Προκόπης Γιόγιακας
Εξήντα χιλιάδες ενστάσεις στο Κτηματολόγιο έχουν παγώσει αυτή τη στιγμή τις μελέτες κτηματογράφησης στο τρέχον – και μεγαλύτερο πρόγραμμα κτηματογράφησης – σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως μία στις τέσσερις (από τις 60.000) ενστάσεις αφορά τον Δήμο Αθηναίων. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει μπλακάουτ στις μεταβιβάσεις και στις αγοραπωλησίες ακινήτων – κυρίως στις περιπτώσεις όπου υπάρχει εμπλοκή του Δημοσίου. Ετσι, μέχρι να επιλυθούν οι ενστάσεις, τα ακίνητα παραμένουν μπλοκαρισμένα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις εμπλεκόμενες πλευρές (πωλητές/αγοραστές), την οικονομία αλλά και την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου…
«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν όλο το σχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα των ενστάσεων μέσα στον Απρίλιο – ή το αργότερο έως τον ερχόμενο Μάιο. Ηδη για το θέμα, με πρωτοβουλία του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης – αρμόδιου για το Κτηματολόγιο και τα Ειδικά Ψηφιακά Εργα – Γιώργου Στύλιου, συστάθηκε μια «άτυπη» νομοπαρασκευαστική επιτροπή με στόχο την απλούστευση και τον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας διόρθωσης των κτηματολογικών εγγραφών.
Η μη επίλυση των ενστάσεων είναι ένα ιδιαίτερα σοβαρό θέμα κι αν δεν δοθεί έγκαιρα λύση, υπάρχει κίνδυνος να μετατραπεί σε χιονοστιβάδα προβλημάτων, αφού η εκτίμηση είναι πως με την ολοκλήρωση του προγράμματος κτηματογράφησης, οι ενστάσεις θα φτάσουν το ένα εκατομμύριο…
Τι προβλέπει ο σχεδιασμός
«Θα επαναφέρουμε τη δυνατότητα όλων των πολιτών να προσφεύγουν στις Επιτροπές Ενστάσεων» λέει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Στύλιος. «Σκοπός μας είναι η ομαλή ολοκλήρωση της κτηματογράφησης αλλά και να εξοικονομήσει το Δημόσιο οκτώ εκατομμύρια ευρώ που θα δίναμε για τις συμπληρωματικές συμβάσεις». Ο σχεδιασμός προβλέπει:
1) Την ψηφιοποίηση όλων των σταδίων της διαδικασίας αλλά και τη μείωση του χρόνου μέσω των ηλεκτρονικών συνεδριάσεων των Επιτροπών Ενστάσεων.
2) Τη μείωση στο μισό του αριθμού των εντάσεων που θα καταλήγουν στις Επιτροπές μέσω της εισαγωγής ενός «φίλτρου» για τις υποθέσεις που θα καταλήγουν σε αυτές. Ειδικότερα, οι «συναινετικές» υποθέσεις δεν θα καταλήγουν στις Επιτροπές Ενστάσεων, αλλά μόνο όσες περιέχουν το στοιχείο της «αντιπαράθεσης» / «αντιδικίας».
3) Οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά την αίτηση διόρθωσης, η αξιολόγηση της οποίας θα γίνεται επίσης ηλεκτρονικά, ενώ – για πρώτη φορά – θα μπορούν να παρακολουθούν την εξέλιξή της από το κινητό ή τον υπολογιστή τους.
Τίθεται ωστόσο το ερώτημα: τι προβλέπεται για όσους δεν τα πάνε καλά με την τεχνολογία; Οπως εξηγούν από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τα Γραφεία Κτηματογράφησης θα συνεχίσουν να δέχονται σε έντυπη μορφή τις αιτήσεις διόρθωσης/ενστάσεις. Στη συνέχεια, θα ενημερώνονται με επιστολή για το πότε θα εμφανιστεί το αποτέλεσμα στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου. Διευκρινίζεται πως και η πορεία των αιτήσεων διόρθωσης/ενστάσεων θα μπορεί να παρακολουθείται ηλεκτρονικά με τη χρήση των κωδικών taxisnet. Αιτία του προβλήματος είναι η μη εξέταση των αιτήσεων διόρθωσης από τους αναδόχους. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως για τις περιοχές όπου η ανάρτηση (δηλαδή η διαδικασία όπου οι ιδιοκτήτες ελέγχουν και επιβεβαιώνουν ή διορθώνουν την καταγραφή της περιουσίας τους, υποβάλλοντας αίτηση διόρθωσης ή ένσταση) ξεκίνησε μετά το καλοκαίρι του 2019 (με αρχή τον Δήμο Αθηναίων) η διαδικασία άλλαξε (με τον νόμο 4602/2019) και ανατέθηκε στους αναδόχους ο ρόλος της απόρριψης ή μη των αιτήσεων διόρθωσης/ενστάσεων αλλά και η ενημέρωση όσων θίγονται από την ολική ή μερική αποδοχή μιας αίτησης διόρθωσης. Οι τελευταίοι προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την κατάργηση των πράξεων που εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογήν του νόμου 4602/2019.
Η κορυφή του παγόβουνου
Οι προαναφερόμενες 60.000 ενστάσεις είναι απλός η κορυφή του παγόβουνου, αφού αφορούν την περίοδο από το καλοκαίρι του 2019 έως σήμερα. Η εκτίμηση είναι πως ο αριθμός των εκκρεμών ενστάσεων (αφορά και τα παλαιότερα προγράμματα κτηματογράφησης) φτάνει τις 200.000. Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί πως ο σχεδιασμός αφορά την αντιμετώπιση των ενστάσεων του τρέχοντος προγράμματος κτηματογράφησης. Σημειώνεται πως η Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση «Doing Business στην Ευρωπαϊκή Ενωση 2020: Ελλάδα» της Παγκόσμιας Τράπεζας, παραμένει ακόμη το μόνο κράτος – μέλος της ΕΕ χωρίς ένα πλήρως ψηφιοποιημένο Κτηματολόγιο.
Η χώρα μας, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια προβλήματα με τα δικαιώματα και τις συναλλαγές, κυρίως λόγω απουσίας πλήρους καταγραφής της ακίνητης περιουσίας. Στο μεταξύ, όπως λένε, από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ήδη διενεργούνται δύο διαγωνισμοί συνολικού ύψους 923.800 ευρώ για την επικοινωνία τόσο των δράσεων του Κτηματολογίου όσο και των νέων διαδικτυακών υπηρεσιών υπηρεσιών προς ιδιώτες και επαγγελματίες. Στα άμεσα σχέδια του υπουργείου είναι και η διαδικτυακή θέαση αεροφωτογραφιών και, στη συνέχεια, η δυνατότητα αγοράς αυτών.
