Αυξημένη αβεβαιότητα με κύρια πηγή την μετάλλαξη Δέλτα, αλλά τις γεωπολιτικές εξελίξεις
Διεθνείς και εγχώριοι αναλυτές βλέπουν θετικά σημάδια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2021, αλλά και το 2022 που καθοδηγούνται τόσο από την ανθεκτικότητα του ΑΕΠ τα προηγούμενα τρίμηνα, τον καλύτερα από το αναμενόμενο τουρισμό Ιούλιο – Αύγουστο και φυσικά από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η κυβέρνηση τρέχει ήδη τα πρώτα 12 έργα και το γενικότερο σχεδιασμό μετά και την είσπραξη της προκαταβολής (4 δισ. ευρώ) ώστε να λάβει την πρώτη δόση τον Νοέμβριο (σύνολο 2021 7,8 δισ. ευρώ). Οι οικονομολόγοι όμως χτυπούν καμπανάκια και μιλούν για αυξημένη αβεβαιότητα με κύρια πηγή την μετάλλαξη Δέλτα, αλλά τις γεωπολιτικές εξελίξεις που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προσφυγική κρίση επηρεάζοντας όλη την Ευρώπη.
Οι αποκλειστικές προβλέψεις από τους αναλυτές της Fitch και της Bank Of America
FITCH
Alex Muscatelli
Director, Sovereign Analysts Rating
Πρόσφατα αναθεωρήσαμε τις προβλέψεις μας για οικονομική ανάπτυξη φέτος από 3,0% σε 4,3%. Το κάναμε αυτό για δύο λόγους:
Πρώτον, η ελληνική οικονομία έδειξε ένα βαθμό ανθεκτικότητας τους τελευταίους τρεις μήνες του 2020 παρουσιάζοντας θετική ανάπτυξη παρά τους υγειονομικούς περιορισμούς και αυτό σημαίνει το αποτέλεσμα του carry over από το 2020 θα είναι υψηλότερο.
Δεύτερον, το ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ήταν ισχυρότερο από το αναμενόμενο. Δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για το δεύτερο τρίμηνο, αλλά τα δεδομένα για τη βιομηχανική παραγωγή και τις λιανικές πωλήσεις δείχνουν ανοδική πορεία. Η πρόβλεψή μας υποθέτει ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα αρχίσουν φέτος, ενισχύοντας περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης. Οι επιχορηγήσεις που περιλαμβάνονται στο κυβερνητικό σχέδιο ανάκαμψης ανέρχονται περίπου στο 10% του ΑΕΠ του 2019 και υποθέτουμε, σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια, ότι το 43% αυτών θα δαπανηθεί το 2021-23, ενώ το υπόλοιπο θα γίνει τα επόμενα χρόνια Αναμένουμε ότι η οικονομία θα ανακάμψει περαιτέρω το 2022 και θα επεκταθεί κατά 5,3%, με την αύξηση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ένας βραχυπρόθεσμος κίνδυνος για τις προβλέψεις είναι ότι η νέα αύξηση των κρουσμάτων και οι επακόλουθοι περιορισμοί στα ταξίδια μπορει να αποθαρρύνουν τους ξένους τουρίστες να ταξιδέψουν στην Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες. Ταυτόχρονα, όμως τα στοιχεία για τον Ιούλιο υποδηλώνουν σημαντική ανάκαμψη του αριθμού των τουριστών σε σχέση με πέρυσι. Ένας άλλος κίνδυνος για τις προβλέψεις μας σχετίζεται με τον αντίκτυπο της πανδημίας στην αγορά εργασίας μόλις καταργηθούν τα μέτρα στήριξης. Ένα διαρθρωτικά υψηλότερο ποσοστό ανεργίας θα μπορούσε να επηρεάσει το αναπτυξιακό δυναμικό της οικονομίας. Τα στοιχεία της αγοράς εργασίας για τον Μάιο ήταν ενθαρρυντικά. Μένει να δούμε αν αυτά τα σήματα επιβεβαιωθούν τους επόμενους μήνες.
Bank Of America
Αθανάσιος Βαμβακίδης
Managing Director
Global Head G10 FX Strategy
Είμαστε θετικοί για την ελληνική οικονομία, αναμένουμε ανάπτυξη στο 5,1% φέτος και 3,8% το επόμενο έτος, μετά από την κατάρρευση 7,8% πέρυσι. Ωστόσο με κινδύνους. Παρά τη νέα μετάλλαξη Δελτα, η τουριστική περίοδος φαίνεται να προχωρά όπως αναμενόταν, ίσως και καλύτερα. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις έχουν προχωρήσει καλά, με την ψηφιοποίηση της κρατικής γραφειοκρατίας να κάνει τη μεγάλη διαφορά. Η αναδιάρθρωση των ελληνικών τραπεζών και ο καθαρισμός των χαρτοφυλακίων τους είναι επίσης μια αξιοσημείωτη ιστορία επιτυχίας. Η Ελλάδα διαθέτει μεγάλα αποθεματικά ρευστότητας και έχει πλήρη πρόσβαση στην αγορά ( λόγω και της ΕΚΤ) με το χαμηλότερο κόστος από ποτέ. Αν υποθέσουμε ότι οι πολιτικές στην Ελλάδα παραμένουν σε καλό δρόμο, οι κίνδυνοι τους επόμενους μήνες έχουν να κάνουν κυρίως με τις διεθνείς προκλήσεις.
Η παγκόσμια οικονομία έχει διαχειριστεί μέχρι στιγμής το σοκ από το στέλεχος του Δελτα και έχει αποφύγει ένα νέο lockdown, αλλά αυτό είναι ακόμα μια υπενθύμιση ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει ακόμα. Η ΕΚΤ πρέπει να αποφασίσει για περισσότερο QE που θα ακολουθήσει το PEPP όταν το πρόγραμμα τελειώσει τον Μάρτιο. Ο κατάλογος των γεωπολιτικών κινδύνων είναι μακρύς, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων της Δύσης με την Κίνα, τη Ρωσία και τμήματα της Μέσης Ανατολής. Μακροπρόθεσμα, το ελληνικό χρέος παραμένει ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο 210% του ΑΕΠ και θα αρχίσει να μειώνεται. Αν και η χρηματοδότηση δεν αποτελεί πρόβλημα τώρα, το τόσο υψηλό χρέος θα παραμείνει πηγή ευπάθειας για την ελληνική οικονομία για πολλά χρόνια. Επιπλέον, πρόκληση για τα δημοσιονομικά είναι η επαναφορά των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ το επόμενο έτος.
Η ελπίδα είναι ότι στο μεταξύ οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τα μεγάλα κονδύλια θα αρχίσουν να αποδίδουν, προσελκύοντας επενδύσεις και οδηγώντας σε ταχύτερη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, συμβάλλοντας με τη σειρά τους στη μείωση του χρέους με τα χρόνια, χωρίς την ανάγκη για πολλή λιτότητα. Δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις παραμένουν η μόνη βιώσιμη λύση για την ελληνική οικονομία. Σχετικά με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν θα μπορούσε να οδηγήσει σε προσφυγική κρίση που ενδεχομένως επηρεάσει την Ευρώπη, ιδιαίτερα σε μια σειρά σημαντικών εκλογών κατά τα επόμενα δύο χρόνια.