του Βασίλειου Παπαβασιλείου -Οικονομολόγου, Μ.Β.Α.
Οι εργαζόμενοι που πραγματοποιούν νυχτερινή εργασία, δικαιούνται να λάβουν το θεσπισμένο ελάχιστο όριο του ημερομισθίου προσαυξημένο κατά 25%, που υπολογίζεται στο υποχρεωτικώς θεσπισμένο ελάχιστο όριο ημερομισθίου.
Δηλαδή η προσαύξηση 25% για την παροχή νυχτερινής εργασίας υπολογίζεται επί του νόμιμου ημερομισθίου ή του 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής, που προβλέπεται για κάθε κατηγορία απ΄ αυτούς και όχι επί των τυχόν μεγαλύτερων αποδοχών που καταβάλλονται από τον εργοδότη.
Νόμιμες είναι οι αποδοχές που καθορίζονται, ανάλογα με την περίπτωση, από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. ή από αντίστοιχη κλαδική Σ.Σ.Ε. εφόσον υπάρχει και είναι δεσμευτική, ή από τα κατώτατα νομοθετημένα όρια μισθών και ημερομισθίων. Πραγματικές είναι οι αποδοχές που έχουν συμφωνηθεί και οι οποίες είναι ανώτερες των νόμιμων.
Ειδικότερα, κατά την υπ΄ αριθμ. 18310/1946 Κ.Υ.Α. των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, η οποία συμπληρώθηκε και ερμηνεύθηκε από την όμοια Κ.Υ.Α. 25825/1951, στους πάσης φύσεως εργαζόμενους υπαλλήλους, εργατοτεχνίτες και υπηρέτες επιχειρήσεων και εργασιών γενικά συνεχούς ή μη λειτουργίας, στις περιπτώσεις που απασχολούνται είτε τακτικά είτε έκτακτα από της δεκάτης νυχτερινής (22:00)μ.μ. μέχρι της έκτης πρωινής ώρας (06:00)π.μ., καταβάλλεται πλην του συμφωνημένου μισθού και προσαύξηση κατά 25% επί του αναλογούντος στην απασχόληση αυτή και νόμιμα ισχύοντος ελαχίστου ορίου. Συνεπώς, καταρχήν ο εργαζόμενος δικαιούται αυτήν την προσαύξηση, ακόμα και αν ο συμφωνημένος μισθός είναι μεγαλύτερος του ελάχιστου νομίμου και καλύπτει αυτήν.
Κατά την έννοια των ως άνω Υπουργικών Αποφάσεων, η βάσει αυτών οφειλόμενη προσαύξηση για νυχτερινή εργασία υπολογίζεται στο σύνολο των νόμιμων αποδοχών του μισθωτού, που περιλαμβάνουν το βασικό μισθό και τα από το νόμο οριζόμενα επιδόματα (Ολ. Α.Π. 209/1981), δεν επιτρέπεται δε παραίτηση από την εν λόγω προσαύξηση, διότι οι προβλέπουσες αυτήν διατάξεις αφορούν στη δημόσια τάξη.
Η κατά 25% προσαύξηση του μισθού ή του ημερομισθίου για εργασία που παρέχεται κατά τη νύχτα (22:00μ.μ.06:00π.μ.) οφείλεται και σε μισθωτούς, όπως για παράδειγμα οι νυχτοφύλακες, που λόγω της φύσεως της εργασίας τους απασχολούνται αποκλειστικά κατά τη νύχτα, εφόσον όμως οι καταβαλλόμενες σε αυτούς αποδοχές δεν είναι αυξημένες σε σχέση προς τα από τις οικείες διατάξεις προβλεπόμενα ελάχιστα όρια, κατά ποσοστό τουλάχιστον 25% και μόνον αν η αύξηση αυτή είναι μικρότερη του 25% καταβάλλεται η διαφορά.
Οι παρέχοντες την εργασία τους τη νύχτα (από 22:00μ.μ. έως 06:00π.μ. της επομένης ημέρας) μισθωτοί δικαιούνται προσαυξήσεως 25% επί του ωρομισθίου τους, όχι όμως και επιπλέον ωρομίσθιο, πέραν εκείνου, που λαμβάνουν ως μέρος του μηνιαίου μισθού τους ή ημερομισθίου τους εκτός αν πρόκειται παροχή υπερεργασίας ή υπερωριακής εργασίας, οπότε δικαιούνται και το ωρομίσθιο, για κάθε ώρα τοιαύτης εργασίας μετά των νομίμων, αναλόγως της φύσεώς της, προσαυξήσεων (Α.Π. 1520/2003).
Αν η νυχτερινή εργασία συμπέσει με ημέρα Κυριακής ή εξαιρέσιμης εορτής, στην περίπτωση αυτή καταβάλλεται επιπλέον της προσαύξησης 25% και η προσαύξηση 75%, δηλαδή οφείλονται και οι δύο προσαυξήσεις αθροιστικά, όμως ο υπολογισμός της καθεμίας γίνεται αυτοτελώς (υπολογίζονται χωριστά και στη συνέχεια προστίθενται). Αν υπάρχει και υπερεργασία – υπερωρία θα υπολογισθούν και οι ανάλογες προσαυξήσεις (20%, 40%) στις πραγματικές αποδοχές.
Αν ο μισθωτός δεν απασχολήθηκε σε όλο το χρονικό διάστημα της νύχτας, αλλά για ορισμένες μόνο ώρες, η εν λόγω προσαύξηση υπολογίζεται επί του νόμιμου ωρομισθίου του εργαζόμενου και καταβάλλεται για όσες ώρες απασχολήθηκε ο τελευταίος κατά τη νύχτα.
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Βασιλείου Παπαβασιλείου, με τίτλο «Οι εργαζόμενοι σε νυχτερινή εργασία» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Απριλίου 2021 του περιοδικού Epsilon7.