Με σενάριο προσαρμοσμένο στα δεδομένα της χώρας, το οποίο μπορεί να επηρεάσει επί το δυσμενέστερον το δυσμενές σενάριο που έχει ανακοινωθεί από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) για τις ελληνικές τράπεζες, θα διεξαχθούν τα stress tests από την EKT.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κ”, ο SSM έχει διαμηνύσει στις ελληνικές τράπεζες ότι δεν θα αρκεστεί στη δική τους ερμηνεία των παραδοχών της EBA, αλλά θα επέμβειστην περίπτωση που κρίνει ότι η ερμηνεία αυτή είναι αισιόδοξη και αποκλίνει από τις πραγματικές μακροοικονομικές προοπτικές της χώρας για την επόμενη τριετία.
Το μήνυμα του SSM σημαίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες θα αξιολογηθούν μεν με βάση το βασικό και το δυσμενές σενάριο όπως τα έχει θέσει η ΕΒΑ, αλλά η τελική κρίση του SSM θα εμπεριέχει την παραδοχή ενός “default rate” στο δυσμενές σενάριο της EBA. Γεγονός που αυξάνει την πίεση να διαμορφωθούν, το προσεχές κρίσιμο δίμηνο του τεστ αντοχής των ελληνικών τραπεζών, συνθήκες που θα ευνοήσουν την επίτευξη επιδόσεων μέσα στο εύρος των προβλέψεων του βασικού και του δυσμενούς σεναρίου, χωρίς να ρισκάρουν αρνητικές εκπλήξεις στην έκβαση του stress test.
Πού εστιάζει ο SSM
Οι ελληνικές τράπεζες θα υποβάλουν στον SSM τα τελικά στοιχεία για το stress test στις 28/2, (τότε γίνεται η εκκίνηση). Τα στοιχεία αυτά, που θα απαντούν στις παραδοχές της EBA, με έμφαση στην ανάπτυξη και στην πορεία των τιμών των ακινήτων, θα προκύπτουν κατόπιν της μεθοδολογίας που θα ακολουθήσει η κάθε τράπεζα, κάνοντας την αυτο-αξιολόγησή της στις παραμέτρους του τεστ αντοχής.
Η μεθοδολογία αυτή θα συζητηθεί με τον SSM γύρω στις 15 Μαρτίου και οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να τον πείσουν ότι οι εκτιμήσεις τους για τις κεφαλαιακές αντοχές τους μετά τον έλεγχο του stress test είναι ρεαλιστικές και επιτεύξιμες. Στη συνέχεια, μέχρι τις αρχές Απριλίου, θα γίνουν οι όποιες διορθωτικές κινήσεις από τις τράπεζες με την υποβολή των τελεσίδικων δεδομένων στον SSM, ώστε νωρίς μέσα στον Μάιο να βγει το πόρισμα του stress test για τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες.
Αν το stress test διεξαγόταν με τον βαθμό δυσκολίας που έχει θέσει η ΕΒΑ με το δυσμενές σενάριο, οι τράπεζες θα περνούσαν τη διαδικασία με μεγαλύτερη ασφάλεια. Βαθμός ασφαλείας που αλλάζει πλέον, με το δεδομένο που θέτει ο SSM στις τράπεζες για “επέμβασή” του στη διαδικασία εάν κρίνει ότι υπάρχει ενδεχόμενο υπέρβασης των ορίων του δυσμενούς σεναρίου της ΕΒΑ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κ”, ο SSM εστιάζει κυρίως στην εκτιμώμενη ανάπτυξη της οικονομίας και στην πορεία των τιμών των ακινήτων. Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνει υπ’ όψιν και το ενδεχόμενο μη υλοποίησης των μέτρων που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, καθώς επίσης και εξωτερικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τις προβλέψεις για την ανάπτυξη. Επίσης, πιθανολογεί ότι η πτώση στις τιμές των ακινήτων κατά 17%, που προβλέπει το δυσμενές σενάριο της EBA, μπορεί να ξεπεραστεί από τις τράπεζες, αφού αυτές ίσως να μην μπορέσουν να μεταπωλήσουν τα ακίνητα που θα αποκτήσουν από τους πλειστηριασμούς εντός τριετίας, αλλά σε ορίζοντα επταετίας.
Πλειστηριασμοί και ομόλογα ανησυχούν την ΕΚΤ
Oι δύο αυτές βασικές ανησυχίες του SSM για την ανάπτυξη και την πορεία των τιμών των ακινήτων οδηγούν στην απόφαση για “παρέμβασή” του στην τελική αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών.Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τη στάση αυτή θα κρατήσει ο SSM και στα stress tests των υπόλοιπων ευρωπαϊκών τραπεζών, διαμορφώνοντας έναν “δείκτη ευαλωτότητας” για τις τράπεζες της κάθε χώρας.
Για τις ελληνικές τράπεζες, η ευαλωτότητα σε εξωτερικούς παράγοντες είναι πολύ μεγαλύτερη. Και αυτό, διότι η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα προσαρμογής, το οποίο, αν δεν “περπατήσει” ομαλά μέχρι την προγραμματισμένη έξοδο τον ερχόμενο Αύγουστο, θα εκτροχιάσει τα αρνητικά σενάρια που λαμβάνονται σήμερα υπ’ όψιν για τα stress tests. Στο πλαίσιο αυτό, δεν ήταν διόλου τυχαία η προ ημερών ένταση μεταξύ του επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, και του Έλληνα υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, με τον πρώτο να θέτει θέμα πλειστηριασμών, ομολόγων (και Ελληνικού, δηλ. ιδιωτικοποιήσεων).
Η πορεία των πλειστηριασμών αποτελεί το ένα σημείο ανησυχίας που οδηγεί τον SSM στην υιοθέτηση σεναρίου με “default rate“ για την αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών στα επικείμενα stress tests. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί υπολείπονται μακράν των στόχων που είχαν προβλεφθεί, ενώ μένει να αποδειχθεί ότι θα μπορέσουν να μπουν σε ομαλή και αυξητική πορεία, ώστε οι τράπεζες να επιτύχουν μέσω αυτών μείωση των “κόκκινων” δανείων και στόχευση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Στο πλαίσιο αυτό, παρακολουθείται πολύ στενά η εφαρμογή των μέτρων προστασίας για τους συμβολαιογράφους, με ανοιχτό ακόμη το τι μπορεί να ανακύψει ως πρόβλημα στη συνέχεια με τους δικαστικούς επιμελητές κατά την απόδοση των ακινήτων.
Το άλλο σημείο ανησυχίας είναι η πορεία των ελληνικών ομολόγων ύστερα από το “χαστούκι” στις τιμές τους μετά την έκδοση του επταετούς ομολόγου στις 8 Φεβρουαρίου. Εν μέσω αναστάτωσης στις αγορές, η έκδοση εξασφάλισε επιτόκιο 3,5% και συγκέντρωσε κεφάλαια 3 δισ. ευρώ, με προσφορές που άγγιξαν τα 6,8 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η άμεση πτώση των τιμών και η άνοδος των αποδόσεών τους έδειξαν ότι αφενός τα ελληνικά ομόλογα παραμένουν ευάλωτα στις εξωτερικές συνθήκες, αφετέρου, και κυρίως, ότι ακόμη αγοράζονται από ευκαιριακούς επενδυτές (trading desks) και όχι από “ασφαλείς”, παραδοσιακούς επενδυτές (traditional accounts). Το στοιχείο αυτό είναι ένδειξη για το ότι ακόμη δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία. Μια έλλειψη που ενισχύεται, από πλευράς αγορών, μετά το άνοιγμα της υπόθεσης Novartis από την κυβέρνηση και τη στοχοποίηση και παραπομπή σε προανακριτική επιτροπή δέκα κορυφαίων πολιτικών στελεχών-“αντιπάλων” της.
