Έμφαση στην προώθηση των στόχων που αφορούν τη μείωση των “κόκκινων” δανείων του επιχειρηματικού τους χαρτοφυλακίου, αλλά και την υλοποίηση πιο μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων για το σύνολο των δανείων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα εξυπηρέτησης, θα δώσουν οι τράπεζες.
Μέσα στο 2018 οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν περαιτέρω τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους κατά 14,4 δισ. ευρώ, από τα 95,9 δισ. ευρώ του τέλους Δεκεμβρίου 2017 στα 81,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2018. Κρίσιμο για την επίτευξη του στόχου, δεδομένου μάλιστα ότι για το 2019 ο στόχος μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τίθεται στα 16,9 δισ. ευρώ, θα είναι να εντατικοποιηθούν οι δράσεις των τραπεζών σε δύο συγκεκριμένες κατευθύνσεις: τον χειρισμό επιχειρηματικών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και την προώθηση πιο μακροπρόθεσμων, βιώσιμων ρυθμίσεων για όλα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Το “στοίχημα” των επιχειρηματικών NPEs
Πέρα από την αριθμητική μείωση των “κόκκινων” δανείων, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν δείχνουν σημαντική υστέρηση στις ανωτέρω κατευθύνσεις.
Ειδικότερα, ο στόχος που έχει θέσει ο SSM και εξετάζει τις προσπάθειες των τραπεζών να προσφέρουν από κοινού λύσεις ρύθμισης σε κοινούς πελάτες μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα.
Εξαρχής, έχει οριστεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του στόχου θα επιτευχθεί κατά τα δύο τελευταία έτη, με τις περισσότερες κοινές λύσεις να προσφέρονται κατά το 2018 και 2019. Οι χρονοβόρες διαδικασίες για τον συντονισμό των τραπεζών και την παροχή κοινών λύσεων σε μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια δεν έχουν επιτρέψει μέχρι στιγμής βήματα προόδου στον συγκεκριμένο στόχο. Παρά ταύτα, και υπό την πίεση του SSM, οι τράπεζες έχουν προχωρήσει σε προς τα πάνω αναθεώρηση των προβλέψεών τους για την επίτευξη κοινών λύσεων ρύθμισης κατά τους προσεχείς μήνες.
Αποκλειστικά, δε, όσον αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι τράπεζες πρόκειται να επιταχύνουν την τοποθέτηση εξειδικευμένου στελέχους για την εφαρμογή σχεδίου αναδιάρθρωσης σε κάθε προβληματική επιχείρηση, καθώς ο SSM τις κρίνει “μετεξεταστέες” και σε αυτό το πεδίο. Κατόπιν αυτού, οι τράπεζες θέτουν πλέον φιλόδοξους στόχους για τον διπλασιασμό των δανείων μεγάλων επιχειρήσεων, στα οποία θα οριστεί επικεφαλής για την αναδιάρθρωσή τους μέχρι το 2019.
Προς την επίτευξη των ανωτέρω στόχων, σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κ”, οι τράπεζες σχεδιάζουν να “υιοθετήσουν” τον εξωδικαστικό μηχανισμό, ενισχύοντας ουσιαστικά την προσπάθεια που έχει καταβάλει η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για τη διάδοσή του στις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, για το θέμα αυτό υπήρξε συνάντηση τραπεζών και Τράπεζας της Ελλάδος μέσα στη Μ. Εβδομάδα. Στη συνάντηση οι τράπεζες κατέστησαν σαφή την πρόθεσή τους να στηρίξουν την εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού, λανσάροντάς τον, μετά την ψήφιση των βελτιωτικών ρυθμίσεων τον Μάιο, ως ένα από τα δικά τους προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες θα αναλάβουν πρωτοβουλία και θα καλέσουν οι ίδιες πελάτες τους με επιχειρηματικά δάνεια που χρήζουν ρύθμισης, προκειμένου να τους καθοδηγήσουν στην επιλογή του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι τράπεζες θα απευθύνουν πρόσκληση σε 100-200 πελάτες τους, έχοντες οφειλές και προς το Δημόσιο. Από την έκβαση των υποθέσεων αυτών θα κριθεί η περαιτέρω προώθηση του εξωδικαστικού μηχανισμού υπό τη μορφή και τραπεζικής καμπάνιας για τη διαφήμισή του.
Η συντονισμένη αυτή πρόσκληση και διαφήμιση του εξωδικαστικού μηχανισμού από τις τράπεζες θα έρθει μετά την ολοκλήρωση των τελευταίων βελτιωτικών ρυθμίσεων στον νόμο. Οι ρυθμίσεις που αναμένεται να “περάσουν” τον Μάιο, μαζί με τις αλλαγές στον νόμο Κατσέλη, θα προβλέπουν, μεταξύ άλλων, ότι αιτήσεις για ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό οι οποίες παρουσιάζουν ελλείψεις ή χρειάζονται διορθώσεις δεν θα “κόβονται”, εφόσον οι τελευταίες δεν είναι ουσιαστικές για την υπόθεση. Επίσης, πιστοποιητικά που παρέχονται από την πλατφόρμα δεν θα ζητούνται και εγγράφως, ενώ θέματα που δεν προβλέπονται σήμερα από τον νόμο θα επιλύονται με υπουργικές αποφάσεις.
Οι τραπεζίτες βλέπουν ότι από τις αρχές Φεβρουαρίου, οπότε η πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού παρέχει πλήρη στοιχεία για τους οφειλέτες (οι τράπεζες “φόρτωσαν” στην πλατφόρμα πλήρη στοιχεία στα τέλη Νοεμβρίου και η ΑΑΔΕ στα τέλη Ιανουαρίου), οι διαδικασίες “τρέχουν” πιο αποτελεσματικά και πολύ λιγότερες αιτήσεις απορρίπτονται.
Οι τράπεζες ποντάρουν πολλά στον εξωδικαστικό μηχανισμό για τη μείωση των “κόκκινων” επιχειρηματικών δανείων κατά 22,7 δισ. ευρώ μέσα στη διετία 2018-2019. Σημειώνεται ότι ο στόχος για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά ανοίγματα των τραπεζών προβλέπει μείωσή τους από τα 60,1 δισ. ευρώ του Ιουνίου 2017 στα 37,4 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2019. Επιπλέον, στην τελευταία στοχοθεσία των τραπεζών για τη συνολική μείωση των NPEs, από τα 101,8 στα 64,6 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2019, η συμβολή των επιχειρηματικών δανείων στην επίτευξη του στόχου είναι ενισχυμένη στο 61%, από 58% πριν.
Η ενίσχυση μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων
Ο SSM παρακολουθεί, επίσης, τη σύνθεση των λύσεων ρύθμισης που προσφέρουν οι τράπεζες σε πελάτες με οικονομικές δυσχέρειες, αντιπαραβάλλοντας τις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις με το άθροισμα του συνολικού πληθυσμού των ΜΕΑ και των εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων με μακροπρόθεσμη ρύθμιση. Όλες οι τράπεζες έχουν θέσει ως στόχο την αύξηση των μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων, με το εύρος του στόχου να κυμαίνεται σε 42%-50% το 2019, από 20%-33% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2017.
Οι μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις προσφέρονται για περίοδο μεγαλύτερη των δύο ετών και υποδεικνύουν λύσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν έναν δανειολήπτη στη βιωσιμότητα και τελικά στην εξυπηρέτηση του δανείου. Η εφεξής αύξηση των μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων αναμένεται να στηριχθεί στη διάδοση λύσεων όπως η εθελοντική παράδοση ακινήτων, καθώς επίσης στην ανάγκη εξεύρεσης νέων λύσεων από τις τράπεζες για ρυθμίσεις δανείων από το πολύ πρώιμο κιόλας στάδιο που διαγνώσουν την πιθανότητα αδυναμίας εξυπηρέτησής τους.
