Θάνος Τσίρος
Οι κρατήσεις που επιβάλλονται στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα θα πάψουν να είναι μεγαλύτερες από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο καθώς και τον μέσο όρο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ μέχρι το 2023. Η κυβέρνηση προωθεί τις επόμενες κινήσεις για την ολοκλήρωση του σχεδίου, που έχει αρχίσει να υλοποιείται από τον Δεκέμβριο του 2019, και –σύμφωνα με τον προγραμματισμό– θα ολοκληρωθεί είτε τον Ιούλιο του 2022 είτε στις αρχές του 2023. Οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν ακόμη δύο φορές με ρυθμό μισής ποσοστιαίας μονάδας ανά έτος. Η εισφορά αλληλεγγύης θα παραμείνει «παγωμένη» το 2022 για όλους τους απασχολούμενους στον ιδιωτικό τομέα, ενώ για ακόμη μία χρονιά το μέτρο θα έχει «προσωρινό» χαρακτήρα, κάτι που σημαίνει ότι το «πάγωμα» θα έχει ημερομηνία λήξεως τις 31/12/2022. Από το 2023, θα επιδιωχθεί η εισφορά αλληλεγγύης να καταργηθεί μόνιμα για το σύνολο των φορολογουμένων, συμπεριλαμβανομένων αυτή τη φορά και των συνταξιούχων, αλλά και των εργαζομένων στον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Ο στόχος του 36,5%
Με την υλοποίηση αυτού του σχεδίου –το οποίο στην πλήρη εφαρμογή του θα επιφέρει ετήσιο δημοσιονομικό κόστος της τάξεως των 3 δισ. ευρώ– o μέσος συντελεστής κρατήσεων για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα υποχωρήσει κοντά στο 36%, εκεί ακριβώς όπου τοποθετείται και ο μέσος όρος των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Η επίτευξη αυτού του στόχου καλύπτει την πρόταση που έχει υποβληθεί από την επιτροπή Πισσαρίδη για μείωση των συνολικών κρατήσεων ειδικά στα εισοδήματα από μισθούς. Επίσης, υλοποιεί βασική προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης για μείωση του συντελεστή υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες, κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και μείωση του φόρου εισοδήματος στα φυσικά πρόσωπα.
Οι νέες παρεμβάσεις στους συντελεστές υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών και στην εισφορά αλληλεγγύης δεν αναμένεται να ενσωματωθούν στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής, το οποίο θα καλύπτει την περίοδο μέχρι το 2025 και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή έως το τέλος Μαΐου. Το συγκεκριμένο σχέδιο θα περιέχει μόνο ένα βασικό σενάριο χωρίς αναφορές σε μέτρα με σημαντικό δημοσιονομικό κόστος. Τα «αποκαλυπτήρια» των νέων μειώσεων για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές αναμένεται να γίνουν προς το τέλος του καλοκαιριού, καθώς τότε:
1. Θα έχει ξεκαθαρίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το τοπίο όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας και
2. Θα γίνονται οι τελευταίες προετοιμασίες για την κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2022 στη Βουλή, με το τοπίο σε δημοσιονομικό επίπεδο (σ.σ. κυρίως όσον αφορά τις επιπτώσεις από τα lockdowns της φετινής χρονιάς) να έχει ξεκαθαρίσει πλήρως.
Η διασφάλιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η ρήτρα διαφυγής θα ισχύσει και για το 2022, ήταν το κομβικό σημείο για να διασφαλιστεί ότι οι μειωμένοι κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες συντελεστές υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών θα διατηρηθούν και το 2022. Το δημοσιονομικό βάρος στον προϋπολογισμό του 2022 μόνο από αυτή τη «διατήρηση των κεκτημένων» για εργοδότες και εργαζομένους εκτιμάται σε πάνω από 800 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι μάλιστα να γίνει ένα ακόμη «μικρό βήμα» το 2022.
Αντί για τρεις ποσοστιαίες μονάδες, η μείωση θα φθάσει τις 3,5, κάτι που επιφέρει μικρό πρόσθετο κόστος της τάξεως των 200-250 εκατ. ευρώ, καθώς σε αυτή τη φάση, η μείωση αφορά μόνο τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον μισή ποσοστιαία μονάδα είναι δρομολογημένο να μειωθεί από τον Ιούλιο του 2022 και στο κομμάτι των εισφορών της επικουρικής ασφάλισης (από 0,25% για εργοδότη και εργαζόμενο). Με τις δύο αυτές μειώσεις, που θα γίνουν σε διάστημα είτε ενός εξαμήνου είτε ενός έτους, ο τελικός συντελεστής υπολογισμού των εισφορών για εργοδότη και εργαζόμενο θα υποχωρήσει στο 36% (περίπου 22% για τον εργοδότη και 14% για τον εργαζόμενο). Από το 2023 μάλιστα, οι μειωμένοι συντελεστές θα ισχύσουν και για τους εργαζομένους στον δημόσιο τομέα. Η «διάκριση» που γίνεται σήμερα τεκμηριώνεται λόγω της πανδημίας. Σε συνθήκες ομαλότητας, δεν μπορεί να σταθεί νομικά ο διαφορετικός συντελεστής υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών ανάλογα με το ποιος είναι ο εργοδότης (δηλαδή το Δημόσιο ή ο ιδιώτης).
Κάτι ανάλογο ισχύει και με την εισφορά αλληλεγγύης. Με δεδομένη την παράταση της ρήτρας διαφυγής –προνόμιο που δόθηκε για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της πανδημίας– το «πάγωμα» θα ισχύσει και για το 2022 μόνο για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, ενώ θα έχει ημερομηνία λήξεως την 31η Δεκεμβρίου 2022. Από το 2023 προγραμματίζεται η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, αυτή τη φορά όχι μόνο για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και για τους συνταξιούχους και τους εργαζομένους στο Δημόσιο. Η επέκταση του μέτρου για όλους είναι συνταγματική υποχρέωση, καθώς δεν νοείται να επιβάλλεται διαφορετικός φόρος σε δύο πολίτες που έχουν ακριβώς το ίδιο εισόδημα. Αυτό έγινε μόνο για τις δύο χρονιές COVID λόγω εκτάκτων συνθηκών.
Με την πλήρη υλοποίηση του σχεδίου, άθροισμα εισφορών εργοδότη – εργαζομένου στο 36% και καταργημένη την εισφορά αλληλεγγύης, οι συνολικές κρατήσεις για τον εργένη εργαζόμενο θα υποχωρήσουν στο 36,5%, που θα είναι και το μικρότερο ποσοστό που έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα τουλάχιστον τα τελευταία 23 χρόνια. Επίσης, η Ελλάδα θα «πιάσει» ουσιαστικά τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ ο οποίος –τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα– διαμορφώνεται στο 36%.
https://www.kathimerini.gr/economy/561300880/eyropaikoi-foroi-sti-misthoti-ergasia/
