Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε τις προτάσεις οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους κανόνες της Κοινής Βάσης Φορολογίας Εταιρειών (CCTB) και της Κοινής Ενοποιημένης Βάσης Φορολογίας Εταιρειών (CCCTB). Οι εν λόγω οδηγίες εντάσσονται στο πλαίσιο των συστηματικών δράσεων της Ε.Ε. για τη φορολόγηση των κερδών στη χώρα όπου πραγματικά δημιουργείται αξία και για τη δίκαιη κατανομή της φορολογικής ύλης.
Εν συνεχεία, οι προτάσεις οδηγίας θα πρέπει να εγκριθούν από τo συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προκειμένου να ενσωματωθούν περαιτέρω στις εθνικές νομοθεσίες των κρατών-μελών.
Η οδηγία για την Κοινή Βάση Φορολογίας Εταιρειών προβλέπει τη θέσπιση μιας κοινής δέσμης κανόνων αναφορικά με τον υπολογισμό του φορολογητέου αποτελέσματος των εταιρειών που ανήκουν σε μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους και οι οποίες εδρεύουν σε χώρες της Ε.Ε.
Επί του παρόντος, η φορολογική βάση των θυγατρικών εταιρειών των ομίλων υπολογίζεται με βάση τις φορολογικές διατάξεις που ισχύουν σε κάθε χώρα. Εφόσον ισχύσει τελικά η Κοινή Βάση Φορολογίας Εταιρειών, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα υιοθετήσουν κατά κάποιον τρόπο έναν κοινό κώδικα φορολογίας εισοδήματος, που θα εφαρμόζεται στις θυγατρικές των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων. Οι κοινοί κανόνες φορολόγησης θα περιλαμβάνουν αναλυτικές διατάξεις για τον υπολογισμό της φορολογικής βάσης, ήτοι για το ποιες δαπάνες εκπίπτουν και ποιες όχι, την έκπτωση των τόκων, τις αποσβέσεις, τις προβλέψεις, τη μεταφορά ζημιών, την καταπολέμηση των πρακτικών καταστρατήγησης των φορολογικών διατάξεων, τις ενδοομιλικές συναλλαγές, τις διαφανείς εταιρείες κ.λπ.
Η οδηγία θα αφορά τις κεφαλαιουχικές κυρίως εταιρείες (μητρικές, θυγατρικές, αλλά και σε μόνιμες εγκαταστάσεις εταιρειών) που έχουν συσταθεί εντός της Ε.Ε., οι οποίες υπόκεινται κανονικά σε φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων κι εφόσον ανήκουν σε ενοποιημένο όμιλο για λογιστικούς σκοπούς, με συνολικά ενοποιημένα έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ (προϋπόθεση η οποία θα καταργηθεί μετά την παρέλευση 5ετίας).
Ως συνέπεια και ακολούθως της εφαρμογής της Κοινής Βάσης Φορολογίας, έπεται η ενοποιημένη φορολόγηση των κερδών ενός πολυεθνικού ομίλου βάσει της οδηγίας για την Κοινή Ενοποιημένη Βάση Φορολογίας Εταιρειών.
Στη φάση αυτή οι όμιλοι, αφού υπολογίσουν τα ενοποιημένα φορολογικά αποτελέσματα θα υποβάλουν μία φορολογική δήλωση για όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους εντός της Ε.Ε. και θα συμψηφίζουν τα κέρδη και τις ζημίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η οδηγία προβλέπει ειδικούς κανόνες ενοποίησης και απαλοιφής των ενδοομιλικών συναλλαγών.
Πρακτικά, θα υποβάλλεται μία φορολογική δήλωση σε μια χώρα της Ε.Ε. και περαιτέρω τα ενοποιημένα αποτελέσματα θα επιμερίζονται μεταξύ των κρατών-μελών, όπου ο όμιλος έχει παρουσία, με βάση έναν συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο. Περαιτέρω, κάθε κράτος-μέλος θα φορολογεί με τον εθνικό φορολογικό συντελεστή τα φορολογητέα κέρδη που αντιστοιχούν στην τοπική θυγατρική ή μόνιμη εγκατάσταση. Ο μαθηματικός τύπος για τον επιμερισμό των φορολογητέων κερδών στις χώρες θα λαμβάνει υπ’ όψιν τις πωλήσεις, το ενεργητικό, το κόστος εργασίας, τον αριθμό προσωπικού και λοιπά δεδομένα.
Στην οδηγία περιλαμβάνονται ορισμοί και οδηγίες για την ενοποίηση, τη φορολογική έδρα και την εδαφικότητα, την αναδιοργάνωση στο πλαίσιο του ομίλου, την επίλυση διαφορών μεταξύ των κρατών-μελών κ.λπ.
* Η κ. Τζ. Πάνου και ο κ. Γ. Σαμοθράκης είναι υπεύθυνοι του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).
