Greece
Πώς μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη;
Ποια είναι τα δικαιώματα μου ως μάρτυρα;
Είμαι ανήλικος/η. Έχω πρόσθετα δικαιώματα;
Πώς μπορώ να τύχω προστασίας, αν βρίσκομαι σε κίνδυνο;
Υπάρχει η δυνατότητα διακανονισμού/συμβιβασμού ή διαμεσολάβησης ανάμεσα στον παραβάτη και σε μένα;
Είμαι αλλοδαπόςή. Πώς προστατεύονται τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μου;
Πώς μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη;
Μπορείτε να συμμετάσχετε στη δίκη μόνο εάν είστε πολιτικώς ενάγων (1). Ειδάλλως, μπορείτε μόνον να παραστείτε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο ακροατήριο η οποία είναι δημόσια. Εάν έχετε ήδη δηλώσει πολιτική αγωγή κατά τη διάρκεια της διερεύνησης και μέχρι την περάτωση της ανάκρισης, μπορείτε να συμμετάσχετε στη δίκη χωρίς να καταθέσετε κάποια επιπλέον έγγραφα. Εάν έχετε χάσει αυτή τη δυνατότητα, αλλά επιθυμείτε ακόμα να λάβετε μέρος στη δίκη, πρέπει να καταθέσετε δήλωση πολιτικής αγωγής στο δικαστήριο. Η δήλωσή σας πρέπει να είναι γραπτή και στα Ελληνικά. Δεν υπάρχει ειδική φόρμα που πρέπει να ακολουθήσετε, αλλά πρέπει να πληρώσετε ένα παράβολο αξίας 10 ευρώ. Μπορείτε να καταθέσετε τη δήλωσή σας οποτεδήποτε πριν το δικαστήριο ξεκινήσει να εξετάζει τα αποδεικτικά στοιχεία. Η συμμετοχή σας ως πολιτικώς ενάγοντος θα σας εφοδιάσει με μια σειρά δικαιωμάτων. Θα μπορείτε να παρίσταστε σε κάθε συζήτηση στο ακροατήριο συμπεριλαμβανόμενων και αυτών που διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών και θα σας χορηγηθεί πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα της υπόθεσης. Θα σας επιτρέπεται να μιλήσετε στο δικαστήριο για να εξηγήσετε τις αξιώσεις σας και μπορείτε επίσης να διατυπώσετε σχόλια μετά την εξέταση κάθε μάρτυρα και την παρουσίαση αποδεικτικών στοιχείων. Μπορείτε να θέτετε ερωτήσεις μέσω του δικηγόρου σας στον κατηγορούμενο, τους μάρτυρες και τους άλλους συμμετέχοντες ( π.χ. τους πραγματογνώμονες που ορίστηκαν για την υπόθεση). Εάν το βρίσκετε απαραίτητο, μπορείτε να ζητήσετε από το δικαστήριο να εξεταστείτε ως μάρτυρας ή να ζητήσετε τη γνώμη ενός ειδικού πάνω σε κάποιο συγκριμένο θέμα. Μπορείτε επίσης να ζητήσετε την αναβολή της συζήτησης στο ακροατήριο και την αντικατάσταση κάποιου δικαστή.
Ως θύμα, μπορεί επίσης να κληθείτε από το δικαστήριο για να εξεταστείτε ως μάρτυρας. Σε αυτή την περίπτωση θα είστε υποχρεωμένος να εμφανιστείτε ενώπιον του δικαστηρίου. Κατά την διάρκεια της εξέτασης θα έχετε την ευκαιρία να εξηγήσετε στο δικαστήριο, πώς συνέβη η παράβαση. Επίσης, ο δικαστής ενδέχεται να σας θέσει μερικά επιπλέον ερωτήματα σχετικά με το περιστατικό.
Ποια είναι τα δικαιώματα μου ως μάρτυρα;
Εάν πρέπει να εξεταστείτε ως μάρτυρας κατά τη διάρκεια της δίκης, το δικαστήριο θα σας αποστείλει κλήση. Στην κλήση θα βρείτε το χρόνο και τον τόπο της ακροαματικής διαδικασίας στην οποία πρέπει να παραστείτε. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης θα σας ζητηθεί να πείτε τι συνέβη και ενδέχεται να σας ζητηθεί να απαντήσετε σε επιπλέον ερωτήσεις. Μπορείτε να αρνηθείτε να καταθέσετε, εάν είστε συγγενής του φερόμενου ως δράστη.
Εάν έχετε προβλήματα ακοής ή ομιλίας, η εξέταση μπορεί να γίνει γραπτά. Αν δεν μιλάτε Ελληνικά, έχετε δικαίωμα σε διερμηνέα χωρίς χρέωση.
Μετά την εξέτασή σας μπορείτε να ζητήσετε από τον εισαγγελέα ή τον αρμόδιο αστυνομικό για την υπόθεσή σας να σας αποζημιώσει για τα έξοδα που σχετίζονται με τη μαρτυρία σας (οδοιπορικά, διαμονή, χαμένες αποδοχές κ.λπ.).
Είμαι ανήλικος/η. Έχω πρόσθετα δικαιώματα;
Εάν είστε κάτω των 18 ετών, μπορείτε να συμμετάσχετε στη δίκη ως πολιτικώς ενάγων (1) . Σε αυτή την περίπτωση οι γονείς ή οι κηδεμόνες σας θα σας αντιπροσωπεύσουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Εάν είστε κάτω των 18 ετών και έχετε υποστεί κάποια σεξουαλική προσβολή, μπορείτε να επωφεληθείτε από πρόσθετη βοήθεια και στήριξη, συμπεριλαμβανόμενης και ιατρικής θεραπείας. Πριν από αυτό, θα σας ζητηθεί να περάσετε από ιατρική εξέταση. Σκοπός της εξέτασης είναι να διαπιστωθεί, εάν χρειάζεστε ειδική ιατρική θεραπεία. Στηριζόμενο στα αποτελέσματα της ιατρικής εξέτασης το δικαστήριο θα διατάξει την παροχή θεραπείας. Εάν είναι απαραίτητο, θα παρασχεθεί ψυχολογική στήριξη και στην οικογένειά σας. Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από το δικαστήριο να απαγορεύσει κάθε επικοινωνία μεταξύ του δράστη και εσάς ή να απαγορεύσει στο δράστη να επισκέπτεται την περιοχή στην οποία κατοικείτε.
Εάν είστε κάτω των 18 ετών και καταστείτε θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, εμπορίας ανθρώπων ή απαγωγής, έχετε επιπλέον δικαιώματα. Θα σας επιτρέπεται να εξετάσετε τα έγγραφα της υπόθεσης ανεξάρτητα από το αν είστε πολιτικώς ενάγων ή όχι. Ο εισαγγελέας επίσης θα σας ενημερώσει για την απόλυση του δράστη. Θα σας παρασχεθεί ένας ψυχολόγος για να σας βοηθήσει, όταν θα εξετάζεστε ως μάρτυρας και η κατάθεσή σας θα ηχογραφηθεί. Αυτό το ηχογραφημένο υλικό θα χρησιμοποιηθεί αργότερα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και δεν θα χρειαστεί να εμφανιστείτε ξανά ενώπιον του δικαστηρίου.
Μπορώ να λάβω νομική βοήθεια;
Κατά τη διάρκεια της δίκης μπορείτε να έχετε δικηγόρο, αλλά πρέπει να πληρώσετε για τις υπηρεσίες του/της. Θα σας επιτραπεί να χρησιμοποιήσετε κατά ανώτατο όριο τρεις δικηγόρους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Μπορείτε να έχετε νομική βοήθεια χωρίς χρέωση ανάλογα με το εισόδημά σας και το έγκλημα το οποίο υποστήκατε. Θα σας παρασχεθούν οι υπηρεσίες δικηγόρου χωρίς χρέωση, μόνο εάν υποστήκατε ένα σοβαρό και βίαιο έγκλημα (βασανιστήρια, άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, διακρίσεις, σωματική βλάβη, σεξουαλική προσβολή κ.λπ.) και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημά σας είναι μικρότερο από τα 2/3 των κατώτατων ετήσιων ατομικών αποδοχών, όπως ορίζονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Θα λάβετε νομική βοήθεια χωρίς χρέωση ανεξάρτητα από το εισόδημά σας, εάν είστε:
- Θύμα εμπορίας ανθρώπων ή ενδοοικογενειακής βίας ή
- Θύμα σεξουαλικής προσβολής κάτω των 18 ετών.
Ο δικηγόρος ο οποίος θα αναλάβει την υπεράσπισή σας θα σας βοηθήσει να προετοιμάσετε και να υποβάλετε τα απαραίτητα έγγραφα για τη συμμετοχή σας ως πολιτικώς ενάγων και θα σας παράσχει συνδρομή κατά τη διάρκεια της δίκης.
Πώς μπορώ να τύχω προστασίας , αν βρίσκομαι σε κίνδυνο;
Ειδικά προστατευτικά μέτρα είναι διαθέσιμα μόνο για θύματα συγκεκριμένων εγκλημάτων όπως τρομοκρατίας, οργανωμένου εγκλήματος και σεξουαλικών προσβολών.
Εάν είστε θύμα οργανωμένου εγκλήματος ή τρομοκρατίας και εξετάζεστε ως μάρτυρας στη δίκη, μπορείτε να ζητήσετε ειδική προστασία από το δικαστήριο. Η προστασία που θα λάβετε ενδέχεται να περιλαμβάνει αστυνομική προστασία, διατήρηση ανωνυμίας (μη κοινοποίηση του ονόματός σας, του τόπου γέννησης, της διεύθυνσης της κατοικίας και της εργασίας σας, του επαγγέλματος και της ηλικίας σας κ.λπ.), και κατάθεση με χρήση ηλεκτρονικών ακουστικών μέσων ή τηλεδιάσκεψης. Εάν εργάζεστε σε ελληνική δημόσια υπηρεσία, μπορείτε επίσης να ζητήσετε μετάθεση, μετάταξη ή απόσπαση σε κάποια άλλη θέση.
Εάν πιστεύετε ότι η δημόσια συζήτηση στο ακροατήριο ενδέχεται να βλάψει την αξιοπρέπειά σας, συγκεκριμένα, εάν έχετε υποστεί κάποια σεξουαλική προσβολή, μπορείτε να ζητήσετε από το δικαστήριο να διατάξει να διεξαχθεί η συζήτηση στο ακροατήριο κεκλεισμένων των θυρών.
Πώς μπορώ να διεκδικήσω αποζημίωση για ζημιά που υπέστην από τον παραβάτη ή να λάβω αποζημίωση από το κράτος;
Μπορείτε να διεκδικήσετε αποζημίωση για ζημιά που υποστήκατε από τον δράστη δηλώνοντας πολιτική αγωγή. Μπορείτε να υποβάλετε τη δήλωσή σας μέσα στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας κατά τη διάρκεια της διερεύνησης ή της δίκης. Με την υποβολή της δήλωσης, θα γίνετε πολιτικώς ενάγων (1). Μπορείτε να διεκδικήσετε χρηματική αποζημίωση για τη ζημία στην περιουσία σας και/ή χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη και ψυχική οδύνη. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε στη δήλωση αξίωση αποζημίωσης για τα έξοδα που έχετε κάνει σε σχέση με την υπόθεση ( αμοιβές δικηγόρων, επιδόσεις, οδοιπορικά κ.λπ.).
Εάν το δικαστήριο κηρύξει ένοχο τον κατηγορούμενο, θα διατάξει την καταβολή της αποζημίωσής σας. Στην πράξη, αυτή η αποζημίωση είναι πολύ συχνά συμβολική και το ποσό είναι μικρότερο από την πραγματική ζημία που υποστήκατε. Για το υπόλοιπο ποσό πρέπει να καταθέσετε μια ξεχωριστή αγωγή ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων.
Εναλλακτικά, μπορείτε να καταθέσετε την αγωγή σας απευθείας στο πολιτικό δικαστήριο. Το πολιτικό δικαστήριο θα διατάξει τον κατηγορούμενο να σας καταβάλει αποζημίωση που να ανταποκρίνεται στην πραγματική ζημία που υπoστήκατε.
Εάν έχετε καταθέσει την αγωγή σας ενώπιον ενός πολιτικού δικαστηρίου και το δικαστήριο δεν έχει αποφανθεί ακόμα γι’ αυτήν, μπορείτε να την καταθέσετε ξανά στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας με αποτέλεσμα να κλείσει η υπόθεση ενώπιον του πολιτικού δικαστηρίου.
Είστε δικαιούχος αποζημίωσης από το κράτος, εάν είστε θύμα εγκλήματος βίας από πρόθεση. Παρακαλώ συμβουλευτείτε το ενημερωτικό δελτίο για την αποζημίωση των θυμάτων εγκλημάτων στην Ελλάδα (διαθέσιμο στα Ελληνικά και Αγγλικά και σε άλλες γλώσσες) του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου.
Υπάρχει η δυνατότητα διακανονισμού /συμβιβασμού ή διαμεσολάβησης ανάμεσα στον παραβάτη και σε μένα;
Δυνατότητες διαμεσολάβησης μεταξύ του δράστη και εσάς υπάρχουν μόνο σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας. Η διαμεσολάβηση λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της διερεύνησης του εγκλήματος και εάν είναι επιτυχής, η υπόθεση δεν θα οδηγηθεί στο δικαστήριο. Εάν η υπόθεσή σας είναι ήδη στο ακροατήριο, δεν υπάρχει περαιτέρω δυνατότητα διαμεσολάβησης μεταξύ του δράστη και εσάς.
Είμαι αλλοδαπός/ή. Πώς προστατεύονται τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μου;
Εάν είστε αλλοδαπός ο οποίος έχει υποστεί ένα έγκλημα στην Ελλάδα απολαμβάνετε κάποια επιπλέον δικαιώματα που σκοπό έχουν τη διευκόλυνση της συμμετοχής σας στη δίκη. Τα δικαιώματα αυτά είναι διαθέσιμα σε εσάς, μόνο εάν έχετε λάβει μέρος στη διαδικασία ως πολιτικώς ενάγων (1). Εάν δεν κατανοείτε την Ελληνική γλώσσα, οι πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή σας, πρέπει να σας παρασχεθούν σε γλώσσα που κατανοείτε. Κατά τη διάρκεια της δίκης έχετε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσετε τη συνδρομή ενός διερμηνέα χωρίς χρέωση. Εάν χρειάζεστε διερμηνέα, το δικαστήριο θα διορίσει έναν για εσάς.
Εάν είστε πολίτης ή μόνιμος κάτοικος ενός Κράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορείτε να λάβετε νομική βοήθεια κατά τη διάρκεια της δίκης. Εάν έχετε υποστεί κάποιο σοβαρό και βίαιο έγκλημα (βασανιστήρια, διακρίσεις, σωματική βλάβη, σεξουαλική προσβολή κ.λπ.) και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημά σας είναι μικρότερο από τα 2/3 των κατώτατων ετήσιων ατομικών αποδοχών, όπως ορίζονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, θα σας παρασχεθεί ένας/μια δικηγόρος χωρίς χρέωση.
Περισσότερες Πληροφορίες
- Ποινικός Κώδικας – στα Ελληνικά
- Νόμος 3811/2009 Αποζημίωση των θυμάτων εγκλημάτων βίας από πρόθεση και άλλες διατάξεις – στα Ελληνικά
- Νόμoς 3226/2004 Παροχή νοµικής βοήθειας σε πολίτες χαµηλού εισοδήματος και άλλες διατάξεις
- Νόμος 3500/2006 Για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις
- Προεδρικό Διάταγμα 233/2003 Προστασία και Αρωγή στα θύματα των εγκλημάτων των άρθρων 323, 323Α, 349, 351 και 351Α του Ποινικού Κώδικα
1. Πολιτικωσ εναγωνΠολιτικώς ενάγων είναι το πρόσωπο που υπέστη ζημία (περιουσιακή και/ή ψυχολογική και/ή σωματική) ως αποτέλεσμα μιας εγκληματικής πράξης και συμμετέχει στην ποινική διαδικασία αξιώνοντας αποζημίωση ή χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης από το δράστη. Ως θύμα εγκληματικής πράξης μπορείτε να δηλώσετε παράσταση πολιτικής αγωγής στο κείμενο της έγκλησης (μήνυσης) είτε με ξεχωριστό δικόγραφο/ δήλωση κατά τη διάρκεια της διερεύνησης ή κατά τη διάρκεια της δίκης. Κατά τη διάρκεια της διερεύνησης μπορείτε να καταθέσετε τη δήλωσή στον αρμόδιο για την υπόθεσή σας εισαγγελέα ή αστυνομικό. Κατά τη διάρκεια της δίκης μπορείτε να καταθέσετε την δήλωσή σας απευθείας στο δικαστήριο. Η δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής πρέπει να έχει συνταχθεί στα Ελληνικά. Δεν υπάρχει ειδική φόρμα που πρέπει να ακολουθήσετε, αλλά η δήλωση πρέπει να περιέχει συνοπτική έκθεση της υπόθεσης για την οποία παρίσταστε ως πολιτικώς ενάγων, τους λόγους στους οποίους στηρίζεται το δικαίωμα παράστασής σας καθώς και το διορισμό αντικλήτου στην έδρα του δικαστηρίου, αν δε μένετε μόνιμα εκεί. Αλλιώς η δήλωσή σας θα είναι απαράδεκτη.Μπορείτε επίσης να αξιώσετε αποζημίωση από το δράστη ξεκινώντας ξεχωριστή δίκη στα πολιτικά δικαστήρια. Εάν έχετε ήδη ξεκινήσει αστική δίκη και το πολιτικό δικαστήριο δεν έχει εκδώσει ακόμα απόφαση γι’ αυτήν, μπορείτε να καταθέσετε την ίδια αξίωση στην ποινική διαδικασία. Σε αυτή την περίπτωση θα κλείσει, η υπόθεση ενώπιων του πολιτικού δικαστηρίου.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.
Τελευταία επικαιροποίηση: 27/02/2018
