ΑΡΙΘΜΟΣ 62/2021
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
– Σύμβαση παρακαταθήκης. Κλοπή αθλητικών ειδών. Δικαιώματα παρακαταθέτη.
– Κατά το άρθρο 822 του Α.Κ.: “Με τη σύμβαση της παρακαταθήκης ο θεματοφύλακας παραλαμβάνει από άλλον κινητό πράγμα για να το φυλάει, με την υποχρέωση να το αποδώσει όταν του ζητηθεί. Αμοιβή μπορεί να απαιτηθεί μόνο όταν συμφωνήθηκε ή συνάγεται από τις περιστάσεις”. Κατά δε το άρθρο 823 του ίδιου Κώδικα : “Ο θεματοφύλακας οφείλει να καταβάλει την επιμέλεια που καταβάλει στις δικές του υποθέσεις. Αν όμως οφείλεται αμοιβή για τη φύλαξη, ευθύνεται για κάθε πταίσμα”. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι με την σύμβαση παρακαταθήκης ο θεματοφύλακας παραλαμβάνει από τον παρακαταθέτη κινητό πράγμα με την υποχρέωση φύλαξης και απόδοσης αυτού αυτούσιου, όταν του ζητηθεί. Η σύμβαση αυτή καταρτίζεται με την παράδοση του πράγματος (re) και είναι κατά κανόνα άτυπη, μπορεί δε να καταρτισθεί και με μόνη τη συμφωνία πριν από την παράδοση του πράγματος, σύμφωνα με την αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων (άρθρο 361 του ΑΚ), ρητώς, αλλά και σιωπηρώς, όταν η συμφωνία για φύλαξη του πράγματος συνάγεται από τις συντρέχουσες περιστάσεις. Επιπροσθέτως, από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 822 και 823 ΑΚ προς εκείνες των άρθρων 361, 330 – 336 του ίδιου Κώδικα, συνάγεται ότι η σύμβαση παρακαταθήκης μπορεί κατ’ αρχήν να καταρτίζεται και στα πλαίσια άλλης ρυθμισμένης σύμβασης, οπότε για τη μικτή αυτή σύμβαση, εάν μεν κάθε παροχή, ανεξαρτήτως από τον τύπο στον οποίο ανήκει, είναι της ίδιας σπουδαιότητας για τους συμβαλλομένους, θα εφαρμοσθούν οι ισχύοντες κανόνες για τον τύπο καθεμίας, εάν δε η μία από αυτές είναι απλώς παρακολουθηματική της άλλης και οι υποχρεώσεις από αυτήν, είτε ανήκουν στις συνήθεις υποχρεώσεις από την κυρία σύμβαση, είτε είναι παρακολουθηματικές αυτής, οι εφαρμοστέες διατάξεις για την κυρία σύμβαση είναι κρίσιμες για την όλη σύμβαση. Όταν για τη φύλαξη του πράγματος οφείλεται αμοιβή, οπότε θα πρόκειται κατά κανόνα για αυτοτελή σύμβαση παρακαταθήκης στα πλαίσια άλλης κυρίας σύμβασης, τότε ο θεματοφύλακας ευθύνεται για κάθε πταίσμα, δηλαδή για δόλο ή αμέλεια, η οποία (αμέλεια) υπάρχει, όταν δεν καταβάλλεται η επιμέλεια του μετρίως συνετού κοινωνικού ανθρώπου στον κύκλο της επαγγελματικής του δραστηριότητας. Διαφορετικά, ο θεματοφύλακας ευθύνεται πάντοτε για βαρεία αμέλεια και για ελαφρά αμέλεια μέχρι το βαθμό, πέραν του οποίου και για τις δικές του υποθέσεις δεν επιδεικνύει επιμέλεια. Για να απαλλαγεί από την ευθύνη του επί αδυναμίας παροχής, ο θεματοφύλακας πρέπει να αποδείξει ότι η αδυναμία οφείλεται σε γεγονός για το οποίο δεν έχει ευθύνη αυτός ή τα πρόσωπα, για το πταίσμα των οποίων ευθύνεται, όπως για δικό του πταίσμα, κατά τις προαναφερόμενες διαβαθμίσεις (ΑΠ 647/2017και ΑΠ 1024/2010). Ο παρακαταθέτης μπορεί να απαιτήσει την απόδοση του πράγματος και σε περίπτωση αδυναμίας αυτούσιας απόδοσης τούτου αποζημίωση, είτε με ευθεία αγωγή από τη σύμβαση παρακαταθήκης, είτε με τις διατάξεις περί αδικοπραξίας, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις προς τούτο, διότι επέρχεται αλλοίωση του αντικειμένου της ενοχής και η αρχική του υποχρέωση προς εκπλήρωση της παροχής μετατρέπεται σε δευτερογενή υποχρέωση αποζημίωσης, η οποία, εκτός άλλων, περιλαμβάνει την αξία του πράγματος, καθώς και κάθε άλλη ζημία, που ενδεχομένως υπέστη (ΑΠ 647/2017).
