Προκόπης Χατζηνικολάου
Περισσότερες από 1.100 αιτήσεις έχουν υποβληθεί στην επιτροπή εξώδικης επίλυσης φορολογικών υποθέσεων (σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη) από φορολογουμένους και επιχειρήσεις που έχουν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια και στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Το μεγάλο ενδιαφέρον και ο όγκος των υποθέσεων ανάγκασε μάλιστα την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να παρατείνει δύο φορές την προθεσμία υποβολής αιτήσεων που αρχικά εξέπνεε στις 31 Δεκεμβρίου. Η πρώτη ήταν μέχρι τις 31 Μαρτίου, ενώ τώρα παρατάθηκε έως τις 30 Ιουνίου 2021.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί αφορούν υποθέσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και εφόσον επιλυθούν, με τη σύμφωνη γνώμη τόσο των φορολογουμένων όσο και των μελών της επιτροπής, ωφελημένες θα βγουν και οι δύο πλευρές.
Αυτό σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν λιγότερα από τα ποσά που έχει καταλογίσει η εφορία, ενώ το ελληνικό Δημόσιο θα προσθέσει άμεσα στα ταμεία του σημαντικά ποσά. Παράλληλα, θα αποσυμφορηθούν και τα διοικητικά δικαστήρια τα οποία έχουν κατακλυστεί από φορολογικές υποθέσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι για να ολοκληρωθεί η εκδίκαση μιας προσφυγής επιχείρησης χρειάζονται περισσότερα από 4,5 χρόνια. Οπως αναφέρεται στην έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη, «ένα σημαντικό τμήμα των διαφορών θα μπορούσαν να επιλυθούν χωρίς προσφυγή στη Δικαιοσύνη, με συμβιβασμό μεταξύ των διαδίκων. Το κίνητρα όμως για έναν τέτοιο συμβιβασμό συχνά απουσιάζουν. Αυτό οφείλεται στη νομοθεσία που διέπει τους μηχανισμούς εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, καθώς και στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης στην περίπτωση των διοικητικών διαφορών». Οπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, περίπου 10.000 φορολογικές υποθέσεις θα μπορούσαν δυνητικά να ενταχθούν στη νέα διαδικασία. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν συμβιβασμό του Δημοσίου με τους ελεγχθέντες. Και ακριβώς αυτό είναι το έργο της επιτροπής. Να προτείνει, αφού προηγουμένως έχει υποβληθεί αίτηση, σε όσους έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ένα ποσό για να λήξει θετικά και για τις δύο πλευρές η υπόθεση.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι φορολογούμενοι μπορούν να επικαλούνται κάποιον ή περισσότερους από τους παρακάτω ισχυρισμούς προκειμένου να προσφύγουν στην επιτροπή εξώδικης επίλυσης διαφορών:
- Παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τον επίδικο φόρο, λόγω παρόδου του χρόνου εντός του οποίου η φορολογική διοίκηση είχε δικαίωμα να διενεργήσει τον φορολογικό έλεγχο ή να καταλογίσει τη φορολογική οφειλή.
- Παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τον επίδικο φόρο, λόγω λήψης φορολογικού πιστοποιητικού χωρίς επιφύλαξη.
- Εσφαλμένος καταλογισμός του φόρου, λόγω πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικού σφάλματος.
- Αναδρομική εφαρμογή της ευμενέστερης φορολογικής κύρωσης.
- Μείωση του πρόσθετου φόρου, του τόκου, των προσαυξήσεων και των προστίμων.
Η επιτροπή, έπειτα από έλεγχο των ισχυρισμών, υποβάλλει πρόταση στον αιτούντα, η οποία, εφόσον γίνει αποδεκτή από τον φορολογούμενο και καταβληθεί το 30% του οφειλόμενου κύριου φόρου, έχει ως αποτέλεσμα την παροχή δυνατότητας καταβολής του υπολοίπου σε έως 24 δόσεις με μείωση των αναλογούντων πρόσθετων φόρων, τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων.
Το αίτημα μπορεί να αφορά μόνο υποθέσεις που εκκρεμούν και δεν έχουν συζητηθεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων έως τις 30 Οκτωβρίου 2020.
Η επιτροπή μπορεί να προτείνει την εν όλω ή εν μέρει αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος, υποβάλλει δε, σε κάθε περίπτωση, συγκεκριμένη θετική ή απορριπτική πρόταση στον αιτούντα. Εάν ο αιτών αποδεχθεί την πρόταση της επιτροπής εντός πέντε εργάσιμων ημερών, συντάσσεται σχετικό πρακτικό εξώδικης επίλυσης, το οποίο δημοσιεύεται στον ιστότοπο του υπουργείου Οικονομικών. Το πρακτικό επιλύει αμετάκλητα την εκκρεμή διαφορά και δεν προσβάλλεται με κανένα ένδικο βοήθημα ή μέσο, εφόσον επί του συνολικού ποσού που προκύπτει για τον φορολογούμενο καταβληθεί ποσοστό τουλάχιστον 30% του κύριου φόρου που οφείλεται, εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την υπογραφή του. Το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καταβληθεί σε δόσεις με μείωση των αναλογούντων πρόσθετων φόρων, τόκων και προστίμων ανάλογα με την εξόφλησή του. Για παράδειγμα, εφόσον το ποσό καταβληθεί σε μία δόση το ποσοστό της έκπτωσης φθάνει το 75%.