Με το ένατο άρθρο της από 20/3/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68), παρέχεται στον εργοδότη η δυνατότητα να αποφασίσει τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας στην επιχείρησή του, το οποίο θα απασχολείται δύο εβδομάδες τον μήνα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις σοβαρές επιπτώσεις στον κύκλο εργασιών του, λόγω των έκτακτων και προσωρινών μέτρων για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19. Σκοπός της εφαρμογής του εν λόγω τρόπου οργάνωσης εργασίας είναι, εκτός από την αντιμετώπιση των πρόσκαιρων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων στην παρούσα συγκυρία, η διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους και η διατήρηση των θέσεων απασχόλησης.
Οι επιχειρήσεις – εργοδότες που ανήκουν στις πληττόμενες επιχειρήσεις, όπως προσδιορίζονται στο Κεφάλαιο Α.2 της με Αριθμ. 12998/232/23-3-2020 Κ.Υ.Α. (Β΄1078), και για όσο χρόνο η επιχείρηση εντάσσεται στους πληττόμενους ΚΑΔ, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να θέτουν σε εφαρμογή το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας υπό τις κάτωθι προϋποθέσεις:
- με περίοδο αναφοράς τον μήνα, κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες, συνεχόμενα ή διακεκομμένα, και
- ανά εβδομάδα εντάσσεται σε αυτόν τον τρόπο οργάνωσης τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης των οποίων οι συμβάσεις δεν έχουν τεθεί σε αναστολή.
Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω μέτρο δεν μπορεί να εφαρμοστεί πέραν της 20/9/2020, όπως αναφέρεται και στην παρ.1 του άρθρου 9 της από 20/3/2020 Π.Ν.Π..
Δεδομένου ότι δεν γίνεται καμία αναφορά για τον υπολογισμό αυτών των δύο εβδομάδων, θα πρέπει, κατά την γνώμη μου, να λάβουμε υπόψη το άρθρο 243 του Αστικού Κώδικα, το οποίο αναφέρει τα εξής:
– Προθεσμία που έχει υπολογιστεί σε εβδομάδες λήγει μόλις περάσει η αντίστοιχη ομώνυμη ημέρα της τελευταίας εβδομάδας.
– Προθεσμία που έχει προσδιοριστεί σε μήνες λήγει μόλις περάσει η ημέρα του τελευταίου μηνός που αντιστοιχεί σε αριθμό με την ημέρα που άρχισε, και, αν δεν υπάρχει αντίστοιχη, η τελευταία ημέρα του μηνός.
– Προθεσμία που έχει προσδιοριστεί σε χρόνια λήγει μόλις περάσει η αντίστοιχη ημερομηνία του τελευταίου χρόνου.
Σημειώνεται ότι ως πληττόμενη χαρακτηρίζεται η επιχείρηση που πλήττεται σημαντικά από τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης. Πιο συγκεκριμένα, μια επιχείρηση δικαιούται να χαρακτηριστεί ως πληττόμενη εάν βρίσκεται στη λίστα των πληττόμενων ΚΑΔ (αλλά όχι στων κλεισμένων) τουλάχιστον ένα από τα εξής:
α) ΚΑΔ Κύριας Δραστηριότητας,
β) ΚΑΔ Δευτερεύουσας Δραστηριότητας με τα μεγαλύτερα ακαθάριστα έσοδα βάσει της δήλωσης Ε3 για το έτος 2018.
Τη Μεγάλη Πέμπτη (16/4/2020) είχε πραγματοποιηθεί από το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας, ενημερωτικό διαδικτυακό σεμινάριο για το σύνολο των έκτακτων νομοθετικών μέτρων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων του Covid-19 στη χώρα μας με εισηγητές, στελέχη του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, οι οποίοι απάντησαν σε διάφορα και σημαντικά ερωτήματα συναδέλφων. Οι απαντήσεις αρκετών ερωτημάτων έχουνε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Οικονομικού Επιμελητήριο της Ελλάδας και μπορείτε να τις δείτε και στο e-forologia. Παρακάτω θα δούμε δύο σημαντικές τοποθετήσεις των στελεχών του Υπουργείου Εργασίας, σχετικά με τη διάταξη περί εφαρμογής του συστήματος εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας.
α) Για τον υπολογισμό του 50% λαμβάνονται υπόψη εργαζόμενοι που τελούν σε αναστολή;
Στο σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας, εντάσσεται τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης. Για τον υπολογισμό του 50% δεν λαμβάνεται υπόψη το προσωπικό που τελεί σε αναστολή.
Εάν για παράδειγμα μια επιχείρηση απασχολεί εκατό (100) εργαζόμενους και τελούν σε αναστολή σύμβασης της εργασίας οι πενήντα (50) από αυτούς, τότε επί του εν λόγω ποσοστού δεν λαμβάνονται υπόψη οι εργαζόμενοι που τελούν σε αναστολή. Η προϋπόθεση του 50% υπολογίζεται επί των εργαζομένων που δεν βρίσκονται σε αναστολή, άρα επί των 50 εργαζομένων, δηλαδή (50 * 50%) 25 εργαζόμενοι.
β) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας, υποχρεούται και σε υποβολή του εντύπου «Ε9: Σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης ή/ και εκ περιτροπής εργασίας»;
Γενικά, η μετατροπή της πλήρους σε μερική απασχόληση, σε αντίθεση με το σύστημα της εκ περιτροπής απασχόλησης που υπό προϋποθέσεις μπορεί να επιβληθεί με μονομερή απόφαση του εργοδότη, προϋποθέτουν την έγγραφη συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Αυτό σημαίνει ότι το καθεστώς της μερικής απασχόλησης δεν είναι δυνατόν σε καμία περίπτωση να επιβληθεί μονομερώς και χωρίς την έγγραφη συμφωνία του εργαζόμενου. Επί μιας τέτοιας μετατροπής φυσικά και θα υποβληθεί στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» το έντυπο Ε9 εντός 8 ημερολογιακών ημερών.
Σε αντίθεση με τα παραπάνω, με τη διάταξη του άρθρου 9 της από 20/3/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, καθώς και της Αιτιολογικής Έκθεσης του Ν.4683/2020 (Κύρωση της από 20.3.2020 Π.Ν.Π.), ορίζεται ότι o εργοδότης δύναται με απόφασή του να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν. Το πλαίσιο εφαρμογής της διάταξης αυτής αποτελεί μονομερές δικαίωμα του εργοδότη, ασκείται με μονομερή δήλωση βούλησης που απευθύνεται στους εργαζόμενους και εντάσσεται στο διευθυντικό του δικαίωμα.
Στην περίπτωση αυτή, εφόσον παρέχεται στον εργοδότη η δυνατότητα να αποφασίσει τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας στην επιχείρησή του, υποβάλλεται, για τον σκοπό αυτό, στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» μόνο το Έντυπο «Ε4.3: ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9, ΠΝΠ (Α΄68/20-3-2020) ΜΕ ΡΗΤΡΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΡΗΤΡΑ ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ».
Αυτό βέβαια απαντήθηκε και σε σχετικό ερώτημα που υποβλήθηκε στα Στελέχη του Υπουργείου Εργασίας στο σεμινάριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου.
Σημειώνεται επίσης ότι η δυνατότητα του εργοδότη να αποφασίσει τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας στην επιχείρησή του, μπορεί να εφαρμοστεί και σε εργαζόμενους με μερική απασχόληση και υποβάλλεται από τους εργοδότες μόνο το έντυπο Ε4.3.
Ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας και ρήτρα ακυρότητας απόλυσης
Εργοδότης που θα εφαρμόσει τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας με τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του. Πιο συγκεκριμένα, με την με Αριθμ. 14638/Δ1.4991/15-4-2020 απόφαση, οι εργοδότες που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης, υποχρεούνται, για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου να διατηρήσουν, τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας, δηλαδή τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας, που σημαίνει ότι για τους εργοδότες που κάνουν χρήση της ρύθμισης του παρόντος, απαγορεύεται ρητά να προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους και, σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη. Από τη ρύθμιση αυτή εξαιρείται η λύση σύμβασης εργασίας με οικειοθελή αποχώρηση και η λύση σύμβασης ένεκα συνταξιοδότησης.
Προθεσμία υποβολής Εντύπου «Ε4.3: ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9, ΠΝΠ (Α΄68/20-3-2020) ΜΕ ΡΗΤΡΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΡΗΤΡΑ ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ»
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης υποχρεούνται μέχρι και το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα από την εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου εργασίας να το δηλώσουν στο «ΕΝΤΥΠΟ 4.3: ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥΑΡΘΡΟΥ 9, ΠΝΠ (Α΄68/20-3-2020) ΜΕ ΡΗΤΡΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΡΗΤΡΑ ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ», στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ειδικά για τον μήνα Μάρτιο 2020 η υποβολή του ανωτέρω εντύπου πραγματοποιείται εντός του πρώτου δεκαημέρου του μήνα Μαΐου 2020.
