Την υποχρέωση των κρατών μελών της Ε.Ε. για περιορισμό της εναπόθεσης σε ΧΥΤΑ κατά 10% τόνισε ο ο διευθυντής επί τιμής της γενικής διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Κομισιόν, Γιώργος Κρεμλής, υπεύθυνος για θέματα κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη, μιλώντας από το βήμα της σημερινής ημερίδας που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η ΑΝΑΚΕΜ και το ΤΕΕ/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, με θέμα “Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων: ποιος, πώς, πού, γιατί. Υποχρεώσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, θεσμικές και τεχνολογικές εξελίξεις”.
Όπως επισήμανε στην Ελλάδα το ποσοστό διαμορφώνεται στο 80% και “ένα πολύ μικρό ποσοστό πηγαίνει σε ΧΑΔΑ, που σήμερα ανέρχονται σε 64 στη χώρα μας και για τη λειτουργία των οποίων – όπως είπε – “πληρώνουμε πρόστιμα 40.000 ευρώ/μηνιαίως. Συνολικά μέχρι σήμερα έχουμε καταβάλει 97 εκατ. ευρώ σε περιβαλλοντικά πρόστιμα, συμπεριλαμβανομένων και των προστίμων για τους ΧΑΔΑ”. “Να μπούμε στη λογική των πράσινων διαγωνισμών εκτέλεσης έργων στην Ελλάδα, ώστε να υλοποιηθούν οι στόχοι για την κυκλική οικονομία” πρόσθεσε κι ανέφερε ενδεικτικά ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται, στην εκτέλεση έργων, ανακυκλώσιμα υλικά, από Απόβλητων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ).
“Η Ελλάδα δεν διαθέτει μονάδα ανακύκλωσης γυαλιού, όμως την ίδια στιγμή στη Βουλγαρία λειτουργούν τέσσερις”, υπογράμμισε ο κ. Κρεμλής και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα πρέπει να υπάρξει ενεργειακή αξιοποίηση υπολείμματος ανακυκλώσιμων υλικών ποσοστού από 15% έως και 20% στην Ελλάδα.
Περισσότεροι πόροι από την ΕΕ στην κυκλική οικονομία
Επίσης τόνισε ότι, μπορεί η πραγματικότητα να αφορά στο ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις (26η) της κατάταξης, σε επίπεδο ΕΕ, σε ό,τι αφορά την εφαρμογή πρακτικών με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας – ακολουθούν Μάλτα και Κύπρος στις 27η και 28η αντίστοιχα -, όμως, θα μπορέσει να κερδίσει έδαφος με συνεργασίες και σκληρή δουλειά και αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό, νέους και περισσότερους πόρους και τρόπους, που έχει ήδη αποφασίσει ότι θα διαθέσει στον τομέα η ΕΕ, στη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Όπως είπε, ότι οι χώρες του Νότου στην ΕΕ, οι οικονομίες των οποίων φαίνεται να έχουν “κλονιστεί” περισσότερο, έναντι αυτών του Βορρά, αναμένεται να ευεργετηθούν περισσότερο, “αν και ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί ούτε το συνολικό ποσό που θα διατεθεί στον τομέα της κυκλικής οικονομίας, ούτε το ποσοστό με το οποίο θα ευνοηθούν περισσότερο οι πρώτες”. Ξεκαθαρίζοντας πάντως, πως ο τομέας της κυκλικής οικονομίας δεν υποστηρίζεται μόνο πολιτικά από την ΕΕ, ο κ. Κρεμλής επισήμανε ότι έχει ήδη αποφασιστεί για τα κράτη /μέλη μια διετής μεταβατική περίοδος για την εφαρμογή των οδηγιών και την έναρξη της κυκλικής οικονομίας, ενώ για την Ελλάδα θα είναι πενταετής, εξέλιξη που χαρακτήρισε “αρνητική”, λόγω και των χαμηλών ποσοστών ανακύκλωσης που παρουσιάζει, ήτοι 17%. Πάντως, διατύπωσε την εκτίμησή του ότι η Ελλάδα δεν είναι και πολύ σίγουρο ότι θα καταφέρει να πιάσει τον εθνικό στόχο για το 2020, που αφορά σε ανακύκλωση που θα φτάνει στο 70%.
Υπό διαμόρφωση νομικό πλαίσιο για τη διαχείριση ΑΕΚΚ
Όπως αναφέρει σε μήνυμά του ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, που δεν κατέστη εφικτό να παρευρεθεί στην ημερίδα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες διαβούλευσης για τη σύνταξη της Εθνικής Στρατηγικής για την Κυκλική Οικονομία, αλλά και το υπό διαμόρφωση νομικό πλαίσιο για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ.
Στο χαιρετισμό του ο βουλευτής της ΝΔ, Σταύρος Καλαφάτης, υπογράμμισε τις σημαντικές προκλήσεις της κυκλικής οικονομίας και τόνισε την ανάγκη ελέγχου της παραγωγής των ΑΕΚΚ με ηλεκτρονικό τρόπο, αλλά και την προώθηση καινοτόμων λύσεων μέσα από την ανακύκλωση και την επανάκτησή τους, σε συνεργασία με τα υψηλού επιπέδου ερευνητικά κέντρα που διαθέτει η χώρα.
Ο πρόεδρος ΔΙΑΑΜΑΘ, Χριστόδουλος Μαμσάκος, δήμαρχος Δράμας, υπογράμμισε την έλλειψη γνώσης σε θέματα κυκλικής οικονομίας και κυρίως για την ανακύκλωση αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), σημειώνοντας χαρακτηριστικά “η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Ρέματα και αγροί, μεταξύ άλλων, είναι γεμάτοι μπάζα”.
Ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλης Γεράνης, προανήγγειλε την υπογραφή της ανάθεσης της μέλετης, για την κατασκευή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) του ανατολικού τομέα νομού Θεσσαλονίκης, στον ‘Αγιο Αντώνιο του δήμου Θέρμης και επισήμανε ότι αρχές του 2019 θα γίνει η δημοπράτηση του έργου, που εντάσσεται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΑΚΕΜ, Ηλίας Δημητριάδης, έκανε αναλυτική παρουσίαση για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ και υπογράμμισε την ανάγκη βελτίωσης της νομοθεσίας, με σκοπό να δοθούν λύσεις μέσα από την εμπειρία εκτέλεση των μεθόδων διαχείρισης των αποβλήτων αυτών. Η ΑΝΑΚΕΜ ΑΕ αποτελεί ένα από τα πρώτα εγκεκριμένα Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων της Θεσσαλονίκης, με μετόχους τεχνικές κατασκευαστικές εταιρείες.
“Τα ΑΕΚΚ ή κοινώς τα μπάζα, αποτελούν μία τεράστια και ανεπούλωτη περιβαλλοντική πληγή: χιλιάδες τόνοι αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων καταλήγουν σε ρέματα, δάση και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα, μετά από κάποια οικοδομική εργασία, ενώ θα μπορούσαν να ανακτηθούν και, στην κυριολεξία, να ανοικοδομήσουν τη χώρα μας. Σε μόλις ένα διήμερο διαπίστωσα 1 εκατ. τόνους ΑΕΚΚ σε περιοχή της Χαλκιδικής και έχω και τα στοιχεία που το αποδεικνύουν”, είπε ο κ. Δημητριάδης.
Ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Γιουτίκας, ανέφερε ότι η περιφέρεια έχει ήδη διαθέσει 300.000 ευρώ για τον καθαρισμό χώρων που έχουν απορριφθεί μπάζα σε περιφερειακούς δήμους, όπως οι Δήμοι Δέλτα και Θερμαϊκού, αλλά και για δράσεις ενίσχυσης των τρόπων διαχείρισής τους από τους δήμους.
