ΑΠΟΦΑΣΗ
Saber και Boughassal κατά Ισπανίας της 18.12.2018 ( αριθμ. Προσφ. 76550/13 και αριθ. 45938/14)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Απελάσεις δύο Μαροκινών μετά τις καταδικαστικές αποφάσεις τους για ποινικά αδικήματα στην Ισπανία. Μη εξέταση από τα εθνικά δικαστήρια της φύσης και της σοβαρότητας των εν λόγω ποινικών καταδικών, καθώς και όλων των άλλων καθορισμένων από τη νομολογία του ΕΔΔΑ κριτηρίων, προκειμένου να εκτιμηθεί η αναγκαιότητα της απέλασης και της απαγόρευσης εισόδου. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι οι αρχές δεν είχαν εξισορροπήσει όλα τα αντικρουόμενα συμφέροντα προκειμένου να εξακριβώσουν κατά πόσον είχαν ληφθεί μέτρα ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς και ως εκ τούτου αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία. Παραβίαση του άρθρου 8.
ΔΙΑΤΑΞΗ
Άρθρο 8
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Οι προσφεύγοντες Aziz Saber και Hamza Boughassal είναι Μαροκινοί υπήκοοι που γεννήθηκαν στο Μαρόκο το 1985 και το 1987 αντίστοιχα.
Τον Ιούνιο του 2008 όσον αφορά τον Aziz Saber και σε απροσδιόριστη ημερομηνία όσον αφορά τον Hamza Boughassal, επιβλήθηκε στον πρώτο ποινή φυλάκισης ενός έτους με αναστολή και στο δεύτερο φυλάκιση τριών ετών για διακίνηση ναρκωτικών. Η Γενική Διεύθυνση της Αστυνομίας και της Πολιτικής Προστασίας εκκίνησαν διαδικασίες απέλασης λόγω της καταδίκης τους.
Στις 11 Νοεμβρίου 2010 και στις 1η Αυγούστου 2011 δόθηκε εντολή για απέλαση των προσφευγόντων, σε συνδυασμό με την απαγόρευση 10 ετών εισόδου στη χώρα για τον Aziz Saber και 10 ετών απαγόρευση για τον Hamza Boughassal.
Οι προσφεύγοντες αμφισβήτησαν τις απελάσεις τους.
Στις 22 Ιουνίου 2011, το Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε την έφεση του Aziz Saber και επιβεβαίωσε την απόφαση απέλασης. Στις 9 Ιουλίου 2012, το Διοικητικό Δικαστήριο δέχθηκε εν μέρει την έφεση του Hamza Boughassal και μείωσε την ποινή απαγόρευσης εισόδου σε 3 χρόνια. Τον Οκτώβριο του 2012 και τον Μάιο του 2013, το Ανώτατο Δικαστήριο της Καταλονίας απέρριψε τις περαιτέρω αναιρέσεις που άσκησαν οι προσφεύγοντες. Το δικαστήριο σημείωσε ότι οι αποφάσεις απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον τους κατ’ εφαρμογή του άρθρου 57 § 2 του νόμου περί δικαιωμάτων και ελευθεριών των αλλοδαπών δεν αποτελούν αυτοτελείς κυρώσεις, αλλά ήταν οι νομικές συνέπειες της ποινής στέρησης της ελευθερίας που επιβλήθηκε από το ποινικό δικαστήριο. Ανέφερε επίσης ότι το άρθρο 57 § 5 του ίδιου νόμου δεν ήταν εφαρμόσιμο και ότι δεν ήταν αναγκαίο να εξεταστούν οι δεσμοί των προσφευγόντων με την Ισπανία. Το Ανώτατο Δικαστήριο προσέθεσε ότι η άδεια παραμονής του Aziz Saber δεν ήταν σημαντική σε αυτή την περίπτωση, δεδομένου ότι η απέλαση οδηγούσε αυτόματα στην ακύρωση οποιουδήποτε δικαιώματος παραμονής. Τέλος, το δικαστήριο έκρινε ότι η ποινική καταδίκη του απέδειξε ότι δεν τήρησε τους κανόνες συνύπαρξης στην κοινωνία και ότι κατά συνέπεια δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είχε ρίζες στην Ισπανία.
Οι προσφεύγοντες υπέβαλαν προσφυγές ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Το δικαστήριο τις χαρακτήρισε απαράδεκτες λόγω του ότι οι προσφεύγοντες δεν μπόρεσαν να αποδείξουν ότι οι προσφυγές τους έχουν ιδιαίτερη συνταγματική σημασία.
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 8
Το Δικαστήριο παρατήρησε ότι ο Aziz Saber ήταν ανύπαντρος κατά το χρόνο της αμφισβητούμενης απόφασης και ότι οι σχέσεις του με τη μητέρα, τον αδελφό και τις αδελφές του στην Ισπανία δεν ενέπιπταν στον όρο της «οικογενειακής ζωής» σύμφωνα με την έννοια του άρθρου 8 της Σύμβασης. Ο Hamza Boughassal παντρεύτηκε μια Μαροκινή υπήκοο, η οποία είχε εισέλθει στην Ισπανία στο πλαίσιο της οικογενειακής επανένωσης, πράγμα που επέτρεψε στο Δικαστήριο να διαπιστώσει ότι «η οικογένεια ζωή» υπήρχε στην περίπτωσή του. Και οι δύο είχαν λάβει προσωρινές άδειες παραμονής εν αναμονή της παραλαβής άδειας παραμονής μακράς διαρκείας. Λόγω της διάρκειας της παραμονής τους στην Ισπανία και των σχέσεων τους με την οικογένεια, το Δικαστήριο έκρινε συνεπώς ότι τα επίδικα μέτρα αποτελούσαν παρέμβαση στο δικαίωμα σεβασμού της «ιδιωτικής τους ζωή».
Το Δικαστήριο δεν μπορούσε να δεχθεί το επιχείρημα ότι η εξισορρόπηση, αφενός, του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και, αφετέρου, του σεβασμού της δημόσιας τάξης, επιτεύχθηκε από το νομοθέτη κατά την έκδοση του άρθρου 57 § 2 του νόμου περί δικαιωμάτων και ελευθεριών των αλλοδαπών, οι οποίοι προβλέπουν την απέλαση αλλοδαπών που έχουν καταδικαστεί για αδικήματα που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης άνω των ενός έτους. Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι η φύση και η σοβαρότητα του αδικήματος που διέπραξε ο αλλοδαπός ήταν μόνο ένα από τα κριτήρια που πρέπει να σταθμίζονται από τις εθνικές αρχές κατά την εκτίμηση της ανάγκης απέλασης λαμβανομένων υπόψη των δικαιωμάτων που διασφαλίζονται βάσει του άρθρου 8. Στην προκειμένη περίπτωση, οι εθνικές αρχές είχαν εξισορροπήσει τα ανταγωνιστικά συμφέροντα αποκλειστικά υπό το πρίσμα της διάρκειας της απέλασης (τέσσερα και τρία έτη αντίστοιχα). Το Ανώτατο Δικαστήριο της Καταλονίας είχε ρητά αρνηθεί να εξετάσει την αναλογικότητα των επίδικων μέτρων υποστηρίζοντας ότι το άρθρο 57 § 5 (β) του νόμου για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των αλλοδαπών, το οποίο θέσπισε την υποχρέωση εξισορρόπησης των διαφόρων προσωπικών και οικογενειακών συνθηκών κατά την απέλασης κατοίκων μακράς διαμονής, δεν ίσχυε για τους προσφεύγοντες. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η καταδίκη του Saber αποδείκνυε ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ρίζες στην Ισπανία, δεδομένου ότι δεν συμμορφώθηκε με τους κανόνες ειρηνικής συνύπαρξης στην χώρα υποδοχής.
Ομοίως, οι εθνικές αρχές δεν εξέτασαν τη φύση και τη σοβαρότητα της καταδίκης τους, καθώς και όλα τα άλλα κριτήρια που καθορίστηκαν από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκειμένου να εκτιμηθεί η αναγκαιότητα των αποφάσεων απέλασης και απαγόρευσης εισόδου. Έτσι, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν είχε λάβει υπόψη τη διάρκεια διαμονής των προσφευγόντων στην Ισπανία, την οικογενειακή κατάσταση του Hamza Boughassal ή τη σταθερότητα των κοινωνικών, πολιτιστικών και οικογενειακών δεσμών των προσφευγόντων με τη χώρα υποδοχής, την Ισπανία, και τη χώρα προορισμού, το Μαρόκο.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι αρχές δεν είχαν εξισορροπήσει όλα τα ανταγωνιστικά συμφέροντα προκειμένου να εξακριβώσουν, σύμφωνα με τα κριτήρια που θέτει η νομολογία του, κατά πόσο τα επίδικα μέτρα ήταν ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους νόμιμους σκοπούς και, ως εκ τούτου, κατά πόσο ήταν αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Δίκαιη ικανοποίηση (άρθρο 41)
Οι προσφεύγοντες δεν υπέβαλαν αξιώσεις για χρηματική ή ηθική βλάβη. Ζήτησαν οι αποφάσεις απέλασης να μην εφαρμοστούν και την έκδοση νέας άδειας παραμονής για την Ισπανία.
Το Δικαστήριο επεσήμανε ότι το εναγόμενο κράτος ήταν ελεύθερο, υπό την εποπτεία της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης να επιλέξει τα μέσα για την εκπλήρωση της υποχρέωσης συμμόρφωσης με την απόφαση του Δικαστηρίου, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέσα αυτά είναι συμβατά με τα πορίσματα της απόφασης(επιμέλεια echrcaselaw.com).
