Του Χάρη Φλουδόπουλου
Σημαντικές επενδύσεις που αναμένεται να αλλάξουν τη μορφή του ενεργειακού συστήματος της χώρας βρίσκονται σε εξέλιξη ή δρομολογούνται άμεσα στη χώρα μας. Πρόκειται για έργα που αφορούν σε νέες υποδομές, σε παραγωγή ενέργειας, αλλά και σε μεταφορά ενεργειακών αγαθών, τα οποία ξεπερνούν σε προϋπολογισμό τα 3,5 δισ. ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθούν τα επόμενα χρόνια. Μερικά εξ αυτών, μάλιστα, έχει προταθεί να ενταχθούν προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ποιες είναι οι έξι μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις που αναμένεται να διαφοροποιήσουν πλήρως το τοπίο της αγοράς τα επόμενα χρόνια;
Μεγάλη Διασύνδεση Κρήτης
Το εμβληματικό έργο του ΑΔΜΗΕ προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ έχει προταθεί να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023. Το έργο θα άρει οριστικά τον ενεργειακό αποκλεισμό της Κρήτης και θα καταστήσει την ηλεκτροδότηση του μεγαλύτερου νησιού της χώρας φθηνή, πράσινη και αξιόπιστη, οδηγώντας σε κλείσιμο τους αυτόνομους ρυπογόνους σταθμούς παραγωγής με καύσιμο το πετρέλαιο που καλύπτουν σήμερα τις ανάγκες του νησιού σε ρεύμα. Το έργο αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση κατά 400 εκατ. ετησίως τις χρεώσεις ΥΚΩ και προβλέπεται να αποσβεστεί σε περίοδο 2,5 ετών, ενώ θα επιτρέψει την αξιοποίηση του δυναμικού ΑΠΕ της Κρήτης.
Έξυπνοι μετρητές
Το έργο της έργο της τηλεμέτρησης και της αντικατάστασης των παλιών ρολογιών της ΔΕΗ με “έξυπνους” μετρητές έχει ενταχθεί στο πενταετές σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου διανομής του ΔΕΔΔΗΕ. Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 850 εκ. ευρώ και θα δανειοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα έχει ολοκληρωθεί, στο σύνολό του, σε έξι χρόνια. Το έργο περιλαμβάνει την προμήθεια και εγκατάσταση 7,5 εκ. “έξυπνων” μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας σε πελάτες χαμηλής τάσης σε όλη την ελληνική επικράτεια (5.400.000 μονοφασικοί και 2.100.000 τριφασικοί), αλλά και την ένταξή τους σε κέντρο τηλεμέτρησης δυναμικότητας 8 εκατ. μετρητικών σημείων. Με την ολοκλήρωση της εγκατάστασης οι καταναλωτές θα μπορούν να παρακολουθούν συνεχώς την κατανάλωσή τους, μέσω home device ή web application και να μετατοπίζουν τις ενεργοβόρες συνήθειές τους σε ώρες χαμηλού κόστους σύμφωνα με το σήμα που θα τους δοθεί από τον Προμηθευτή τους. Οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να καταρτίζουν τιμολόγια ανάλογα με τη ζήτηση και το προφίλ κατανάλωσης των πελατών τους, ενώ οι εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών θα μπορούν να υποβάλουν καλύτερες προτάσεις στους πελάτες τους. Τέλος για το διαχειριστή θα οδηγήσει σε βελτίωση του ελέγχου και εποπτείας του δικτύου, μείωση του κόστους λόγω αυτοματοποίησης των διαδικασιών καταμέτρησης και αλλαγής προμηθευτή, ευκολότερο εντοπισμό σφαλμάτων και πιστοποίηση στοιχείων για την ποιότητα της ενέργειας.
Τερματικό Αλεξανδρούπολης
Το έργο αναπτύσσεται από την εταιρεία Gastrade στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης τον πλωτό σταθμό υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) και θα αποτελέσει μια νέα, ανεξάρτητη πύλη εισόδου φυσικού αερίου στις αγορές της Νοτιoανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Ο Σταθμός θα εγκατασταθεί 17,6 χλμ. νοτιοδυτικά του λιμένα της Αλεξανδρούπολης και θα έχει αποθηκευτικούς χώρους έως 170.000 κυβικών μέτρων και δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου που θα ξεπερνά τα 5,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Η πλωτή μονάδα θα συνδέεται με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι την Ουγγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία.
Πρόκειται για ένα κρίσιμο Ευρωπαϊκό Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI – Project of Common Interest – Κανονισμός Ε.Ε. 347/2013), δηλαδή για έργο προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού, διαφοροποιεί τις πηγές και τις οδούς ενεργειακής προμήθειας και υποστηρίζει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού καθώς και την υλοποίηση Κόμβου Συναλλαγών Φυσικού Αερίου (Hub) στην ευρύτερη περιφέρεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με προφανή οφέλη για όλους τους τελικούς καταναλωτές.
Αποθήκη φυσικού αερίου Καβάλα
Το έργο συνίσταται στην αξιοποίηση του σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νοτίου Καβάλας ως υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου (UGS). Το εν λόγω κοίτασμα, λόγω της γεωλογίας του, του μεγέθους του, της εγγύτητάς του με τη νότια δίοδο αγωγών, των υφιστάμενων υποδομών και της μοναδικότητας του στην Ελλάδα, καθίσταται ιδανικό για τη δημιουργία αποθηκευτικού χώρου.
Σύμφωνα με τον προκαταρκτικό σχεδιασμό του έργου, η χωρητικότητα της υπόγειας αποθήκης (UGS) εκτιμάται περίπου στο 1 bcm. Ο ετήσιος ενεργός διακινούμενος όγκος (Annual Volume throughput) εκτιμάται σε 360 εκατ. Nm3 ή σε 720 εκατ. Nm3, για έναν ή δύο κύκλους ανά έτος, αντίστοιχα. Η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα απόληψης φυσικού αερίου και εισαγωγής στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) εκτιμάται σε 4 εκατ. Nm3/d. Η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα εισπίεσης της Υπόγειας Αποθήκης με Φυσικό Αέριο, εκτιμάται σε 5 εκατ. Nm3/d.
Ο υπόγειος φυσικός χώρος παραχωρείται μέσω διαγωνισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη και διενεργείται από το ΤΑΙΠΕΔ και στον οποίο έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 3 σχήματα:
– CHINA MACHINERY ENGINEERING CO. LTD. (CMEC) – MAISON GROUP
– ENERGEAN OIL & GAS ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ
– ΔΕΣΦΑ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Νέο CCGT στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας
Ο νέος σταθμός CCGT που κατασκευάζεται στο ενεργειακό κέντρο της Mytilineos στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας, αποτελεί ένα έργο που αλλάζει το χάρτη της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η μονάδα με ισχύ 826MW καλύπτει πάνω από το 20% του στόχου για απόσυρση του λιγνιτικού στόλου της χώρας που είναι περίπου 4,5GW και ταυτόχρονα βάζει την Ελλάδα στο χάρτη των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία της απανθρακοποίησης και της μετάβασης σε ένα πιο πράσινο ενεργειακό σύστημα με διαρκώς μειούμενες εκπομπές ρύπων.
Το ύψος της επένδυσης φτάνει τα 300 εκατ. ευρώ και με την έναρξη της λειτουργίας της, η μονάδα θα είναι η πιο σύγχρονη και ευέλικτη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στο ελληνικό σύστημα και μια από τις πιο σύγχρονες στην Ευρώπη, με θερμική απόδοση άνω του 63%. Με τη νέα μονάδα η Mytilineos θα ξεπεράσει σε εγκατεστημένη ισχύ τα 2000MW. Το commissioning του σταθμού τοποθετείται στα τέλη του 2021 αρχές 2022.
Αντλησιοταμίευση Αμφιλοχίας
Οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας είναι κρίσιμες για τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού ιδίως με αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ καθώς μπορούν να επιτύχουν τη βέλτιστη αξιοποίηση των μεταβλητών μονάδων ανανεώσιμης ενέργειας δηλαδή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών. Το μεγαλύτερο έργο αποθήκευσης ενέργειας, τύπου αντλησιοταμίευσης που σχεδιάζεται στη χώρα μας προέρχεται από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και αφορά στην μονάδα αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία.
Με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση) και ετήσια παραγωγή ενέργειας περίπου 816.00 GWh το έργο περιλαμβάνει δυο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 hm3 και 2 hm3 αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ.
Η επένδυση της τάξεως των 500 εκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να δημιουργήσει 900 θέσεις εργασίας στην περίοδο της κατασκευής και άλλες 60 μόνιμες για τη λειτουργία, προσφέροντας σημαντικά και στην τουριστική αναβάθμιση της περιοχής με πρόσθετα αντισταθμιστικά οφέλη, όπως η διεύρυνση του οδικού δικτύου και η δημιουργία ηλεκτρικού και τηλεπικοινωνιακού δικτύου.
