Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων
Η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων καθορίζεται με τις διατάξεις του Κώδικα φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013), ο οποίος ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται και δαπάνες που πραγματοποιούνται, κατά περίπτωση, στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά.
Σύμφωνα με αυτόν, ο φορολογούμενος που έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, ήτοι το παγκόσμιο εισόδημά του που αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος. Αντίθετα, ο φορολογούμενος που δεν έχει την φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα, υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο του εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα, μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος.
1) Φορολογική κλίμακα φυσικών προσώπων, για εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα.
Κλιμάκιο εισοδήματος (ευρώ) | Φορολογικός συντελεστής % | Φόρος κλιμακίου (ευρώ) | Σύνολο | |
Εισοδήματος | Φόρου | |||
(ευρώ) | (ευρώ) | |||
20.000,00 | 22% | 4.400,00 | 20.000,00 | 4.400,00 |
10.000,00 | 29% | 2.900,00 | 30.000,00 | 7.300,00 |
10.000,00 | 37% | 3.700,00 | 40.000,00 | 11.000,00 |
Υπερβάλλον | 45% |
ή
Εισόδημα φυσικών προσώπων από μισθωτή εργασία, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα (ευρώ) | Συντελεστής |
0,00 – 20.000,00 | 22% |
20.000,01 – 30.000,00 | 29% |
30.000,01 – 40.000,00 | 37% |
40.000,01 – | 45% |
Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την ώα άνω κλίμακα της παρ. 1 του άρθρ. 15 (των μισθωτών), αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις.
Όταν το πραγματικό εισόδημα των φορολογουμένων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον δεν ασκείται επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή ατομική αγροτική δραστηριότητα, το εισόδημα αυτό, εξαιρουμένου του εισοδήματος από κεφάλαιο και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, και η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, φορολογούνται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο και την παράγραφο 1 του άρθρου 16. Εάν το πραγματικό εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό φορολογείται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και για τους φορολογούμενους που διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, για το εισόδημα που απέκτησαν μετά τη διακοπή της.
Επίσης με βάση τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν.4172/2013, για τα φυσικά πρόσωπα με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1ης Ιανουαρίου 2013 και για τα τρία (3) πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της ως άνω κλίμακας μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%), εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα τους από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
Μπλοκάκια
Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013, ως εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις περιλαμβάνεται και αυτό που προκύπτει βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες (είτε είναι φορολογικοί κάτοικοι ελλάδος είται είναι στην Αλλοδαπή) τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα, ούτε διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που είναι διαφορετική από την κατοικία του.
2) Φορολογική κλίμακα για εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16 του Κ.Φ.Ε.
Η μείωση του φόρου εφαρμόζεται μόνο για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το 50% του εισοδήματος τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα.
Η κλίμακα είναι η ακόλουθη:
Κλιμάκιο εισοδήματος (ευρώ) | Φορολογικός συντελεστής % | Φόρος κλιμακίου (ευρώ) | Σύνολο | |
Εισοδήματος | Φόρου | |||
(ευρώ) | (ευρώ) | |||
20.000,00 | 22% | 4.400,00 | 20.000,00 | 4.400,00 |
10.000,00 | 29% | 2.900,00 | 30.000,00 | 7.300,00 |
10.000,00 | 37% | 3.700,00 | 40.000,00 | 11.000,00 |
Υπερβάλλον | 45% |
ή
Εισόδημα φυσικών προσώπων από μισθωτή εργασία, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα (ευρώ) | Συντελεστής |
0,00 – 20.000,00 | 22% |
20.000,01 – 30.000,00 | 29% |
30.000,01 – 40.000,00 | 37% |
40.000,01 – | 45% |
-Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την ίδια κλίμακα και ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16 (ισχύει μόνο για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες)
-Εάν αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων.
– Εάν αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.
Από την 01/01/2016 και εφεξής φορολογούνται:
— οι άμεσες ενισχύσεις του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, και,
— κατά το ποσό που υπερβαίνουν τις (12.000) ευρώ, οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις.
— Οι αγροτικές αποζημιώσεις στο σύνολό τους δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Μείωση φόρου εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες
α) Ο φόρος που προκύπτει για τους μισθωτούς τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες μειώνεται κατά το ποσό των χιλίων εννιακοσίων (1.900) ευρώ για το φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, όταν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Η μείωση του φόρου ανέρχεται σε χίλια εννιακόσια πενήντα (1.950) ευρώ για το φορολογούμενο με ένα (1) εξαρτώμενο τέκνο, σε δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ για δύο (2) εξαρτώμενα τέκνα και σε δύο χιλιάδες εκατό (2.100) ευρώ για τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα και άνω. Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των ποσών αυτών, η μείωση του φόρου περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου.
Για φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις, το οποίο υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ, το ποσό της μείωσης μειώνεται κατά δέκα (10) ευρώ ανά χίλια (1.000) ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος από μισθούς και συντάξεις.
Προκειμένου να διατηρηθεί η μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο αυτό, ο φορολογούμενος απαιτείται να πραγματοποιήσει δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., οι οποίες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν.3862/2010, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ., το ελάχιστο ποσό των οποίων προσδιορίζεται ως ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματος του, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
Εισόδημα (σε ευρώ) | Ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με ηλεκτρονική συναλλαγή και μέσα πληρωμής με κάρτα (Προοδευτική εφαρμογή) |
1-10.000 | 10% |
10.000,01-30.000 | 15% |
30.000,01 και άνω | 20% και μέχρι 30.000 ευρώ |
Από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για την πραγματοποίηση των δαπανών της περίπτωσης α’ εξαιρούνται φορολογούμενοι εβδομήντα (70) ετών και άνω, άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ν. 4172/2013, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Για τους φορολογούμενους του προηγούμενου εδαφίου, απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων ίσης αξίας, σύμφωνα με την κλίμακα της προηγούμενης περίπτωσης.
Αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό της παραπάνω κλίμακας, τότε ο φόρος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%).
Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και προσκόμισης αποδείξεων για την πραγματοποίηση δαπανών, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και οι φυλακισμένοι.
β) Επιπλέον, προβλέπεται πρόσθετη μείωση φόρου κατά 200 ευρώ, για συγκεκριμένες κατηγορίες δικαιούχων και με την πλήρωση των τιθέμενων προϋποθέσεων (άτομα που παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω, ανάπηροι αξιωματικοί ή οπλίτες, θύματα πολέμου κ.λπ.).
2α) Το εισόδημα από μισθωτή εργασία που αποκτούν οι αξιωματικοί που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 15% και
2β) Το εισόδημα από μισθωτή εργασία που αποκτά το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετεί σε πλοία του εμπορικού ναυτικού και το οποίο φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 10%.
3) Συντελεστής φορολόγησης για εισόδημα που αποκτούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών.
Φορολογικός συντελεστής | |
Αγροτικοί συνεταιρισμοί και ομάδες παραγωγών | 13% |
4) Φορολογική κλίμακα για εισόδημα από ακίνητα φυσικών προσώπων.
Κλιμάκιο εισοδήματος (ευρώ) | Φορολογικός συντελεστής % | Φόρος κλιμακίου (ευρώ) | Σύνολο | |
Εισοδήματος (ευρώ) | Φόρου (ευρώ) | |||
12.000,00 | 15% | 1.800,00 | 12.000,00 | 1.800,00 |
23.000,00 | 35% | 8.050,00 | 35.000,00 | 9.850,00 |
Υπερβάλλον | 45% |
ή
Εισόδημα από ακίνητα φυσικών προσώπων (ευρώ) | Συντελεστής |
0,00 – 12.000,00 | 15% |
12.000,01 – 35.000,00 | 35% |
35.000,01 – | 45% |
5) Συντελεστής φορολόγησης για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων που τηρούν απλογραφικά βιβλία.
Φορολογικό έτος 2018 | Φορολογικός συντελεστής |
-Προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.,) -Συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών -Κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς -Κοινοπραξίες προσωπικών εταιρειών -Λοιπές κοινοπραξίες (στις οποίες δεν συμμετέχουν μόνο προσωπικές εταιρείες) -Λοιπές νομικές οντότητες που δεν συμπεριλαμβάνονται ανωτέρω -Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, σωματεία και ιδρύματα |
29% |
6) Συντελεστής φορολόγησης και παρακράτησης φόρου μερισμάτων για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων που τηρούν διπλογραφικά βιβλία.
Συντελεστής | ||
φόρου σε όλα τα ανωτέρω νομικά πρόσωπα και οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία | παρακράτησης φόρου μερισμάτων σε περίπτωση διανομής κερδών | |
-Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε. -Τράπεζες -Προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.) -Κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς -Κοινοπραξίες προσωπικών εταιρειών -Λοιπές κοινοπραξίες (στις οποίες δεν συμμετέχουν μόνο προσωπικές εταιρείες) -Λοιπές νομικές οντότητες που δεν συμπεριλαμβάνονται ανωτέρω |
29% | 15% |
-Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, σωματεία και ιδρύματα
Φορολογικός συντελεστής | |
Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, σωματεία και ιδρύματα με διπλογραφικά βιβλία | 29% |
7) Προκαταβολή φόρου
Α/Α | Προκαταβολή φόρου για | Φορολογικό έτος 2018 |
1 | Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε. | 100% |
2 | Τράπεζες | 100% |
3 | Προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.,) | 100% |
4 | Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, σωματεία και ιδρύματα | 100% |
5 | Συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών | 100% |
6 | Κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς | 100% |
7 | Κοινοπραξίες προσωπικών εταιρειών | 100% |
8 | Λοιπές κοινοπραξίες (στις οποίες δεν συμμετέχουν μόνο προσωπικές εταιρείες) | 100% |
9 | Φυσικά πρόσωπα ατομική, αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα | 100% |
10 | Λοιπές νομικές οντότητες που δεν συμπεριλαμβάνονται ανωτέρω | 100% |
Μειώσεις :
Νομικά πρόσωπα.
– Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 70 του ίδιου νόμου ορίζεται, ότι σε περίπτωση που τυχόν μειωθεί το εισόδημα άνω του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), ο φορολογούμενος μπορεί να ζητήσει με αίτησή του τη μείωση της προκαταβολής του φόρου που βεβαιώθηκε κατά τις διατάξεις του άρθρου 69 του ν.4172/2013. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται ανάλογα και στα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες (παρ. 7 του άρθρου 71 του ν.4172/2013).
– Επίσης, με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 71 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι, τα ποσοστά προκαταβολής φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μειώνονται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) για τα νέα νομικά πρόσωπα κατά τα τρία (3) πρώτα οικονομικά έτη από τη δήλωση έναρξης εργασιών τους. Η μείωση αυτή δεν εφαρμόζεται για τα νομικά πρόσωπα που προέρχονται από μετατροπή ή συγχώνευση άλλων επιχειρήσεων με βάση τις διατάξεις οποιουδήποτε νόμου.
Φυσικά πρόσωπα :
Σε περίπτωση που τυχόν μειωθεί το εισόδημα άνω του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), ο φορολογούμενος μπορεί να ζητήσει με αίτησή του τη μείωση του φόρου που βεβαιώθηκε κατά τις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου. Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση και αφορά στα ποσά του φόρου για τις δόσεις που δεν έγιναν ληξιπρόθεσμες κατά το χρόνο της υποβολής της αίτησης. Κατά την εκτίμηση της μείωσης του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνονται ενδεικτικά υπόψη:
α) Το ποσό των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης στο τρέχον φορολογικό έτος, συγκρινόμενο με τα ακαθάριστα έσοδα της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου φορολογικού έτους.
β) Το ποσοστό των δαπανών και εξόδων διαχείρισης επί των ακαθάριστων εσόδων του τρέχοντος φορολογικού έτους σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό του προηγούμενου φορολογικού έτους.
γ) Οι ουσιώδεις μεταβολές που τυχόν επήλθαν στους παράγοντες διαμόρφωσης του μικτού κέρδους της επιχείρησης κατά το τρέχον φορολογικό έτος σε σχέση με το προηγούμενο.
δ) Κάθε άλλο στοιχείο από το οποίο πιθανολογείται μείωση του κέρδους του τρέχοντος φορολογικού έτους.
Εάν δηλώνεται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και από μισθωτή εργασία/συντάξεις, η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται στον φόρο κλίμακας που προκύπτει μόνο από το εισόδημα της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται χωριστά για την επιχειρηματική δραστηριότητα και χωριστά για την αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ υπολογίζεται προκαταβολή και όταν η προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών εντάσσεται στην κατηγορία του εισοδήματος της επιχειρηματικής ή της αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.
8) Εισφορά αλληλεγγύης
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, που επιβάλλεται στο συνολικό καθαρό εισόδημα της παραγράφου 1 του άρθρου 43Α του Κ.Φ.Ε. υπολογίζεται με την ακόλουθη κλίμακα:
Εισόδημα (ευρώ) | Συντελεστής εισφοράς αλληλεγγύης |
0,00 – 12.000,00 | 0% |
12.000,01 – 20.000,00 | 2,2% |
20.000,01 – 30.000,00 | 5,0% |
30.000,01 – 40.000,00 | 6,5% |
40.000,01 – 65.000,00 | 7,5% |
65.000,01 – 220.000,00 | 9,0% |
220.000,01 – | 10,0% |
ή
Εισόδημα | Συντελεστής | Σύνολο εισοδήματος | Σύνολο εισφοράς αλληλεγγύης |
0-12.000,00 | 0,00% | 12000,00 | 0,00 |
12.000,01-20.000,00 | 2,20% | 20.000,00 | 176,00 |
20.000,01-30.000,00 | 5,00% | 30.000,00 | 676,00 |
30.000,01-40.000,00 | 6,50% | 40.000,00 | 1.326,00 |
40.000,01-65.000,00 | 7,50% | 65.000,00 | 3.201,00 |
65.000,01-220.000,00 | 9,00% | 220.000,00 | 17.151,00 |
Υπερβάλλον | 10,00% |