Ηταν αναμενόμενο και έγινε πραγματικότητα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν χθες τα ξημερώματα δασμούς 25% στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων αξίας 34 δισ. δολαρίων και λίγες ώρες αργότερα το Πεκίνο απάντησε με το ίδιο νόμισμα.
Οι πρώτες βολές, δηλαδή δασμοί, αφορούν σχετικά μειωμένο ύψος εισαγωγών. Αν μείνει εκεί η αντιπαράθεση, τότε οι ζημίες για το παγκόσμιο εμπόριο θα είναι περιορισμένες. Ωστόσο, χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ότι ενδέχεται να επιβάλει δασμούς σε κινεζικές εισαγωγές ύψους 500 δισ. δολαρίων, δηλαδή στο σύνολό τους. Το Πεκίνο κατηγόρησε χθες την Ουάσιγκτον ότι «εκφοβίζει» και ότι άρχισε «τον μεγαλύτερο εμπορικό πόλεμο», ενώ οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν πως «οι εμπορικοί πόλεμοι είναι επιζήμιοι και δεν είναι εύκολο να κερδηθούν». Το ακανθώδες ερώτημα στο μυαλό όλων των κυβερνήσεων, εταιρειών, επενδυτών είναι κατά πόσον είναι πιθανό να κλιμακωθεί ο εμπορικός πόλεμος τις επόμενες εβδομάδες. Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς και σε επιπλέον κινεζικά προϊόντα αξίας 16 δισ. δολαρίων τις επόμενες δύο εβδομάδες, και το Πεκίνο αναμένεται να απαντήσει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. «Πιθανότατα μπορούμε να πούμε πως άρχισε επισήμως ο εμπορικός πόλεμος», λέει στο Reuters ο Τσεν Φεϊσιάνγκ, καθηγητής Εφαρμοσμένων Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Σαγκάης. Δεδομένου ότι η επιβολή αυτών των πρώτων δασμών ήταν αναμενόμενη εδώ και εβδομάδες, οι αγορές αντέδρασαν ψύχραιμα, με τα κυριότερα ασιατικά χρηματιστήρια να σημειώνουν, μάλιστα, άνοδο. Φυσικά, αυτό δεν λέει και πολλά. «Σαφώς και έγινε η πρώτη ανταλλαγή ομοβροντιών και, υπό αυτή την έννοια, ξεκίνησε ο εμπορικός πόλεμος.
Δεν υπάρχει ορατό τέλος σε όλο αυτό», προειδοποίησε ο Λούις Κούις, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ασία στην Oxford Economics, μιλώντας στο Bloomberg. «Αν τελειώσει (η αντιπαράθεση) στα 34 δισ., η επίπτωση θα είναι ελάχιστη και στις δύο οικονομίες, αν όμως κλιμακωθεί στα 500 δισ., όπως είπε ο Τραμπ, τότε η επίπτωση θα είναι μεγάλη και στις δύο χώρες», εξηγεί ο Τσεν. Τις τελευταίες ώρες προτού επιβληθούν οι δασμοί δεν έγινε η παραμικρή προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς από Ουάσιγκτον και Πεκίνο, σύμφωνα με επιχειρηματικές πηγές που επικαλείται το Reuters.
Ο προηγούμενος εμπορικός πόλεμος κατά τη δεκαετία του 1930 είχε αποδειχθεί καταστροφικός για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Οι επιπτώσεις ενός καθολικού εμπορικού πολέμου υπολογίζεται πως θα είναι σήμερα πολύ πιο έντονες, διότι οι οικονομίες είναι πολύ περισσότερο συνδεδεμένες και οι εφοδιαστικές αλυσίδες διαδραματίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και στο εμπόριο. Ηδη η αντιπαράθεση έχει αποσταθεροποιήσει τις τελευταίες εβδομάδες τις χρηματοπιστωτικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων μετοχών και νομισμάτων, καθώς και το εμπόριο πρώτων υλών. Στις ΗΠΑ, οι εκροές κεφαλαίων από μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια ήταν τον Ιούνιο οι υψηλότερες από το 2008 και ανήλθαν στα 36 δισ., ενώ στην Ευρώπη υπολογίζονται το τελευταίο δίμηνο σε 24 δισ. δολάρια.
Προειδοποίηση από Ε.Ε.
Εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρομ εξέφρασε ανησυχία για την επιβολή δασμών και αντιποίνων από ΗΠΑ και Κίνα και προειδοποίησε για το πού θα οδηγούσε ενδεχόμενη κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου. «Ανησυχητική εξέλιξη με αύξηση δασμών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Σαφώς ζημιώνει την παγκόσμια οικονομία. Οι εμπορικοί πόλεμοι δεν είναι εύκολο να κερδηθούν», έγραψε στο Twitter η κ. Μάλμστρομ, αναφερόμενη σαφώς σε παλαιότερο μήνυμα του Τραμπ, επίσης μέσω Twitter, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριζε ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι εύκολο να κερδηθούν. Η Ε.Ε. ήδη ετοιμάζει και νέο κατάλογο με αντίποινα στην περίπτωση που ο Τραμπ πραγματοποιήσει την απειλή να αυξήσει στο 20% τους δασμούς στις εισαγωγές αυτοκινήτων. Στον νέο κατάλογο που καταρτίζεται περιλαμβάνεται ένα κλασικό αμερικανικό προϊόν, το κέτσαπ, ενώ άλλα προϊόντα που είναι πιθανό να περιληφθούν είναι τα κατεψυγμένα ψάρια, βαλίτσες, ακόμη και επίδεσμοι. Ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και 10% στις εισαγωγές αλουμινίου, αναγκάζοντας την Ενωση να απαντήσει αυξάνοντας τους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα συνολικού ύψους 2,8 δισ.