Κατά τα γνωστά (βλ. άρθρο 1 Ν. 551/1915), εργατικό ατύχημα είναι εκείνο που συμβαίνει στον εργαζόμενο κατά την διάρκεια της εργασίας ή με αφορμή την εργασία και το οποίο οφείλεται σε βίαιο γεγονός, εφ’ όσον αυτό προκάλεσε στον εργαζόμενο ανικανότητα να εργασθεί πάνω από 4 ημέρες ή και απώλεια ζωής. Στην έννοια του εργατικού ατυχήματος εμπίπτει και η επαγγελματική ασθένεια, αυτή δηλ. που προκύπτει από επιδράσεις των συνθηκών εργασίας.
Ομοίως ορίζεται το εργατικό ατύχημα στο γερμανικό δίκαιο, κατά § 8 SGB
Συλλέξαμε μια σειρά γερμανικών αποφάσεων, που πραγματεύονται την έννοια του εργατικού ατυχήματος και κρίνουν αν τα ένδικα πραγματικά περιστατικά εμπίπτουν τελικά σε αυτήν ή όχι. Ενδιαφέρον παρουσιάζει κατά τη γνώμη μας, κυρίως, τι υπεβλήθη στην κρίση των γερμανικών δικαστηρίων…
Sozialgericht (SG) Heilbronn, S 6 U 4321/14, της 14.04.2016: Δεν συνιστά εργατικό ατύχημα ο τραυματισμός από πορτιέρη σε night club της Ibiza κατά τη διάρκεια ραντεβού με πελάτη. Αντιπρόσωπος γερμανικής επιχείρησης μετέβη στην Ibiza για να διαπραγματευτεί με πελάτη την πώληση αυτοκινήτου τύπου Ferrari. Η συνάντηση ξεκίνησε ως γεύμα εργασίας, διήρκεσε όμως αρκετές ώρες και κατέληξε σε νυχτερινή έξοδο. Κατά τον χρόνο αυτό, ο αντιπρόσωπος αποχώρησε για λίγο από το club και επιχειρώντας να ξαναμπεί, φανερά μεθυσμένος, διαπληκτίστηκε με τον φύλακα στην είσοδο, ο οποίος τον χτύπησε στο πρόσωπο και τον έριξε σε κώμα. Σύμφωνα με το δικαστήριο, κατά τον χρόνο του ατυχήματος ο εργαζόμενος δεν εκτελούσε επαγγελματικά καθήκοντα (πλέον), αλλά βρισκόταν σε νυχτερινή έξοδο με σκοπό την ψυχαγωγία.
SG Frankfurt, S 8 U 47/16, της 06.12.2017: Δεν συνιστά εργατικό ατύχημα ο τραυματισμός σε δωμάτιο ξενοδοχείου κατά τη διαμονή για παρακολούθηση συνεδρίου, αλλά μετά το πέρας αυτού. Η παθούσα τραυματίστηκε μέσα στο δωμάτιο ξενοδοχείου, όπου διέμενε κατά τη διάρκεια επαγγελματικού συνεδρίου. Το συνέδριο είχε ολοκληρωθεί την ώρα του ατυχήματος. Κατά τον χρόνο αυτό, η παθούσα προσπαθούσε να πιάσει το τηλέφωνο για να καλέσει ταξί, οπότε γλίστρησε στο παρκέ και έπεσε. Σύμφωνα με το δικαστήριο, ο τραυματισμός δεν αποτελεί εργατικό ατύχημα, εφόσον σκοπός του επιδιωκόμενου τηλεφωνήματος ήταν, να μεταβεί η παθούσα σε επιχείρηση ενοικίασης αυτοκινήτων, προκειμένου να συνεχίσει τις διακοπές της, μετά το συνέδριο, στην πόλη που επισκέφτηκε αρχικά για επαγγελματικούς λόγους. Δηλ. το ατύχημα συνέβη στα πλαίσια ιδιωτικής και όχι επαγγελματικής δραστηριότητας.
Landessozialgericht (LSG) Baden-Württemberg, L 1 U 1504/17, της 22.11.2017: Δεν συνιστά εργατικό ατύχημα ο αυτοτραυματισμός κατά τη διάρκεια επίθεσης σε συνάδελφο. Εργαζόμενοι διαπληκτίστηκαν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, και συγκεκριμένα ενώ συζητούσαν επαγγελματική υπόθεση, ανταλλάσσοντας ύβρεις και χειρονομίες. Τριάντα λεπτά αργότερα, ο παθών σηκώθηκε από το γραφείο του, έτρεξε γρήγορα με χαμηλωμένο το κεφάλι και χτύπησε με δύναμη τον συνάδελφό του στην πλάτη. Το αποτέλεσμα ήταν να σπάσει ο ίδιος έναν αυχενικό σπόνδυλο. Κατόπιν ισχυρίστηκε ότι η βλάβη αυτή προέκυψε στα πλαίσια «συνάντησης προς διευθέτηση επαγγελματικής διαφωνίας» και ζήτησε αποζημίωση για εργατικό ατύχημα από τον ασφαλιστικό φορέα. Το δικαστήριο δεν πείστηκε προς τούτο από το αποδεικτικό υλικό που του προσκομίστηκε. Ναι μεν οι βλάβες που προκύπτουν σε τέτοιου είδους συναντήσεις εμπίπτουν καταρχήν στην έννοια του εργατικού ατυχήματος. Πλην όμως, εν προκειμένω, ο τραυματισμός του παθόντος συνέβη εκτός του πλαισίου τέτοιας συνάντησης και με τρόπο που δεν συνάδει με την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης.
LSG Thüringen, L 1 U 150/17, της 09.08.2017: Δεν αποζημιώνεται από τον ασφαλιστικό φορέα ως εργατικό ατύχημα η εμφάνιση Βορρελίωσης (νόσου από βακτηριακή λοίμωξη) που συνδέεται με τσίμπημα από τσιμπούρι, εφόσον δεν αποδεικνύεται πότε ακριβώς έλαβε χώρα το τσίμπημα. Δασκάλα ισχυρίστηκε ότι την τσίμπησε τσιμπούρι σε σχολική εκδρομή και ότι εξαιτίας του τσιμπήματος νόσησε σύντομα από Βορρελίωση. Δεν αποδεικνύεται ο χρόνος που επήλθε το τσίμπημα και άρα ούτε ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ εργασίας και ασθένειας.
SG Gießen, S 1 U 45/16, της 12.10.2018: Δεν συνιστά εργατικό ατύχημα το συντριπτικό κάταγμα αστραγάλου, που υπέστη εργαζόμενη σε επιχείρηση ενοικίασης δωματίων του συζύγου της, κατά τη διάρκεια απομάκρυνσης φύλλων από την είσοδο στην οικία τους. Γερμανίδα συνήψε σύμβαση εργασίας με τον σύζυγό της ως εργοδότη για τον καθαρισμό και τακτοποίηση των δωματίων της οικογενειακής τους στέγης, τα οποία αυτός διέθετε προς βραχυπρόθεσμη μίσθωση σε τρίτους. Η γυναίκα έπεσε ενώ καθάριζε την είσοδο στην οικοδομή αυτή από τα φθινοπωρινά φύλλα και έσπασε τον αστράγαλό της. Κατόπιν ζήτησε από τον ασφαλιστικό της φορέα να την αποζημιώσει λόγω εργατικού ατυχήματος. Το δικαστήριο έκρινε, ότι εν προκειμένω εργατικό ατύχημα δεν συντρέχει. Κι αυτό διότι, πρώτον, η δραστηριότητα στους εξωτερικούς χώρους της επιχείρησης δεν ενέπιπτε στα καθήκοντά της σύμφωνα με την οικεία σύμβαση εργασίας. Δεύτερον, η είσοδος που καθάριζε η παθούσα εξυπηρετούσε καταρχήν τις προσωπικές ανάγκες του ζεύγους και κατά δεύτερο λόγο την οικογενειακή επιχείρηση. Συνεπώς, το ατύχημα ήταν αμφίβολο εάν συνέβη «κατά τη διάρκεια της εργασίας» ή με αφορμή αυτήν.
SG Düsseldorf, S 6 U 491/16, της 15.10.2019: Δεν προκάλεσε εργατικό ατύχημα η έκρηξη ανταλλακτικού για ηλεκτρονικό τσιγάρο που ήρθε σε επαφή με μεταλλικό κλειδί της εργοδότριας επιχείρησης. Η παθούσα είχε μέσα στην τσέπη του πατελονιού της ένα ανταλλακτικό για το ηλεκτρονικό της τσιγάρο, το οποίο εξερράγη και την τραυμάτισε, όταν ήρθε σε επαφή με μεταλλικό κλειδί του γραφείου της κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της. Σύμφωνα με το δικαστήριο, δεν πρόκειται εδώ για εργατικό ατύχημα, διότι η έκρηξη δεν συνδέεται με τους τυπικούς κινδύνους της εργασίας της παθούσας. Ούτε το κλειδί του γραφείου της είναι αφ’ εαυτού εύφλεκτο, ούτε η επαφή του με την αμπούλα του υγρού για το ηλεκτρονικό τσιγάρο της συνδέεται με τη φύση των καθηκόντων της. Δηλ. η παθούσα δεν υποχρεώθηκε από τον εργοδότη της να έχει το υγρό στην τσέπη της κατά τη διάρκεια της δουλειάς της.
SG Dortmund, S 17 U 237/18, της 4.2.2020: Δεν συνιστά εργατικό ατύχημα ο τραυματισμός κατά τη διάρκεια αθλητικής διοργάνωσης (αγώνα δρόμου). Οι εργαζόμενοι γυμναστηρίου έτρεξαν σε αγώνα δρόμου με 10.000 συνολικά συμμετέχοντες προς υποστήριξη ευαγούς σκοπού. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, μια εργαζόμενη έπεσε και έσπασε το χέρι της. Σύμφωνα με το δικαστήρια, εδώ εργατικό ατύχημα δεν συντρέχει, εφόσον ο αγώνας δεν είχε διοργανωθεί από τον εργοδότη της, αλλά από άλλο ιδιωτικό φορέα. Η συμμετοχή της εναπόκειτο στη διακριτική της ευχέρεια και εξυπηρετούσε καταρχήν λόγους ψυχαγωγίας.
Επιμέλεια: Ελένη Τζούλια
