολλαπλάσιο ύψος των σημερινών και πλήρης απόδοση των εισφορών. Μέχρι τώρα οι αγροτικές συντάξεις δεν ξεπερνούν τα 400-500 ευρώ.
Παράδειγμα ρύθμισης οφειλής ελεύθερου επαγγελματία με διπλό κέρδος.
Ασφαλισμένος στο πρώην ΤΕΒΕ για 30 έτη ήταν υποχρεωμένος μέχρι τα τέλη του 2016 να καταβάλλει πολύ υψηλές εισφορές/μήνα, κατά μέσο όρο 560 ευρώ.
- Με το νέο σύστημα και ετήσιο ασφαλιστέο εισόδημα 7.000 ευρώ καταβάλλει το 2018 την κατώτατη εισφορά των 169 ευρώ/μήνα, δηλαδή 391 ευρώ λιγότερα τον μήνα.
- Ρυθμίζοντας συνολική οφειλή σήμερα 22.000 ευρώ (15.000 ευρώ κύριας οφειλής και 7.000 ευρώ προσαυξήσεων) η οφειλή του διαμορφώνεται μετά την αφαίρεση του 85% των προσαυξήσεων στις 16.050 ευρώ. Για αυτή την οφειλή η μηνιαία δόση που προκύπτει για 120 δόσεις μαζί με τις προσαυξήσεις είναι 169 ευρώ. Με 338 ευρώ τον μήνα (€169 + €169 ) θα πληρώνει φέτος και την εισφορά του και τη δόση αποπληρωμής της οφειλής του. Το 2019 το αντίστοιχο ποσό θα είναι 372 ευρώ (€203+€169) τνο μήνα, 188 ευρώ λιγότερα από την εισφορά των 560 € που θα ήταν η εισφορά του στο πρώην ΤΕΒΕ.