Ανατροπές έρχονται στο «Νέο Εξοικονομώ» καθώς υιοθετείται μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία στις επιδοτήσεις για «μαστορέματα» στο σπίτι.
Η λογική του «όποιος πρόλαβε… την κρατική ενίσχυση είδε» εγκαταλείπεται και υιοθετείται ένα νέο μοντέλο μοριοδότησης. Η πλατφόρμα υποδοχής αιτήσεων για το πρόγραμμα υπολογίζεται πως θα ανοίξει τέλη Οκτωβρίου με τις ενισχύσεις να φτάνουν έως και το 75% των εξόδων που θα κάνει ένα νοικοκυριό για την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας του.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά, εισαγωγή κοινωνικών κριτηρίων για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή, αλλά και εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων, είναι μερικές μόνον από τις καινοτομίες του «Νέο Εξοικονομώ».
Τι αλλάζει στο «Νέο Εξοικονομώ»
Όλα αυτά τα στοιχεία, αλλά και η εισοδηματική κατάσταση ενός νοικοκυριού, ουσιαστικά θα καθορίζουν το ποιοι είναι δικαιούχοι των επιδοτήσεων για ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατοικίας, μέσα από ένα σύστημα μοριοδότησης.
Κάτι που αφήνει μια και καλή στο παρελθόν, τις πρακτικές προηγούμενων κύκλων όταν η πλατφόρμα έκανε δεκτή μία αίτηση ανάλογα με το… πόσο γρήγορα αυτή είχε υποβληθεί, καθιστώντας ως ένα βαθμό διάτρητη την διαδικασία. Άλλωστε, το σύστημα first in – first serve (ένταξη με σειρά προτεραιότητας) που ήταν σε ισχύ σε προηγούμενους κύκλους, είχαν βρει τρόπο να το εκμεταλλεύονται κάποια γραφεία καθώς είχαν εγκαταστήσει ειδικό software αυτόματης συμπλήρωσης των αιτήσεων και έτσι έπαιρναν το προβάδισμα. Επιπλέον, για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν.
Ποιοι θα είναι δικαιούχοι του «Νέο Εξοικονομώ»
Διαφοροποιείται ακόμη το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.
Επίσης:
- Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση.
- Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.
- Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του Προγράμματος.
- Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων.
Τα εισοδηματικά κριτήρια για τις επιδοτήσεις
Η επιδότηση κυμαίνεται από 40% έως 75% της συνολικής δαπάνης και συγκεκριμένα τα ποσοστά επιδότησης των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης κλιμακώνονται ως εξής:
- Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75%.
- Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70%.
- Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55%.
- Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45%.
- Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %.
Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. Στη δεύτερη περίπτωση η επιδότηση είναι 40% ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Τι ισχύει για τα ευάλωτα νοικοκυριά
Ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των επενδύσεων είναι 0,9 ευρώ ανά κιλοβατώρα εξοικονομούμενης ενέργειας ανά τετραγωνικό και 180 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο της κατοικίας (όποιο από τα δύο είναι μικρότερο) και με ανώτατο πλαφόν σε κάθε περίπτωση τα 28.000 ευρώ.
Δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσω του οποίου –μεταξύ άλλων– θα παρέχονται εγγυήσεις στις τράπεζες, προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις.
Προτεραιότητα ένταξης θα δίνεται σε ΑμεΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους, νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, κτίρια που κατατάσσονται σε χαμηλότερη ενεργειακή κλάση που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερες ανάγκες θέρμανσης και παλαιότερες κατασκευές.
Ποια τα κριτήρια αξιολόγησης
Ποια είναι όμως τα ακριβή κριτήρια αξιολόγησης και τα αντίστοιχα ποσοστά βαρύτητας;
- Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%).
· Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%).
· Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%).
· Η παλαιότητα κατασκευής (3%)
· Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%).
· Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%).
· Μονογονεϊκή οικογένεια (5%).
· Μακροχρόνια άνεργος (5%).
- ΑμεΑ (5%).
Οι εργασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα 12 μηνών από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής.
Εκτός από τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας θα επιδοτείται η έκδοση των ενεργειακών πιστοποιητικών, της ηλεκτρονικής ταυτότητας (που θα είναι υποχρεωτική), οι αμοιβές των μηχανικών και οι απαιτούμενες άδειες.
Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την Επικράτεια.
Η πλατφόρμα υποβολής και αξιολόγησης των αιτήσεων θα λειτουργεί στο ΤΕΕ.