Τι προβλέπει ο σχετικός νόμος του 2019 ο οποίος καθυστέρησε να εφαρμοστεί δύο χρόνια εξαιτίας της απουσίας λογισμικού
Mετά το «φιάσκο» της αιφνιδιαστικής περικοπής 5.500 συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα τον περασμένο Μάιο που σύμφωνα με πληροφορίες ήταν και η αιτία απομάκρυνσης του πρώην διοικητή του ΕΦΚΑ Χρήστου Χάλαρη, ήρθε η ώρα οι αντίστοιχες περικοπές να εφαρμοστούν και σε 4.500 συντάξεις χηρείας του δημόσιου τομέα.
Ας δούμε καταρχήν τι προβλέπει ο σχετικός νόμος του 2019 ο οποίος καθυστέρησε να εφαρμοστεί δύο χρόνια εξαιτίας της απουσίας λογισμικού με αποτέλεσμα λόγω των έντονων αντιδράσεων, ο ΕΦΚΑ ένα μήνα μετά να αναγκαστεί να επιστρέψει τα κομμένα ποσά στους δικαιούχους χηρείας.
Ο νόμος του 2019 (Ν.4611/19) προβλέπει ότι στον επιζώντα σύζυγο, και στις περιπτώσεις όπου ο θάνατος του συζύγου επήλθε μετά την 13/5/2016, καταβάλλεται η αναλογούσα σύνταξη του θανόντα σε ποσοστό 70% για μία τριετία. Μετά την πάροδο όμως της τριετίας, αν ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη, η σύνταξη λόγω θανάτου μειώνεται κατά 50% (δηλαδή λαμβάνει το 35% της σύνταξης του θανόντα), το ποσό δε αυτής δεν μπορεί να υπολείπεται των κατωτάτων ορίων συντάξεων θανάτου (360 ευρώ).
Οι περικοπές για τους συνταξιούχους χηρείας του δημοσίου τομέα για τους οποίους έχει παρέλθει η τριετία έχει προγραμματιστεί να εφαρμοστούν τέλος Αυγούστου με τις συντάξεις του Σεπτεμβρίου. Για να μην επαναληφθεί ο αρνητικός θόρυβος του Μάϊου, ο ΕΦΚΑ έστειλε στους ενδιαφερόμενους στις αρχές Αυγούστου ενημερωτικό σημείωμα με το οποίο τους καλεί εντός ενός μηνός (έως τέλος Αυγούστου 2021 δηλαδή) να υποβάλλουν ένσταση, δηλώνοντας ότι δεν εργάζονται η ότι δεν λαμβάνουν άλλη σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος. Διαφορετικά θα υποστούν τις περικοπές που προβλέπει ο νόμος.
Τα αχρεωσθήτως καταβληθέντα που έχουν συσσωρευτεί λόγω της καθυστέρησης εφαρμογής του μέτρου εδώ και δύο χρόνια κυμαίνονται κατά μέσο όρο σε 200-300 ευρώ και θα παρακρατηθούν σε δόσεις.
Κάθε δόση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/10 (10%) του ακαθάριστου ποσού της νέας σύνταξης για συντάξεις μέχρι 1.000 ευρώ και το 1/6 για το μέρος που τυχόν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
Σε κάποιες λίγες περιπτώσεις τα ποσά που έχουν συσσωρευτεί μπορεί και να υπερβαίνουν τα 8.000 καθώς αφορούν θανάτους που επήλθαν το 2016-2017.
Παράδειγμα:
Έστω ότι το προ φόρου ποσό που καταβαλλόταν στον θανόντα στις 12.5.2016 ήταν 1.000,00 €.
Η σύνταξη χηρείας που μεταβιβάζεται στον επιζώντα ανέρχεται για τρία χρόνια στα 700 ευρώ.
Με την περικοπή κατά 50% η σύνταξη μειώνεται στα 350 ευρώ. Επειδή όμως η σύνταξη δε μπορεί να υπολείπεται των κατωτάτων ορίων, ο επιζών σύζυγος θα λάβει 360 ευρώ. Επομένως η παρακράτηση συνολικά για τα δύο χρόνια θα ανέρχεται σε 8.160 ευρώ ( 340 ευρώ Χ24 μήνες)
Οσον αφορά στις περικοπές των 5.500 συντάξεων του ιδιωτικού τομέα υπενθυμίζουμε ότι τα κομμένα ποσά επιστράφηκαν στους λογαριασμούς τον επόμενο μήνα και ο ΕΦΚΑ δεν έχει θίξει προς το παρόν το θέμα, δηλαδή δεν έχει αποφασίσει πότε θα εφαρμοστούν οι περικοπές.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο ΕΦΚΑ αναμένεται να συμψηφίσει τις περικοπές σε περίπτωση που ο δικαιούχος περιμένει να πάρει αναδρομικά από την βελτίωση των ποσοστών αναπλήρωσης η εργάζεται και αναμένει αναδρομικά από τη μείωση του πέναλτι στο 30% από 60%.
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι στις περίπου 27.000 δύσκολες περιπτώσεις του ιδιωτικού τομέα στις οποίες δε δόθηκαν αναδρομικά από το νόμο Βρούτση καθώς απαιτείται περισσότερος χρόνος για τον επαναυπολογισμό , συμπεριλαμβάνονται και οι εν λόγω περιπτώσεις συντάξεων χηρείας και εργαζόμενων συνταξιούχων προκειμένου να γίνει συμψηφισμός.