Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Αντίστροφη μέτρηση τριών μηνών για τον επανακαθορισμό του κατώτατου μισθού θα “τρέξει” αμέσως μετά το Πάσχα.
Έως τέλος του τρέχοντος μηνός μια σειρά φορέων (ΙΟΒΕ, ΚΕΠΕ, ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ κ.λπ.) θα στείλουν τα πορίσματά τους στην επιτροπή διαβούλευσης της κυβέρνησης (ΟΜΕΔ, εκπρόσωποι Υπουργείου Εργασίας και υπουργείου Οικονομικών), προκειμένου αυτή να τα στείλει στους κοινωνικούς εταίρους (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΓΣΕΕ κ.λπ.)
Αμέσως μετά, το ΚΕΠΕ μαζί με 5μελή επιτροπή, αποτελούμενη από εκπροσώπους του υπουργείου Οικονομικών, του υπουργείου Ανάπτυξης και του υπουργείου Εργασίας, θα πρέπει υποβάλει ένα πόρισμα στα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών, ενώ το υπουργείο Εργασίας θα καταθέσει την τελική του πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο, προκειμένου να λάβει τις τελικές αποφάσεις τον ερχόμενο Ιούλιο.
Κεντρικό ζητούμενο η προστασία της απασχόλησης
Ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr από στελέχη που εμπλέκονται άμεσα στην όλη διαδικασία διαβούλευσης αναφέρουν πως κεντρικό ζητούμενο σε σχέση με τις κυβερνητικές αποφάσεις για τον κατώτατο μισθό, θα πρέπει να είναι, κατά πρώτον, η προστασία της απασχόλησης, με την έννοια ότι θα πρέπει να εκτιμηθούν οι πιθανές αρνητικές συνέπειες μίας ενδεχόμενης αύξησης σε σχέση με την εξέλιξη της απασχόλησης, ειδικά στις συνθήκες που έχει επιβάλλει στην αγορά εργασίας η πανδημία (προπαντός οι αναστολές συμβάσεων).
Τα ίδια στελέχη εκφράζουν στο Capital.gr τους φόβους τους για πιθανές αρνητικές συνέπειες ειδικά στον κλάδο του τουρισμού μίας -εκ των πραγμάτων απότομης- ενδεχόμενης απόφασης περί αύξησης του κατώτατου μισθού από την 1η Αυγούστου 2021 (δηλαδή στο αποκορύφωμα της θερινής τουριστικής περιόδου), δεδομένου ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει τη λήψη της στα τέλη Ιουλίου.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως το δεύτερο σημαντικό στοιχείο το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι πως το 2020-2021 έχουν μειωθεί κατά 3,9 μονάδες οι εισφορές των μισθωτών. Τα 2/3 αυτής της μείωσης αφορούν τις εργοδοτικές εισφορές, ενώ το 1/3 τις εργατικές. Η μείωση των εργατικών εισφορών ισοδυναμεί με αύξηση του καθαρού εισοδήματος. Συνεπώς, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τη τελευταία διετία και παρά την ύφεση που έχει φέρει η πανδημία, έχουν αυξηθεί όχι μόνο οι κατώτατες αμοιβές αλλά όλες οριζοντίως οι αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα. Εξάλλου, όπως εξήγγειλε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, η έκτακτη μείωση των 3 μονάδων θα διατηρηθεί και το 2022, ενώ υπενθυμίζεται πως στα μέσα του 2022 (αν όχι από τον Ιανουάριο του 2022, σύμφωνα με ορισμένα σενάρια) θα μειωθούν κατά 0,5 μονάδες υπέρ της επικουρικής ασφάλισης (κατά 0,25 μονάδες θα μειωθούν οι εργοδοτικές και κατά 0,25 οι εργατικές). Εξάλλου, στη βάση της κυβερνητικής δέσμευσης, οι εισφορές θα πρέπει να μειωθούν κατά επιπλέον 0,5% έως το 2023.
Την ίδια ώρα, εργοδοτικοί κύκλοι επισημαίνουν στο Capital.gr πως η διαδικασία αυτή της μείωσης των εισφορών ήδη συμβάλλει και θα συνεχίσει να συμβάλλει και στη μείωση του μη μισθολογικού κόστους για τις επιχειρήσεις. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις όχι μόνο στη διατήρηση, αλλά και στην ενίσχυση της απασχόλησης, τη βελτίωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων αλλά και του επενδυτικού περιβάλλοντος.
Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες τις οποίες έχει διαμορφώσει η κορονο-κρίση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν μπορεί να υπάρξει κάποια εκτίμηση με κάποια “ασφάλεια” αναφορικά με τις συνέπειες μιας θετικής αναπροσαρμογής κατώτατου μισθού και έτσι αυτό δεν θεωρείται πιθανό σενάριο.
Επιφυλάξεις για την καταλληλότητα της περιόδου
Κύκλοι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων τονίζουν στο Capital.gr πως η παρούσα περίοδος δεν φαίνεται να είναι ενδεδειγμένη για να ανοίξει η διαδικασία επανακαθορισμού του κατώτατου μισθού.
Και αυτό γιατί ζητούμενο για την ώρα είναι να φανεί πόσες επιχειρήσεις θα καταφέρουν να επιβιώσουν μετά τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων που έφερε η πανδημία.
Σε περίπτωση που επαληθευθούν τα σενάρια για “λουκέτο” σε 1 στις 5 επιχειρήσεις, τότε το κεντρικό “μέτωπο” θα είναι η ανάσχεση της ανεργίας. Από εκεί και πέρα, όμως, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το θέμα της απόφασης του επανακαθορισμού του κατώτατου μισθού θα μπορούσε να επανέλθει στα χέρια του κοινωνικών εταίρων και της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, ενώ η ενδεχόμενη αύξηση, αλλά από τις αρχές του 2022 όμως, να συσχετιστεί με το ενδεχόμενο αύξησης του πληθωρισμού το 2021, εφόσον ανακάμψει η ελληνική οικονομία.
Για να αποφασίσουν, όμως, οι κοινωνικοί εταίροι για τον κατώτατο μισθό, θα πρέπει να αλλάξει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο κάτι που δεν θεωρείται πιθανό από αρμόδια στελέχη. Οι ίδιες πηγές, δεν θεωρούν, επίσης, πιθανό να υιοθετηθεί η πρόταση της “επιτροπής Πισσαρίδη”, σύμφωνα με την οποία την απόφαση για τον κατώτατο μισθό θα πρέπει να λαμβάνει ένα Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων με τριετή θητεία (ώστε να μη συμπίπτει απαραίτητα με τον πολιτικό κύκλο μιας κυβέρνησης).
Αντίθετα, η πρόταση της ίδιας Επιτροπής, η οποία προβλέπει πως δεν θα πρέπει να υπάρχει τυπική διασύνδεση μεταξύ του επιπέδου του κατώτατου μισθού και οποιωνδήποτε μεταβιβάσεων από το κράτος, επιδομάτων (π.χ. της ανεργίας) φαίνεται να κερδίζει έδαφος σε κύκλους εμπειρογνωμόνων που εμπλέκονται σε συζητήσεις για τον κατώτατο μισθό.
Από εκεί και πέρα, ανεξάρτητα από το ποιος θα λάβει την απόφαση για τον κατώτατο μισθό (η κυβέρνηση μετά από διαβούλευση με εμπειρογνώμονες, ένα συμβούλιο εμπειρογνωμόνων ή οι κοινωνικοί εταίροι) το σενάριο της αύξησης του κατώτατου μισθού (είτε με βάση κυρίως την αναμενόμενη αύξηση του πληθωρισμού ή και άλλα γενικότερα κριτήρια κ.λπ.) αλλά όχι από φέτος, αλλά, πιθανότερα, από τις αρχές του 2022, φαίνεται να κερδίζει έδαφος μεταξύ των εμπλεκομένων στις έως τώρα, προκαταρκτικές διαβουλεύσεις των αρμοδίων στελεχών. Εκείνο που είναι ανοιχτό, στη βάση μιας ενδεχόμενης επιλογής περί αύξησης του κατώτατου μισθού, είναι ο χρόνος μιας τέτοιας απόφασης.
