H Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε, σήμερα, τις προτάσεις της σχετικά με τη δημιουργία και τη λειτουργία “ελεγχόμενων κέντρων” μεταναστών στην ΕΕ και σχετικά με το πλαίσιο αποβίβασης των διασωθέντων στη θάλασσα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Οι προτάσεις της Επιτροπής έρχονται σε συνέχεια των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου και μία ημέρα πριν από τη συνάντηση των εκπροσώπων των πρέσβεων αύριο, 25 Ιουλίου, στις Βρυξέλλες, με κεντρικό θέμα συζήτησης τα ελεγχόμενα κέντρα και τη δυνατότητα ταχείας χρήσης ενός προσωρινού πλαισίου για την αποβίβαση εκείνων που διασώζονται στη θάλασσα της ΕΕ.
Ο επίτροπος Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε ότι χρειάζονται κοινές, ευρωπαϊκές λύσεις για τη μετανάστευση. “Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των τρίτων χωρών όσον αφορά την αποβίβαση των διασωθέντων στη θάλασσα. Αλλά, για να έχουμε άμεσα αποτελέσματα επιτόπου, πρέπει να είμαστε ενωμένοι – όχι μόνο τώρα, αλλά και μακροπρόθεσμα. Είναι ανάγκη να εργαστούμε προς την κατεύθυνση βιώσιμων λύσεων” ανέφερε ο Έλληνας επίτροπος.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα “ελεγχόμενα κέντρα” στην ΕΕ, η Επιτροπή τονίζει ότι πρωταρχικός στόχος είναι η βελτίωση της διαδικασίας διάκρισης μεταξύ των ατόμων που χρειάζονται διεθνή προστασία και των παράτυπων μεταναστών που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ, ενώ παράλληλα θα επιταχύνονται οι επιστροφές. Τα κέντρα αυτά θα τελούν υπό τη διαχείριση του κράτους μέλους υποδοχής με την πλήρη υποστήριξη της ΕΕ και των οργανισμών της ΕΕ και θα έχουν προσωρινό ή ad-hoc χαρακτήρα, ανάλογα με την τοποθεσία.
Η Επιτροπή προτείνει να υπάρχει πλήρης επιχειρησιακή υποστήριξη από Ευρωπαίους συνοριοφύλακες, εμπειρογνώμονες σε θέματα ασύλου και υπεύθυνους για τον έλεγχο της ασφάλειας και τις επιχειρήσεις επιστροφών. Προτείνεται, επίσης, η πλήρης χρηματοδοτική στήριξη των κρατών μελών που προσφέρονται οικειοθελώς να καλύψουν τις δαπάνες υποδομής και τις λειτουργικές δαπάνες των “ελεγχόμενων κέντρων”, καθώς και χρηματοδοτική στήριξη στα κράτη μέλη που δέχονται τη μεταφορά αποβιβασθέντων ατόμων (6.000 ευρώ ανά άτομο).
Όσον αφορά τις περιφερειακές ρυθμίσεις αποβίβασης μεταναστών, υπενθυμίζεται ότι οι ηγέτες της ΕΕ κάλεσαν την Επιτροπή να εξετάσει την ιδέα αυτή, σε στενή συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), καθώς και με τρίτες χώρες.
Στόχος των περιφερειακών ρυθμίσεων αποβίβασης είναι να παρέχουν ταχεία και ασφαλή αποβίβαση των ατόμων που διασώζονται και στις δύο πλευρές της Μεσογείου, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της μη επαναπροώθησης, καθώς και υπεύθυνη διαδικασία πλαισίωσης μετά την αποβίβαση.
Η Επιτροπή τονίζει ότι για να μειωθεί ο αριθμός των θανάτων στη θάλασσα και να διασφαλιστεί ομαλή και προβλέψιμη αποβίβαση, όλα τα παράκτια κράτη στη Μεσόγειο πρέπει να ενθαρρυνθούν να θεσπίσουν ζώνες αναζήτησης και διάσωσης, καθώς και Κέντρα Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης στη Θάλασσα (MRCCs). Την ανάπτυξη αυτών των κέντρων θα αναλάβουν η UNHCR και ο ΔΟΜ που θα μεριμνούν ώστε τα άτομα που αποβιβάζονται να λαμβάνουν προστασία αν τη χρειάζονται, μεταξύ άλλων μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων επανεγκατάστασης, ή να επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους, εάν δεν χρειάζονται προστασία, μεταξύ άλλων μέσω των προγραμμάτων οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης που διαχειρίζεται ο ΔΟΜ.
Σχετικά με τη συνεργασία με ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες, η Επιτροπή προτείνει να βασίζεται στις υφιστάμενες εταιρικές σχέσεις, και οι χώρες αυτές να λαμβάνουν στήριξη, προσαρμοσμένη στις ειδικές πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και στις συνθήκες ασφάλειας.