Σε πόσες δόσεις μπορούν να εξοφληθούν οι οφειλές που δημιουργήθηκαν εν μέσω πανδημίας – Τι θα ισχύει για όσους έχασαν «πάγιες ρυθμίσεις»
Σίσσυ Σταυροπιερράκου
Τέσσερις ρυθμίσεις έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν οι φορολογούμενοι για την τμηματική καταβολή τόσο παλαιών όσο και νέων οφειλών προς την εφορία, την ώρα που τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για τον μήνα Ιούλιο έδειξαν ότι τα φρέσκα ληξιπρόθεσμα φορολογικά χρέη αυξήθηκαν στα 3,170 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, από 2,933 δισ. ευρώ τον Ιούνιο.
Αν ληφθεί υπόψη και το παλαιό ληξιπρόθεσμο χρέος -έως το τέλος του 2020-, το συνολικό χρέος προσεγγίζει ξανά τα 109 δισ. ευρώ, έναντι 109,015 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου, με το πραγματικό ληξιπρόθεσμο, εξαιρουμένων των ανεπίδεκτων είσπραξης, να ανέρχεται σε 84,183 δισ. ευρώ. Oφειλέτες που έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία του κορονοϊού και άφησαν απλήρωτες και αρρύθμιστες οφειλές κατά την περίοδο Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 μπορούν να τις ρυθμίσουν σε έως 36 μηνιαίες δόσεις άτοκα, είτε σε έως 72 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 2,5%, αρχής γενομένης από 1-1-2022, ενώ οφειλές από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και ΕΝΦΙΑ μπορούν να εξοφληθούν σε έως 24 μηνιαίες δόσεις.
Η τρίτη ρύθμιση αφορά οφειλέτες που έχασαν την περίοδο της υγειονομικής κρίσης «πάγιες ρυθμίσεις» οφειλών 12-24 δόσεων ή νεότερες «πάγιες ρυθμίσεις» 24-48 δόσεων. Αυτή τη στιγμή παρέχεται η δυνατότητα επανένταξης σε πάγιες ρυθμίσεις που χάθηκαν την περίοδο της πανδημίας μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών, ενώ από την 1η Οκτωβρίου σχετική δυνατότητα θα έχουν και οι υπόλοιποι φορολογούμενοι που έχασαν την παλιά πάγια ρύθμιση. Παράλληλα σε εφαρμογή τέθηκε η πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για την επανένταξη στη ρύθμιση των 100 και 120 δόσεων για τους πληττόμενους από την πανδημία.
Οι τέσσερις ρυθμίσεις
Ειδικότερα, οι επιλογές που έχουν οι φορολογούμενοι προκειμένου να ρυθμίσουν τα χρέη τους είναι:
Ρύθμιση χρεών πανδημίας σε 36 άτοκες ή 72 δόσεις με επιτόκιο 2,5%, από 1-1-2022
Στη ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν, ειδικότερα, οφειλές βεβαιωμένες στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες και στα Ελεγκτικά Κέντρα που, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, δεν τελούν σε καθεστώς άλλης ρύθμισης και έχουν βεβαιωθεί κατά το διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021. Η υπαγωγή στη ρύθμιση είναι εφικτή εφόσον πληρούται ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
- Εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, να έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που ορίζεται σε μία τουλάχιστον απόφαση υπουργού Οικονομικών με μέτρα οικονομικής ενίσχυσης πληγέντων από τα μέτρα κατά της COVID-19, η οποία έχει εκδοθεί εντός του 2020.
- Εφόσον πρόκειται για οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες:
- Σύμβαση εργασίας τους να είχε ανασταλεί για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα κατά την περίοδο από 1/3/2020 έως 31/7/2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.
- Να έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021.
- Να εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «Συν-Εργασία» για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021.
- Να έχουν εισπράξει αναγκαστικά μειωμένο μίσθωμα για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021 και να έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων COVID-19.
- Να ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οποιοδήποτε διάστημα από 1/3/2020 έως 31/7/2021.
Στην κατηγορία αρρύθμιστων οφειλών εντάσσονται οφειλές από ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021, από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης φορολογικού έτους 2019, καθώς και από ΕΝΦΙΑ έτους 2020 οι οποίες έμειναν απλήρωτες και αρρύθμιστες μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνονται επίσης έκτακτες φορολογικές οφειλές (από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης ακινήτων, πρόστιμα οδικών, πολεοδομικών και λοιπών παραβάσεων βεβαιωμένα στις ΔΟΥ, πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) που βεβαιώθηκαν εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021, αλλά δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα και παρέμειναν αρρύθμιστες.
Πάγια ρύθμιση οφειλών 24 ή 48 δόσεων
Ολες οι αρρύθμιστες οφειλές μπορούν να καταβληθούν σε 24 ή σε 48 δόσεις ανάλογα με το είδος της οφειλής. Συγκεκριμένα, οι 24 δόσεις αφορούν τακτικές οφειλές όπως ο φόρος εισοδήματος και ο ΕΝΦΙΑ και οι 48 δόσεις αφορούν έκτακτες οφειλές όπως ο φόρος κληρονομιάς. Οι βεβαιωμένες οφειλές σε εφορίες, ελεγκτικά κέντρα και τελωνεία μπορούν να ενταχθούν στη νέα πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής εξόφλησης την 1η Νοεμβρίου 2019. Ειδικότερα, με τη νέα πάγια ρύθμιση:
- Ο φόρος εισοδήματος, ο ΕΝΦΙΑ ή ο ΦΠΑ μπορούν να ρυθμιστούν σε 24 δόσεις, ενώ οι έκτακτες οφειλές όπως ο φόρος κληρονομιάς ή πρόστιμα μπορούν να ρυθμιστούν σε 48 δόσεις.
- Οι τακτικές οφειλές (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ) μπορούν να ρυθμιστούν έως και σε 24 δόσεις χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, ενώ οι έκτακτες οφειλές (φόρος κληρονομιάς, πρόστιμα) μπορούν να ρυθμιστούν έως και σε 48 δόσεις ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος.
- Η ρύθμιση είναι έντοκη και το επιτόκιο κυμαίνεται από 4,95% αν οι δόσεις δεν ξεπερνούν τις 12 και φτάνει ακόμη και στο 5,95% αν οι δόσεις φτάνουν έως τις 24. Για οφειλές που ρυθμίζονται σε περισσότερες από 12 μηνιαίες δόσεις, το επιτόκιο προσαυξάνεται κατά μιάμιση εκατοστιαία μονάδα (1,5%). Επί της ουσίας η ρύθμιση κοστίζει ακριβότερα για όσους αποφασίσουν να τακτοποιήσουν τις τακτικές οφειλές τους με το ανώτατο όριο των δόσεων που θα προβλέπει η ρύθμιση. Σημειώνεται ότι η ελάχιστη μηνιαία δόση διαμορφώνεται στα 30 ευρώ.
Επανένταξη σε παλαιές «πάγιες ρυθμίσεις» οφειλών 12-24 δόσεων ή νεότερες «πάγιες ρυθμίσεις» 24-48 δόσεων που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας
Αυτή τη στιγμή παρέχεται η δυνατότητα επανένταξης σε πάγιες ρυθμίσεις που χάθηκαν την περίοδο της πανδημίας σε όσους θεωρούνται πληττόμενοι, ήτοι σε όσους ήταν την 1η Νοεμβρίου 2019 ενταγμένοι στην παλιά πάγια ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων αλλά μετά την ημερομηνία αυτή τέθηκαν εκτός της ρύθμισης, είτε επειδή δεν κατέβαλαν δύο ή περισσότερες συνεχόμενες δόσεις είτε επειδή άφησαν απλήρωτα ή αρρύθμιστα άλλα νεότερα χρέη τους.
Το μέτρο αφορά:
- Οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μη υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης ΦΠΑ που έχουν μικρότερα ακαθάριστα έσοδα κατά τουλάχιστον 5% το φορολογικό έτος 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019 ή για υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης ΦΠΑ με μικρότερο κύκλο εργασιών ΦΠΑ κατά τουλάχιστον 5% το φορολογικό έτος 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019,
- Οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που η σύμβαση εργασίας τους ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020 ή 2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.
- Οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «Συν-Εργασία» ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος εντός του έτους 2020 ή 2021.
- Οφειλέτες φυσικά πρόσωπα ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα εντός του 2020 ή 2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων COVID.
Αντίθετα, οι μη πληττόμενοι φορολογούμενοι οι οποίοι είχαν ενταχθεί μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2019 στην παλιά πάγια ρύθμιση αλλά στη συνέχεια την έχασαν, θα αποκτήσουν τη σχετική δυνατότητα από την 1η Οκτωβρίου 2021 για να ενταχθούν στην νέα πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που έχει καθορίσει το υπουργείο Οικονομικών.
Οσον αφορά τα κριτήρια, μπορούν να ενταχθούν εφόσον:
- Τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στην πάγια ρύθμιση της παρούσας, για τα οποία έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, είναι μικρότερα κατά ποσοστό τουλάχιστον 10% από το μέσο όρο των συνολικών ακαθάριστων εσόδων των τριών τελευταίων φορολογικών ετών ή των δύο τελευταίων φορολογικών ετών (όταν υπάρχει υποχρέωση υποβολής μόνο για δύο έτη) ή του τελευταίου φορολογικού έτους (όταν υπάρχει υποχρέωση υποβολής μόνο για ένα έτος) από την ημερομηνία αρχικής αίτησης υπαγωγής των οφειλών στην πάγια ρύθμιση της παρούσας, για τα οποία έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Τα ακαθάριστα έσοδα του υπόψη κριτηρίου αντλούνται από τις σχετικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος εκάστου έτους.
- Ειδικά για υποκείμενους σε ΦΠΑ, υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης, εφόσον δεν πληρούται το υπό α’ ανωτέρω εισοδηματικό κριτήριο, ο συνολικός κύκλος εργασιών, όπως αυτός αναγράφεται στον κωδικό 312 της δήλωσης ΦΠΑ, των δύο τελευταίων τριμήνων των οποίων έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής δήλωσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής των οφειλών στην πάγια ρύθμιση της παρούσας είναι μικρότερος κατά ποσοστό τουλάχιστον 10% του συνολικού κύκλου εργασιών ΦΠΑ των δύο αντίστοιχων τριμήνων προηγούμενου έτους για τους τηρούντες απλογραφικά βιβλία.
- Ο συνολικός κύκλος εργασιών, όπως αυτός αναγράφεται στον κωδικό 312 της δήλωσης ΦΠΑ, των έξι τελευταίων μηνών, των οποίων έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής δήλωσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής των οφειλών στην πάγια ρύθμιση της παρούσας, είναι μικρότερος κατά ποσοστό τουλάχιστον 10% του συνολικού κύκλου εργασιών των έξι αντίστοιχων μηνών προηγούμενου έτους για τους τηρούντες διπλογραφικά βιβλία.
Επανένταξη σε 100 και 120 δόσεις
Προθεσμία μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου έχουν οι οφειλέτες του Δημοσίου, οι οποίοι έχασαν τη ρύθμιση των 100-120 δόσεων λόγω της πανδημικής κρίσης, προκειμένου να επανενταχθούν, καταβάλλοντας ταυτόχρονα τις δόσεις του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου έως 30/9.
Δικαίωμα επανένταξης έχουν όσοι δεν κατάφεραν την περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως και τις 31 Ιουλίου 2021 να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Ποιοι μπορούν να επανενταχθούν:
- Φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και έχουν πληττόμενο κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας.
- Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που η σύμβαση εργασίας τους ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1η Μαρτίου 2020 έως 31 Ιουλίου 2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.
- Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1 Μαρτίου 2020 έως 31 Ιουλίου 2021.
- Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «Συν-Εργασία» για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1 Μαρτίου 2020 έως 31 Ιουλίου 2021.
- Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1 Μαρτίου 2020 έως 31 Ιουλίου 2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων COVID-19.
- Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οποιοδήποτε διάστημα από 1 Μαρτίου 2020 έως 31 Ιουλίου 2021.
Με την υποβολή της αίτησης επανένταξης του οφειλέτη στις παλιές ρυθμίσεις, θα εμφανίζονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή της ΑΑΔΕ οι δόσεις των ρυθμίσεων που χάθηκαν κατά την περίοδο Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021. Με την πληρωμή των δύο δόσεων οι ρυθμίσεις «ανοίγουν» και οι δόσεις της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 που έμειναν απλήρωτες θα προστεθούν στο τέλος των ρυθμίσεων.